گزارشی به بهانه ۱۴ سالگی "پرستیوی"/ شبکه‌ای خطرناک برای آمریکایی‌ها!
شبکه انگلیسی‌زبان ایران، در حالی امروز ۱۴ ساله می‌شود که غربی‌ها همواره سعی کرده‌اند با هر نوع محدودیتی، جلویِ فعالیت گسترده این شبکه تلویزیونی را بگیرند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، پرستیوی نخستین شبکه خبری بینالمللی ایرانی به‌زبان انگلیسی است که به‌صورت 24 ساعته به پخش اخبار، برنامه‌های مختلف سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و پخش مستندهای جذاب میپردازد. شبکه تلویزیونی پرستیوی پس از تقریباً چهار ماه دوره آزمایشی در یازدهم تیرماه سال 1386 رسماً فعالیت خود را کلید زد و چند روز بعد نیز با حضور رئیس جمهور وقت افتتاح رسمی شد.
با توجه به انگلیسی‌بودن زبان شبکه، این شبکه ابتدا با هدف‌گذاری پخش برنامه برای مردم اروپا و آمریکا برنامه‌ریزی کرده بود اما بعدها سعی شد پوشش آن گسترش یابد. هدف‌گذاری محتوایی پرستیوی؛ مقابله با سلطه رسانه‌های غربی در حوزه خبر و برنامه‌سازی و ایجاد پل ارتباطی با ملل دنیا و معرفی سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در قالبی بدون واسطه است.
پایگاه اصلی این شبکه در تهران است و خبرنگاران مقیم بسیاری در نقاط استراتژیک و مهم جهان مستقر کرده است. فراهم آوردن زمینه و پلی برای درک متقابل فرهنگ‌‌های گوناگون جهان، تشویق و ترغیب ملل و اقوام مختلف بشر با دیدگاه‌ها و اعتقادات دینی مختلف به برقراری ارتباط با یکدیگر از دیگر اولویتهای پرستیوی است. برنامه‌سازی در پرستیوی در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی انجام می‌شود و شعار اصلی شبکه پرستیوی «خبر از نگاه جدید» برای شکستن سلطه رسانه‌های گروهی غربی است.
پرستیوی در دنیایی از رسانه رقابت می‌کند که اگر کشور و یا تفکری بخواهد در این دنیا حضور و حرفی برای گفتن داشته باشد، حتماً باید به رسانه به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویتهای خود بنگرد. به بیان دیگر، جنگ نظامی اکنون جای خود را به جنگ رسانه‌ای داده و از این منظر، هر کشوری که رسانه قوی‌تری را در اختیار داشته‌باشد، می‌تواند با انعکاس رویدادها و تحولات جهانی مطابق با سیاست‌ها و خط‌مشی خود، نفوذ بیشتری را در اذهان عمومی داشته و مخاطبان بیشتری را با خود همراه کند.
محدودیت‌ها بر سر راه پرستیوی تا مرز شهادت
یکی از مواردی که همواره به‌عنوان یکی از چالش‌های جدّی پرستیوی در عرصه خبررسانی بی‌طرفانه از رویدادهای جهانی به‌ویژه اتفاقات منطقه به‌شمار می‌رود، محدویت‌ها و خطراتی است که تیم‌های رسانه‌ای این شبکه را در خارج از مرزها تهدید می‌کند. عملکرد موفق این شبکه طی سال‌های اخیر سبب شده تا خبرنگاران و تیم‌های رسانه‌ای این شبکه همواره در کانون توجه رسانه‌های بیگانه و دشمنان خارجی قرار گیرند و سعی شده حتی‌الامکان از حضور این افراد در مناطق مختلف جلوگیری و یا با اقداماتی همچون حملات نظامی، آنها را زخمی کرده و یا به شهادت برسانند.
چند نمونه ناراحت‌کننده/ مرگِ مشکوک یک خبرنگار
سال 1391 مایا ناصر، خبرنگار دمشق در حین پوشش اخبار درگیری‌های سوریه به ضرب گلوله شهید شد و در سال 1393 نیز سرنا شیم، خبرنگار این شبکه در ترکیه طی یک حادثه رانندگی به طرز مشکوکی جان خود را از دست داد. وی که نقشی تعیین‌کننده در پوشش اخبار و افشای حقایق مربوط به موضع ترکیه در قبال تروریست‌های داعش در کوبانی و مناطق اطراف ایفا کرد، چند روز قبل از این حادثه اعلام کرده‌بود که آنکارا وی را به جاسوسی متهم کرده و علاوه بر تهدید، مورد تعقیب نیز قرار گرفته است.
