متن و حاشیه روز سوم جشنواره فیلم فجر| "ابلق" تب جشنواره را بالا برد/ سلامِ آقای "تک‌تیرانداز" به یک قهرمان!
"ابلق" و "تک تیرانداز" هر دو اهالی رسانه را به تشویق واداشتند اما یکی نقد صریحی به موضوع حساس اجتماعی دارد و دیگری قهرمان را به سینمای ایران می‌آورد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در سومین روز جشنواره فیلم فجر باز هم محدودیت‌ها بیشتر شد و به عنوان مثال موانعی که روز دوم در راهروی منتهی به محل فرش قرمز قرار داده شده بود جلوتر آورده شد و ورودی سالن سینما هم تغییر کرد. اما به مراتب کم‌حاشیه‌تر از روزهای قبل بود، مخصوصاً در نشست خبری بیشتر نمود پیدا کرد؛ وقتی عوامل "ابلق" ایستاده تشویق شدند و یا در سالن نمایش فیلم همه برای قهرمان ایرانی سرتعظیم فرود آوردند. ذهنِ خبرنگاران و اهالی رسانه از رعایت شدن یا نشدنِ پروتکل‌های بهداشتی به سمتِ محتوای این دو فیلم رفت. فیلم‌هایی که هرکدام، دنیای جدیدی را پیش‌روی مخاطب خودشان قرار می‌دهند.
نرگس آبیار را متهم کردند!
یکی از اتفاقات قابل توجه حضور همه عوامل و بازیگران این دو فیلم بود که رسانه‌ای‌ها این امکان را داشتند در نشست خبری سؤالات خودشان را از کاراکترها و سازندگان بپرسند. البته در "ابلق" بیشتر از نرگس آبیار سؤال شد تا هنرمندانِ داستان؛ بسیاری از منتقدین، فرم و شکل و شمایلِ اثر جدید کارگردان "شیار 143" را می‌پسندیدند اما برخی هم در نشست او را به گرایش در سینمای روشنفکری متهم می‌کردند. یکی از نکات دیگر، افزایش افراد حاضر در سالن برج میلاد بود که به واسطه پیشینه کارهای نرگس آبیار، حضور پیدا کردند تا ببینند او با "ابلق" چه دغدغه جدیدی را به سینمای ایران می‌آورد؟
"ابلق" یعنی چه؟
شاید برای خیلی‌ها این سؤال مطرح شود که "ابلق" یعنی چه؟ با تماشای فیلم به چند مفهوم می‌توان رسید ابلق رنگی است بین سفید و سیاه؛ در بین گیاهان هم گیاهانی که سبزند هم رگه‌های سفیدی در اطراف‌شان قرار دارد که به گیاهان ابلق معروف‌اند. این رگه‌های سفید درون سیاهی یا سفید درون سبزی رگه‌هایی است که باید ذهن مخاطب جستجوگر را به سمت شناخت بن‌مایه و این رگه‌ها ببرد. در جریان تماشای این فیلم، تماشاگر رها می‌شود در تحلیل و بررسی و این اندیشه را به سینمای ایران می‌آورد. کاری که نشان می‌دهد نرگس آبیار با رویکرد جدید خود حرف‌های تازه‌ای برای سینمای اجتماعی دارد.
نشستی اندیشه‌ای و جنجالی!
در نشست خبری هم سؤالات اندیشه‌ای پرسیده شد و هم جنجالی! اول نرگس آبیار به خاطر صدای نامفهوم سالن که شنیدنِ دیالوگ‌ها را برای تماشاگران سخت کرده بود، عذرخواهی کرد و گفت: "این سالن به درد نمایش فیلم نمی‌خورد و حتی خودمان که فیلمنامه را نوشته‌ایم گاهی نمی‌فهمیدیم بازیگران چه می‌گویند!" گریم سختِ گیتی معینی و نقش‌آفرینی ویژه‌اش باعث شد وقتی برای صحبت ابتدایی پشت تریبون آمد خبرنگاران حاضر او را به شدت تشویق کردند.
نمی‌خواهم درجا بزنم
در بخشی از نشست، برخی نرگس آبیار را متهم کردند روشنفکر شده و دیگر به سینمای ارزشی اعتنایی ندارد. مطرح شدن چنین دیالوگ‌هایی باعث شد تا خانم کارگردان قدری صدایش را بالاتر ببرد. کارگردانی که همواره اعلام کرده، "سعی می‌کنم فیلم‌های شبیه به هم نسازم؛ درجا نزنم و روی موج موفقیت فیلم‌های قبلی حرکت نکنم. تصمیم من این بوده که فیلم‌هایی بسازم که با هم تفاوت داشته باشند چون نسبت به هر سال آدم دیگری شده‌ام."
