انتظار فعالان قرآنی از دولت سیزدهم/ گلایه‌هایی با چاشنی امید و انتظار
فعالان قرآنی همانند اقشار مختلف جامعه از رئیس‌جمهور منتخب دولت سیزدهم انتظار دارند تا دغدغه‌های قرآنی کشورمان مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، توسعه فرهنگ قرآنی، یکی از دغدغه‌های فعالان قرآنی کشور است. رویکرد دولت‌ها در ادوار مختلف نسبت به جریان قرآنی کشور متفاوت بوده است. نمونه این موضوع را می‌توان در بودجه قرآنی کشور مشاهده کرد. بودجه‌ای که یک دولت آن را به نیم‌درصد کل بودجه کشور رساند و دولت دیگر، مبلغ آن را به 20 میلیارد تومان در سال کاهش داد.
به همین بهانه در گفت‌وگو با تعدادی از فعالان قرآنی انتظارات آنها از دولت جدید و رویکرد دولت سیزدهم در حوزه قرآن را مورد بررسی قرار دادیم که در ادامه می‌خوانید:
تیغ جراحی رئیس‌جمهور و اصلاح ساختار اداری کشور
مهدی قره‌شیخلو رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه درباره درباره انتظار فعالان قرآنی از دولت جدید گفت: افرادی که در مسند اجرایی کشور قرار می‌گیرند چنانچه بخواهند به مطالبات هر یک از اقشار و بخش‌های مختلف رسیدگی کنند کار برایشان بسیار سخت می‌شود اما اگر زیربنا و زیرساخت‌ها اصلاح شود طبیعتاً بخش‌های مختلف نیز از آن بهره خواهند برد.
وی یکی از وظایف مهم دولت آینده را تغییر و اصلاح ساختار اداری کشور دانست و گفت: کشورمان هم‌اکنون با یک ساختار اداری سست و پهناور همراه با گردش‌کارهای عجیب و غیراصولی مواجه است. ساختارهایی که متأسفانه در حوزه قرآن نیز شاهد آن هستیم. اشکالاتی که در ساختارهای اداری کشورمان وجود دارد سبب شده تا با تعدد ساختارها و هدر رفتن بودجه‌ها بهره‌وری به کمترین درجه خود برسد.
قره‌شیخلو علت تداخل مأموریت‌ها و کاهش تأثیرگذاری برنامه را از تبعات ساختارهای ناسالم اداری برشمرد و گفت: رئیس جمهور آینده باید تیغ جراحی دست بگیرد و ساختارهای اداری کشور را اصلاح کند. گاهی یک کارِ دو روزه، دو ماه به طول می‌انجامد.
این قاری پیشکسوت قرآن، دومین چالش پیش‌روی دولت سیزدهم را شفافیت در امور مختلف عنوان کرد و گفت: مبانی آماری و اطلاعات در کشورمان پایین است. مثلاً پس از گذشت چند سال از واریز یارانه‌ها، هنوز نمی‌دانیم چند درصد از یارانه‌بگیران از افراد متمول و اقشار سرمایه‌دار هستند. هنوز در برخی از مشاغل نحوه دریافت مالیات مشخص نیست.
قره‌شیخلو با بیان به اینکه اگر اطلاعات دقیقی از جامعه هدف خود نداشته باشیم با مشکل برنامه‌ریزی مواجه خواهیم بود، گفت: در حوزه فعالیتهای قرآنی نیز کار به همین شکل است. یعنی نمی‌دانیم دقیقاً چقدر حافظ قرآن و چه میزان قاری تربیت شده‌اند؛ بنابراین برنامه‌ریزی دقیقی هم برای آینده آنها نخواهیم داشت.
شفافیت مالی چالش پیش‌روی دولت سیزدهم
رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف، سومین چالش پیش‌روی دولت جدید را شفافیت در مسائل مالی دانست و گفت: مسائل مالی معمولاً در هاله‌ای از ابهام است. هیچ وقت نخواستیم و نتوانستیم سامانه جامعی را برای شفافیت‌های مالی تهیه و طراحی کنیم. در حوزه قرآن نیز این شفافیت وجود ندارد. هم‌اکنون بودجه‌هایی در بخش‌های مختلف دریافت می‌شود که نه مبدأ و نه هزینه‌کرد آن مشخص است. وزارت دارایی سال گذشته اقدام خوبی را در این زمینه داشت و آن هم میزان اعتبار اختصاصی به نهادها و دستگاه‌ها را مشخص کرده بود.
