انتخابات ۱۴۰۰| چرا ملت پیروز شد؟/ شکست کمپین تحریم انتخابات و تأثیر آن بر شکست کمپین فشار حداکثری

گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم ـ کیان عبداللهی: ریچارد نفیو معمار و پیش از آن مشاور تحریم‌های نسل جدید آمریکا علیه ایران که غالباً از سال 2010 به این سو علیه مردم ایران اعمال شد در کتاب «هنر تحریم‌ها» (The Art of Sanctions) اصطلاحات و بندهای بسیار مهمی راجع به استراتژی آمریکا در تحریم‌ها، هدف آنها و سازوکار تأثیر و همچنین روند اعمال تحریم‌ها علیه ایران دارد.

اما تصور می‌کنم توجه به یک فرمول کلیدی در راهبرد تحریم‌ها برای دولت‌های مختلف آمریکا علیه مردم ایران بسیار ضروری است. نفیو ابایی ندارد از آنکه بی‌پرده و بدون ملاحظه بگوید تحریم‌ها برای اعمال درد (Pain) به مردم ایران است. او می‌گوید کارکرد تحریم‌ها اعمال درد فیزیکی (Physical Pain) است اما این اعمال درد فی‌نفسه هدف نیست، بلکه مقصود نهایی یک تغییر روانی (Psychological) و معنوی در جامعه هدف است، منظور از این تغییر هم چیز پیچیده‌ای نیست: تسلیم و تن دادن به خواست‌های طرف تحریم‌کننده.

از ساعات پایانی رأی‌گیری انتخابات 1400 که حضور چشم‌گیر مردم پای صندوق‌های رأی به‌چشم دیده شد و 29 خرداد که آمارها به‌صورت رسمی توسط دولت آقای روحانی اعلام شد، بسیاری گفتند که پیروز بزرگ این انتخابات همۀ مردم ایران بودند، چه آنها که آمدند و حتی آنها که به هر دلیلی از جمله نارضایتی از وضعیت اقتصادی و مدیریتهای اجرایی در کشور یا شرایط کرونایی و یا نداشتن کاندیدای مناسبشان نیامدند. شاید برخی این تعبیر پیروزی مردم را از روی تعارف به‌کار ببرند، اگرچه بسیاری هم به آن اعتقاد قلبی دارند.

به هر حال دلایل مختلفی می‌توان اقامه کرد که چرا پیروز بزرگ این انتخابات ‌همۀ مردم بودند؛ اما از میان این استدلالهای گوناگون، فکر می‌کنم یک دلیل که به مقدمۀ این متن مرتبط است، بسیار قابل توجه باشد.

به‌نظر نگارنده، این دلیل بسیار مهم، وارد آمدن یک ضربه بسیار مؤثر به کمپین فشار حداکثری از طریق تحریم‌ها و تهدیدهاست. اساساً همان‌طور که نفیو هم تصریح کرده است، هدف از اعمال تحریم‌های حداکثری، تبدیل و ترجمۀ نهایی آن به یک تصمیم معنوی از سوی مردم بود. آمریکایی‌ها بسیار انتظار داشتند که پس از گذشت 10 سال از بزرگترین تحریم‌ها، در مردم ایران یک نشانی بزرگ از چنین تغییر معنوی و تسلیم اساسی ببینند؛ در واقع کمپین تحریم‌ انتخابات که سردمداران آن در فشار حداکثری علیه مردم ایران هم نقش داشتند قرار بود به‌نوعی مکمل کمپین تحریم‌های اقتصادی و فشار حداکثری باشد، مهم اینجاست که اگر چنین نشانه‌ای مشاهده می‌شد، حتماً پایان تحریم‌ها نبود، بلکه بر اساس آنچه از تجربۀ راهبردهای آمریکایی‌ها سراغ داریم، این تحریم‌ها می‌توانست بسیار تشدید شود و تا حصول تسلیم نهایی مردم ایران تداوم یابد.

اما حضور چشمگیر مردم در این انتخابات علی‌رغم همۀ نارضایتی‌ها از جنس‌های مختلف، حتماً می‌تواند در تغییر محاسبات طرف آمریکایی مؤثر باشد. و به‌اعتقاد نگارنده، شکل‌دهی به این محاسبه و تعمیق و تثبیت آن در آینده نزدیک که به عملکرد  و کارآمدی دولت آقای رئیسی نیز بسیار مربوط است، می‌تواند به شکست جدی و بزرگ پروژه تحریم کمک کند.

انتهای پیام/+