آلبومی از عکس‌های تکان‌دهنده
«عکس‌های تکان‌دهنده» از مجموعه‌های مستند شبکه پرستیوی است که بسیار هم مورد استقبال بیننده قرار می‌گیرد. این برنامه به تهیه‌کنندگی و کارگردانی کیانوش الطافی با هدف بررسی تاریخچه عکاسی خبری، مهم‌ترین عکس‌های خبری جهان که باعث ایجاد تغییر یا تحول در نظام اجتماعی، سیاسی و اقتصادی یک منطقه یا کشور، تغییر قانون یا تأثیرات تکان‌دهنده دیگر شده است را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در این برنامه برای هر عکس یک پرونده تشکیل شده و وقایع، حوادث و داستان‌های قبل و بعد از ثبت آن عکس تشریح می‌شود.
«نقد مستند» دیگر برنامه شبکه پرستیوی است که به بررسی مستندهای تولید شده روز دنیا با موضوعات مختلف میپردازد. این برنامه به تهیه‌کنندگی شهرام حیدری در دفتر لندن تولید می‌شود و مستندهای سینمایی و بلند با موضوعات مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مهم دنیا را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.
«رو در رو» نیز از برنامه‌های هفتگی شبکه پرستیوی است که در هر قسمت به گفت‌وگو با افراد صاحب شهرت و مطرح در حوزه‌های مختلف میپردازد. این برنامه شخصیت‌محور در تهران و دفتر لندن تولید می‌شود و با افراد شناخته شده و مطرح در حوزه‌های مختلف، موضوعات متنوع، موقعیت‌های خاص اجتماعی و سیاسی و اشخاص دارای دیدگاه‌های نو و مهم به صورت چهره به چهره گفت‌وگو می‌کند و آرا و نظرات آنها را مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌دهد و نقش و تأثیر آنها را در جامعه به تصویر می‌کشد.
«ما مردم» یکی دیگر از برنامه‌های هفتگی این شبکه است که به بررسی مسائل روز داخلی و خارجی آمریکا میپردازد. این برنامه به تهیه‌کنندگی عاطفه سادات دربندی به تازگی با تغییراتی روی آنتن می‌رود. این برنامه که هر هفته به مدت 25 دقیقه به بحث و گفت‌وگو درباره مسائل و رویدادهای آمریکا می‌پرداخت اکنون در قالب سه قسمت 5 دقیقه‌ای و در خلال بخش‌های خبری، پخش می‌شود. در ساختار جدید به جای دو کارشناس حضوری و یک کارشناس تصویری فقط یک کارشناس حضور دارد و مجری هر قسمت نیز گوینده و مجری خبر خواهد بود.
برنامه «ایران» از جمله برنامه‌های با سابقه شبکه پرستیوی است که بیش از یک دهه است، روی آنتن این شبکه می‌رود. این مجله هفتگی از تولیدات واحد هنری این شبکه است و با هدف شناساندن جاذبه‌های فرهنگی، هنری و تاریخی سرزمین کهن ایران به مخاطبان خارجی تولید و پخش می‌شود. تأکید عوامل سازنده این برنامه بر موضوعات خاص و بکر ایران‌شناسی و معرفی مکان‌ها، جذابیت‌ها و زیبایی‌های خاص ایران است به طوری که گاهی به معرفی سوژه‌هایی میپردازد که می‌توان گفت حدود 60 درصد آنها برای مردم ایران نیز هنوز ناشناخته و جدید است.
این برنامه در قالب مستند گزارشی تهیه و تولید می‌شود و هر قسمت آن شامل 3 تا 4 آیتم 5 تا 10 دقیقه‌ای است که به معرفی جاذبه‌های گردشگری، تاریخی، فرهنگی و هنری می‌پردازند. سوژه‌های مورد استفاده در این آیتم‌ها شامل معرفی مکان‌های تاریخی ایران، معرفی هنرمندان ایرانی دارای تراز جهانی، معرفی مراسم و آیین‌های ملی کشور و ... است.
روایتِ پیمان جبلی از نگرانی‌های غربی‌ها/ چرا پرستیوی برای غربی‌ها خطرناک است؟
پیمان جبلی با اشاره به ورود پرستیوی به حوزه استحفاظی رسانه‌های غول‌پیکر دنیا درباره اهمیت و تأثیرگذاری پرستیوی نسبت به دیگر شبکه‌های تلویزیونی تأکید کرده است: شبکه پرستیوی که با زبان انگلیسی جامعه غرب را هدف قرار داد تقریباً وارد میدانی شد که تا به حال جمهوری اسلامی ورود نکرده بود. وارد فضایی که هم به لحاظ تفاوت ماهوی فرهنگی مخاطبین با مخاطبین دیگری که قبلاً در حوزه‌های دیگر برون‌مرزی داشتیم متفاوت است و هم به لحاظ حوزه تخصصی رسانه‌های غول پیکر دنیا جایگاه اختصاصی‌شان است. در حقیقت شبکه پرستیوی وارد حوزه استحفاظی شبکه‌هایی مثل CNN، FoxNews، BBC و شبکه‌های بزرگ دنیا شد.
