اهمیت توسعه همکاری‌های اقتصادی در منطقه قفقاز جنوبی برای ایران

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «کامرسانت»، چاپ مسکو، امروز در تحلیلی نوشته است: سفر "محمد جواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران به مسکو بخشی از سفر دوره‌ای وی به منطقه قفقاز و در واقع کشورهای درگیر و میانجی در حل و فصل مناقشه قره باغ کوهستانی بود. مشارکت در روند آتی اوضاع در این منطقه، هم از لحاظ تقویت روابط اقتصادی در این منطقه و هم از لحاظ موقعیت ژئوپلیتیکی ایران، برای مقامات تهران اهمیت بسیار زیادی دارد و هدف اصلی از این سفر هم این مسئله است.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

البته در جریان سفر آقای ظریف به روسیه، بطور مرسوم، موضوع لزوم حفظ توافق هسته‌ای با ایران و دورنمای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، با توجه به روی کار آمدن دولت دموکرات جو بایدن در ایالات متحده نیز مطرح شد. در جریان کنفرانس مطبوعاتی مشترک لاوروف و ظریف در پایان مذاکرات، دو طرف بر وجود درک متقابل بین روسیه و ایران در بسیاری از مشکلات بین‌المللی، از جمله سوریه، یمن، افغانستان، لبنان، امنیت در منطقه خلیج فارس و مسلماً آینده "توافق هسته‌ای" تأکید کردند. لاوروف ابراز امیدواری کرد که با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا، امکان حفظ و اجرای کامل توافقات در چارچوب برجام فراهم شود.

دولت جو بایدن بارها از برنامه گفت‌وگو با مقامات تهران و امکان بازگشت آمریکا به برجام با شرایط مشخص صحبت کرده، البته این اعلام آمادگی باعث نشده که ایران از مواضع خویش عقب نشینی کند و شرط تهران برای بررسی این مسئله، لغو تحریم‌های یکجانبه اعمال شده از سوی آمریکاست.

ایران روی امنیت منطقه‌ای و توسعه همکاری‌ها با همسایگانش متمرکز شده است

"پولینا واسیلینکو" کارشناس شورای امور بین الملل روسیه در گفت‌وگو با این روزنامه یادآور شد: «ایران مدتهاست که دیگر کوبیدن به درب کشورهای غربی را کنار گذاشته و تمرکز خود را به روی امنیت منطقه‌ای قرار داده است. این مسئله تنها شامل اوضاع منطقه خلیج فارس نمی‌شود. وزیر خارجه ایران، قبل از مسکو به باکو (پایتخت جمهوری آذربایجان) سفر کرده و توقف بعدی ظریف هم ایروان، پایتخت ارمنستان است. بعد از آن نیز انتظار می‌رود که وی به گرجستان و ترکیه سفر کند. مهمترین موضوع این سفر دوره‌ای، بررسی طرح‌های همکاری‌های منطقه‌ای پس از حل و فصل شدن مناقشه قره باغ کوهستانی است. ایران با هر دو طرف این مناقشه – آذربایجان و ارمنستان مرز مشترک دارد و در طول درگیری‌های نظامی قره باغ، 70 موشک و گلوله توپ به خاکش اصابت کرد. ضمن اینکه، مردم آذری زبان، دومین گروه بسیار بزرگ از جمعیت این کشور (حدود 20 میلیون نفر) را تشکیل می‌دهند و جمعیت ارامنه در ایران نیز بیش از 200 هزار نفر بوده و نقش خاص خود را در حیات اجتماعی این کشور بازی می‌کنند.»

به گفته این کارشناس، پس از برقراری آتش بس در قره باغ، ایران نگرانی‌هایی در رابطه با تقویت نفوذ و حضور نظامی ترکیه در نزدیکی مرزهایش در خاک آذربایجان داشت. این مسائل می‌توانست روی روابط تهران و باکو تأثیر منفی بگذارد. ضمن اینکه ایران مایل به حفظ همکاری‌های تجاری خود با هر دو کشور آذربایجان و ارمنستان است. به همین دلیل تحقق طرح کریدور شمال-جنوب در این منطقه برای جمهوری اسلامی اهمیت زیادی دارد. ضمن اینکه نباید لابی منافع ایران توسط ارمنستان در اتحادیه اقتصادی اورآسیا را نیز فراموش کرد که در سال 2018 منجر به امضای توافقنامه ایجاد منطقه آزاد تجاری بین طرفین شد و به‌رغم شیوع ویروس کرونا و تحریم‌های غربی، در سال 2020 مبادلات بازرگانی بین ایران و کشورهای این اتحادیه 2 درصد افزایش یافت.

به نوشته کامرسانت، وزیر خارجه ایران در جریان سفرش به باکو، از آمادگی شرکت‌های ایرانی برای مشارکت در بازسازی تأسیسات زیرساختاری و توسعه بخش کشاورزی و حمل و نقل منطقه قره باغ خبر داد. ایران از خود بعنوان "دروازه ورود باکو و ایروان به خلیج فارس و دریای عمان" یاد می‌کند.

"فرهاد محمدوف" کارشناس باشگاه مباحثات بین‌المللی «والدای» معتقد است که مقامات تهران پس از امضای توافق آتش بس در قره باغ و آرام شدن اوضاع در منطقه، امیدوارند که روابط خود با باکو و ایروان را تقویت کرده و مواضع خویش در منطقه را محکم کنند و این مسئله در سفر آقای ظریف به ارمنستان نیز دنبال خواهد شد. به گفته این کارشناس، برخی مسیرهای ترانزیتی در منطقه قفقاز، بیشتر از جنبه اقتصادی، اهمیت سیاسی دارند که از جمله آنها خط راه آهن نخجوان است که مرتبط کننده ارمنستان و ایران بوده و سئوالاتی درباره دورنمای این طرح بوجود آمده است.

انتهای پیام/