زنگ خطر تخریب محیط‌زیست به صدا درآمد /برداشت بی‌رویه گیاهان دارویی و خوراکی در کردستان
گروه استانها- بهره‌برداری غلط از گیاهان دارویی و خوراکی کردستان در فصل بهار می‌تواند آسیب‌های جدی برای از بین بردن این گیاهان در طبیعت استان در پی داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم ازسنندج، طبیعت و منابع طبیعی از بزرگ‌ترین مخلوقاتی است که خداوند آن را برای انسان خلق کرده است. در سراسر جهان منابع طبیعی فراوانی وجود دارد که در سال‌ها و ده‌های گذشته انسان برای کسب منفعت بیشتر خود در صددد نابودی آنها برآمده است.
در کشور ایران نیز به دلیل اقلیم‌های گوناگونی که وجود دارد منابع طبیعی زیادی را می‌توان یافت که در سراسر کشور گسترانده شده‌اند و ایران را به صندوق جواهری در خاورمیانه تبدیل کرده است.
هنگامی که از منابع طبیعی سخن می‌گوییم نظر بر منابع طبیعی گیاهی داریم که بیشتر در مناطق غربی و شمالی کشور می‌توان آنها را یافت. این گیاهان که اکثرا جنبه دارویی دارند را بیشتر می‌توان در فصل بهار در دامنه‌های زاگرس و البرز یافت.
استان کردستان نیز با تنوع زیسی و طبیعی که دارد از استان‌هایی است که با آغاز فصل بهار طبعیت زیبا و بکر آن جلوه نمایی کرده و زمین‌های آن شاهد رشد انواع گیاهان خوراکی و دارویی است.
با توجه به اینکه خوراک گیاهان بهاری در بین مردم کردستان همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است مردم در فصل بهار به دشت‌ها و دامنه کوه‌ها برای به برداشت این گیاهان رجوع می‌کنند. در این بین افرادی نیز هستند که امرار معاش زندگی خود را بر شغل برداشت این گیاهان در این فصل از سال گذاشته‌اند فارغ از این که توجهی به حفظ نسل این گیاهان که مانند دُری در زمین‌های کردستان رشد می‌کنند ندارند و درصدد جمع‌آوری هرچه بیشتر این گیاهان برای فروش و نفع شخصی خود هستند.
آنچه که بیشتر می‌تواند از بین رفتن نسل این گیاهان را تسریع کند این است که این گیاهان گاها به صورت ریشه‌ای از خاک بیرون کشیده می‌شوند و این می‌تواند بیشترین تخریب را برای محیط زیست و طبیعت به همراه دارد.
برای اطلاع بیشتر از نحوه جمع‌آوری و فروش این گیاهان به بازار سنندج رفتیم که با این حال و هوای کرونایی نیز کسانی مانند «محمد علی کریمی» مشغول به فروش این گیاهان بهاری در کنار خیابان هستند. از او در باره چگونگی جمع‌آوری این گیاهان پرسیدم که در پاسخ گفت: من خودم الان چند سال است که به ناچار به دلیل نبود شغل ثابت برای جمع‌آوری این گیاهان به دشت و کوه‌های اطراف سنندج مراجعه کرده و با جمع‌آوری این گیاهان، امرار معاش خانواده‌ام را تامین می‌کنم.
وی در پاسخ به خبرنگار تسنیم در رابطه با کندن این گیاهان از ریشه که می‌تواتد آسیب‌های جبران ناپذیری را برای طبیعت به همراه داشته باشد افزود: من تمام سعی خودم را انجام می‌دهم که گیاهان را از ریشه از خدک بیرون نیاورم چرا که من سال دیگر نیز به این گیاهان احتیاج دارم و این گیاهان هستند که در این فصل مخارجم را تامین می‌کنند، پس تا جایی که می‌توانم در از ریشه بیرون کشیدن گیاهان از خاک پرهیز می‌کنم.
این کاسب بازار سنندج اظهار کرد: جدا از بحث خوراکی، این گیاهان مصرف دارویی نیز دارند و همین باعث شده که در بین مردم سنندج خوراک این گیاهان چه به صورت خام و چه به صورت پخته و غذا از اهمیت بالایی برخوردار باشد.
