خطرکشنده «سدالنهضه» برای مصر و سودان/ ورود امارات به این پرونده


کشمکش میان اتیوپی و دو کشور مصر و سودان درباره سدالنهضه در حالی ادامه دارد که هر کدام در این میان طرف دیگر را متهم می‌کنند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از الجزیره، اختلاف نظر میان مصر و اتیوپی بر سر سدالنهضه در حالی ادامه دارد که «محمد غانم» سخنگوی وزارت امور آبی مصر و مسئول فنی مذاکرات سد النهضه از 15 سنارویی که برای حل مشکل آبگیری این سد ارائه داده و آدیس آبابا با آنها مخالفت کرده است، خبر داد.

این در حالی است که «رضوان حسین» وزیر مشاور در امور خارجه اتیوپی اعلام کرد: نگرانی سودان درباره سد النهضه مورد توجه قرار گرفته و حل و فصل شده است.

الغانم به الجزیره گفت: ما خواهان توافق قانونی درباره آبگیری و راه اندازی سد هستیم و در این راه نرمش زیادی به خرج داده‌ایم.

وی افزود: مشکل اصلی که مذاکرات را به شکست کشانده است عدم وجود تمایل سیاسی نزد اتیوپی برای توافق است و هر بار که به طور شفاهی توافقی رخ می‌دهد، «آدیس آبابا» از آن می‌گریزد.

الغانم بیان کرد: ما 15 طرح به اتیوپی پیشنهاد دادیم که خواسته‌های«آدیس آبابا» درباره تولید برق بدون اینکه آسیبی به کشورهای آبریز نیل بزند، برآورده می‌کرد؛ اما همه را اتیوپی رد کرد.

الجزیره گزارش داد: در این باره واکنشی از سوی «آدیس آبابا» نشده است و طبق معمول گفته است که این سد آسیبی به مصر و سودان نمی‌زند و برای تامین برق اتیوپی است.

مسئول مصری در گفتگو تلفنی با الجزیره اعلام کرد که توافقی درباره جدول زمانی آبگیری سد نشده است و این بخشی از دروغ های اتیوپی است. جدول مشخصی برای آبگیری سد و راه اندازی آن در نشست‌های قبلی رخ داد؛ اما توافقی حاصل نشده است.

خطر کشنده برای مصر و سودان

همزمان «ناجی الشهابی» رئیس حزب «الجیل» مصر و هماهنگ کننده کل ائتلاف ملی احزاب سیاسی از سد النهضه به عنوان خطری کشنده برای مصر و سودان نام برد و اینکه باید از بین برود تا خطری که نسل آتی مصر را تهدید می کند، خنثی شود.

وی افزود: «آبی احمد» نخست وزیر اتیوپی به دنبال وقت کشی است بیشتر ما گمان می‌کردیم که آبگیری مرحله دوم سد النهضه در ماه جولای یا آگوست و طی فصل باران‌ها انجام می شود، اما یک مسئول عالی رتبه سودانی چند روز قبل گفت که اتیوپی عملیات آبگیری را در ماه می و ژوئن شروع می‌کند.

« حازم عمر» عضو مجلس الشیوخ و رئیس حزب «الجمهوری» مصر با اشاره به نشست «سامح شکری» وزیر خارجه مصر با کمیته روابط خارجی این مجلس، تاکید کرد: در این نشست دو ساعته، مهمترین موضوعات از جمله سد النهضه و موضع اتیوپی و تاثیرات مواضع لجوجانه و یکجانبه آن بر توسعه و ثبات شاخ آفریقا و کشورهای شرق قاره آفریقا مورد رایزنی قرار گرفت.

وی گفت: در پایان نشست، مجلس الشیوخ مصر بر حمایت از سیاست‌های اتخاذ شده درباره امنیت آبی مصر و ممانعت از زیان فراوانی که تصمیمات یکجانبه اتیوپی وارد می‌کند، تاکید کرد.

«ریهام عفیفی» عضو کمیته امور خارجه مجلس الشیوخ مصر هم اعلام کرد: مصر حق اتیوپی در توسعه را آنکار نمی‌کند؛ اما اگر این بر سهم آبی مصر تاثیر بگذارد یا آنرا کم کند یا اهدافی نزد اتیوپی برای فروش آب وجود داشته باشد، این مشکل ساز است.

اتیوپی تهدیدات قاهره و خارطوم را جدی نمی‌داند

در مقابل این مواضع مصر، «دینا مفتی» سخنگوی وزارت خارجه اتیوپی تهدیدهای مصر و سودان درباره سدالنهضه را غیر جدی توصیف کرد.

وی این دو کشور را متهم کرد که خواهان موفقیت اتحادیه آفریقا درباره مذاکرات سدالنهضه نیستند.

دینا مفتی اعلام کرد که مصر و سودان به دنبال طولانی کردن روند مذاکرات هستند.

وی توافقات تاریخی درباره آب نیل را غیر قابل قبول دانست.

فقر شدید آبی مصر و تهدیدی به نام سد النهضه

«مصطفی مدبولی»، نخست‌وزیر مصر اعلام کرد این کشور وارد مرحله فقر شدید آبی شده است و از همه امکانات خود برای استفاده از هر قطره آب تلاش خواهد کرد.

نخست وزیر مصر در ادامه تاکید کرد قاهره حتی از یک قطره آب از سهم آبی خود از رود نیل بر اساس توافق 1959 میلادی کوتاه نخواهد آمد.

وی گفت: دولت مصر با استفاده از تمامی دستگاه‌ها در تلاش برای مقابله با بحران سد النهضه است.

