اقدام موقتی محیط زیست برای نجات جوجه فلامینگوها در بختگان چیست؟

به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست خبرگزاری تسنیم؛ تالاب و دریاچه بختگان، بزرگترین دریاچه استان فارس در سال‌های پرآب زیستگاه زمستانه پرندگانی مانند فلامینگو، درنا، کبوتر دریایی، آب‌چلیک، مرغابی و غاز است که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران مهاجرت می‌کنند.

این دریاچه که در فاصله 220 کیلومتری شرق شیراز در استان فارس قرار دارد، در حفظ بوم‌ساختار و محیط زیست شهرستان‌های اطراف نیز تأثیر بسزایی دارد، در سال‌های گذشته و گاهی بر اثر بارش‌های بهاری، این تالاب آبگیری می‌شد، اما امسال به دلیل کاهش بارندگی و گرمای تابستان احتمال خشک شدن کامل آن وجود دارد البته برخی کارشناسان حوزه محیط زیست نیزمعتقدند اختصاص ندادن حقآبه این تالاب از سوی وزارت نیرو، این تالاب را در خطر خشکسالی قرار داده است که خشک شدن آن در نهایت منجر به مرگ هزاران جوجه فلامینگو در این تالاب می‌شود.

حالا، حمید ظهرابی مدیرکل محیط زیست استان فارس در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه محیط زیست خبرگزاری تسنیم ضمن هشدار نسبت به خطر خشک شدن تالاب بختگان و تأیید مرگ هزاران جوجه فلامینگو در این تالاب اظهار کرد: تالاب‌های "طشک" و بختگان در انتهای حوزه آبخیز "طشک" و "بختگان" قرار دارند و حدود 38 هزار هکتار مساحت این دو  تالاب است که از مهم‌ترین مناطق زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر محسوب می‌شوند. 

وی ادامه داد: این تالاب‌ها از حیث پشتیانی و حفاظت از تنوع زیستی کارکردهای بسیار متنوعی داشته، از جمله تأمین رطوبت برای بخش کشاورزی دیم که در سایه این تالاب، بزرگترین انجیرسان دیم دنیا در استهبان شکل گرفته است.

مدیرکل محیط زیست استان فارس با بیان اینکه تالاب بختگان با تأمین رطوبت نیز در فصل تابستان به آبیاری دیم کمک می‌کند، افزود: این تالاب در فصل زمستان هم با رطوبتی که داشته، مانع سرمازدگی و آسیب به بخش کشاورزی می‌شود.

ظهرابی تصریح کرد: در بالادست این حوزه 3 سد داریم به نام‌های "درودزن"، "ملاصدرا" و "سیوند"، تقریبا همه آبی که چه در قالب جریان رودخانه‌های کُر و سیوند و چه در قالب سیلاب‌ها وارد تالاب می‌شده است، مهار کردند و به مصرف بخش‌های مختلف که مهم‌ترین آن کشاورزی است، رساندند.

وی ادامه داد: از سال 1386 به بعد، این تالاب تقریبا حقآبه‌ای دریافت نکرده و ورود آب به آن قطع شده و به سمت خشکی پیش رفته بود، از سال 98، با پیگیری‌هایی که انجام شده، بعد از بیش از 10 سال، حقآبه‌ای از سوی وزارت نیرو به این تالاب تخصیص پیدا کرد که حدود 45 میلیون مترمکعب بود، در حالی که طبق مطالعات دانشگاه شیراز درباره تالاب بختگان، حقآبه این تالاب باید بین 700 تا 1200 میلیون مترمکعب باشد.

مدیرکل محیظ زیست استان فارس اضافه کرد: 45 میلیون مترمکعب در سال 98، به صورت مستقیم از رودخانه کُر دریافت کردیم، بارندگی هم در حوزه در سطح خوبی بود، بارندگی‌هایی که در حوزه‌های کناری وارد شد، موجب شد تا جوجه‌ فلامینگوها بعد از سال‌ها، مشکلی بابت دریافت خدمات از تالاب و سیر مراحل مختلف رشدشان نداشته باشند و به موقع تغذیه شده و موقعیت پرواز پیدا کرده و منطقه را ترک کنند.

ظهرابی افزود: اما در سال گذشته، با وجود اینکه ما حدود 55 میلیون مترمکعب حقآبه برای محیط زیست و این تالاب گرفتیم و رهاسازی هم شد و به تالاب رسید، اما بارش‌ها به صورت ناگهانی کاهش یافت و با خشکسالی بی‌سابقه‌ای طی 50 سال اخیر مواجه شدیم؛ حداقل در شهرستان نی‌ریز که یکی از شهرستان‌های نزدیک این تالاب است، حدود 76 درصد کاهش بارندگی نسبت به میانگین سالانه داشتیم، این مسئله باعث شد که دریاچه بختگان به طور ناگهانی به سمتِ خشک شدن پیش رود.

وی اظهار کرد:  ما نیاز داشتیم به اینکه حقآبه جدیدی برای تالاب بختگان شارژ شود، اما می‌دانیم  که میانگین خشکسالی در استان ما حدود 46 درصد کمتر از میانگین درازمدت است.

مدیرکل محیط زیست استان فارس با بیان اینکه از همان ابتدا در سال 98 که شرایط بدی نبود، راهکارهایی برای مواجهه با چنین شرایطی را پیش‌بینی کرده بودیم، گفت: در کارگروهی که برای معضل خشگ شدن تالاب بختگان تشکیل شده، این راهکارها مورد بررسی قرار گرفت، متخصصانی را از گروه‌های ملی و بین‌المللی دعوت و جمع‌بندی کردیم که در شرایط اضطراری چگونه برخورد کنیم و چه اقداماتی را انجام دهیم.

ظهرابی ادامه داد: امروز اکیپ‌هایی از 5 شهرستان مختلف استان برای پایش نهایی تالاب بختگان در منطقه حضور یافته‌اند که محل کلونی‌های این جوجه‌ها را مشخص کنیم و فردا نیز جلسه نهایی شروع اقدامات اجرایی را خواهیم داشت.

مدیرکل محیط زیست استان فارس در پایان با بیان اینکه برنامه‌ای موقتی و اضطراری از سوی محیط زیست استان برای نجات جوجه فلامینگوهای مهاجر پیش‌بینی شده است، افزود:  برنامه‌مان این است که به صورت موقتی و اضطرای، آب را به صورت پمپاژ با کمترین سر و صدا و شلوغی و یا حتی مزاحمت برای پرندگان، به وسیله لوله‌ای در نزدیکی کلونی آنها و در نقطه‌ای که مرطوب است و هنوز آب دارد، بتوانیم حوضچه‌ای را درست کنیم که در آنجا رفت و آمد داشته باشند و تغذیه کنند تا در دوره زمانی که نیاز به تغذیه رشد دارند، با اقدامات کمکی به حد پرواز برسانیم تا منطقه را ترک کنند.

انتهای پیام/