برگزاری سمینار سبک زندگی اسلامی و جهان معاصر در پیشاور پاکستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، این سمینار باحضور پروفسوردکترمحمد رئوف رییس بخش آموزش و پژوهش دانشگاه پیشاور، پروفسوردکتر اباسین یوسف زی رییس بخش پشتوی دانشگاه اسلامیه کالج، پروفسوردکترجمیل احمد چترالی استاد بخش صلح و جنگ دانشگاه پیشاور، پروفسوردکتر رشید احمد قائم مقام مرکز اسلامی شیخ زاید، پروفسوردکترعبدالرحمان استاد مرکز اسلامی شیخ زاید، دکتر رشاد احمد رییس اسبق بخش آموزش و پژوهش دانشگاه پیشاور، دکتراسلم میرعضوکمیسیون علوم عالی ایالت خیبرپختونخوا، پروفسوردکترحافظ انعام الله خان استاد بخش آموزش و پژوهش دانشگاه پیشاور، پروفسوردکتر امجد عزیز استاد بخش آموزش و پژوهش دانشگاه پیشاور و دیگر اساتید و دانشجویان دانشگاه پیشاوردرسالن همایش های دانشگاه مذکور برگزار گردید.

این مراسم با تلاوت آیاتی چند ازکلام الله مجید توسط قاری محمد نعیم زاهد آغاز گردید.

مهران اسکندریان، رییس خانه فرهنگ ج.ا.ایران درپیشاور، ضمن عرض تبریک به مناسبت سالروزمبعث پیامبر گرامی اسلام(ص) و ذکرآیه شریفه "لقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللَّهِ أُسوَةٌ حَسَنَةٌ"در باب موضوع سمینار" سبک زندگی اسلامی و جهان معاصر"در مقاله ارایه شده خود با پرداختن به مولفه ها و تشریح سبک زندگی اسلامی درمواجعه با جهان معاصر در بخشی از سخنان اظهار داشت: برخی گمان می کنند منظور از سبک زندگی همان قالب زندگی است. که اگر این گونه تنها قالب زندگی درنظر گرفته شود، فاصله زمانی و جغرافیایی با محیط زندگی پیامبر(ص) و اهل بیت (ع)، ما را از پیروی سبک زندگی این بزرگواران دور می نماید. از سوی دیگر این برداشت اشتباه، گمانه ای را برای الگو پذیری از غرب بوجود می آورد، که این نگاه به قالب زندگی است. درصورتیکه تعریف سبک زندگی عبارت است از: نگاه به زندگی و عالم هستی (اندیشه، باورها و عقاید)- برنامه ها، روش ها و رفتارها- واکنش احساسی و روحی و اخلاقی مثبت یا منفی نسبت به دیگران که به مجموعه این موارد سبک زندگی گفته می شود.

مهران اسکندریان، درنظر داشتن اهمیت اصول ثابت اخلاقی و انسانی برای معیار زندگی و برنامه ریزی متناسب با زمان و مکان و تنوع پدیده ها درجهان معاصر را بسیار کاربردی دانسته وگفت: قرآن و سنت نبوی(ص) با دعوت به علم، دانش افزایی، خردورزی، اندیشیدن و کسب مهارت تاکید دارند: "فرزند زمان خود باش" و "دانش را حتی از سرزمین های دوردست فراگیر و بیاموز". و این بدان معناست با حفظ روح زندگی مطابق روح اسلامی و الهی می توان از پیشرفت های زمانه خود، تکنولوژی روز و صنعت و علم بهره جست. بدان معنا که درجهان معاصر با بهره مندی از ابزار و امکانات پیشرفته می توان زندگی را براساس اصول ثابت و محتوای اخلاق اسلامی و الهی تنظیم نمود.

وی با اشاره به زوایای مختلف درمتن زندگى که همانا سبک زندگى و بخش حقیقى و اصلى آن فرهنگ و تمدن با اجزای تشکیل دهنده مانند: خانواده، سبک ازدواج، نوع مسکن، لباس، الگوى مصرف، خوراک، آشپزى، تفریحات، خط، زبان، کسب وکار، رفتاردرمحل کار، دانشگاه، فعالیت سیاسى، ورزشی، رسانه اى، رفتار با پدر و مادر، همسر، فرزند، رفتار با قوانین و دولت‌ها، نظافت، طهارت، رفتار با دوستان، دشمنان، بیگانگان و... که بخش های اصلى فرهنگ و تمدن درمتن زندگى انسان است افزود: به طورکلی سبک زندگی یعنی انتخاب روش و شیوه صحیح برای زندگی که ضمن تامین خواسته‌های مادی و معنوی انسان، درنهایت زمینه‌های رضایت و خشنودی خداوند متعال را نیز فراهم آورد؛ و این مهم جز با انتخاب الگویی جامع و دارای فضایل و ارزش‌ها در زندگی محقق نخواهد شد.

