مسئولان سیستان و بلوچستان به دنبال احداث سد روی رودخانه کاجو/ شهر قنات‌ها خشک می‌شود؟
گروه استانها - مطالعات سدی که قرار است در شهر قصرقند روی رودخانه کاجو احداث شود نهایی شده است و انتظار می‌رود به زودی سد دیگری در بلوچستان احداث شود؛ در حالی که سدهای قبلی نفعی برای مردم بومی نداشته‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سواحل مکران، بی‌آبی همچنان بحران اصلی این روزهای سیستان و بلوچستانی است که مردمان چابهارش لب تشنه و دبه به دست دنبال آب می‌روند؛ برای بررسی این موضوع این بار مردم شهرستان قصرقند که شغل بیشتر اهالی آن کشاورزی استخواستار بررسی احداث بی رویه چاه‌های مجاز و غیرمجاز در سطح این شهرستان هستند چرا که شهر قصرقند معروف به شهر قنات‌ها در سیستان و بلوچستان است و سیستم آبیاری آن در کشاورزی بیشتر به وسیله همین قنوات انجام می‌شود و می‌طلبد چاه‌هایی که در این شهرستان احداث شده است مورد بازبینی و بازرسی دقیق تری توسط مسئولان ذیربط قرار بگیرد.
چاه‌ها و سدها، قنوات را می‌خشکانند
به سراغ یک کارشناس حوزه تأمین آب رفتیم که وی معتقد است قنات تنها راه حل خشکسالی در سیستان و بلوچستان است و می‌گوید که پیگیری این موضوع از سمت رسانه‌ها برای محقق شدن آن توسط دستگاه‌های مربوطه خیلی مهم است، اشرف گنجوئی در این باره به خبرنگار تسنیم در سواحل مکران می‌گوید: ببینید به هر حال مسئله آب مسئله ای است که طی 40 سال عمر پر برکت انقلاب اسلامی ایران، هنوز در سیستان و بلوچستان حل نشده است و این اهتمام جدی و مسئولیت‌پذیری بیشتر مسئولان را لازم دارد.
وی با اشاره به سهل انگار بودن مسئولان امر نسبت به اینگونه مسائل، ادامه می‌دهد: ما اگر بخواهیم برداشت‌های بی رویه‌مان از آب‌های زیرزمینی را ادامه بدهیم، به طور قطع و یقین باید منتظر خشکسالی و بی آبی سیستان و بلوچستانی باشیم که هر روز در خبرها و رسانه‌ها مسئله کم آب شدن آن و خشکسالی‌هایی که طی دهه‌های اخیر برای آن اتفاق افتاد را بیشتر از پیش می‌شنویم و حالا باید به این مسئله نیز توجه داشت که نظارت دقیق بر چاه‌های احداث شده در شهرستانی مانند قصرقند که به شهر قنوات معروف بوده، خیلی مهم است چرا که چاه‌های آب عمق بیشتری نسبت به قنوات دارند و به همین دلیل هر چاهی که در سطح شهرستان احداث می‌شود بر شدت آب خارج شده از سنوات تأثیرگذار است.
سد جدیدی بر کاجو!
بر اساس این گزارش حالا با وجود احداث این همه چاه وزارت نیرو تصمیم به احداث سد جدیدی در قصر قند بر رودخانه کاجو گرفته و حالا قرار است سد دیگری این بار در بالادست بر آن احداث شود و مسئله جالب اینکه سدهای احداث شده در سیستان و بلوچستان اگر ضرری برای مردم نداشته مطمئناً سودی هم برای آنها نداشته‌اند.
مردم محلی معتقد هستند از وقتی که قنوات مورد اهمیت مسئولان قرار نگرفتند و چاه‌های سطح شهرستان بیشتر شدند و از آن طرف نیز سد زیردان در پایین دست رودخانه کاجو به باهوکلات احداث شده است، تأثیرات نامطلوبی بر کشاورزی منطقه علی‌الخصوص بر نخلستان‌ها و خرماها گذاشته است به طوری که جهاد کشاورزی شهرستان اکنون مجبور شده مردم شهرستان را ترغیب به کاشت نوع خرماهای دیگری به غیر از حلیله و مضافتی بکند چرا که این خرماها به دلیل شرجی شدن بیشتر هوا بر اثر احداث سد زود می‌ترشند و بالای درخت تبدیل به سرکه می‌شوند.
