غربی‌ها با عملیات فریب در دریا چه اهدافی را دنبال می‌کنند؟

به نظر می‌رسد طرف غربی در شرایطی که احساس می‌کند در مذاکرات وین دستش از اهرم‌های فشار کاملاً خالی شده سعی دارد آن را جبران کند.

گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ شرکت اسرائیلی «زودیاک» در لندن روز پنجشنبه (7 مردادماه) اعلام کرد که به نفتکش «ام‌تی مرسر استریت» این شرکت در نزدیکی سواحل عمان حمله شده است. به دنبال انتشار این خبر و قبل از بررسی و آشکار شدن ابعاد این حمله و مشخص شدن عامل آن، انگشت اتهام پروپاگاندای رسانه‌ای آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی سمت ایران نشانه رفت.

واکنش‌ها به حمله

پس از بروز حادثه برای این نفتکش که متعلق به «ایال اوفر»، میلیاردر اسرائیلی است، دو تن از خدمه این شناور (یک رومانیایی و یک بریتانیایی) کشته شدند. در همان ساعات اولیه و پیش از آنکه هرگونه تحقیقاتی در مورد این حادثه انجام شود، «یائیر لاپید»، وزیر خارجه رژیم صهیونیستی ضمن متهم کردن ایران گفت: «ایران فقط مشکل اسرائیل نیست، یک مشکل جهانی است و رفتار آن به آزادی کشتیرانی و تجارت نیز لطمه می‌زند. جهان نباید سکوت کند.»

آمریکا و انگلیس هم به دنبال این اظهار نظر مقام صهیونیستی وارد عمل شدند. «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا در بیانیه‌ای گفت: «با اطلاعاتی که در دست است، مطمئن هستیم که ایران این حمله را با استفاده از پهپادهای قابل انفجار انجام داده است. یک توانایی مهلک که به طرز فزاینده‌ای در منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این حمله منجر به کشته شدن دو انسان بی گناه شد. ما با شرکایمان در زمینه بررسی اقدامات بعدی‌مان و مشورت با دولت‌های داخل منطقه و خارج از آن درباره پاسخی مناسب که در آینده‌ای نزدیک خواهد بود، همکاری می‌کنیم. باری دیگر به خانواده قربانیان تسلیت می‌گوییم.»

«دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس هم در بیانیه‌ای گفت: «انگلیس این حمله غیرقانونی و بی رحمانه به یک کشتی تجاری در سواحل عمان که به کشته شدن یک شهروند انگلیسی و رومانیایی منجر شد را محکوم می‌کند. با دوستان و خانواده کسانی که در این سانحه جان باختند، ابراز همدردی می‌کنیم».

راب در ادامه مدعی شد: «ما بر این عقیده‌ایم که این حمله، عمدی، هدفمند و تخطی آشکار از قوانین بین‌المللی بوده است. ارزیابی‌های انگلیس به این نتیجه رسیده است که به احتمال زیاد، ایران بوده است که در تاریخ 29 جولای با استفاده از یک یا چند پهپاد به کشتی تجاری مرسر استریت در آب‌های بین‌المللی عمان حمله کرده است. ایران باید چنین حملاتی را متوقف کند و کشتی‌ها باید بتوانند آزادانه و مطابق قوانین بین‌المللی دریانوردی کنند. انگلیس در حال همکاری با شرکای بین‌المللی‌اش برای پاسخی هماهنگ به این حمله غیر قابل قبول است.»

جمهوری اسلامی ایران، چندین بار این ادعاها را مشکوک خوانده و آنها را رد کرده است. «سعید خطیب‌زاده»، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری گفت: «رژیم اشغالگر قدس باید دست از این اتهام زدن‌های واهی بردارد و تأکید کرد که این بار اول نیست که این رژیم اشغالگر چنین اتهاماتی را متوجه کشور ما می‌کند.»

وی با بیان اینکه این رژیم هر جایی که رفته با خود ناامنی، ترور و وحشت برده است، تصریح کرد: «مسئولیت وضعیت فعلی بر عهده آنانی است که پای رژیم صهیونیستی را به منطقه باز کرده‌اند. آنها باید بدانند با این فرافکنی‌ها دردی از دردهایشان دوا نمی‌شود و هر کس باد بکارد طوفان درو می‌کند. ایران لحظه‌ای در دفاع از امنیت خود و منافع مردمش تردید نمی‌کند.»

