جهت گیری‌های اصلی در راهکار جدید امنیت ملی آمریکا چیست؟
دولت جو بایدن در راهکار جدید امنیت ملی مورد نظر خود، توجه اصلی را به روی چین- بعنوان "رقیب اصلی" آمریکا قرار داده، نقش متفاوتی برای روسیه تعریف کرده و برخی نقش آفرینان منطقه‌ای را هم از یاد نبرده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا»، چاپ مسکو در تحلیلی نوشته است: کاخ سفید به تازگی «راهنمای استراتژی موقت در زمینه امنیت ملی» را منتشر کرد که تعیین کننده اهداف اصلی مربوط به اقدامات اساسی دولت جدید ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری جو بایدن است. برای نخستین بار در تاریخ اخیر، واشنگتن در چنین سند مهمی، توجه اصلی خود را به روی چین معطوف کرده که بعنوان "تنها رقیب" آمریکا در جهان معرفی شده که قادر به متحد کردن توان اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری خویش است.
"دونالد ترامپ" رئیس جمهوری سابق آمریکا با اقدامات عملی نشان داده بود که چین - رقیب اصلی و دشمن ایالات متحده در عرصه نظامی است. توان بالقوه نظامی جمهوری خلق چین در تسلیحات راهبردی هستهای این کشور است که مقامات پکن هیچ تعهدی برای کاهش آنها قبول نکرده‌ا‌ند، در حالی مسکو و واشنگتن در دولت قبلی آمریکا امکان تمدید پیمان کاهش تسلیحات راهبردی تهاجمی (معروف به پیمان استارت-3) را بررسی کرده بودند، هرچند در این باره به توافق نرسیدند.
تغییر نقش روسیه در راهکار جدید امنیت ملی آمریکا
برای چندین دهه راهکار امنیت ملی آمریکا روی «دشمن-شریک» اصلی این کشور، ابتدا اتحاد جماهیر شوروی و بعد هم فدراسیون روسیه معرفی شده بود. در حالی‌که در سند جدید نقش اصلی دشمن ایالات متحده، برای کشور چین در نظر گرفته شده است. روسیه در سند 23 صفحه‌ای جدید مربوط به "جهت گیری راهبردی" آمریکا، تنها بعنوان دشمن نظامی جهانی نام برده شده است. طبق این سند، روسیه اکنون بعنوان کشوری موضع گیری کرده که تلاش می‌کند تا نفوذ جهانی خود را تقویت کرده و نقش مخربی در عرصه بین المللی دارد. ضمن اینکه در میان نقش آفرینان نظامی منطقه‌ای که برای ایالات متحده خطر آفرین هستند، از کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران هم نام برده شده است.
در این سند بطور مجزا گفته شده که دولت جدید ایالات متحده برای گفتگو با روسیه و چین "در خصوص مسائل مربوط به فناوری‌های نظامی موثر در عرصه ثبات راهبردی" آمادگی دارد و سه طرف می‌توانند بطور مشترک به دنبال یافتن مکانیزم جدیدی برای کنترل تسلیحات باشند.
در پیش‌گفتار این سند، رئیس جمهور جو بایدن از این صحبت کرده که بر اساس مفاد "راهکار موقت"، دولت جدید حاضر است به موقعیت‌هایی "در موسسات بین المللی" که در دوره ترامپ از آنها صرف نظر شد، بازگردد، به مدرنیزه سازی توان نظامی ملی ادامه داده و به جهان نشان دهد که الگوی ایالات متحده همان مدل قدیمی نیست. البته بعید است که کسی در جهان چنین تصوری کند، به‌خصوص با توجه به اینکه آمریکا و متحدانش در ناتو طی سال‌های اخیر، در برخورد با روسیه و متحدانش فعالانه تقویت مواضع داده‌اند. دقیقاً در دوره ترامپ، زیرساختارهای نظامی ناتو و بویژه واحدهای نظامی آمریکایی به مرزهای روسیه نزدیک‌تر شد.