یکی از بومی‌ها با هویت عطاالله رئیسی به خبرنگار تسنیم در سواحل مکران می‌گوید: معمولاً مسئولان در این شهرستان اول کار می‌کنند و بعد بر تأثیرات کارشان و جوانب آن می‌اندیشند در حالی که بومی‌ها از همان اول با احداث سد در این منطقه مخالف بودند و اکنون نیز می‌بینید دشتیاری بزرگ در حال خشک شدن است چرا که سد بر روی رودخانه‌های آن احداث شده است و آب پشت سد مانده و بخار می‌شود و نه تنها استفاده‌ای به مردم نمی‌رساند بلکه موجب شرجی شدن هوا و خراب شدن خرماها می‌شود.
این کشاورز بومی منطقه می‌افزاید: معیشت مردم شهرستان غالباً کشاورزی است، حالا با این کارهای انجام شده مانند احداث سد و عدم نظارت بر چاه‌های احداث شده در سطح شهرستان قصر قند کم کم باید منتظر خشک شدن اینجا مانند دشتیاری بزرگی باشیم که روزگاری جز سرسبزترین‌های استان بود و خشکسالی بی سابقه اخیر در قصر قند واقعاً نمونه بارزی از اقدامات بدون فکر مسئولانی بود که کار می‌کنند و بعد از آن روی کاری که کردند و جوانب آن فکر می‌کنند.
احداث سد جدید باعث نابودی قنات‌های قصر قند می‌شود
چاه‌ها و سدها نمونه‌هایی از بی تدبیری مسئولان هستند که حالا بلای جان کشاورزی و مردم منطقه شده است، در این باره از حمیرا ریگی فرماندار سابق قصر قند سوال کردیم که وی درباره سد جدیدی که قرار است در شهر قصر قند بر رودخانه کاجو احداث شود، گفت: سد کاجو را آب منطقه‌ای با هدف رسوب‌گیری سد زیردان می‌خواهد احداث کند که با توجه به بعد فاصله زیاد کاجو و زیردان از یکدیگر اصلاً توجیه ندارد و آن زمان من از یک سازمان مردم نهاد زیست محیطی در تهران دعوت کردم که به قصر قند آمدند و این مورد را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدیم که این سد نه تنها در رسوب‌گیری زیردان تأثیری ندارد بلکه باعث نابودی 22 رشته قنات شهر قصر قند و دیگر قنات‌های پایین دست در منطقه ساربوک خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: این قنات‌ها با قدمت بیش از 500 سال به عنوان یک سرمایه تاریخی را باید حفظ کرد و قصر قند با قنات‌هایش زنده است، من هنوز هم معتقدم احداث این سد با نابودی سرسبزی و شادابی قصر قند همراه است چه بسا که امروزه در گوشه و کنار این کره خاکی، مردم تاوان احداث بعضی از سدها را با تغییرات زیست محیطی دارند می‌دهند و به همین دلیل در آن زمان تأکید من به آب منطقه ای به جای احداث این سد، لایروبی قنات‌ها و تقویت بند محافظتی شهر قصر قند بود.
سد کاجو تأمین اعتبار می‌شود!
در انتها با روابط عمومی آب منطقه استان سیستان و بلوچستان نیز تماس گرفتیم که وی در رابطه با بنا کردن این سد گفت: مطالعات آن انجام شده است و فاز اول سد در حال تأمین اعتبار است که پس از تأمین اعتبار عملیات اجرایی آن شروع خواهد شد.
مسئولان وزارت نیرو و سایر در ارگان‌های دیگر که در احداث سد جدید در قصر قند بر رودخانه کاجو مؤثر هستند، کمی بیشتر این موضوع را از جوانب کارشناسی بررسی کنند در حالی که گزارشات رسیده به خبرگزاری تسنیم در سواحل مکران نشان از این دارد که مسئولان امر اهتمام جدی در موضوع احداث سد جدید در شهر قصر قند دارند.
انتهای پیام/395/ ت