قره‌شیخلو، شفافیت در واگذاری مسئولیت‌ها را از وظایف دیگر دولت سیزدهم برشمرد و گفت: وقتی کاری به 20 نفر سپرده می‌شود؛ مشخص نمی‌شود چه کسی مسئول انجام آن است. مثلاً سال گذشته در جریان افزایش قیمت مرغ، دو وزارتخانه و مجموعه دولتی توپ را به زمین می‌انداختند و در نهایت مشخص نشد که مقصر اصلی آن کدام‌اند.
توسعه فرهنگ قرآنی اولویت دولت‌‌مردان نیست
رئیس مرکز امور قرآنی با بیان اینکه همواره موضوع قرآن برای دولت‌ها اولویت نبوده است، گفت: در طول 40 سال گذشته تاکنون، موضوع فرهنگ قرآنی و فعالیتهای قرآنی جزء کارهای مستحبی دولت‌ها بوده است.
وی ادامه داد: دولت جدید چنانچه فعالیتهای قرآنی در اولویتش باشد برایش برنامه‌ریزی هم خواهد کرد اما در مناظرات نامزدها شاهد آن بودم که هیچ‌یک از نامزدهای انتخاباتی به مسئله قرآن توجهی نکردند؛ در حالی که کلید حل مشکلات کشور در توسعه فرهنگ دینی و قرآنی است. اگر فرهنگ قرآن اولویت یک جامعه قرار بگیرد، طبیعتاً مسئله سیاست، اقتصاد و غیره نیز اصلاح می‌شود. اگر مردم عادت کنند که اسراف نکنند، باج ندهند و غیره آنگاه ما می‌توانیم به اقتصاد سالم کشورمان افتخار کنیم.
ضرورت توجه به فرهنگ قرآنی در تصمیم‌گیری‌های ملی و بین‌المللی
رحیم خاکی قاری ممتاز و مدیر فرهنگسرای قرآن نیز درباره درباره انتظار فعالان قرآنی از دولت آینده گفت: انتظاری که من به‌عنوان یکی از فعالان حوزه قرآن از دولت آینده دارم این است که با توجه به رویکردهای مختلفی که در حوزه فرهنگی و توسعه فضای معنوی اعلام کردند، نسبت به توسعه فعالیتهای قرآنی به‌عنوان یکی از ارکان اصلاح فضای معنوی جامعه توجه و اهتمام زیادی داشته باشند.
وی ادامه داد: باید اثر توسعه فرهنگ قرآنی در جامعه و در همه شئون زندگی مردم ساری و جاری شود و دولت جدید این مسئله را به‌صورت عملی در جای جای تصمیم‌گیری‌های ملی و بین‌المللی خود مورد توجه قرار دهد. در بُعد تبلیغی، ترویجی و آموزشی در لایه‌های مختلف جامعه (از نوجوانان تا جوانان) به دور از شعاردهی و بر اساس واقعیات جامعه به مسئله قرآن توجه شود.
بودجه قرآنی و موسسات مردم‌نهاد فراموش شده‌اند
خاکی به مسئله بودجه قرآنی در دولت‌های گذشته اشاره کرد و گفت: عمل به قوانین وضع‌شده یکی از مواردی است که از دولت‌ها انتظار می‌رود. در چند سال گذشته که دولت‌ها به دلایل مختلف از عمل به قوانین در مسئله بودجه قرآنی سرباز زدند مشکلاتی را بوجود آورد. امیدواریم دولت جدید نسبت به قانون و تصمیم‌گیری‌های مجلس شورای اسلامی پایبند باشد. بسیاری از زیرساخت‌های قرآنی کشور که بر اساس تصمیمات کلان دولتی و در راستای کمک به مجموعه‌های مردم‌نهاد کشور دیده شده متأسفانه به خاطر تصمیمات اشتباه دولت‌ها و فقدان حمایت‌های مالی و حتی معنوی آسیب دیده‌اند.
