بحران خشکسالی در کمین ایران ؛ زنگ خطر به صدا درآمد


گروه استان‌ها- با توجه به نبود بارش در چند سال گذشته و امسال، زنگ‌های خطر به صدا درآمده و خطر خشکسالی در کمین کشور و استان کردستان است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، آب حیاتی‌ترین ماده‌ای است که در دنیا وجود دارد و همه موجودات زنده برای ادامه حیات خود به آن وابسته هستند. از دیرباز انسان همواره با کشف اهمیت این مایع حیات‌بخش درصدد جمع‌آوری و بهره‌برداری درست از آن بوده و امروز نیز همچنان این مهم را انجام می‌دهند، اما جالب اینجاست که تنها 3درصد از کل آب در زمین شیرین و قابل شرب است و 97درصد آن را آب اقیانوس‌ها و دریاها تشکیل می‌دهند که برای مصارف آشامیدن هیچ‌گونه کاربردی ندارد.

علی‌رغم اینکه آب اصلی‌ترین ماده در تداوم حیات است اما براساس آمار سازمان ملل، در حال حاضر بیش از 18درصد جمعیت زمین به آب آشامیدن سالم دسترسی ندارند. آنچه که باعث به وجود آمدن آب در زمین می‌شود میزان بارشی است که اتفاق می‌افتد و این میزان بارش در نقاط مختلف کره زمین، متناسب با شرایط منطقه یا کشورهای مختلف متفاوت است.

کشور ایران در نیم‌کره شمالی کره زمین با اقلیم حاکم گرم و خشک در چند سال گذشته یکی از کم‌بارش‌ترین کشورهای غرب آسیا محسوب شده و این نبود بارش می‌تواند به کم‌آبی و در نتیجه به خشکسالی تبدیل شود که خود می‌تواند تبعات زیادی را به دنبال داشته باشد. با اینکه بیشتر نواحی کشور ایران را مناطق گرم و خشک در بر گرفته است اما در شمال و شمال غرب و قسمت‌هایی از زاگرس جنوبی می‌توان آب و هوا‌های سرد و معتدل کوهستانی را نام برد که در مقایسه با مناطق مرکزی ایران شرایط بسیار متفاوتی را داراست.

آنچه که امروز مهم است این است که ایران حدود چهار دهه است که وارد یک دوره بلند مدت خشکسالی شده و دیگر برف و باران‌های سال‌های گذشته نمی‌بارد و این را به خوبی می‌توان از سخن کهن‌سالان به خوبی فهمید.

استان کردستان با آب و هوای معتدل کوهستانی همواره یکی از قطب‌های بارشی کشور در سال‌های گذشته محسوب شده و این در حالی‌ست که خیلی از صاحب‌نظران، کردستان را یکی از منابع آب شیرین در کشور می‌دانند.

چندسالی‌ست که دیگر بارش‌های سالیان گذشته در کردستان اتفاق نیافتاده و خود کردستان در حال حاضر با نبود آب کمبود بارش دست و پنجه نرم می‌کند. این نبود بارش که در زمستان سال گذشته و بهار امسال می‌توان آن را به خوبی حس کرد می‌تواند به بخش کشاورزی و زیست بوم منطقه آسیب‌های بسیار جدی وارد کند و جدا از همه این‌ها، می‌تواند باعث بحران در تامین آب شرب مردم شود.

 کاهش 19درصدی میزان بارش‌ها در کردستان 

«رحیم صدیقی»، مدیرکل سازمان هواشناسی کردستان در این‌باره در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار کرد: متوسط بارش در استان کردستان در مقایسه با سال‌ گذشته حدود 28درصد کاهش داشته و این در حالی است که تا به امروز متوسط بارش در کردستان 282میلی‌متر بوده است.

وی افزود: میزان بارش در دوره 30 ساله کردستان نیز حدود19درصد کاهش داشته که خود می‌تواند زنگ هشداری برای مصرف بهینه آب در استان و حتی کشور باشد.

مدیرکل هواشناسی استان کردستان خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در چند ماه گذشته به ویژه در پاییز و زمستان بارش‌ها آنچنان که باید صورت نگرفته است اگر در دو ماه آینده نیز بارشی اتفاق بیافتد تنها در حد نرمال است و نمی‌تواند  به کمبود آب در استان کمک کند. 

