آیا چین با ابزارهای اقتصادی جای آمریکا را در افغانستان پر می‌کند؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه دیلی صباح ترکیه نوشت: با خروج نیروهای آمریکایی، چین در حال اجرای برنامه های خود در مورد افغانستان است. اگرچه میزان تحقق دستور کار چین هنوز مشخص نیست، ولی مسلم است که این کشور تاکنون گام های بلندی برداشته است.

چین که سال ها در سکوت جایگاه راهبردی این کشور را نظاره گر بوده، گفتگوهای غیررسمی را با سیاستمداران و عناصر مخالف در افغانستان برگزار کرده است. در واقع، خروج آمریکا و ناتو به چین امکان داده است تا برای تبدیل شدن به جدیدترین بازیگر در "بازی بزرگ" -یادآور  زمانی که دو امپراتوری انگلیس و روسیه در رویارویی سیاسی و دیپلماتیک با هدف دستیابی به قدرت و نفوذ بر افغانستان و سرزمین‌های همسایه آسیای مرکزی و جنوبی با یکدیگر سرشاخ شده بودند- تلاش کند. حمله شوروی به افغانستان و حمله اکتبر 2001 آمریکا نیز یادآور بازی بزرگ بود.

آمریکا برای نابودی گروه تروریستی القاعده و طالبان وارد افغانستان شد، ولی اکنون، بیهوده بودن نگهداری نیروها در افغانستان را پذیرفته است. کارشناسان مسائل راهبردی آمریکا نگرانند که بازگشت طالبان به قدرت منجر به بازگشت القاعده و پیامدهای ویرانگر برای مردم  و به ویژه زنان شود.

از نظر چین، افغانستان جایگاه مهمی در طرح بلند پروازانه یک کمربند یک جاده  دارد که هدف آن تقویت جایگاه پکن در آسیای میانه و گسترش دسترسی خود به اروپا از طریق راه آهن، جاده و دریا است. سیاستمداران افغانی با خروج نیروهای غربی و آمریکایی به چین متمایل شده‌اند. تلاش های پیشین چین در جلب نظر افغانستان به علت نفوذ گسترده آمریکا بر دولت این کشور ناموفق بود، ولی اکنون انتظار می رود اشرف غنی با پکن گفتگو کند.

غنی به شدت نیازمند منابع جایگزین مالی، تسلیحاتی و حتی نظامی برای مقابله با هرگونه اقدام غیرمنتظره طالبان است. بازگشت طالبان به افغانستان می تواند بازگشت گروه مهلک القاعده و کابوسی برای آمریکا، غرب و چین باشد.

ناظران آمریکایی اقدامات چین در افغانستان می گویند پکن حدود پنج سال پیش با ربانی، وزیر خارجه وقت افغانستان، درباره احتمال گسترش دالان اقتصادی چین و پاکستان به افغانستان تحت ابتکار یک کمربند یک جاده، مذاکره کرده بودند، ولی با تماس میان سفرای هند و آمریکا در کابل و فشار بر ربانی، او این نگاه را کنار گذاشت. هند سرمایه گذاری عظیمی در طرح های توسعه در افغانستان انجام داده است.

چین می خواهد با وعده توسعه و بازسازی، نظر افغانستان محاصره شده در خشکی را جلب کند و جایگاه راهبردی افغانستان نیز به نوبه خود به چین کمک می کند تا نفوذ خود را در سراسر جهان گسترش دهد، ولی  پر کردن خلا آمریکا و غرب برای چین کار ساده‌ای نخواهد بود. چین باید از نقطه توقف پنج سال پیش شروع کند و  گفتگوهایی غیررسمی نیز با طالبان انجام داده است. اگرچه به نظر می رسد خروج آمریکا مانع بزرگی را از مقابل چین برداشته، ولی مقابله با طالبان بیزار از بیگانگان کار ساده‌ای نخواهد بود.

واداشتن طالبان به امضای توافق صلح می تواند شروع خوبی برای چین باشد، ولی چگونه  می توان مطمئن بود که طالبان روزی آنها را از افغانستان بیرون نمی کند؟ موفقیت چین در افغانستان به صلح و ثبات بستگی دارد، ولی افغانستان به ندرت صلح و ثبات را تجربه کرده است. باید دید آیا چین با استفاده از مشوق های اقتصادی و تجاری، در جایی که دیگران شکست خورده‌اند، موفق خواهد شد.

انتهای پیام/