بررسی رابطه دو مسأله مهم معنای زندگی و سبک زندگی از دیدگاه عقل و معرفت بشری و رُبوبی، نشان می‌دهد، سبک زندگی افراد ریشه درمعنای زندگی داشته و به همین جهت هر نوع سبک زندگی ازجمله سبک زندگی اسلامی، نیازمند شکل گیری معنای زندگی متناسب به عنوان پایه و بنیاد آن است. در واقع معنای زندگی، هدف و ارزش و فایده زندگی را ترسیم می کند.

رییس خانه فرهنگ ج.ا.ایران درپیشاور با برشمردن سرفصل های کلی سبک زندگی اسلامی ازجمله:
1- ایمان به خدا و باورهای دینی و اخلاقی

2- علم، آگاهی، خردورزی، دانش افزایی، کسب مهارت و آینده نگری

3- پرهیز از غرب گرایی

4 - توجه به نمادهای دینی ازجمله: شعائر و آیین ها، آداب و رسوم، سنت های مثبت و اصیل و پویا

5- توجه به ارزش ها و میراث فرهنگی و تاریخی

6- توجه به زبان ملی و بومی

7- توجه به تاریخ و تمدن

8- الگوگیری از پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت (ع)

و همچنین تشریح مولفه های سبک زندگی اسلامی درحوزه فردی، خانواده، اجتماعی، کسب و کار پرداخت.

وی در پایان اظهار داشت: توجه به این نکته، بسیار مهم است که سبک زندگی اسلامی به معنای چشم پوشی از لذات و نعمات نیست، بلکه در این روش، زندگی رنگ خدایی می‌گیرد؛ انسان‌ها قادر به زندگی ساختگی نیستند و اگر این گونه باشد زندگی آن‌ها دوامی نخواهد داشت. همان گونه که یک نقاش به صورت طبیعی نگاه خاصی به دنیای اطراف خود دارد و با ظرافت به زیبایی‌های طبیعت می‌نگرد، بنابراین سبک زندگی نشان دهنده میزان حضور ارزش‌های جامعه، در رفتار‌های انسان ها می باشد. و لذا سبک زندگی اسلامی؛ اصلاح و بهینه سازی روش ها، عادات و اخلاقیات، نه تنها درجهان معاصر و مدرنیسم و درهر زمانی دیگری منافاتی نداشته، بلکه موجب نجات انسان از نگرش صرفا مادی به زندگی، چالش ها، پدیده ها و دین گریزی بوده و می تواند زندگی بهتری همراه با آرامش، رفاه، امنیت، کرامت، معنا، محتوا و جهت دهی خدایی را به همراه داشته باشد.

پروفسوردکترحافظ انعام الله خان، استاد بخش آموزش و پژوهش دانشگاه پیشاور دربخشی ازسخنرانی خود با اشاره به آیه شریفه قرآن کریم مبنی بر وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام(ص) به عنوان رحمت للعالمین اظهار داشت: سیره پیامبر گرامی اسلام(ص) الگویی برای یک گروه خاص نبوده بلکه پیامبری برای همه انسان ها از هردین، نژاد، گروه و قومیتی می باشد.

وی گفت: تمامی انسان ها می توانند با بهره مندی از این رحمت الهی و تاسی از سیره پیامبرعظیم الشان اسلام(ص) درسبک زندگی خود در جهت سعادت و تعالی جامعه بشری تلاش نمایند.

پروفسوردکترحافظ انعام الله خان افزود: پیاده نمودن سیره نبوی درسبک زندگی مسلمانان درقالب یک آیین و قانون در زندگی روزمره موجب جلوگیری ازعقب ماندنگی مسلمانان در دنیای معاصر می گردد.

وی در ادامه اظهار داشت: متاسفانه دوری از فرهنگ، تمدن، زبان، علم، ادب و سبک زندگی اسلامی موجب شکاف بزرگی در فرهنگ جوامع اسلامی گردیده است. به عنوان مثال: زمانی زبان فارسی، زبان علم و ادب در شبه قاره بوده تا بدانجا که اکثر شعرای این سرزمین پهناور اشعار خود را به زبان فارسی می سرودند. و لذا دوری از زبان، فرهنگ، تمدن، آداب و رسوم سبب جایگزینی فرهنگ و زبان بیگانگان شده است.

پروفسوردکترحافظ انعام الله خان خاطرنشان کرد: تنها راه رهایی از فرهنگ زدگی غربی، بازگشت به هویت ازدست رفته و قرار دادن قرآن و سیره نبی مکرم اسلام(ص) به عنوان محور و اساس سبک زندگی خود می باشد. 