مصر در تامین 90 درصد از آب شرب خود به رود نیل وابسته است و هرگونه کاهش سهم آبی این کشور از نیل، آثار اجتماعی و اقتصادی ویرانگری بر مصر خواهد داشت. مصر نگران پایین آمدن سهم آب خود است؛ آبی که آن را برای شرب، زراعت و صنعت به کار می‌گیرد.

«سد النهضه» اتیوپی را به بزرگترین کشور صادر کننده برق آفریقا تبدیل می‌کند

 این در حالی است که آدیس‌آبابا تصریح دارد که سد النهضه با سرمایه‌گذاری 4.6 میلیارد دلاری در تبدیل این کشور به قطب انرژی منطقه، نقش‌آفرین است و می‌تواند علاوه بر درآمدزایی منجر به فقرزدایی در این کشور شود.

در این میان، اختلافات سه کشور بر سر مقدار آب رهاسازی شده از سوی اتیوپی در صورت بروز کم‌آبی متمرکز است، با عملیاتی شدن این سد، اتیوپی می‌تواند به بزرگترین کشور صادر کننده برق در آفریقا با تولید 6000 مگاوات برق تبدیل شود.

پافشاری اتیوپی بر آغاز مرحله دوم آبگیری سد النهضه نشان می‌دهد که هدف این کشور تنها توسعه و تولید برق نیست بلکه آدیس آبابا به دنبال تسلط بر منابع آب رود نیل و فروش آن است؛ امری که با واکنش شدید مقامات مصری از جمله «عبدالفتاح السیسی»، رئیس جمهوری این کشور رو به رو شده که گفته است همه گزینه‌ها از جمله اقدام نظامی علیرغم تبعات بین‌المللی آن روی میز است.

ورود امارات به پرونده سد النهضه

منابع دیپلماتیک مصر اعلام کردند امارات طی چند روز گذشته تلاش‌ها برای اقناع قاهره و خارطوم برای اعطای فرصت به ابوظبی به منظور میانجیگری در حل بحران سد النهضه را از سر گرفته است.

امارات این بار بر پرونده سرمایه‌گذاری در مناطق مورد مناقشه میان سودان و اتیوپی تمرکز کرده و پیشنهاد کمک در پروژه‌های توسعه پایدار میان سه کشور از جمله پروژه‌های تولید برق از آب و باد در اطراف سد النهضه در منطقه «بنیشانگول گوموز» و نیز اختصاص اراضی کشاورزی در این منطقه به کشت محصولات راهبردی برای صادرات آن به امارات و مصر را مطرح کرده است.

منابع یاد شده در گفت‌وگو  العربی الجدید اعلام کردند: امارات که خواهان حفظ سرمایه‌گذاری گسترده خود در اتیوپی است و با راه‌اندازی سد النهضه این سرمایه‌گذاری افزایش نیز خواهد یافت، اکنون در تلاش است تا مصر را در کنار خود حفظ کند به ویژه که قاهره اخیرا به سمت همگرایی با ترکیه در حرکت است.

امارات می‌کوشد مانع از این رویکرد مصر شود، ابوظبی همچنین به دنبال آن است در راستای رقابت منطقه‌ای با عربستان در منطقه راهبردی شاخ آفریقا، میانجیگری ریاض میان سه کشور درگیر بحران سد النهضه را با شکست مواجه کند.

از زمان به قدرت رسیدن «آبی احمد» در اتیوپی، هماهنگی میان ابوظبی و آدیس آبابا ابعاد جدیدی به خود گرفته و مسئولان اقتصادی و بازرگانان دو کشور سفرهای متقابل بسیاری انجام داده‌اند و امارات سرمایه‌گذاری زیادی در طرح‌های متعدد اقتصادی در اتیوپی انجام داده است و حجم مبادلات تجاری غیر نفتی دو کشور در سال 2019 به 614 میلیون دلار رسید.

اتیوپی با جمعیت 110 میلیون نفری، یکی از پرشتاب‌ترین اقتصادهای آفریقا را دارد.

بر اساس گزارش دولتی اتیوپی، امارات در 100 پروژه در اتیوپی سرمایه‌گذاری کرده که 35 مورد آن اجرایی شده است. این پروژه‌ها در زمینه‌های مختلف آبیاری، کشاورزی، صنعت، بهداشت، املاک، گردشگری، معدن و زیرساخت است.

امارات و اتیوپی در سال 2019 میلادی یاداشت تفاهم نظامی برای تقویت همکاری در زمینه نظامی و دفاعی امضا کردند، ابوظبی در همان سال، حمایت 3 میلیارد دلاری به عنوان کمک و سرمایه‌گذاری در اختیار آدیس آبابا قرار داد.

منابع مذکور مصری به العربی الجدید تصریح کردند: امارات شروع به مطرح کردن معادله سرمایه‌گذاری در برابر حل نهایی بحران سد النهضه کرده؛ اما مصر به دلیل حمایت‌های گسترده امارات از «سرسخت‌ترین دشمن منطقه‌ای خود» واکنش سرد آمیخته با خشمی به پیشنهاد ابوظبی داشته و در نشست‌های دو ماه گذشته خارطوم و ابوظبی مشارکت نکرده است.

این منابع اظهار داشتند: همزمانی این تنش با همگرایی مصر و ترکیه، امارات را به ارائه پیشنهادهای دیگر در قالب تماس‌های محرمانه واداشته که شامل تضمین استفاده مصر از پروژه‌های توسعه و سرمایه‌گذاری امارات در منطقه و شریک کردن قاهره در برخی از این پروژه‌هاست همچنین امارات متعهد شده که سد النهضه خسارتی برای مصر و سودان نخواهد داشت و این کشور به قاهره و خرطوم در اجرای پروژه‌های توسعه برای تلافی هر گونه خسارت احتمالی ناشی از ساخت سد النهضه و بهبود مدیریت منابع آب کمک خواهد کرد.

انتهای پیام/