وی اذعان کرد: کمبود بارش در امسال می‌تواند تبعات زیادی را در بخش آب شرب و آب کشاورزی در پی داشته که خود می‌تواند عاملی بر خشکسالی و کمبود محصولات کشاورزی و در نتیجه منجر به گرانی در بلند مدت فقر غذایی شود.

صدیقی در ادامه یادآور شد: اگر خشکسالی و کم آبی تداوم یابد خسارت‌های جبران‌ناپذیری در استان کشور اتفاق می‌افتد.

مدیرکل هواشناسی استان کردستان بیان کرد: با توجه به شرایطی که در میزان بارش استان وجود دارد مرتب به ارگان‌های مرتبط، درباره آبگیری سدهای کردستان هشدار داده‌ایم تا حداقل در تابستان امسال با قطعی آب مواجه نشویم.

 کاهش 22درصدی منابع آب در کردستان 

«عرفان مومن‌پور»، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان نیز در این‌باره اظهار کرد: در فروردین ماه سال جاری نسبت به فروردین ماه سال99 در شهرستان بانه 84- درصد، بیجار 91- درصد، دهگلان 82- درصد، دیواندره 69- درصد، سروآباد 93- درصد، سقز و سنندج هر کدام 78- درصد کاهش بارندگی را تجربه کرده‌اند.

وی افزود: متوسط استانی بارش در فروردین ماه سالجاری نسبت به سال گذشته در استان کردستان 83- درصد بوده که خود به نوعی یک زنگ خطر است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان به سال آبی 99-1400 اشاره کرد و گفت: امسال نسبت به سال آبی قبل، حدود22درصد کاهش منابع آب را در استان شاهد هستیم.

وی با اشاره به وضعیت کمبود بارش در استان اذعان کرد: متأسفانه تنها 83درصد از حجم سد قشلاق سنندج، 56درصد سد سنگ سیاه، 71درصد سد بانه، 80درصد زریبار ، 46درصد سد چراغ ویس، 100درصد سد گاران، 68درصد سد زیویه، 100درصد سد سورال، 52درصد سد آزاد، 72درصد سد شهید کاظمی، 94درصد سد تلوار، 84درصد سد گاوشان و 33درصد سد عباس آباد بانه آب دارند و امکان بارش در این فصل نیز ضعیف است.

مومن‌پور به تغییرات آب سدهای استان گریزی زد و گفت: از ابتدای سال‌جاری تاکنون نسبت به مدت مشابه سال گذشته سد قشلاق با1/5- درصد، سد سنگ سیاه 0/9- درصد، بانه 23- درصد، زریبار 12- درصد ، چراغ ویس 2/5- درصد، عباس آباد14- درصد و سد آزاد با 15- درصد بیشترین تغییرات را در سطح استان داشته‌اند و همین امر می‌تواند مشکلات زیادی را در تامین آب شرب و کشاورزی به همراه داشته باشد.

وی با تأکید بر اینکه باید یک برنامه تأمین و تحول (آب برای ذی‌نفعان ) با اولویت شرب در استان انجام شود، عنوان کرد: کشاورزان در مصرف آب، «مدیریت انقباضی» را در دستور کار خود قرار دهند تا بلکه منجر به کاهش ریسک تنش آب شرب شود.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان با یادآوری اینکه شرایط اقلیمی در لحظه در حال تغییر بوده و ما باید با «مدیریت مصرف درست»، خودمان را برای هر شرایطی آماده کنیم، خاطر نشان کرد: در سال99 به مراتب، شرایط بسیار بحرانی‌تری را نسبت به سال‌جاری تجربه کرده‌ایم و امسال نیز با مدیریت به صرفه در بخش کشاورزی و صنعتی می‌توانیم از کمبود آب جلوگیری کنیم.

مومن‌پور در پایان سخنان خود اظهار داشت: کشاورزان استان با کشت گیاهان کم آب طلب و استفاده از آبیاری صنعتی و مکانیزه می‌توانند تأثیر بسیار مثبتی را در رابطه با کاهش مصرف آب داشته باشند.

به گزارش تسنیم؛ در نتیجه باتوجه به بارش‌های سال گذشته و بهار امسال تا به حال مشخص است که سال1400 سالی خشک برای مزارع کردستان خواهد بود و این خشکسالی می‌تواند تبعات زیست محیطی و کشاورزی زیادی را در پی داشته باشد.

انتهای پیام/487/ ع