اکبری: دیپلماسی عمومی ما دچار کارنامه‌زدگی است/ قانع: رایزنان فرهنگی باید بر اساس شایسته‌سالاری انتخاب شوند
نشست «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و افق‌های پیش‌رو» به همت مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) و با حضور حجت‌الاسلام اکبری رایزن فرهنگی سابق ایران در عمان و حجت‌الاسلام قانع رئیس اسبق دانشگاه اسلامی غنا برگزار شد.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، اولین نشست از سلسله نشست های «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و افق‌های پیش‌رو» در ایام سالگرد تصویب اساسنامه این سازمان، به همت حلقه دیپلماسی عمومی انقلاب اسلامی مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) با حضور حجت‌الاسلام بهمن اکبری رایزن فرهنگی سابق ایران در عمان و عضو کمیته علمی کمیسیون حقوق بشر اسلامی و حجت‌الاسلام احمدعلی قانع عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع) و رئیس اسبق دانشگاه اسلامی غنا برگزار شد.
در ابتدای نشست حجت‌الاسلام اکبری با توصیف و تبیین فضای روابط بین‌المللی ایران و با نگاهی آسیب شناسانه بیان داشت: با توجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی، اساس و پایه روابط ما با سایر کشورها به‌عنوان جمهوری اسلامی ایران باید مبتنی بر هویت فرهنگی باشد و سایر ابعاد مانند ابعاد سیاسی، نظامی-امنیتی و اقتصادی می‌بایست به‌عنوان پیوستی برای روابط فرهنگ‌بنیان ما قرار گیرند؛ درحالی‌که امروزه نه‌تنها این‌گونه نیست، بلکه حتی فرهنگ برای آن ابعاد نیز پیوست محسوب نمی‌شود و ما شاهد غلبه سایر ابعاد بر بعد فرهنگی هستیم. همان‌گونه که فرهنگ در مسائل داخلی به یک مقوله غریب تبدیل شده در رویکردهای بین‌المللی نیز شاهد چنین غلبه‌ای هستیم.
رایزن فرهنگی اسبق ایران در ازبکستان افزود: ارتباط با مخاطبان می‌بایست در سه سطح نخبگان، حاکمیت‌ها و افکار عمومی رخ دهد و مقصود از ارتباط در اینجا به معنای اتصال نیست بلکه باید به دنبال حقیقت ارتباط و نوعی ایجاد همدلی باشیم. دلربایی بیان، گفتمان نو، بیان نافذ که عقل را اقناع و قلب را اشباع بکند لازم است؛ اما متأسفانه با وجود عدم موفقیت در شکل‌دهی به این ارتباط به دنبال حجم بالای تولید کارنامه‌ها رفته‌ایم که در پشت پرده این کارنامه‌ها ، حقیقت ارتباط وجود ندارد و دچار کارنامه زدگی شده‌ایم.
در ادامه حجت‌الاسلام قانع با اشاره به سوابق و تجربه‌های خود از فعالیت فرهنگی بین‌المللی در غرب آفریقا، بیان داشت: یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید توسط نهادهای ذی‌ربط و نهادهای علمی صورت بگیرد تجربه‌نگاری و ثبت و ضبط تجارب فعالان و رایزنان سابق فرهنگی در کشورهای مختلف است. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نمی‌آید از افراد موفق الگوهایی را انتخاب و شناسایی و به دیگران معرفی کند.
رئیس اسبق دانشگاه اسلامی غنا افزود: یک رایزن فرهنگی باید به‌صورت جهادی عمل کند، کل وقت خود را صرف مأموریتش نماید و محدود به وقت اداری نباشد. رایزنان فرهنگی باید بر اساس شایسته‌سالاری انتخاب شوند و این انتخاب محدود به افراد داخل سازمان نباشد. رایزن اعزامی می‌بایست علاوه بر مهارت‌های لازم مانند توانایی برقراری ارتباط مؤثر و دانش زبانی، معتقد به اسلام، انقلاب و کار جهادی باشد. رایزنان فرهنگی باید ساده‌زیست باشند و با همه اقشار ارتباط برقرار کنند.
وی با اشاره به اینکه مخاطب‌شناسی در کشور مقصد برای فعالان فرهنگی بین‌المللی بسیار مهم است، اظهار داشت: در برخی موارد مخاطب رایزنان فرهنگی فقط شیعیان، مسلمانان و حتی صاحب ادیان الهی نیستند. نوع وظایف باید بر اساس آن کشور مقصد و بومی آن منطقه طراحی و خواسته شود. برای مثال یکی از کارهایی که در کشورهای آفریقایی خیلی مؤثر است، ورود به حوزه نظام آموزش و پرورش آن‌هاست که می‌تواند در قالب دوره‌های آموزشی، چاپ کتاب، ارتباط با معلمان و دانشجویان و دانش آموزان و هم‌چنین اعطای بورسیه در برخی از زمینه‌ها صورت بگیرد.
این استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: رایزن فرهنگی فقط نباید حامل فرهنگ ایرانی اسلامی باشد، بلکه باید یک رابطه دو طرفه برقرار شود و بتوانیم از فرهنگ‌های مطلوب کشورهای مقصد الگوبرداری کنیم و در سیاست‌های فرهنگی کشور خودمان استفاده نماییم. باید به سمت تبادل و تعامل فرهنگی حرکت کنیم.
در ادامه نشست، حجت‌الاسلام اکبری سه ساحت «ساختارهای سازمانی»، «منابع انسانی» و «سیاست‌ها» را کلان‌مسئله‌های روابط فرهنگی بین‌المللی دانست. وی با اشاره به اهمیت نیروی انسانی در فعالیت فرهنگی بین‌المللی بیان کرد: تسلط بر یک زبان خارجی شرط لازم است اما کافی نیست، بلکه فعالان فرهنگی ما می‌بایست حرفی هم برای گفتن داشته باشند. در این زمینه دقت‌های لازم برای تربیت نیروی انسانی به‌کار گرفته نمی‌شود و اگر امروز هم شاهد تعدادی از منابع انسانی خوب هستیم، آن‌ها از دل سیستم بیرون نیامده بلکه مانند یک گیاه خودرو، خود رشد کرده‌اند. سیادت در قبال خدمت است و تأثیر نیروی انسانی فاضل می‌تواند بسیار زیاد باشد.
وی کارنامه‌گرایی، کنارگذاشتن افراد باتجربه به بهانه کوچک‌سازی، ضعف در تولید گفتمان و محتوا و ضعف در نظارت را از جمله آسیب‌های کنونی سازمان فرهنگ و ارتباطات برشمرد.
رایزن فرهنگی سابق ایران در عمان در پایان خاطرنشان کرد: ما در روابط فرهنگی بین‌المللی خود با یک عدم هماهنگی و وجود وحدت رویه مواجه هستیم. نبود نگاه بلندمدت و چشم‌انداز نظام‌مند در سه ساحت ساختارهای سازمانی، منابع انسانی و سیاست‌ها باعث شده است تا برنامه‌ریزی مناسبی در این زمینه فرهنگی نداشته باشیم. حال‌آنکه در یک کار فرهنگی ما سه دوره کاشت، داشت و برداشت داریم که این فرآیند به‌درستی پیگیری نمی‌شود. جامعه المصطفی و حوزه علمیه در برخی از این زمینه‌ها از سازمان فرهنگ و ارتباطات جلوتر هستند.
انتهای پیام/
