سخت ترین و مهمترین شرط قانون برای رئیس جمهور

گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم_ علی شعبانی: دو شب قبل حضرت آیت‌الله جنتی دبیر محترم شورای نگهبان در برنامه خبری «بیست و سی»  در مورد شرایط رئیس جمهور گفت: داوطلب انتخابات ریاست جمهوری باید مدیر، مدبر و باتقوا باشد و در جای دیگر مانند انتخابات مجلس به‌عنوان مثال به یاد ندارم شرط تقوا آمده باشد.

دبیر شورای نگهبان  تأکید کرد شرط تقوا یکی از ملاک‌های اصلی در بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری است.

این اظهارات دبیر محترم شورای  بر اساس اصل 115قانون اساسی است که در آن آمده: رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند، انتخاب گردد: ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حُسن سابقه و امانت و تقوا، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور. در مورد شرایطی نظیر رجل سیاسی و مدیر و مدیر بودن بحثها و حتی شرایطی توسط مجلس و شورای نگهبان  و رسانه‌ها مطرح شده است اما آنچه کمتر به آن پرداخته شده و از همه شرایط برای رئیس جمهور مهم تر و ضروری تر است ، عنصر تقواست که در متن قانون اساسی نیز بدان اشاره شده است.

برای نگارنده همواره این سوال مطرح بوده است که آیا در بررسی صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری تا چه اندازه به این شرط مهم توجه شده است و اگر توجه شده چرا داوطلبان و حتی برخی رؤسای جمهور بر خلاف تقوا، دروغ گفتند، تهمت زدند، به منتقدین خود اهانت کردند، اموال بیت المال را به ثمن بخس به تاراج دادند؟ امید است در این روزهای باقی‌مانده از زمان بررسی صلاحیت‌ها این نکته مهمی که دبیر محترم شورا در مورد شرط تقوا فرمودند، مورد عنایت ویژه قرارگیرد که هر مصیبتی که ملت می‌کشند از بی‌تقوایی‌ هاست، اما ویژگی‌های متقی و تعریف تقوا چیست که اگر در داوطلبان باشد، قسمت عمده نگرانی‌ها برطرف  خواهد شد.

البته در این که تقوا مراتب مختلفی دارد، شکی نیست و صد البته که برای اولین مقام اجرایی در  نظام اسلامی باید مراتب بالا و اتم تقوا را انتظار داشت .

تقوی چیست؟ متقی کیست؟

تقوی که از واژه وقایه (به معنای خودنگهداری) گرفته شده است به معنای نگهداشتن خود از هر شر و بدی است اما این پرهیز از بدی‌ها گاه هنگام مواجهه با آنها و گاه مراتب بالاتر یعنی قبل از بروز بدی‌ها رخ می‌دهد و به عبارت دیگر یک مرتبه تقوا خودنگهداری از شر و مرتبه بالاتر آن پیشگیری از شر است. از همین تعریف مختصر می‌توان نتیجه گرفت که متقی کسی است که اهل هیچ شر و بدی نباشد و مهم‌ترین بدی‌ها که گناهان است در فرد با تقوا نبایستی دیده شود. از همین تعریف مشخص می شود که شرط رئیس جمهور مرتبه بالاتر تقوا (یعنی پیشگیری از گناه در مورد خود و جامعه اسلامی) مورد توقع است نه آنکه با بی توجهی به فضایل انسانی و اخلاقی و رها کردن بسترهای گناه و فساد (مانند مواضع برخی داوطلبان نسبت به حجاب و فضای مجازی و ..) موجبات گسترش بی تقوایی را فراهم نماید.

