از فقدان حفاظت تا مرمت غیرکارشناسی / در اداره کل میراث فرهنگی قزوین چه خبر است؟
گروه استانها ــ نبود حفاظت از آثار تاریخی و مرمت غیرکارشناسی بناهای مذهبی این روزها سبب انتقاد فعالان حوزه میراث از مدیریت میراث فرهنگی و گردشگری در استان قزوین شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، با وجود اینکه حدود 3 سال از تغییر مدیریت میراث فرهنگی استان قزوین میگذرد، اما در این مدت اتفاقات ناگوار و ناخوشایند زیادی در حوزه میراث فرهنگی قزوین رخ داده که تخریب چندباره ساباط تاریخی، تخریب ادامهدار خانه تاریخی مؤمنان و سرقت کتیبه ارزشمند آبانبار مولاوردیخان قزوین از جمله این اتفاقات است. سرقتی که هیچگاه به صورت جدی از طرف میراث فرهنگی پیگیری نشد و هنوز بعد از گذشتن بیش از 2 سال از سرنوشت این کتیبه تاریخی که توسط ملکمحمد، بزرگترین هنرمند حوزه خوشنویسی تزیینی نگاشته شده، خبری در دست نیست.
در این میان این سؤال بین فعالان میراث فرهنگی استان قزوین به وجود آمده که در اداره کل میراث فرهنگی قزوین چه خبر است و چرا حرکت مثبتی در حوزه احیای میراث فرهنگی قزوین مشاهده نمیشود؟
برجهای تاریخی خرقان بدون حفاظت رها شدند
سعید زارعپور، از فعالان حوزه میراث فرهنگی استان قزوین در گفتوگو با خبرنگار تسنیم مصادیق ترک فعل در حوزه مدیریت میراث فرهنگی استان را بسیار زیاد دانست و اظهار داشت: برای مثال مرمت برجهای 1000 ساله خرقان است که با وجود ادعای اداره کل میراث فرهنگی استان بسیار ضعیف و بیسلیقه مرمت شده و احتمال تخریب و ریزش آن وجود دارد.
وی با بیان اینکه هیچگونه حفاظتی از این برج تاریخی دوره سلجوقی صورت نمیگیرد، اضافه کرد: هر بار که به این برج تاریخی مراجعه کردم، درب اتاقک نگهبانی آن را قفلشده دیدم. به همین خاطر مردم محلی و افراد مختلف به راحتی وارد برج شده و برخی گردشگران هم با وجود سست بودن بنا و احتمال ریزش برج بالای آن رفته و از خود عکس یادگاری میگیرند.
مدیریت میراث فرهنگی استان قزوین فقط توجیه میکند
این کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری استان قزوین در ادامه به وضعیت پیچیده خانه تاریخی مؤمنان اشاره کرد و گفت: آنچه که در مورد خانه تاریخی مؤمنان در محله دباغان دیده میشود، گویای این است که این خانه تاریخی محکوم به تخریب است و مسئولان میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و شهرداری با پاسکاری این مشکل به همدیگر برای تخریب این خانه زمان خریدند؛ به نحوی که امروز فقط 20 درصد از این خانه تاریخی سالم مانده است.
زارعپور با اشاره به عملکرد ضعیف مدیرکل میراث فرهنگی افزود: با وجود اینکه درباره تخریب یا عدم حفاظت از بناهای تاریخی بارها با مدیرکل میراث فرهنگی جلسه گذاشتیم، اما آنچه که از ایشان دیدیم، فقط توجیه این اتفاقات است.
وی ادامه داد: یکی از نمونههای ترک فعل مدیریت میراث فرهنگی استان روز چهارشنبه سوری بود که آثار تاریخی ما بدون حفاظت رها شدند و شاهد این بودیم که برخی افراد با ترقه و سایر مواد محترقه به چنین آثاری حمله کرده بودند. جالب اینکه مدیرکل میراث فرهنگی هم بلافاصله مصاحبه کرد و گفت که این تخریبها متعلق به قبل از مرمت بنا بوده؛ در حالی که بنده هم قبل و هم بعد از این حمله از بنا عکس گرفتهام و این گفته مدیرکل میراث را درست نمیدانم.
این فعال میراث فرهنگی مرمت بنای امامزاده حسین(ع) را یکی از مصادیق نگاه غیرکارشناسی به حوزه مرمت میراث فرهنگی در استان قزوین دانست و گفت: در این مرمت به جای استفاده از مصالح ویژه آثار تاریخی از سازههای بتنی و تیرآهن برای مرمت استفاده شده که در نوع خود جای سؤال دارد.
زارعپور همچنین به مرمت غیرکارشناسی گنبد امامزاده سلطان سیدمحمد(ع) و تعویض پوسته این گنبد اشاره کرد و افزود: با وجود اینکه مدیران میراث فرهنگی تغییر پوسته این گنبد را به بهانه تاریخی نبودن آن توجیه کردند؛ اما در همین بنا شاهد مرمت ارسیهای امامزاده سلطان سیدمحمد بودیم که پیشینه تاریخی آنها به اندازه گنبد قبلی بود.
وی ادامه داد: نکته مهم در مورد گنبد سلطان سیدمحمد این است که پوسته این گنبد با یک معماری قزوینی و با نقشمایهای شبیه به گنبد امامزاده حسین(ع) و سایر آثار مذهبی قزوین طراحی شده بود و هویت قزوینی داشت. اما برای مرمت هویت این گنبد نادیده گرفته شد و در عوض نقشمایه گنبد مسجد گوهرشاد مشهد بر روی گنبد این بنا کپی شد که هویت تاریخی و هنری آن را از بین برد.
آثار جعلی در موزه خوشنویسی قزوین
از سوی دیگر، یک پژوهشگر حوزه هنر و معماری استان قزوین در گفتوگو با خبرنگار تسنیم ضمن انتقاد مجدد از عدم رسیدگی مسئولان میراث فرهنگی استان به سرقت کتیبه تاریخی و ارزشمند ملکمحمد در «آبانبار مولاوردیخان» گفت: متاسفانه با وجود گذشت بیش از 2 سال از سرقت این کتیبه هیچ مقامی پاسخگوی هنرمندان و علاقهمندان تاریخ و هنر قزوین نیست.
احمد ابوطالبیان همچنین در ادامه به موضوع وجود آثار جعلی در موزه خوشنویسی قزوین اشاره و اضافه کرد: پیشتر هم گفته بودم که تعدادی از آثار خوشنویسی عرضهشده در موزه خوشنویسی قزوین جعلی هستند؛ به طوری که امضاهای ثبتشده در پایین چنین آثاری جدید است و با چشم غیرمسلح هم میتوان فهمید که این امضاها جعلی هستند.
این استاد خوشنویسی با اشاره به سابقه طولانی خود در حوزه خطاطی و مجموعهداری آثار خطی ادامه داد: برای اثبات جعلی این تعداد آثار خوشنویسی حاضرم با مدیرکل میراث فرهنگی به موزه خوشنویسی قزوین در عمارت کلاهفرنگی برویم و با حضور دوربین رسانهها جعلی بودن هر کدام از آنها را تابلو به تابلو اثبات کنم.
انتهای پیام/ی