با توجه به "دستورالعمل‌هایی" که بعداً از سوی "جن ساکی" سخنگوی کاخ سفید عنوان شد، می‌توان از پیش‌نویس راهکار جدید امنیت ملی آمریکا نتیجه گیری کرد که سیاست بین المللی رهبران کنونی ایالات متحده تغییر چشمگیری نکرده است. مگر اینکه واشنگتن اکنون از آمادگی خود برای چشم پوشی از مسابقه تسلیحاتی و کاهش نقش سلاح‌های هستهای در تأمین امنیت ملی آمریکا خبر بدهد که چنین مسئله‌ای نه مطرح و نه امید آن می‌رود. و مسلماً کاخ سفید برنامه‌ای هدفمند برای مقابله با چین دارد، ضمن اینکه این مقابله نه تنها در عرصه نظامی، بلکه در خصوص مسائل اقتصادی نیز جهت گیری شده است.
در این سند همچنین تأکید شده است که ایالات متحده هرگز در تصمیم گیری برای استفاده از توان نظامی، اگر چنین اقدامی برای دفاع از منافع ملی مهم کشور ضروری باشد، تزلزلی به خرج نخواهد داد. ولی در عین حال، یادآوری شده که استفاده از توان نظامی باید "بسیار محتاطانه" انجام شود و در وهله نخست باید از اقدامی در جهت گیری‌های دیپلماتیک و اقتصادی استفاده شود.
علت تغییر خط‌‌مشی دولت جدید آمریکا در برخی عرصه‌های نظامی
در این رابطه، "شامیل گارییف" کارشناس روس در زمینه مسائل نظامی معتقد است: «در حال حاضر روسیه و چین دارای برخی تسلیحات نظامی خاص هستند که آمریکایی‌ها در اختیار ندارند و مهمترین مسئله وجود سلاح‌های راهبردی هستهای است که جنبه بازدارندگی دارند. و دقیقا به همین دلیل، آنها تأکید خود بر استفاده از توان نظامی را کاهش داده و با ادامه اجرای پیمان استارت موافقت کرده اند.»
به عقیده وی، ایالات متحده قصد دارد در صورت وجود چالش‌هایی از جانب روسیه و چین، تکیه خود را به روی عرصه‌ها و سیستم نظامی قدیمی بگذارد تا منابع خود برای سرمایه گذاری در عرصه فناوری‌های پیشرفته را آزاد کند.
این کارشناس به این نکته هم توجه کرده است که در بودجه پنتاگون برای سال 2021 ، سهم بسزایی برای حمایت و مدرنیزه سازی تسلیحات هستهای بازدارنده، از جمله در عرصه فضا و سلاح‌های مافوق صوت مورد نیاز نیروهای هوایی و دریایی این کشور در نظر گرفته شده است. وی یادآور شد: « در سال 2021 بودجه اختصاص یافته برای عرصه دفاع ملی آمریکا 740.5 میلیارد دلار است که بسیار بیشتر از هزینه‌ای است که برای مثال، روسیه در این عرصه صرف می‌کند.»
این در حالی است که "آنتونی بلینکن" وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی اخیر خود در زمینه سیاست خارجی جدید این کشور اعلام کرد که ایالات متحده از سیاست پیشبرد زورمدارانه دموکراسی در جهان صرف نظر کرده است. البته مسلماً مقامات واشنگتن هر کجا که لازم بدانند، آماده پاسخگویی به رویارویی‌های احتمالی هستند. برای مثال، روسیه را به داشتن سلاح‌های شیمیایی اعلام نشده متهم کرده و خواستار نابودی آنها شده‌اند و در غیر این صورت، مسکو را به اعمال تحریم‌های جدید تهدید می‌کنند. این در حالی است که روسیه اصرار دارد که تمامی تسلیحات شیمیایی موجود در این کشور نابود شده و سازمان منع سلاح‌های شیمیایی هم این مسئله را تأیید کرده است.
انتهای پیام/