صفات متقین در قرآن 

در سوره آل عمران(آیات 134 و 135) و سوره بقره (آیات 3 تا 5) و زخرف (آیات 68 و 65) صفات متقین را برشمرده است که فهرستی از این صفات به اختصار آورده می شود:

1- انفاق چه در شرایط خوب اقتصادی و چه در شرایط سخت(دل به دنیا نبستن)(ینفقون فی السراء و الضراء) . آیا کسانی که با عملکرد خود موجبات تنگناهای فراوانی برای مردم شده اند ، به این شرط متصف هستند؟
2- فرو خوردن خشم (عصبانی نشدن)(والکاظمین الغیظ) آیا کسانی که در تریبونهای رسمی دولت و مجلس در هنگام خشم ، مخاطبین را. متهم و مورد بی احترامی قرار دادند ، از این شرط تقوا برخوردارند؟
3- گذشت و بخشش (کینه ای نبودن)(والکاظمین الغیض) آیا کسی که بخاطر برهم خوردن یک سخنرانی در قم موجبات 35 هزار شنود پیامکی مردم را فراهم می کند و یا در برخورد با دانشجویی که در یک نشست دانشجویی ، سوالی مطرح کرده توسط محافظین به شدت ضرب و شتم می شود، واجد شرط تقواست ؟
5- نیکو کار بودن(محسنین) آیا کسی که مهمترین کارش در دولت طی 8 سال گذشته دلار با نرخ کذایی و به تاراج دادن ذخایر ارزی و مسکوکات طلا بوده ، نیکوکار است؟  
6- یاد خدا بلافاصله بعد از خطا(وا لذین اذا فعلو فاحشة او ظلموا انفسهم ذکروالله) . آیا آنهایی که به جای عذرخواهی از عملکردشان و انابه به درگاه الهی به هیچکاره بودن در دولت استدلال می کنند  از گذشته پشیمانند و یاد خدا می کنند؟  
7- استغفار(فاستغفروا لذنوبهم).آیا آنان که موجبات بر جام نافرجام را در دولت و مجلس فراهم کردند و شروط رهبری را زیر پا گذاشتند و 8 سال کشور را معطل کدخدایشان نمودند و هنوز آن را موفقیت قلمداد می کنند ، از این گذشته خسارتبار استغفار کردند؟
8- نداشتن لجاجت (اصرار بر خطا بعد از آگاه شدن ندارند)(ولم یصروا علی ما فعلوا و هم یعلمون)
9- ایمان به غیب (رمز تسلیم نشدن در برابر قدرتهای پوشالی)(الذین یؤمنون بالغیب)
10- برپا داشتن نماز(ویقیمون الصلوة)
11- ایمان به وحی بر پیامبر خاتم و انبیاء الهی(والذین یؤمنون بما انزل الیک و ما انزل من قبلک)
12- یقین به معاد(یقینی که مراتب بالاتری از ایمان است)

حال باید دید این شرایط دوازده گانه قرآنی برای متقین در کدامیک از داوطلبین وجود دارد تا او را حائز یکی از شرایط ریاست جمهوری دانست؟ آیا کسانی که نمی توانند خشم خود را حتی در انظار عمومی پنهان نماید ، سزاوار نشستن بر کرسی مقام اول اجرایی کشور اسلامی هستند؟ آیا کسانی که علی رغم شکست تئوریهای‌شان هنوز بر آن اصرار دارند، ویژگی هشتم(لم یصروا علی مافعلوا) را دارند؟ آیا کسانی که در آزمونهای بعد از انقلاب به ویژه در فتنه های 78 و 88 خطای بزرگ داشتند و هنوز اصرار بر آن گناه نابخشودنی دارند و ، به شرط هفتم  (توبه و استغفار)عمل کرده اند. آیا کسانی که از قدرتهای پوشالی دنیا می ترسند ، ایمان به غیب دارند ؟(شرط نهم)

صفات متقین در کلام بی نظیر مولای متقیان

جامعترین روایت در زمینه صفات و ویژگی های متقین در بیان امیرالمؤمنین و مولی المتقین حضرت علی بن ابی طالب (خطبه 193) آمده است . حضرت در این خطبه حداقل چهل صفت را برای متقین بر می شمرندو با توجه به اینکه تقوا از شرایط رئیس جمهور است، می‌توان گفت که بایستی در رئیس جمهور ایران اسلامی که مذهب رسمی آن تشیع است ، صفات مطروحه از سوی امام اول شیعیان تحقق داشته باشد:

1- به نیکویی سخن گفتن
2- میانه روی در لباس (دوری از تجملات)
3- رفتارمتواضعانه(اهل کبر و غرور نیستند)
4- چشم پوشی از محرمات الهی(اهل گناه نبودن)
5-صرفاً مطالب سودمند را شنیدن
6- در هنگام گرفتاری همانگونه اند که در هنگام راحتی (تسلط بر نفس در هر شرایطی)
7- شوق دیدار خداوند متعال(آمادگی برای لقاء الله)
8- خدا در جانشان بزرگ جلوه می نماید و غیر خدا در چشمشان کوچک است(خودباخته در قبال دشمن نبودن)
9- داشتن مرتبه بالای یقیین به گونه ای که گویا بهشت را نه تنها می بینند بلکه خود را در آن متنعم می پندارند و آتش دوزخ را به عیان مشاهده می کنند و گویا در آن معذب هستند
10- غم آنها در قلبشان پنهان است(حزن اندوه خود را برای جامعه بروز نمی دهند)
11- اهل تقوی شری برای مردم ندارند (نگرانی ، اختلاف ، جنجال و ..برای مردم ایجاد نمی کنند)
12- بدنهای نحیف و لاغری دارند(تن پرور نیستند)
13- نیازهای اندکی دارند(کم هزینه اند)
14- روح پاک و عفیفی دارند(پاکدامن چه از نظر بطن و چه از نظر فرج)
15- اهل استقامت هستند(تحقق اقتصاد مقاومتی به این اوصاف نیاز دارد)
16- اسیر دنیا نمی شوند(دنیا به آنها روی می آورد اما آنها خود را از چنگ او آزاد می کنند)
17- شب زنده دار هستند وتلاوت قرآن می کنند
18- درمان دردها و مشکلات با قرآن(و نه تکیه بر علوم انسانی مبتنی بر اندیشه های سکولار غرب)
19- با ترغیب قرآن ،شوق می یابند و با بیم قرآن با گوش جان آن را می شنوند 
20- اهل رکوع و سجود هستند
21- دعایشان رهایی از عذاب الهی است
22- عالمانی بردبار هستند (دانایانی که درونی آرام دارند)
23- نیکوکارانی پرهیزکار و خودنگهدار هستند
24-خوف خدا موجب نحیف شدن آنها شده است
25- آنقدر غرق در عبادت و بندگی هستند که بیمارپنداشته می شوند در حالی که اندیشه ای بزرگ آنها را به این وضع نشان می دهد
26- اعمال کم خود را زیاد نمی پندارند و اعمال زیاد خود را هم زیاد نمی بینند(قانع به اعمال خود نیستند و خود ستایی ندارند)
27- از مدح و ثناگویی دیگران خائفند
28- در دین قوی بنیه هستند
29- نرم خو و دوراندیشند
30- ایمانشان به مرحله یقینی رسیده است
31- در کسب دانش حریص هستند
32-علمشان توأم با حلم است
33- برای توانگرشدن و بی نیازی میانه روی می کنند
34- در هنگام عبادت خشوع دارند
35- در عین تهیدستی، آراسته هستند
36- در سختی ها شکیبا هستند
37- بدنبال مال حلال هستند
38- در مسیر هدایت، با نشاط و مسرور هستند
39- از طمع دوری می کنند
40- در عین انجام عمل صالح، خوف دارند

با این صفات چهل‌گانه که تنها تشریح یکی از شروط رئیس‌جمهور است ، باید  هر کدام از عناصر انتخابات (داوطلبان ، شورای نگهبان ، احزاب و گروههای مرجع در جامعه و نهایتا مردم ) چگونه سهم خود را در تحقق شرط تقوا محقق می‌نمایند. 

در پایان باید یادآور شد که سهم عوامل انتخابات در حاکمیت یافتن متقین قابل واگذاری نیست. نه شورای نگهبان سهم خود را در تحقق شرط تقوی به روز رأی گیری احاله میدهد و نه احزاب و گروههای حامی داوطلبان می‌توانند از سهم خود کناره گیری کنند و نه مردم در ایام تبلیغات و روز سرنوشت ساز رأی گیری یعنی 28 خرداد می‌توانند نقش خود را نادیده بگیرند.

انتهای پیام/