رئیس فرهنگسرای قرآن با اشاره به مشکلات پیش‌روی مؤسسات قرآنی و مجموعه‌های مردم‌نهاد گفت: ما نیز در این جامعه زندگی می‌کنیم و مشکلات اقتصادی جامعه را درک می‌کنیم اما این دلیل خوبی نیست که حوزه‌های فرهنگی به ویژه فرهنگ دینی و قرآنی مورد غفلت قرار دهند. چه بسا که غافل‌شدن از این حوزه‌ها آسیب جدی و به مراتب بیشتری به حوزه‌های دیگر وارد می‌کند. به هرحال، نوجوانان و جوانان مخاطب اصلی دولت جدید به شمار می‌آیند و اگر از فرهنگ دینی و قرآنی خالی باشند آسیب‌های جدی به نسل‌های بعدی خواهد زد که خسارت آن جبران‌ناپذیر است.
نیازهای مردم از معارف قرآن تأمین نشده است
محمدتقی میرزاجانی معاون شورای عالی قرآن با اشاره به انتظارات جامعه قرآنی از دولت سیزدهم اشاره کرد و گفت: نهادهای قرآنی نتوانسته‌اند نیاز عموم مردم از محتوا و معارف قرآن را تأمین کنند. باید به‌سرعت به این نیاز مهم پاسخ داده شود. برخی نهادهای قرآنی، در حوزه مربوط به ظواهر قرآن مثل قرائت، حفظ و امثال آن مأموریت دارند و برخی در حوزه محتوا و معارف قرآن ورود کرده‌اند.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد، غالب فعالیتهای قرآنی حال حاضر در کشور یا به ظواهر قرآن خلاصه شده و یا آن نهادهایی که در بخش محتوا مسئولیت دارند نتوانسته‌اند آموزه‌های قرآنی را به‌صورت کاربردی به عموم مردم عرضه کنند. باید لذت واقعی انس و معاشرت با قرآن را به مردم چشاند. چنانچه این مهم محقق نشود عملاً سبک زندگی جامعه ما قرآنی نخواهد شد.
موازی‌کاری نهادهای قرآنی بودجه را هدر می‌دهد / ضرورت تشکیل سازمان واحد قرآنی
معاون شورای عالی قرآن، سازماندهی و ساماندهی فعالیتهای قرآنی کشور را از ضروریات دولت جدید برشمرد و افزود: متأسفانه موازی‌کاری در فعالیتهای قرآنی و متعاقب آن هدررفت بودجه، از گذشته تاکنون وجود داشته است. پراکندگی و از هم‌گسستگی فعالیتهای قرآنی هم کم از آن نیست. اگرچه با تأسیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی، تلاش شد تا ساماندهی لازم در این بخش صورت گیرد اما خروجی فعالیت 10 ساله این شورا نشان می‌دهد عملاً در دست‌یابی به این هدف توفیق چندانی نداشته است.
میرزاجانی، تجمیع فعالیتهای قرآنی در یک سازمان واحد را پیشنهاد داد و گفت: به نظر می‌رسد تجمیع و تمرکز همه یا بخشی از فعالیتهای قرآنی در یک سازمان و نهاد دارای استقلال و امکانات، حداقل در کوتاه‌مدت می‌تواند وضعیت متشتت فعلی را سامان بخشد و مصرف اعتبارات محدود قرآنی را در مسیر صحیح و مؤثر هدایت کند.
وی ادامه داد: به نظرم اگر قرار باشد عرصه‌ای را از این سازماندهی و تمرکز مستقل بدانیم، آن عرصه، فرآیند و جریان آموزش قرآن در مدارس است. باید مقوله آموزش قرآن در آموزش و پرورش به‌عنوان یک پرونده ویژه، یک اصل مهم و یک اقدام راهبردی در نظام آموزشی نظام اسلامی در دستور کار متولیان امر باشد. دوران تحصیل دانش‌آموزان، مهم‌ترین و مؤثرترین مقطع زمانی آموزش آنان است که تعلیم قرآن از آن مستثنی نیست.
این فعال قرآنی در پایان خاطرنشان کرد: اگر قرار است جامعه ما قرآنی شود، بدون شک مسیر آن از برنامه‌ریزی جامع و سرمایه‌گذاری کلان در حوزه آموزش قرآن در ساختار و نظام آموزشی بویژه دوران تحصیلی دانش‌آموزی می‌گذرد.
انتهای پیام/