تجاوز آشکار به کرانه‌های رودخانه‌ها در استان هرمزگان / وقتی "سودجویان" در بستر رودخانه کشاورزی می‌کنند
گروه استانها ـ متاسفانه در سالیان اخیر تعدادی از افراد سودجو و منفعت طلب در حریم رودخانه‌ها ساخت و ساز کرده‌اند این در حالی است که ادارات منابع طبیعی و دیگر سازمان‌های متولی نباید اجازه چنین اقداماتی را به این سودجویان دهند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بندرعباس، تجاوز به حریم و بستر رودخانه ها به عنوان یک تخلف آشکار علاوه بر خسارت به متجاوزین، باعث بروز وقایع ناگوار برای شهروندان نیز می‌شود.
مدیریت رودخانه‌ها موضوعی نیازمند توجه جدی است، بی توجهی به این موضوع و تجاوز به کرانه‌های رودها موجب افزایش فرسایش و جاری شدن سیل‌های مهیب هنگام بارندگی می‌شود، استان هرمزگان از جمله مناطقی است که در سال‌های گذشته به دلیل تجاوز به کرانه‌های رودخانه‌ها با احداث باغ و برداشت شن و ماسه آسیب فراوان دیده است.
اصلی ترین سازمان مسئول در برابر رعایت حریم اکولوژیک رودخانه‌ها شرکت‌های آب منطقه ای است ، این شرکت ها وظیفه دارند جلوی تجاوز به حریم رودخانه ها ، غرس درخت و احداث باغ در حریم رودخانه و برداشت بی‌رویه شن و ماسه را بگیرند ، برداشت های بی رویه شن و ماسه سبب تغییر اقلیم در این مناطق می گردد، منشاء تغییر اقلیم فعالیت‌های انسانی است که بر کرانه های رودخانه ها اثر گذاشته است.
پس از وقوع سیل در گلستان، لرستان، خوزستان و چند شهر دیگر به ویژه شیراز مشخص شد بسیاری از این خسارات ناشی از ساختوسازهای بی‌رویه و تجاوز به حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها بوده که مسئولان قضایی در سال‌های اخیر بار‌ها بر اصلاح آن تأکید کرده اند و با بی توجهی برخی نهاد‌های متولی مواجه شده است.
حجت‌الاسلام و‌المسلمین سید‌ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه با اشاره به ساخت و سازهای غیرمجاز در بستر رودخانه‌ها علیرغم ممنوعیت قانونی گفت: ساخت و ساز در بستر رودخانه ممنوع است و وقتی بستر رودخانه ساخته شود، به مانعی در مسیر هدایت سیلاب‌ها تبدیل می‌گردد؛ لذا باید همگان به قوانین پایبند باشند و اقدام خلاف قانون برای همه خط قرمز باشد.
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه نیز بیان کرد: در حوزه‌های رودخانه‌ها و حریم آن، مسیل‌ها، منابع طبیعی و محیط زیست، مسئولان مقدمات و عملیات لازم را در جهت رفع تجاوزات انجام شده در اسرع وقت انجام دهند و در خصوص لایروبی رودخانه‌ها و مسیل‌هایی که درسیل امسال باز مجددا با گرفتگی و نشست گل و لای موجب مسدود شدن و مشکلاتی ایجاد شده بود، وظایف خود را انجام دهند که خدای نکرده مجددا شاهد این قبیل از حوادث نباشیم.
حجت‌الاسلام و المسلمین منتظری نیز طی اظهاراتی گفت: بخش عمده‌ای از خسارت سیل اخیر قابل کنترل بود، چون تجاوز به حریم رودخانه‌ها یکی از دلایل وقوع سیل بوده که لازم است به این موضوع بیشتر توجه شود.
دادستان کل کشور تصریح کرد: در بررسی از یک هتل در حوالی تهران مشاهده کردیم که ساختمانی در حریم رودخانه ساخته شده بود و شورا پول کلانی گرفته و به آن‌ها مجوز داده بود که دستور پیگیری دادم. در حواشی تهران، لواسانات، دماوند و شهریار شاهد این موضوع هستیم. شورا‌های اسلامی، شهرداری‌ها و عامه مردم باید در زمینه تعرض به حقوق عامه حساسیت داشته باشند.
دادستان کل کشور گفت: متاسفانه در سالیان اخیر تعدادی از افراد سودجو و منفعت طلب در حریم رودخانه‌ها ساخت و ساز کرده‌اند این در حالی است که ادارات منابع طبیعی و دیگر سازمان‌های متولی نباید اجازه چنین اقداماتی را به این سودجویان دهند.
با توجه به تاکیدات رئیس قوه قضاییه و مسئولان عالی قضایی درخصوص موضوع برخورد با ساختوسازهای غیرمجاز در حریم رودخانه‌ها، به برخی از اقدامات صورت گرفته در این حوزه در چند ماه سال جاری اشاره می‌شود.
چندی پیش هوشنگ ملایی مدیرعامل سابق شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان گفته بود: در برخی مناطق بندرعباس افراد سودجو اقدام به تصرف حریم و بستر رودخانه‌ها و کشت باغات می‌کنند که اینگونه تصرف‌ها باعث افزایش خسارات ناشی از وقوع سیل و تخریب رودخانه‌ها می‌شود.
