ترکیه در بحران بزرگترین آتش‌سوزی‌های تاریخ خود؛ عملیات تروریستی یا گرمای هوا؟
بروز آتش‌سوزی‌های گسترده در ۲۱ استان ترکیه از جمله آنتالیا، آدانا، عثمانیه، مانیسا، مرسین و چندین استان دیگر، علاوه بر مقامات ترکیه و فعالان حوزه‌های توریسم، فعالان بخش کشاورزی و محیط زیست را نیز نگران کرده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، دیروز برای ترکیه، روز بسیار تلخ و دشواری بود، چرا که آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای در چندین استان این کشور به وقوع پیوست که صدها هکتار از جنگل‌ها، مراتع، اراضی کشاورزی و گلخانه‌های بزرگ تولید محصولات کشاورزی را در کام حریق کشید و از بین برد.
حالا این خبر به داغ‌ترین موضوع همه شبکه‌های تلویزیونی ترکیه تبدیل شده است و بروز آتش‌سوزی‌های گسترده در استان‌های آنتالیا، آدانا، عثمانیه، مانیسا، مرسین و چندین استان دیگر، علاوه بر مقامات ترکیه و فعالان حوزه‌های توریسم، کشاورزی و محیط زیست را نگران کرده است.
3 هواپیمای بزرگ، 9 هواپیمای بدون سرنشین، 38 بالگرد، 632 دستگاه خودروی آتش‌نشانی، 63 تانکر بزرگ، 54 کامیون، 9 تریلی، 184 نفربر، 46 آمبولانس، 4 هزار آتش‌نشان، 187 نیروی امدادی، بخشی از لشکر بزرگ ترکیه برای خاموش کردن آتش در 21 استان این کشور است.
علاوه بر همه این نیروها و امکانات، هزاران پرس غذا و مقادیر قابل‌توجهی آذوقه برای مناطق تحت‌تأثیر آتش‌سوزی انتقال یافته است و بدون شک، ترکیه در حال سپری کردن بزرگترین آتش‌سوزی گسترده تاریخ خود است.
مرگ 4 شهروند، خاکسترشدن صدها هکتار جنگل
مرگ 4 شهروند، تلف شدن بیش از هزار و دویست رأس دام و سوختن صدها هکتار از جنگل‌ها و اراضی کشاورزی، نابودی بیش از 45 گلخانه بزرگ محصولات کشاورزی، از بین رفتن 77 خانه، خسارت در بیش از 4323 ویلا و خانه مسکونی روستایی و شهری، تخلیه چند روستا و تخلیه 4 هتل در مناطق توریستی، تنها بخشی از خسارات آتش‌سوزی‌های گسترده در کمتر از 48 ساعت اخیر است.
اگرچه هر سال در مناطق توریستی و جنگلی ترکیه آتش‌سوزی روی می‌دهد اما در چند سال اخیر، هیچ‌گاه سابقه نداشته است که چندین آتش سهمناک به‌طور همزمان در 21 استان به وقوع بپیوندد.
در مارماریس در استان موغلا، دو کودک 8 و 10 ساله اعتراف کرده‌اند که در حال سوزاندن چند کتاب بودند که آتش از کنترل آنها خارج شد و جنگل را در کام خود کشید اما در مورد 20 استان دیگر، هنوز اطلاعات روشنی در دست نیست و آن‌چه توجه رسانه‌ها و کارشناسان را جلب کرده، این است که همزمانی این حریق‌ها نمی‌تواند اتفاقی و تصادفی باشد.
سه وزیر در محل آتش‌سوزی
امروز مراد کوروم وزیر مسکن، بکر پاکدمیرلی وزیر کشاوری و جنگلداری و مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه، هر 3 در برابر خبرنگاران حضور یافتند و در مورد گستردگی خسارات آتش‌سوزی‌ها اطلاع‌رسانی کردند.
وزیر کشاورزی و جنگلداری ترکیه گفته است: «تلاش همکاران ما تاکنون موجب کنترل 57 آتش‌سوزی شده است، اما متأسفانه در 6 آتش‌سوزی بزرگ، هنوز هم در حال فعالیت هستیم تا آتش را کنترل کنیم. ما فعلاً تمام تلاش خود را برای کنترل آتش‌سوزی به‌کار گرفته‌ایم و تحقیق و بازجویی در مورد دلایل این آتش‌سوزی‌ها در گام بعدی است».
مولود چاوش اوغلو زیر امور خارجه که زادگاه او آنتالیا است و پدرش هنوز هم در کار کشاورزی و ساکن یکی از مراتع بزرگ منطقه است، بر این تأکید کرده است که نهادهای امنیتی و انتظامی، از نزدیک، در حال رصد و بررسی وضعیت هستند.
آیا آتش‌سوزی، تعمدی و تروریستی است؟
برخی از رسانه‌های نزدیک به حزب حاکم ترکیه، آتش‌سوزی گسترده اراضی و جنگل‌ها را تعمدی می‌دانند و دستور مستقیم فرمانده شاخه نظامی پ.ک.ک. را علت اصلی و مسئول این آتش‌سوزی‌ها قلمداد می‌کنند.
روزنامه آکشام از مهمترین روزنامه‌های تحت امر حزب عدالت و توسعه، در عکس و تیتر صفحه نخست، از این موضوع خبر داده است که مراد کاراییلان عضو شورای رهبری پ.ک.ک. و فرمانده شاخه نظامی این گروهک، به هواداران خود دستور داده است در استان‌های جنگلی و توریستی، همه جنگل‌ها را به آتش بکشند.
