چرایی موضع ملایم ترکیه در قبال اعدام ۱۷ زندانی اخوانی در مصر

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اعدام اخوانی ها در مصر، حتی در ماه مبارک رمضان نیز ادامه دارد و این موضوع در حالی توجه رسانه های ترکیه را به سوی خود جلب کرده که دولت اردوغان، اتصال مجدد سیم قطع شده رابطه با قاهره را در دستور کار قرار داده است.

در شرایطی که پارلمان ترکیه به درخواست حزب عدالت و توسعه، گروه دوستی ترکیه – مصر را ایجاد کرده، اعدام 17 عضو اخوان المسلمین در ماه مبارک رمضان، توجه محافل اخوانی را جلب کرد.

این در حالی است که این روزها، دولت اردوغان، سخت در تدارک است تا هر چه زودتر، روند عادی سازی روابط بین ترکیه و مصر آغاز شود. اما درست در چنین شرایطی، از مصر خبر رسید که وزارت دادگستری، حکم اعدام 17 تن از اعضای اخوان المسلمین را به اجرا درآورده که از متهمین پرونده حمله به پایگاه کرداسه حومه قاهره هستند که در جریان آن نزدیک به 20 تن از اعضای پلیس کشته شدند.

انتشار  خبر اعدام محکومین کرداسه،  نه تنها اجرای آن در ماه مبارک رمضان، بلکه تضاد و تناقض آن با خبرهای پیشین، تعجب و خشم محافل اخوانی ترکیه را به دنبال آورد.

از خبر آزادی تا اعدام

قبلاً اعلام شده بود که دولت عبدالفتاح السیسی تصمیم گرفته که به منظور نشان دادن حسن نیت خود به آنکارا، بیش از یک هزار و هفتصد نفر از محبوسین اخوان را از زندان آزاد کند. اما بعداً مشخص شد که تنها 120 نفر از افراد رده پایین آزاد شده اند و اتفاقاً خود دولت مصر نیز تمایل نداشته که در مورد آزاد کردن این افراد، سر و صدا به راه بیندازد.

حاج حسن جبرئیل از آزادشدگان اخوانی در استان اسکندریه مصر گفته است: «در دیدگاه های دولت سیسی در مورد اخوان المسلمین، هیچ تغییری روی نداده و نباید آزادی چند شخص محدود را همچون نشانه ای از یک گردش سیاسی یا تصمیم بزرگ تلقی کرد.»

تحلیل گران سیاسی بر این باورند که اعدام اخوانی های پرونده حمله به پاسگاه کرداسه، در واقع متضمن این پیام است که دولت مصر، نمی خواهد همه اخوانی ها را به یک چشم بنگرد و از دیگر سو، مستندات این پرونده به شکلی تنظیم شده که نمی توان اعدام شدگان را صرفاً به عنوان اعضای عقیدتی و سیاسی اخوان السملمین مصر قلمداد کرد.

همه این اتفاقات در حالی روی می دهند که در پارلمان ترکیه، گروه دوستی آنکارا – قاهره، به درخواست حزب عدالت و توسعه ایجاد شده و به تصویب اکثریت نمایندگان رسیده است.

در همین حال، جنبش حماس، علیه جو بایدن موضع گرفته و از ترکیه اعلام حمایت کرده است.

سامی ابوالزهری سخنگوی جنبش حماس، اقدام جو بایدن در مورد به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه را محکوم و از ترکیه حمایت کرد. ابوالزهری، رفتار بایدن را یک بازی سطحی و قدیمی دانسته و اعلام کرد که سوءاستفاده از عواطف اقلیت های یک کشور به مثابه سلاح انتخاباتی و مصرف داخلی، شرم آور است.

بازتاب اعدام اخوانی ها در رسانه های ترکیه

روزنامه ملی گازته که به عنوان ارگان رسانه ای حزب سعادت (حزب اسلامگرای تاسیس شده توسط شاگردان مرحوم اربکان) شناخته می شود، در کنار روزنامه دیریلیش، تنها روزنامه های ترکیه اند که خبر اعدام اخوانی ها را در صفحه نخست آورده اند.