وی بیان داشته بود: مصرف و برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی برای مصارف گوناگون به ویژه بخش کشاورزی نیز سبب شده سطح آبهای زیرزمینی استان بیش از پیش کاهش یابد.
مدیرعامل سابق شرکت آب منطقه ای هرمزگان اظهار داشته بود: با همکاری مراجع قضایی تمامی اقدامات این شرکت در زمینه جلوگیری از تجاوز به حریم و بستر رودخانه‌ها و منابع آبی بندرعباس ادامه خواهدیافت.
ملایی یادآور شد: یکی از مهم‌ترین کارها در مقطع کنونی شناسایی وانسداد چاه های غیرمجاز است که با جدیت بیشتری ادامه پیدا می کند و امیداوریم با پشتیبانی دستگاه قضایی این مشکل هرچه زودتر رفع شود.
وی گفت: حفظ منابع آبی هرمزگان در گرو همکاری مردم مسوولان است لذا از تمامی ارگان ها می خواهیم تا حفاظت از منابع آب را جزء مهم ترین اولویت خود قرار دهند.
مجتبی قهرمانی دادستان بندرعباس نیز گفته بود: عمل به قانون توسط دستگاه های اجرایی و مردم بسیار ضروری است، دادستانی بندرعباس آماده همکاری با شرکت آب منطقه ای هرمزگان و ارگان‌های دخیل برای جلوگیری از هرگونه تصرف غیرمجاز در بستر و حریم رودخانه‌ها است و اقدامات لازم در این خصوص انجام خواهد شد.
بررسی دلایل آسیب سیل هرمزگان
تجاوز به حریم رودخانه، لایرویی نشدن بستر سد استقلال و همکاری نکردن مردم برای تخلیه روستاها سبب افزایش خسارات در سیل اخیر هرمزگان شده است چرا که پس از هر بارندگی حجم نزولات آسمانی در شهرستان رودان و شهرهای جنوب استان کرمان به سد استقلال میناب سرازیر می‌شود.
کارشناسان یکی از دلایل ورود آب رودخانه میناب به روستاها را ساخت و سازهای غیر مجاز در حریم رودخانه و لایروبی نکردن رودخانه میناب اعلام کرده اند و همین سهل‌انگاری ها روستای تمبک پائین در بخش مرکزی شهرستان میناب را با چالش جدی مواجه کرد.
تذکر نهایی آب منطقه‌ای
شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان در تذکر نهایی خود با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که حریم و بستر رودخانه‌ها را تعیین کرده است و افرادی که نسبت به این مسئله اعتراض دارند می‌توانند اعتراض خود را به این شرکت تحویل دهند.
در بخشی از این اطلاعیه آمده است: بدین وسیله به اطلاع کلیه مالکین اراضی و باغات و ابنیه های واقع در مجاورت رودخانه‌های چاه اسماعیل، تیرور، گوربند، حاجی خادمی، مهنو، نوبند، دمشهر، هیوه‌ای، دره سوراغ و جگین می‌رساند؛ حد بستر و حریم رودخانه‌های چاه اسماعیل، تیرور، گوربند، حاجی خادمی، مهنو، نوبند، دمشهر، هیوه‌ای، دره سوراغ و جگین در اجرای مفاد ماده 3 آیین نامه اجرایی نحوه تعیین حد بستر و حریم رودخانه‌ها مصوب سال 1379 هیات وزیران تعیین و مشخص شده است.
بایسته است ظرف مدت یک ماه از تاریخ انتشار این اطلاعیه با مراجعه به سایت شرکت آب منطقه ای استان هرمزگان؛ ضمن آگاهی از میزان بستر و حریم تعیین شده در صورت اعتراض به آن ؛ مراتب را به امور آب شهرستان مربوطه ارسال نمایید تا در کمسیون مربوطه (کمیسیون ماده سه آیین نامه اجرایی نحوه تعیین حد بستر و حریم رودخانه‌ها مصوب سال 1379 هیات وزیران) مطرح و مورد بررسی قرار گیرد.
بدیهی است در صورتی که در زمان مقرر درخواست و مدرکی در قالب اعتراض به امور آب شهرستان مربوطه ارائه نگردد؛ بستر و حریم تعیین شده قطعی تلقی شده و با متخلفین برابر مقررات قانونی برخورد خواهد شد.
به منظور موشکافی بیشتر این مسئله گفتگویی با سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان هرمزگان ترتیب دادیم، جمشید عیدانی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهارداشت: حریم و بستر رودخانه‌ها یکی مسائل مهمی است که باید مورد توجه دستگاه‌های اجرایی و مردم باشد و به حق و حقوق آن احترام بگذارند.
وی افزود: تعیین حریم و حراست از حریم رودخانه‌ها از جمله وظایف وزارت نیرو است که آن را به شرکت آب منطقه‌ای استان هرمزگان سپرده است. ما تمام تلاش خود را در راستای حفظ حریم و بستر رودخانه‌های استان به کار گرفته‌ایم و با متعدیان این مسئله برخورد خواهد شد.
سرپرست شرکت آب منطقه‌ای استان هرمزگان تاکید کرد: حد بستر و حریم برخی از رودخانه‌ها در هرمزگان به مردم اعلام شده است و معترضین یک ماه فرصت دارند که با مراجعه به اداره امور آب شهرستان خود اعتراض خود را اعلام کنند.
انتهای پیام/865/ش