روزنامه آکشام اشاره‌ای به منابع اطلاعاتی خود نکرده است اما فرماندهی ژاندارمری ترکیه با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که در استان مانیسا دو نفر را دستگیر کرده است که هر دو از اعضای کُرد سوری نهادهای اقماری پ.ک.ک. هستند و از مرز سوریه به ترکیه آمده و در استان‌های ازمیر، بورسا و مانیسا، در حال عملیات رصد برای به آتش کشیدن جنگل‌ها بوده‌اند.
این خبر، در دقایقی کوتاه، در همه پایگاه‌های خبری اینترنتی و سایت روزنامه‌های مختلف، منتشر شد. اما استانداری مانیسا، بیانیه‌ای منتشر کرد که این اطلاعات را تکذیب می‌کند.
در اطلاعیه استانداری مانیسا به این اشاره شده است که دو فرد عضو پ.ی.د. یعنی نهاد اقماری پ.ک.ک. در سوریه، در یکی از مناطق روستایی مانیسا دستگیر شده‌اند اما هیچ نشانه و اطلاعاتی در مورد این که قصد آتش‌سوزی داشته‌اند در دست نیست.
دریاسالار جهاد یایجی فرمانده اسبق نیروی دریایی ترکیه نیز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ان.تی.وی اعلام کرد: «هیچ‌کدام از این آتش‌سوزی‌ها از سر اهمال و اتفاق نیست. متأسفانه ما شاهد ائتلاف و همکاری دقیق گروه تروریستی پ.ک.ک. و دولت یونان هستیم. یونانی‌ها شناخت دقیقی از استان‌های ثروتمند ما دارند و از مزدوران خود در پ.ک.ک. خواسته‌اند این استان‌ها را به آتش بکشند».
فعلاً از نقش پ.ک.ک. در آتش‌سوزی‌های ترکیه اطلاع دقیقی در دست نیست اما دو دلیل مهم برای برجسته شدن این خبر وجود دارد؛
1. پ ک ک چند سال پیش از هواداران و شاخه‌های شهری خود خواسته بود که در شهرهای بزرگی همچون استانبول، آنکارا و ازمیر، اتوبوس‌های واحد، خودروهای دولتی و حتی خودروی شهروندان را به آتش بکشند و در جریان آن اقدامات، صدها دستگاه اتوبوس و خودرو در آتش سوخت و در نتیجه این سابقه و لکه سیاه در کارنامه پ.ک.ک. و حافظه خبری رسانه‌های ترکیه باقی مانده است.
2. نکته دوم این است که در شرایط فعلی، فضای امنیتی و دوقطبی ترکی ـ کُردی و حمله به کردها در استان‌های قونیه، آنکارا و مناطق دیگر، حالتی پدید آورده است که ملی‌گرایان ترک، به‌دنبال بهانه برای نسبت دادن تمام اتفاقات به پ.ک.ک. هستند و متقابلاً نهادهای اقماری پ.ک.ک. نیز بنزین بیشتری بر آتش می‌ریزند. می‌توان چنین احتمال داد که ماشین عظیم تبلیغاتی و رسانه‌ای آکپارتی با برجسته کردن این اخبار، کمک می‌کند تا زمینه‌های تعطیل کردن حزب دموکراتیک خلق‌ها (ه.د.پ.) را نیز تقویت کند.
اگرچه فعلاً از سوی مقامات قضایی و امنیتی ترکیه، نتیجه‌گیری نهایی اعلام نشده است اما تعداد آتش‌سوزی‌ها و همزمانی آنها نشان می‌دهد که این اتفاق، به‌احتمال قوی ارتباطی با افزایش گرمای هوا ندارد و فارغ از این که پ.ک.ک.، یونان، گروه‌های کمونیستی ضدترکیه یا هر عامل دیگری نقش ایفا کرده‌اند یا نه، ظنّ تعمدی بودن آتش‌سوزی‌ها، منطقی و باورپذیر است.
نیروی هوایی ترکیه، دیروز در مناطق گسترده‌ای از زاپ، خاکورک، گارا و چند منطقه دیگر شمال عراق، 41 نقطه از قرارگاه‌ها و مراکز تجمع نیروهای پ.ک.ک. را بمباران کرده‌اند و یکی از فرماندهان مهم این گروهک که در لیست قرمز افراد تحت تعقیب بود در اقلیم کردستان عراق دستگیر و به ترکیه منتقل شده است.
تبعات و هزینه‌ها
بدون شک بخش مهمی از خسارات و تبعات آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع، قابل برآورد و ارزیابی نیست، علاوه بر این، سوختن صدها هکتار اراضی تحت کشت و همچنین سوختن ده‌ها گلخانه بزرگ در آنتالیا که قطب محصولات کشاورزی گلخانه‌ای ترکیه است، امنیت غذایی و قیمت مواد غذایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
درست در شرایطی که ترکیه امیدوار بود رفته رفته در دوران پساکرونا، با استقبال توریست‌های خارجی روبه‌رو شود و بخشی از مشکلات اقتصادی دوران کرونا جبران شود، این آتش‌سوزی گسترده، استان‌های گردشگرپذیر را با مشکل جدی روبه‌رو کرد.
در همین حال، برخی از رسانه‌های مخالف و منتقد دولت، از این موضوع انتقاد کرده‌اند که نهاد ریاست‌جمهوری ترکیه، پیشرفته‌ترین و تجملی‌ترین هواپیماها و خودروهای جهان را برای جابه‌جایی رئیس جمهور و افراد حلقه نخست او در اختیار دارد اما امکانات ناچیز و هواپیماهای اندکی برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های جنگلی در اختیار دولت است و باید اعتبارات بیشتری به این بخش اختصاص داده شود.
انتهای پیام/+