اما در مقابل، روزنامه های مهم صباح، حریت، تقویم، ترکیه، ینی شفق، آکشام و دیگر روزنامه ها نزدیک به اتاق فکر حزب عدالت و توسعه، همگی از کنار این موضوع گذشتند و تنها برخی از آنها به انتشار خبری کوتاه در پایگاه اینترنتی خود، اکتفا کردند.

جالب اینجاست که خبرگزاری رسمی آناتولی نیز که قبلاً صدها خبر، گزارش، آلبوم عکس و فیلم در مورد اخوانی های مصر منتشر کرده بود، در پوشش خبر اعدام های جدید، در تیتر خبر، به جای اشاره به عضویت افراد اعدام شده در اخوان المسلمین مصر از عبارت «محکومین رویداد کرداسه» استفاده کرد.

صالح تورهان که از او به عنوان رئیس «انجمن جوانان آناتولی» (AGD) و رئیس «وقف جوانان ملی» (MGV) نام برده می شود، در توییت اعتراضی خود نوشته است: او با لحنی حماسی و احساسی نوشته است: «شهادتتان مبارک! ای جوانمردانِ دیار یوسف! در مصر تحت حاکمیت ظالمانه سیسی کودتاگر، 17 برادر اخوانی دیگرمان اعدام شدند. اطمینان داریم، آنان که در ماه مبارک رمضان نیز، دست از ظلم و ستم نمی کشند، با عذابی الیم روبرو خواهند شد.»

صالح تورهان، توییت های دیگری در مورد تسلیت نظامیان جان باخته ترک در شمال عراق، آزادی قدس، توییت هایی در مورد محکومیت ظلم چین به اویغورهای مسلمان نوشته و ضمن ابراز تسلیت به مناسبت درگذشت همسر سردبیر روزنامه ملی گازته، نشان داده که از به نمایش گذاشتن روابط خود با شاگردان اربکان و حزب سعادت و انتشار سخنرانی های ویدیویی آمریکاستیزانه اربکان، ابایی ندارد.

سکوت معنی دار سران آکپارتی

اردوغان در چند سال گذشته، همواره در همه سخنرانی های خود، از رئیس جمهور مصر با عبارت هایی همچون «سیسی قاتل» و «سیسی کودتاگر» یاد می کرد و با انگشتان دست خود، نشانه میدان رابعه مصر را ترسیم می کرد. اما پیداست که حالا، تحولات سیاسی جدیدی روی داده و این تحولات، به ویژه در دو حوزه شرق مدیترانه و شمال آفریقا، موجب یک گردش آشکار در سیاست خارجی دولت ترکیه شده است.

شیوه مواجهه آکپارتی و رسانه های وابسته به آن، نشان دهنده این است که عادی سازی رابطه با مصر به یک اولویت حیاتی تبدیل شده است.

به عبارتی دیگر، موضوع مهمی به نام منافع پایدار سیاسی – اقتصادی، برای دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه اهمیت حیاتی دارد و ظاهراً آنکارا به این جمع بندی رسیده که به منظور حفظ منافع در شرق مدیترانه، باید رابطه فریز شده بین آنکارا و قاهره پس از 8 سال، یک بار دیگر احیا شود و در مورد اعدام اخوانی ها، شاهد اتخاذ مواضع سفت و سخت از سوی سران حزب عدالت و توسعه نبود.

با آن که چهره های اخوانی مهمی همچون یوسف کاپلان تحلیل گر روزنامه ینی شفق، پروفسور یاسین آکتای مشاور عرب تبار اردوغان و ستون نویس ینی شفق، قبلاً در مورد مظلومیت اخوانی ها مطالب فراوانی منتشر می کردند، این بار از کنار خبر اعدام محکومین کرداسه گذشتند و بعید نیست که به زودی شاهد آغاز دور جدیدی از روابط ترکیه و مصر باشیم.

انتهای پیام/