معاون برون‌مرزی صداوسیما در پاسخ به این سؤال که چرا "پرستیوی" را خطر می‌دانند، گفته است: پرستیوی را به عنوان یک خطر تلقی می‌کنند، چون بین میلیون‌ها صدایی که در غرب وجود دارد و رسانه‌ها و شبکه‌های مختلف اجتماعی که برنامه‌های مختلف تولید می‌کنند؛ واقعاً صدای یک رسانه جمهوری اسلامی به زبان انگلیسی آن هم به لحاظ امکانات، تجهیزات و بستر حرفه‌ای اصلاً به پای آنها نمی‌رسد چقدر می‌تواند مؤثر باشد؟ اما می‌بینیم در طول یک سال گذشته از شهریورماه سال گذشته تا الان حداقل چهار بار پرستیوی و دیگر شبکه‌های برون مرزی در معرض محدودیت‌های جدی قرار گرفتند.
نگاهی به توقیفِ سایت پرستیوی
شامگاه یکم تیر، پلیس فدرال آمریکا (FBI) در اقدامی غیرمترقبه، امکان دسترسی به وب‌سایت شبکه تلویزیونی پرستیوی از طریق دامنه دات‌کام (com.) را مسدود کرد.
روابط عمومی شبکه پرستیوی گزارش داد از اولین ساعات شامگاه سه‌شنبه در یک اقدام هماهنگ، تصویری یکسان به‌روی خروجی تعدادی از وب‌سایت‌های تلویزیون‌های ایرانی و منطقه، خبرگزاری‌ها و منابع خبری ظاهر شد که از توقیف دامنه وب‌سایت سه شبکه «العالم»، «پرستیوی» و «المسیره» توسط پلیس فدرال ایالات متحده آمریکا خبر می‌دادند.
در تصویری که برای اعلام مسدودی این رسانه‌ها روی این وب‌سایت‌ها قرار داده شده به قوانینی برای توجیه این اقدام استناد شده است که به دولت آمریکا اجازه می‌دهد دارایی‌های نهادهای دخیل در «قاچاق فناوری‌ها، مواد و سلاح‌های هسته‌ای، شیمیایی، بیولوژیک و رادیولوژیک و یا دخیل در ساخت، واردات، فروش یا توزیع مواد غیرقانونی» را مصادره کند.
از پلیس فدرال آمریکا اما تنها یک توئیت منتشرشده در حساب کاربری آن مورد استناد قرار گرفت که نوشته است: «اف.بی.آی. با شرکای بخش‌های خصوصی، محلی، دولتی و فدرال از جمله آنان که درگیر مراقبت‌های درمانی و جامعه علمی‌اند، کار می‌کند تا از اطلاعات حساس آمریکایی‌ها در برابر دشمنان خارجی با حفظ توانایی آنها در تداوم نوآوری حفاظت کند.»
این در حالی بود که ساعتی بعد لارا روزن، خبرنگار برجسته آمریکایی در توئیتی نوشت که ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است که چیزی برای گفتن در خصوص توقیف دامنه وب‌سایت پرستیوی توسط واشنگتن ندارد؛ اما اعلام کرده است که از نظر وی ممکن است وزارت دادگستری آمریکا به‌زودی در این خصوص اطلاعاتی ارائه دهد.
بر اساس گزارش پرستیوی، نتایج بررسی‌های دقیق تیم فنی شبکه مشخص کرده است که موضوع توقیف قطعی بوده و دامنه دات‌کام این سایت از دسترس خارج شده است.
در ادامه تأکید شده است که فعالیت وب‌سایت این شبکه از این پس بر بستر دامنه ایرانی ir ادامه خواهد یافت و صفحات آن از طریق آدرس presstv. ir در دسترس کاربران است.
این اولین بار نیست که آمریکا با اعمال فشارهای گوناگون، شبکه پرستیوی را آماج تروریسم رسانه‌ای خود کرده است. علاوه بر قطع ماهواره‌ای، بارها و بارها حساب‌های کاربری این شبکه در پلتفرم‌های اجتماعی مختلف مسدود شده است و این شبکه ناگزیر فعالیت خود را در شبکه‌های اجتماعی پربازدید از نقطه صفر شروع و با مخاطبان خود تعامل کرده است.
در آخرین اقدام علیه پرستیوی، گوگل حساب کاربری این شبکه را در یوتیوب برای همیشه مسدود کرد.