ناراحتی و عصبانیت تهیه‌کننده از سؤال خبرنگار
سؤال حاشیه‌ای دیگری مطرح شد که باعث ناراحتی و عصبانیت تهیه‌کننده "ابلق" شد؛ خبرنگار پرسید: آیا شما جای شخصیت اصلی داستان بودید و به شما دست درازی می‌شد چه واکنشی نشان می‌دادید؟ آبیار چنین پاسخ داد: "من آدم بی‌کله‌ای‌ام اگر چنین اتفاقی بیفتد ممکن است تا پای جان بروم، زمین و زمان را بر هم بریزم. اما لزوماً کار من درست نیست. من این سؤال را از مخاطب پرسیدم که شما چه می‌کردید، این مشکل همچنان هست."
در ادامه جلسه کار به افراط و تفریط در نمادهای فیلم "ابلق" رسید که خانم کارگردان اعتقاد داشت نماد معمولاً در همه فیلم‌هایش وجود دارد اما نه گل‌درست بلکه تنیده در فیلم.
الناز شاکردوست سیمرغ می‌گیرد؟
بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند احتمال گرفتنِ سیمرغ بازیگری برای فیلم "ابلق" وجود دارد؛ الناز شاکردوست، هوتن شکیبا، گیتی معینی و بهرام رادان. این نکته به سؤالی تبدیل شد که الناز شاکردوست چنین واکنش نشان داد: گرفتن سیمرغ برای همه مهم است اما اینجا برای من این نکته حائز اهمیت بود که می‌خواستیم صدای یکسری از زنان باشیم که دستشان به جایی نمی‌رسد و اینکه تأثیری داشته باشیم بزرگترین جایزه برای من است.
حمله به شبکه فارسی‌زبانِ مبتذل
شاید یکی از نکات مهمی که علاوه بر دغدغه زنان حاشیه‌نشین که به خاطر آسیب‌پذیر بودن و معاش‌شان سکوت می‌کنند یا به قولی میانِ حقیقت و مصلحت، مصلحت را انتخاب می‌کنند در "ابلق" دیده می‌شود، شبکه‌های ماهواره‌ای‌اند که باعثِ فروپاشی سبک زندگی خانواده‌ها می‌شوند که فیلمساز بسیار سینمایی با آن برخورد کرده است. اتفاقی که در "ابلق" برای راحله داستان می‌افتد و به تعبیری به جای حقیقت‌گویی مصلحت را انتخاب می‌کند.
چاق شدن بازیگرانِ "ابلق"
چاق شدن گلاره عباسی و هوتن شکیبا هم یکی از حاشیه‌های نشست خبری بود که این دو بازیگر دلایل آن را برای رسیدن به نقش و باورپذیر شدن کاراکترها عنوان کردند. مخصوصاً گلاره عباسی که در کنار گریم سختِ گیتی معینی، دیگر بازیگری بود که مخاطب با گریم و شکل و شمایل و گویش خاصی، روبرو می‌شود.
نمایشِ یک قهرمان در برج میلاد
فیلم دومی که در سالن برج میلاد به نمایش درآمد به برشی از رزمندگی شهید عبدالرسول زرین معروف به تک‌تیرانداز ایرانی در اثر جدید کارگردان "استرداد" اختصاص پیدا کرد. فیلمی که باعث شد علی غفاری نتواند فصل چهارم "بچه‌مهندس" را بسازد و ترجیح داد احمد کاوری این مجموعه را پیش ببرد و خودش به دغدغه معرفی یک قهرمان واقعی بپردازد. دغدغه‌ای که او پیش از این بارها گفته بود همیشه دوست دارد در معرفی قهرمانان واقعی، نقش مهمی ایفا کند. جالب است برگزیدگان جشنواه ناچار شدند کمی برنامه را تغییر دهند.
عطسه‌ای ترسناک!
با این حال، تعداد انگشت‌شماری از خبرنگاران که در ساعت مقرر وارد سالن شدند، دیدند که فیلم "تک تیرانداز" در حال اکران است و با این حال چراغ‌های سالن هنوز روشن است و کسی وارد سالن نشده است! بعد از گذشت حدود 10 دقیقه از فیلم، اهالی رسانه و منتقدان به مرور وارد سالن شدند و نمایش فیلم هم متوقف شد تا چند دقیقه بعد از نو آغاز شود. در همین حال عطسه پر سر و صدای یکی از حاضران در سالن به سوژه‌ای سرگرم‌کننده برای سایرین تبدیل شد و برخی به شوخی گفتند باید سالن را ترک کنیم. البته فرد مذکور تأکید کرد که دچار حساسیت فصلی است و مورد نگران‌کننده‌ای وجود ندارد.
بهترین تک‌تیرانداز جنگ‌های معاصر
کارشناسان در کنار نقاط ضعف و قوت، خوشحال بودند که بعد از مدت‌ها، سینمای ایران با یک قهرمان واقعی روبرو می‌شود. یادگاری که عبدالرسول زرین در ویترین سینمای ایران به ثبت رساند. فیلم "تک‌تیرانداز" به نقش شهید عبدالرسول زرین در دوران دفاع مقدس پرداخته است. شهید زرین که به گردان تک نفره معروف بود به عنوان بهترین تک تیرانداز جنگ‌های معاصر جهان شناخته می‌شود.