در ادامه، نظرِ «توفیق جباری» یکی از شهروندان سنندجی درباره مصرف این گیاهان در رژیم غذایی بهاره مردم را پرسیدیم و وی پاسخ داد: من در خانواده خودم با شروع فصل بهار یکی از اصلی‌ترین رژیم‌های غذایی ما خوراک گیاهان طبیعی دشت‌ها و کوه‌های کردستان است که هم از نظر ارزش غذایی و هم از نظر سلامت غذایی از ارزش بسیاری برخوردار است استفاده می‌کنیم و این را می‌توانم بگویم که بیشتر خانواده‌های کردستانی گیاهان بهاری را از سبد غذایی خود در بهار حذف نمی‌کنند.
وی افزود: درست است که مصرف گیاهان بهاری بسیار مفید است اما مردم خودشان نیز باید هشیار باشند تا این‌گونه با ارزش گیاهی در زمین‌های استان با کندن این گیاهان از ریشه از بین نرود.
«سعدی نقشبندی»، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان نیز در این‌باره در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: بر اساس سیاست‌های حفاظت، احیا و بهره‌برداری سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، بهره‌برداری تجاری و برداشت پیاز گیاهان مرتعی ممنوع و ناآگاهی در چگونگی برداشت، زوال تدریجی و تخریب مراتع را به دنبال دارد.
وی افزود: امسال با توجه به تغییرات آب و هوایی و کمبود بارش‌مناسب، وضعیت مراتع به گونه‌ای است که باید در بهره‌برداری از این نعمت‌های الهی نهایت دقت و در برداشت اصولی و صحیح انجام شود.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان خاطرنشان کرد: برخی از مصرف‌کنندگان و بهره‌برداران به‌خاطر عدم آگاهی و کم‌اطلاعی، نسبت به برداشت بی‌رویه و غیر اصولی این گیاهان اقدام می‌کنند در حالیکه ممکن است گیاه مراحل تکامل خود را طی نکرده باشد.
وی گفت: در صورت مشاهده برداشت انبوه گیاهان دارویی و خوراکی و خودرو به قصد فروش و عرضه در بازارهای مصرف، با فرد خاطی و متخلف برخورد می‌شود.
نقشبندی بیان کرد: برداشت گیاهان بهاره باید با توجه به نحوه رویش و تکثیر آن در طبیعت انجام و با استفاده از روش‌های نوین، از برداشت قدیمی و بی‌رویه خودداری شود و خانواده‌ها نیز باید به اندازه نیاز مصرف خانواده خود و با مقادیر بسیار کم برداشت کنند تا به رویشگاه‌‍ها و ریشه یا بذر گیاهان آسیب وارد نشود.
وی عنوان کرد: تنوع اقلیمی و آب و هوای معتدل کوهستانی زاگرس موجب شده که این منطقه زادگاهی برای رویش بیش از دو هزار گونه گیاهی باشد و اکثر مردم این دیار نیازهای غذایی خود را از گیاهان بهاری تامین می‌کنند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان خاطر نشان کرد: امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا و احتمال انتشار آن؛ با توجه به اینکه مشخص نیست که اشخاص بهره‌بردار از تهیه و توزیع ناقل ویروس هستند یا خیر و شرایط به وجود آمده در خصوص فاصله‌گذاری اجتماعی نیز مانع حضور مردم در تجمعات خطرزا است، تمام توصیه‌ها بر این اساس است که از "هرگونه برداشت گیاهان دارویی و خوراکی چه برای مصرف و چه برای درمانی از تهیه و توزیع گیاهان خوراکی و دارویی پرهیز شود".
به گزارش تسنیم؛ 374هزار هکتار از مساحت استان کردستان را جنگل و یک میلیون و 414 هزار هکتار را مراتع پوشانده است؛ 15 تا 20 گونه گیاهی خوراکی شاخص همچون "کنگر، ریواس، شنگ، گل گاوزبان، غازیاغی، انواع تره و پیاز کوهی مانند پیچک، کنیوال، لوشه، منه و هاز" در سطح استان وجود دارد.
انتهای پیام/ش