دکتراسلم میر، عضوکمیسیون علوم عالی ایالت خیبرپختونخوا، درتشریح موضوع سمینار مذکور اظهار داشت: ابتدا درگام اول پیش ازپرداختن به موضوع سبک زندگی اسلامی و جهان معاصر بایستی با فهم درست از آن، دیدگاه اسلام درمواجعه با پیشرفت های دنیای امروز را مورد بررسی قرار داد.  درگام بعدی با هم شکل نمودن سبک زندگی خود بر اساس سیره حضرت محمد(ص) و الگو پذیری از ایشان می توان برکات وجود مبارک رحمت للعالمین را در دنیای معاصر برای جامعه بشری ارایه نمود.

عضوکمیسیون علوم عالی ایالت خیبرپختونخوا خطاب به اساتید دانشگاه گفت: امروزه وظیفه سنگینی بر دوش جامعه علمی کشور برای آگاهی بخشی دانشجویان درجهت شناخت و حفظ هویت و مقابله با تهاجم فرهنگی کشورهای غربی به پشتوانه تعالیم دین مبین اسلام و سیره پیامبراسلام(ص) وجود دارد.

وی افزود: متاسفانه امروزه برخی ازجوامع اسلامی با جایگزینی الگوهای کشورهای غربی، جوامع اسلامی را با مشکلات فراوانی روبرو کرده است. این ناآگاهی نه تنها برشکل ظاهری زندگی مسلمانان تاثیرگذار بوده بلکه موجب تغییرات فکری جامعه به ویژه جوانان گردیده است.

پروفسوردکتر جمیل احمد چترالی، استاد دانشگاه پیشاور درسخنرانی خود با اشاره به پیشرفت های بشر در زمینه های تکنولوژی و ارتباطات و تبدیل شدن کشورها به دهکده جهانی، تاثیر و تاثر فرهنگی را امری اجتناب ناپذیر در دنیای امروزه و پایبندی صرف به آداب و رسومات سنتی را غیرممکن دانست.

استاد دانشگاه پیشاور گفت: پایبندی بر سبک زندگی به شیوه پیشینیان غیرمنطقی می باشد، همانگونه که دین اسلام مسلمانان را به روزآمدشدن سفارش نموده است، بوجودآمدن تغییرات در زمینه هایی مانند: اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، علم، فناوری، ارتباطات و... در ادوار گوناگون زندگی انسانی موجب اتفاقات و تغییر شکل ناخواسته درسبک زندگی جوامع می گردد. و این بدان معنا نیست که تمامی انسان ها بایستی دارای یک فرهنگ واحد درجامعه جهانی باشند.

وی افزود: کشورهای اسلامی بایستی با تکیه بر داشته های خود ازجمله: دین، اعتقادات و باورها، فرهنگ، تمدن، زبان، تاریخ، هویت و... سبک زندگی خود را بر پایه و اساس  و آموزهای دینی استوار ساخته و همچنان ارتباط معقول و منطقی را با جهان برقرار نمایند.

وی در ادامه گفت: مهمترین نکته در سبک زندگی انتخاب الگوی مناسب بوده و طبق فرمایش خداوند در قرآن کریم، پیامبر اسلام(ص) بهترین الگو برای انسان ها می باشد. الگوی متناسب براساس آموزه های اسلامی بسیاری ازچالش های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... را برطرف می نماید.

پروفسوردکتر امجد عزیز استاد بخش آموزش و پژوهش دانشگاه پیشاور با تاکید بر فرموده حضرت نبی اکرم(ص) مبنی بر فراگیری حکمت و علم در هر جای  دنیا گفت: بهره گیری از فناوری های کشورهای پیشرفته هیچ منافاتی با آموزه های دینی نداشته بلکه بر فراگیری آن نیز سفارش شده است. اما باید توجه داشت براساس تفکر کشورهای غربی"توسعه یافتگی مساوی غربی شدن" موجب تغییر تفکر و خود باختگی فرهنگی نگردد. ناگفته نماند تمامی پیشرفت های آنان مفید نبوده و گاهاً موجب فجایع و بروز مشکلاتی ازجمله اخلاقی نیز در جوامع بشری شده است.

پروفسوردکتر امجد عزیز افزود: علی رغم پیشرفت های کشورهای غربی در زمینه های علم و فناوری و غرق شدن در زندگی ماشینی، آنان را با مشکلات روحی و روانی و همچنین دوری از معنویت دچار کرده است.

درمقابل نیزعقب ماندگی کشورهای اسلامی درحوزه علم و فناوری نبایستی موجب فراموشی و یا از دست دادن تفکرات، فرهنگ و تمدن اسلامی گردد. و این موضوع بایستی به جد مورد آسیب شناسی و تلاش کشورهای اسلامی برای پیشرفت درحوزه های علمی و فناوری قرار گیرد.