نشستی که داغِ دل تهیه‌کننده را تازه کرد
نشست خبری این فیلم برخلاف خودش در آرامش برگزار شد. البته این تمرکز در محمود گبرلو مجری نشست وجود نداشت چرا که بارها در خواندن سؤال‌ها و اسامی سؤال‌کنندگان دچار اشتباه‌های زیاد می‌شد و این مسئله انتقاد بسیاری را به دنبال داشت. این آرامش تا جایی بر جلسه حاکم بود تا خبرنگار از ابراهیم اصغری تهیه‌کننده فیلم سؤال کرد این فیلم حتماً پرهزینه بوده و امکانات زیادی به آن اختصاص پیدا کرده است؟ پرسشی که داغِ دل تهیه‌کننده و عوامل را تازه و بابِ گلایه تهیه‌کننده را باز کرد.
نباید این فیلم فقیر باشد
اصغری این چنین پاسخ داد: "من خوشبختانه در طول 20 سال گذشته امکانات جنگی زیاد ساخته‌ام، تهیه امکانات فیلم جنگی خیلی سخت است و دوستان تولید و تدارکات تلاش کردند این امکانات را فراهم کنند. هرچند از مدیران ارشد انتظار امکانات داریم که جای گلایه دارد. البته با ما همراهی‌هایی شد از حداقل امکانات حداکثر استفاده کردیم تلاش کردیم فیلم به لحاظ امکانات فقیر نباشد. پیش از این در آثار دفاع مقدسی، عراقی‌ها ضعیف نشان داده می‌شدند اما لازمه قلم ما این بود که آنها قوی نشان داده شوند تا تأثیر این تک‌تیرانداز مشخص شود."
گلایه از مسئولان اصفهانی
در جای دیگری از این نشست گلایه‌های تندی از مسئولان اصفهانی مطرح شد که: "معمولاً ما که فیلم جنگی می‌سازیم توقع داریم نهادها و مسئولان کمک کنند. با اینکه فیلم به قهرمان اصفهانی منسوب شد و تلاش کردیم از مسئولان اصفهانی کمک بگیریم اما آنها کمکی نکردند. تنها گلایه‌ای که می‌توانم از مسئولان اصفهانی داشته باشم این است که توفیق نداشتند با این فیلم همکاری کنند. چند لوکیشن در شهرک دفاع مقدس ساخته شده و سایر امکانات به سختی فراهم شده، امکانات شهرک قدیمی است اما سعی کردیم از امکانات حداکثر استفاده را بکنیم."
فیلمی که 10 میلیارد هزینه برداشت
اما برخی از رسانه‌ها درخواست کردند اصغری، بودجه فیلم را شفاف‌سازی کند؛ کاری که تا به امروز کمتر در نشست اتفاق می‌افتد. تهیه‌کننده با اعلام رقم 10 میلیاردی بودجه این فیلم، گفت: "افتخار می‌کنم در چنین شرایطی بودجه فیلم با 10 میلیارد تومان تمام شد آنهایی که فیلم دفاع مقدسی می‌سازند و شرایط فیلمسازی در این شرایط را می‌شناسند می‌دانند که این بودجه چندانی نیست. تلاش کردیم تا بودجه زیادی صرف نشود."
به این خاطر جلسه خیلی اجازه نداد که بازیگران هم بیشتر صحبت کنند. امیررضا دلاوری که نقش شهید حسین خرازی را ایفا کرده بود و یا کاراکتر منفی داستان و حتی علیرضا کمالی؛ این اتفاق باعثِ انتقاد علی غفاری کارگردان فیلم شد که چرا عوامل و هنرمندان نتوانستند صحبت‌های خودشان را مطرح کنند.
احترام کامبیز دیرباز به شهدا
تنها کامبیز دیرباز به عنوان بازیگر نقش تک‌تیرانداز توانست حرف‌های خودش را با رسانه‌ای‌ها مطرح کند؛ خبرنگارانی که اعتقاد داشتند شهید عبدالرسول زرین قد و قامت نحیفی داشته و چرا کارگردان، بازیگر دیگری غیر از کامبیز دیرباز را برای این نقش انتخاب نکرده است؟ در حالی که بسیاری از کارشناسان قدرتِ بازی و هنرنمایی او را در این نقش، مورد تحسین قرار دادند. او همچنین در این نشست درباره نزدیک شدن به نقش شهید زرین گفت: از اینکه این نقش به من رسید خدا را شکر می‌کنم و قدرش را می‌دانم. در بین نقش‌هایی که در این 20 سال بازی کرده‌ام این دومین کاراکتری بود که ما به ازای بیرونی داشت. افتخار می‌کنم توانستم قهرمانی واقعی به نام عبدالرسول زرین را در ویترین سینمای ایران به ثبت برسانم.
گزارش از مجتبی برزگر
انتهای پیام/