تحقق عینی اقتصاد مقاومتی در زنجان / قطب اصلاح نژاد دام سبک ایران کجاست؟ + فیلم
گروه استانها ـ مجتمع کشت و صنعت فردوس استان زنجان که مرکز اصلاح نژاد گوسفند افشاری است به عنوان یکی از مهمترین پروژه‌های اقتصاد مقاومتی در کشور مطرح است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، مقام معظم رهبری نخستین استفاده از لفظ اقتصاد مقاومتی را در سال 1389 به کار گرفته و فرمودند: "ما باید یک اقتصاد مقاومتیِ واقعی در کشور به وجود بیاوریم. دوستان درست گفتند که ما تحریم‌ها را دور می‌زنیم؛ بنده هم یقین دارم. ملت ایران و مسئولین کشور تحریم‌ها را دور می‌زنند، تحریم‌کنندگان را ناکام می‌کنند".
در این راستا سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در سال 1392 ابلاغ شد که شامل، پیشتازی اقتصاد دانش بنیان، محور قرار دادن رشد بهره‌وری در اقتصاد، اعطای نشان اقتصاد مقاومتی، اصلاح نظام درآمدی دولت، افزایش تولید داخلی نهاده‌ها و کالاهای اساسی، اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی و صرفه‌جویی در هزینه‌های عمومی کشور بود.
با این وجود بنیاد تعاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پروژه‌های متفاوتی را در زمینه‌های مختلف اقتصادی با اولویت مناطق محروم به اجرا درآورد. "مرکز اقتصاد مقاومتی حامی" که وابسته به بنیاد تعاون سپاه است یکی از مجموعه‌هایی است که اقدامات مناسبی را در زمینه کشاورزی، دامداری و صنایع تبدیلی دارد که به عنوان یک بازوی قوی و اجرایی در بخش اقتصادی، پروژه‌های بسیار بزرگی را به اجرا در آورده است. یکی از این پروژه‌ها که نمونه بارز "اقتصاد مقاومتی" است مجتمع کشت و صنعت فردوس زنجان است که در زمینه طرح چند قلوزایی گوسفند افشاری فعالیت دارد که می‌تواند به عنوان یکی از بزرگترین مراکز در تولید گوشت قرمز در کشور مطرح شده و خودکفایی را ایجاد کند چرا که در شرایط حاضر با توجه به بهره‌وری پایین، گوسفند‌داری سنتی به خصوص در سال‌های که به علت شرایط آب هوای مراتع فقیرتر می‌شوند کمتر به صرفه است و با توجه به هزینه‌های تمام شده گوشت گوسفند قیمت بالایی دارد.
در چنین شرایطی افزایش چند قلوزایی می‌تواند به عنوان یکی از راهکار‌های افزایش بهره‌وری سبب سود ده شدن گوسفند‌داری در شرایط نیمه متمرکز شود. از سویی دیگر با توجه به اینکه مقدار زیادی خوراک در نژادهای دارای چربی لاشه بالا، صرف تولید چربی می‌شود که ارزش اقتصادی و غذایی چندانی ندارد با انجام کارهای اصلاح نژادی در این راستا راندمان خوراک و در نتیجه بهره‌وری افزایش خواهد یافت. در حالت افزایش سرعت رشد بره‌های تولیدی همراه با صفات دیگر می‌توان دامی ایده ال را برای نگهداری در شرایط مختلف به خصوص شرایط متمرکز و نیمه متمرکز ایجاد نمود.
با این وجود گوسفند افشاری یکی از نژادهای سنگین وزن در بین گوسفندان ایران می‌باشد. وزن تولد، سرعت رشد و وزن از شیرگیری در این گوسفند در مقایسه با سایر نژادهای ایران قابل توجه است. بنابراین می‌توان این نژاد را یکی از نژادهای گوشتی گوسفند ایران به حساب آورد که از ظرفیت مناسبی برای تولید گوشت برخوردار است و نقش مهمی را در تامین گوشت قرمز منطقه ایفا کند.
در این راستا علیرضا افشاری‌راد، کارشناس طرح و برنامه شرکت فردوس در گفت‌و‌گو با تسنیم اظهار داشت: یکی از طرح‌های منطبق بر اصول اقتصاد مقاومتی که در استان زنجان به ثمر رسیده طرح اصلاح نژاد گوسفند افشاری به منظور افزایش بهره‌وری و اقتصادی کردن تولید است.
وی با بیان اینکه این طرح از سال 1385 با مشارکت سازمان جهاد کشاورزی استان و دانشگاه زنجان با وارد نمودن سلول‌های جنسی گوسفند نژاد برولامرینو از کشور نیوزیلند آغاز شد، افزود: بعد از اتمام عملیات اصلاح نژادی در مدت شش سال در محیطی کاملا بسته در مزرعه دانشگاه به گوسفند افشاری، نخستین ایستگاه تحقیقاتی بخش خصوصی در سال 91 در استان تشکیل شد.
کارشناس طرح و برنامه شرکت فردوس زنجان گفت: گردش دام در مجموعه فردوس در حدود 9 هزار راس است که در حال حاضر 4 هزار و 90 راس در مجموعه نگهداری می‌شود.