خطیب‌زاده با بیان اینکه انجام این فرافکنی‌ها از سوی رژیم صهیونیستی چیز جدیدی نیست ادامه داد: «هر وقت اتفاق خوبی در منطقه رخ می‌دهد ما این فرافکنی‌ها را از سوی مقامات این رژیم مشاهده می‌کنیم.»

سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: «این بیانیه‌های هماهنگ شده به خودی خود حاوی فرازهایی متناقض است؛ به گونه‌ای که ابتدا بدون ارائه هرگونه سند و مدرک به جمهوری اسلامی ایران اتهام می‌زند و متعاقباً از "احتمال" آن سخن می‌گوید!»

تناقض در بیانیه‌ها

 

«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین چند روز پیش در توییتر مسئله تناقض در بیانیه‌های آمریکا و انگلیس را به صورت روشن‌تر مورد بحث قرار داد. طبق توضیحات اولیانوف، در بیانیه آمریکا اشاره شده که «ما اطمینان داریم» که ایران حمله مذکور را انجام داده در حالی که در بیانیه انگلیس از عبارت «بسیار محتمل» برای اشاره به ضریب اطمینان لندن استفاده شده است.

اولیانوف در توییتر نوشت: «متوجه تناقض در بیانیه‌های صادره از سوی وزارت خارجه آمریکا و وزارت خارجه انگلیس در روز اول ماه آگوست (دیروز یکشنبه) در خصوص حمله به "مرسر استریت" شدید؟ آمریکا: "ما اطمینان داریم که ایران این حمله را انجام داده". انگلیس، محتاط‌تر عمل کرده. [در بیانیه این کشور آمده است:] "بسیار محتمل است...". چه دلیلی پشت این وجود دارد؟»

سناریوی ناکام با پایان مفتضحانه

چند روز بعد از ماجرای حمله به نفت‌کش «مرسر استریت»، یک خبر عجیب در صدر اخبار رسانه‌های جهان قرار گرفت و آژانس دریانوردی انگلیس اعلام کرد که سُکّان هدایت چهار کشتی در نزدیکی سواحل امارات از کنترل خارج شده است.

رسانه‌های انگلیس بلافاصله عملیات روانی ـ رسانه‌ای را در دستور کار قرار دادند و  بدون هیچ مدرکی و تنها با استناد به نقل قول‌های منابع ناشناس، مدعی شدند که گرو‌های مرتبط با  ایران هدایت کشتی‌ها را به دست گرفته‌اند.

تنها ساعتی بعدتر، پیگیری سرنوشت این 4 کشتی که آسوشیتدپرس نام‌های آنها را «کوئین ایماثا»، «گلدن بریلینت»، «جگ پوجا» و «ابس» اعلام کرده بود رها شد و نگاه‌ها به سمت کشتی دیگری به نام «اسفالت‌پرنسس» معطوف شد. رسانه‌های انگلیسی از جمله رویترز ادعا می‌کردند نیروهای مرتبط با ایران وارد این کشتی شده و در حال هدایت آن به سمت ایران هستند.

در حالی که این خبر تا چندین ساعت در صدر اخبار رسانه‌های غربی قرار داشت و هر لحظه جزئیات تازه‌ای از آن کشف می‌شد، ساعاتی بعد، واحد عملیات تجارت دریایی ارتش انگلیس ناگهان اعلام کرد که عملیات کشتی‌ربایی پایان یافته، بدون توضیح درباره اینکه کشتی‌ربایان به کجا رفته‌اند.

سفارت ایران در انگلیس طی چند توییت، روز بعد، اقدام انگلیسی‌ها را «عملیات فریب» توصیف کرد و نوشت که کشورهای غربی احتمالاً به دنبال بهره‌برداری از این اتفاقات هستند. در این رشته توییت آمده است: «اجازه بدهید نگاهی به فریب‌کاری‌های انجام شده داشته باشیم: یکم آگوست ایران به حمله پهپادی علیه مرسر استریت در ساحل عمان متهم شد. ما درخواست مدرک کردیم و تاکنون هیچ سندی در این باره ارائه نشده است. دوم آگوست اعلام شد که تیم تحقیقاتی در راه منطقه است تا این حادثه را بررسی کند. همچنان منتظر نتیجه هستیم.»

