حربه سعد حریری برای استعفا و طرح خطرناک آمریکا ضد لبنان

یک تحلیلگر برجسته لبنانی در مقاله‌ای سازوکار سعد حریری برای استعفا و اهداف او از این اقدام را مورد بررسی قرار داد.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «امین محمد حطیط» کارشناس و تحلیلگر امور راهبردی منطقه با انتشار مقاله‌ای در روزنامه لبنانی البناء به موضوع استعفای «سعد حریری» از ماموریت تشکیل دولت در لبنان پرداخته و نوشت، هنگامی که سعد حریری بعد از استعفای دولت «حسان دیاب» و با شکست «مصطفی ادیب» سفیر لبنان در آلمان در ماموریت تشکیل دولت به شکل رسمی و مستقیم آمادگی خود را برای نخست وزیری آینده لبنان اعلام کرد گمان می‌کرد که شرایط برای او بسیار مطلوب بوده و متحدان در داخل و خارج آماده کمک به وی برای تشکیل دولت در لبنان و بازگشت به عرصه قدرت هستند.

وی همچنین تصور می‌کرد که با مطرح کردن ایده تشکیل دولت تکنوکرات و بدون حضور احزاب سیاسی می‌تواند رابطه خانوادگی خود را با عربستان سعودی مجدداً بازیابی کند. اما محاسبات سعد حریری چه در داخل و چه در خارج درگیر موقعیت‌های پیچیده شد. در داخل کشور سعد حریری در برابر مواضع سخت رئیس جمهور و متحدان آن قرار گرفت که حاضر نبودند در برابر فشارها و محاصره اقتصادی ایالات متحده تسلیم شوند. تیم رئیس جمهوری همچنین حاضر نشده است به هر قیمتی کشور را تحویل سعد حریری بدهد تا لبنان بر اساس مواضع و میل بیگانگان و دشمنان اداره شود. در این میان «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان تا آخرین لحظه به مفاد قانون اساسی درباره تشکیل دولت که حق شرکت فعالانه در این روند را به او می‌داد پایبند بود.

اما در سطح خارجی سعد حریری متوجه شد که محاسبات وی درباره تغییر موضع عربستان نسبت به او نادرست بوده و واسطه‌های خارجی که سعد حریری به آنها دل بسته بود به طور قطعی به او اطمینان دادند تصویری که «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی هنگام دستگیری حریری در ریاض در چهار سال گذشته از او داشت همان است و هیچ تغییری نکرده و حتی بدتر نیز شده است. در واقع هیچ‌یک از میانجی‌های عربی و بین المللی نتوانستند عربستان را قانع کنند که مواضع خود را درباره سعد حریری تغییر دهد.

شکست محاسبات سعد حریری موجب شد تا او به کودتا علیه میثاق ریاست جمهوری روی آورده و مشروط غیرقابل قبولی در زمینه معرفی وزرای کابینه آینده مطرح کند. اصلی ترین استراتژی رئیس جریان المستقبل در این میان اتلاف وقت و انجام سفرهای خارجی بود. در واقع حریری در طول 9 ماه ماموریت خود برای تشکیل دولت و نگه داشتن کشور در وضعیت بلاتکلیفی بیشتر شبیه یک جهانگرد عمل کرد و دائم از کشوری به کشور دیگر منتقل می‌شد؛ آن هم در شرایطی که لبنانی‌ها اوضاع اقتصادی وحشتناکی را تجربه می‌کنند و قیمت هر دلار به 20 هزار لیره رسیده است.

تنها هدفی که سعد حریری از این جهانگردی سیاسی خود دنبال می‌کرد علاوه بر منافع شخصی، جلب رضایت عربستان سعودی بود و در این مدت همه مفاد قانون اساسی در زمینه تشکیل کابینه را زیر پا گذاشت. در واقع سعد حریری از شرایط سیاسی داخل لبنان که برخی مسئولان معتقد بودند هیچ فردی بهتر از او برای نخست وزیری آینده لبنان مناسب نیست سوء استفاده کرد و ماموریت تشکیل کابینه را به عنوان اهرمی برای باج‌گیری به بهای منافع ملی و جامعه لبنان قرار داد.

از طرف دیگر رفتارهای سعد حریری در راستای اجرای طرح 5 مرحله‌ای «مایک پامپئو» وزیر خارجه دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق ایالات متحده علیه لبنان بود و یک شکل دیگر از محاصره آمریکا را ترسیم می کرد که با تکیه بر فساد طبقه سیاسی لبنان موجب فروپاشی اقتصادی و مالی این کشور پس از یک دوره طولانی خلاء سیاسی شد. در نهایت سعد حریری به بهانه تشکیل دولت نجات فهرستی از اعضای کابینه و ساختار آن را تحویل رئیس جمهور داد که کاملا متفاوت از توافقات قبلی بود و به این ترتیب میشل عون بین انتخاب دو گزینه بد و بدتر قرار گرفت.

بعد از این اقدامات سعد حریری دو راهی که پیش روی میشل عون قرار داشت این بود که یا باید شروط رئیس جریان المستقبل را قبول کرده و اقتدار و اختیارات رئیس جمهور را که در قانون اساسی به شکل روشن آمده است کنار می‌گذاشت که در این صورت مشخص نبود که سعد حریری بعد از تشکیل دولت و انتصاب به مقام نخست وزیری لبنان به شکل رسمی باز هم استعفا ندهد؛ همانند کاری که دو سال پیش انجام داد. گزینه دوم مقابل رئیس جمهور این بود که در راستای اجرای قانون اساسی با مواضع حریری مخالفت کند که در این صورت با خیالی آسوده می توانست استعفا کرده و مسئولیت فروپاشی کشور را متوجه رئیس‌جمهور و متحدان وی کند.

تصمیم گیری درباره این مسائل برای میشل عون کار آسانی نبود. در مجموع همه دیدند اقدامی که حریری در لحظه‌های پایانی انجام داد یعنی تحویل یک فهرست متشکل از وزرا و ساختار ناشناس به رئیس‌جمهور و دادن یک مهلت 24 ساعته برای او جهت اعلام نظرش در این زمینه در واقع یک دام برای تیم ریاست جمهوری و یک کمین برای همه لبنانی‌ها بود؛ به گونه‌ای که سعد حریری از طریق آن فضایی را ایجاد کند که با استعفای خود به عنوان یک قهرمان در میان ملت لبنان و کسی که برای جلوگیری از فروپاشی کشور کناره گیری کرد معرفی شود. در واقع حریری منتظر بود که میشل عون شروط او را رد کند تا با خیالی آسوده استعفای خود را اعلام نماید.

اما اکنون که استعفای سعد حریری به شکل رسمی انجام گرفته و لبنان با گزینه‌های دشواری مواجه شده و در معرض انفجار قرار دارد راه حل سریع جهت سامان بخشیدن به این اوضاع یافتن یک فرد بر اساس قانون اساسی جهت فعال کردن روند تشکیل دولت جدید به دور از مداخلات بیگانگان است؛ دولتی که در وهله نخست بتواند کشور را از سقوط مالی و اقتصادی نجات دهد. در غیر این صورت باید منتظر اتفاقات غیرمنتظره‌ای در لبنان باشیم که تنها کسانی که از قبل برای نجات خود برنامه ریزی کرده‌اند می‌توانند از این اوضاع فرار کنند.

انتهای پیام/