وی با بیان اینکه در سال گذشته یک هزار راس دام هتروزیگوت و 100 دام هموزیگوت در اختیار دامداران قرار داده‌ایم، افزود: ضریب بره‌زایی در کشور از هر 100 میش 0.67 است یعنی از هر 100 میش 67 بره گرفته می‌شود در حالی که در این طرح از هر 100 راس میش 180 راس بره می‌گیریم به عبارتی دیگر در دو سال 500 تا 600 بره که هر هشت ماه یک‌بار زایش رخ می‌دهد، بره گرفته می‌شود.
افشاری راد با بیان اینکه مشکلات تامین نهاده وجود دارد گفت: ما کنسانتره آماده می‌گیریم که اگر ذرت، سویا و یونجه در دسترس باشد به راحتی می‌توانیم با قیمت‌های پایین کنسانتره را تهیه کنیم چراکه 70 درصد هزینه‌های دامداری مربوط به تامین خوراک است.
وی در ارتباط با قوچی که در مجموعه فردوس بره پنج قلو به دنیا آورده است، گفت: این قوچ ژنوتیپ هموزیگوت دارد که با قوچ معمولی تلاقی داده شده و تمام بره‌های تولید شده هتروزیگوت خواهد بود.
در این راستا حسین ایمانی، مدیر تولید گوسفند‌داری مجتمع کشت و صنعت فردوس زنجان نیز در جمع خبرنگاران اظهار داشت: از جمله ویژگی‌های گوسفند اصلاح نژاد شده می‌توان به تولید 2 تا 3 بره در هر زایش، بهبود 30 درصدی سرعت رشد، بهبود 100 درصدی ضریب تبدیل غذایی، بهبود کمیت و کیفیت پشم و کاهش قابل توجه از حجم دنبه اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه بعد از اتمام عملیات اصلاح نژاد و تولید گوسفند حاوی ژن‌های مورد نظر، برای تکثیر این دام برای بهره‌مندی دامداران فاز تکثیری این طرح براساس اصول اصلاح نژاد به روش هسته باز آغاز شد، عنوان کرد: در این مرحله نقش گله شرکت فردوس بسیار موثر بوده است چراکه همراهی مدیریت شرکت در پیاده‌سازی تاسیسات مخصوص دام چند قلوزا با اعمال آخرین یافته‌های پرورشی، گام مهمی در ارائه الگوی تاسیسات و تجهیزات مورد نیاز برای ایجاد یک واحد کاملا صنعتی پرورش گوسفند چندقلوزا در کشور است که توانسته خلاء نبود اصول فنی مورد نیاز برای احداث تاسیسات صنعتی پرورش گوسفند چند قلوزا را نیز پُر کند.
مدیر تولید گوسفنداری مجتمع کشت و صنعت فردوس زنجان با بیان اینکه دام‌های موجود در این گله به عنوان ذخایر مهم ژنتیکی، ارزش اقتصادی بسیار بالای برای استان و کشور داشته و توان انجام هر نوع کار اصلاح نژادی را مهیا می‌کند، تصریح کرد: ظرفیت پرورش این واحد 10 هزار راسی است که فاز نخست آن به ظرفیت 5 هزار راس در سال 95 به بهره‌برداری رسیده است. این گله با در اختیار داشتن دام‌های هترو و هموزایگوت یکی از بزرگترین گله‌های تامین کننده گوسفند افشاری اصلاح شده در کشور است.
وی با بیان اینکه در نظر داریم که در آینده اصلاح و انتقال ژن را به نژادهای قزل، شال، لُری بختیاری، مغانی و کردی نیز انجام دهیم، عنوان کرد: استفاده گسترده از نژادهای وارداتی به شدت برای کشور مضر است چرا که گوسفندان بومی ما از بین می‌رود، اما اگر با استفاده از گوسفندان خارجی نژادهای داخلی را اصلاح کنیم علاوه بر اینکه بانک ژن کشور حفظ می‌شود مانع خروج ارز از کشور نیز خواهد شد.
ایمانی با تاکید بر اینکه در کشور 27 نژاد گوسفند وجود دارد که باید حفظ شوند، گفت: این 27 نژاد سرمایه ملی در کشور هستند چراکه دامدار رفتارشناسی این گوسفنداران را می‌شناسد و از سویی دیگر این دام نسبت به تغییرات آب و هوا مقاوم است.
با تمام این‌ها اجرای طرح چندقلوزایی نژاد افشار در حوزه دامپروری، منطبق بر مبانی اقتصاد مقاومتی است که علاوه بر تثبیت و اصلاح نژاد و بومی کردن محصول تولیدی، سبب افزایش تولیدات دام سبک در منطقه و کشور می‌شود که حتی در این زمینه هم‌اکنون استان زنجان با پذیرش درخواست سایر استانها بره‌های این گوسفند را تکثیر و به دامداران سراسر کشور ارسال می‌کند.
گزارش از زهرا بیات
انتهای پیام/ش