در ادامه آمده است: «سوم آگوست [گفته می‌شود] ایران چهار کشتی تجاری و نفت‌کش را "ربوده" تا آنها را به سمت ایران هدایت کند. سوم آگوست گفته شد که (فقط) به کشتی ام‌وی آسفالت پرینسس با پرچم پاناما دستور داده شده به داخل حریم آبی ایران حرکت کند. سوم آگوست به ما گفته شد که حرکات ام‌وی آسفالت پرینسس عادی نیست! چهارم آگوست ظاهراً افرادی که در این کشتی بودند آن را تخلیه کرده‌اند. اما آن‌ها همراه با کشتی‌های سانحه‌‌دیده و چند کشتی دیگر که کنترل خود را از دست داده بودند، دود شده و به هوا رفتند و سرنخی از آن‌ها در دسترس نیست! دلیل پشت این قضیه چیست؟ قرار است ادامه ماجرا در نیویورک باشد؟ قرار است اتفاقات دیگری بعد از اینها رخ بدهد؟ مراقب عملیات‌های فریب علیه مردمان کشورهای حاشیه خلیج فارس باشید.»

استانداردهای دوگانه

کشورهای غربی در حالی این اتهامات را بر اساس رویدادهای ساختگی علیه ایران مطرح می‌کنند که نسبت به تعرض و خرابکاری‌های تروریستی واقعی در قبال کشتی‌های تجاری ایران در دریای سرخ و آب‌های بین‌المللی سکوت حمایت‌آمیزی اتخاذ می‌کنند.

«محسن بهاروند» سفیر ایران در انگلیس هفته پیش به روزنامه فایننشال‌تایمز گفت: «واکنش لندن در این باره و متهم کردن ایران بدون داشتن مدارک و مستنداتی در این زمینه، شتابزده و ناپخته بود. در غرب آسیا تنش‌های زیادی وجود دارد از یمن و افغانستان گرفته تا سوریه و لبنان، چرا انگلیس باید در این منطقه پر تنش، با شتاب و بدون ارائه مدارک و مستندات ایران را متهم کند؟»

این دیپلمات کشورمان همچنین با اشاره به اینکه در طول یک سال گذشته یازده کشتی ایران در دریاها و حتی در خلیج فارس مورد اصابت قرار گرفته است، پرسید: «چرا کسی حمله به کشتی‌های ایرانی را محکوم نمی‌کند؟ چرا انگشت اتهام به سمت کسی نشانه نمی‌رود؟ وقتی کشتی ایرانی توسط زیردریایی مورد اصابت قرار می‌گیرد، وقتی رژیم اسرائیل به طرق مختلف مسئولیت حمله به کشتی‌های ایران و خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای کشور ما را که می‌توانست جان هزاران انسان را در معرض خطر قرار دهد را می‌پذیرد و حتی به آن افتخار می‌کند،  چرا کسی این رژیم را محکوم نمی‌کند؟»

مقاصد احتمالی

درباره اینکه کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی از سناریوسازی درباره ایران چه مقاصدی می‌توانند داشته باشند باید به این نکته توجه کرد که این حوادث اولاً در شرایطی که بحث انتقال قدرت در ایران مطرح بود ایجاد شدند. ثانیاً در بحبوحه متوقف ماندن مذاکرات وین و روی کار آمدن دولت جدید در ایران مطرح می‌شوند.
 
یک انگیزه اتفاقات اخیر را می‌توان اثرگذاری بر فضای تحولات داخلی ایران دانست. مطابق این تحلیل، طرف‌های غربی تلاش می‌کردند در روزی که مهم‌ترین مسئله داخلی ایران انتقال قدرت و تغییر رئیس‌جمهور بود اخبار مربوط به تحولات دریایی را در صدر توجهات قرار بگیرند.  
 
از طرف دیگر، این رویدادها را می‌توان به گونه‌ای با وضعیت مربوط به مذاکرات وین درباره برجام مرتبط دانست. هنوز زمان برگزاری هفتمین دور گفت‌وگوهای وین درباره اجرای برجام مشخص نشده و از اظهارات مقام‌های آمریکایی و کشورهای غربی این‌طور بر می‌آید که با توجه به روی کار آمدن دولت جدید در ایران، امیدواری آنها برای گنجاندن مطالبات زیاده‌خواهانه در متن توافق کمرنگ شده است. 