برنامه نمونه شبکه پرستیوی/ ما مردم چگونه شکل گرفت؟
عاطفه سادات دربندی، تهیه‌کننده شبکه پرستیوی در چهاردهمین سالگرد تأسیس این شبکه به اظهارنظر درباره سابقه همکاری با این شبکه و روند تولید برنامه‌های «ما مردم» و «آفریقا امروز» که او برای شبکه پرستیوی تهیه می‌کند، پرداخت.
دربندی که سال 1380 به طور اتفاقی وارد صدا و سیما شده و فعالیت خود را از معاونت برون مرزی آغاز کرده است و ابتدا با سیمای انگلیسی شبکه جهانی سحر و از 5 سال قبل تاکنون با شبکه پرستیوی همکاری می‌کند، در مورد پیشینه تولید برنامه «ما مردم» به خبرنگار تسنیم، گفت: آغاز فعالیت من در پرستیوی همزمان با انتخابات سال 2016 آمریکا بود و به همین مناسبت ویژه برنامه انتخابات را تهیه کردم. این برنامه مقدمه تولید مجموعه برنامه‌ای ثابت و هفتگی با محوریت مسائل آمریکا شد و از این رو تولید اولین سری از برنامه «ما مردم» از مارس 2016 آغاز شد و من تهیه‌کنندگی آن را تا امروز برعهده داشته‌ام.
او در خصوص تغییرات برنامه «ما مردم» از ابتدا تاکنون اظهار کرد: این برنامه در ابتدا مجری داشت که پس از مدتی مجری از آن حذف شد که البته در سری جدید که 20 قسمت از آن روی آنتن رفته است، مجدداً برنامه با حضور مجری و ساختار جدید تولید و پخش می‌شود.
دربندی با اشاره به استقبال کارشناسان آمریکایی برای حضور در برنامه «ما مردم» شبکه پرستیوی افزود: انتخاب میهمانان برنامه متناسب با موضوع، از میان کارشناسان و صاحبنظران آمریکایی صورت می‌گیرد و بسیاری از آنها موافق دیدگاه‌ها و سیاست‌های شبکه در حوزه‌های مختلف به ویژه مسائل سیاسی بوده و علاقه زیادی به این همکاری دارند و بدون شک وقتی مسائل مربوط به آمریکا را با حضور کارشناسانی از همین کشور بررسی می‌کنیم، باورپذیری و تأثیر بیشتری بر مخاطب دارد.
این تهیه‌کننده برنامه‌های برون‌مرزی همچنین در مورد تولید برنامه «آفریقا امروز» گفت: تولید این برنامه را از حدود دو سال قبل شروع کردیم. این برنامه چند سال در لندن تولید می‌شد که این روند از دو سال قبل در ایران پیش می‌رود.
وی با اشاره به تضادهای تهیه این دو برنامه تصریح کرد: تضاد این دو کار برایم بسیار جالب است؛ زیرا با دو قاره کاملاً متفاوت با موقعیت و شرایط کاملاً متضاد مواجهیم. همچنین باید بگویم که تولید برنامه «آفریقا امروز» از جهاتی سخت‌تر است. آمریکا هر چند وسعت زیادی دارد، به هر حال یک کشور است؛ در حالی که آفریقا از 55 کشور تشکیل شده و باید در مورد هر کدام اطلاعات داشته باشیم و به همه آنها بپردازیم.
وی درخصوص تعامل دوسویه برنامه و مخاطبانش نیز ابراز کرد: مخاطبان ما در قسمت آفریقا بسیار بیشترند و در مورد موضوعات و محورهای برنامه اظهارنظر و ارائه پیشنهاد و در سوژه‌یابی نیز به ما کمک می‌کنند.
دربندی که تهیه‌کنندگی میان‌برنامه‌هایی همچون «فقیر و غنی» (با موضوع توزیع غیرعادلانه ثروت در جهان)، «برده‌داری مدرن»، «مهاجران» و «برنامه مناسبتی 52» را نیز در کارنامه کاری خود دارد، درباره محدودیت موجود در حوزه برنامه‌سازی گفت: در حال حاضر یکی از مشکلات ما مسدود کردن صفحات برنامه‌ها در شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس‌بوک، توییتر و... از سوی مخالفان جمهوری اسلامی ایران است که باعث از دست رفتن ارتباط ما با مخاطبانمان می‌شود؛ اما ما از این محدودیت‌ها ترسی نداریم و می‌دانیم بخشی از تلاش برای مطرح کردن عقایدمان است.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: امیدوارم بتوانیم با حمایت مدیران و رفع محدودیت‌های خارجی و بینالمللی ارتباط گسترده‌تری با مخاطبان پرستیوی داشته باشیم و از نظرات آنها برای بهبود کمّی و کیفی برنامه‌ها استفاده کنیم.
انتهای پیام/