یکی از این مطالبات این است که آمریکایی‌ها می‌خواهند بازگشت آنها به برجام به گنجاندن بندی در توافق برای انجام مذاکرات موشکی و منطقه‌ای با ایران در آینده منوط شود. مقام معظم رهبری در جریان آخرین دیدار با اعضای کابینه حجت‌الاسلام روحانی تأیید کردند که آمریکایی‌ها بازگشت به برجام را به محقق شدن مذاکرات موشکی و منطقه‌ای منوط و مشروط کرده‌اند و خواستار گنجاندن این شرط در متن توافق هستند.

ایشان فرمودند: «آمریکایی‌ها بر سر موضع عنادآمیز خودشان محکم ایستادند و یک قدم جلو نیامدند. روی کاغذ یا در مقام وعده میگویند بله، ما تحریمها را برمیداریم، [امّا] برنداشتند و برنمیدارند هم؛ شرط میگذارند؛ میگویند اگر میخواهید تحریمها برداشته بشود، باید الان در همین توافق یک جمله‌ای را بگنجانید که این جمله به معنای آن باشد که بعداً باید درباره‌ی این موضوعات با شما صحبت کنیم و توافق کنیم؛ اگر چنانچه این جمله را نگنجانید ما الان با همدیگر توافقی نخواهیم داشت. این جمله چیست؟ این جمله یک بهانه‌ای است برای مداخلات بعدی؛ درباره‌ی خود برجام، تمدید برجام، درباره‌ی مسائل گوناگون، درباره‌ی موشک، درباره‌ی منطقه، که اگر شما بعداً گفتید که نه من در این مورد بحث نمیکنم یا مثلاً سیاست کشور اجازه نمیدهد یا مجلس اجازه نمیدهد، خواهند گفت خیلی خب شما نقض کردید، پس هیچ، توافق بی‌توافق.»

چند روز پیش وبگاه شبکه خبری سی‌ان‌ان با اشاره به تحلیف آیت‌الله رئیسی ابراز نگرانی کرده بود که به نظر می‌رسد وعده آمریکا برای «طولانی‌تر و قوی‌تر کردن برجام» به درب بسته خورده و ممکن است به سرانجام نرسد.

یک عامل مهم دیگر در این وضعیت این است که آمریکا و جبهه غرب به وضوح شاهدند و اعتراف می‌کنند که فشار حداکثری علیه ایران شکست خورده و برای آمریکا غیر از بازگشت به برجام و ملزم کردن ایران به عقب‌گرد از پیشرفت برنامه هسته‌ای عملاً هیچ گزینه‌ای باقی نمانده است.

به عبارت دیگر، آمریکایی‌ها در شرایطی قرار دارند که برآوردشان این است از هیچ اهرم فشاری برای پیشبرد مطالبات زیاده‌خواهانه‌شان در برجام برخوردار نیستند: از یک طرف با دولتی در ایران طرف هستند که در برابر مطالبات زیاده‌خواهانه سرسخت‌تر به نظر می‌رسد و از طرف دیگر، هر آنچه از سلاح تحریم در چنته داشته‌اند رو کرده‌اند و ماحصلش جز شکست نبوده است.

در چنین بافتی به نظر می‌رسد طرف غربی در شرایطی که دستش از اهرم‌های فشار خالی است سعی دارد آن را ایجاد کند. بنابراین، یک هدف کشورهای غربی و همچنین رژیم صهیونیستی از سناریوسازی با حوادث پی‌درپی دریایی، القاء وجود ناامنی در خلیج فارس در نتیجه «فعالیت‌های ایران» و ایجاد حس اضطرار برای مذاکره بر سر مسائل منطقه‌ای است.

به نظر می‌رسد تصور جبهه غرب و رژیم صهیونیستی این است که از طریق این چنین فضاسازی‌هایی می‌تواند از یک طرف در تیم دولت جدید ایران احساس اضطرار برای بازگشت به دور هفتم مذاکرات ایجاد کرده و از طرف دیگر از طریق آن، مطالبات زیاده‌خواهانه خود را صید کنند.

جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر اعلام کرده که صحنه‌سازی‌های این‌چنینی نمی‌تواند به آمریکا برای پیشبرد اهدافش کمک کند و تنها واشنگتن تنها در صورت کنار گذاشتن واقعی و قابل راستی‌آزمایی مسیر نادرست گذشته، قادر به عبور از موانع و مشکلات در گفت‌وگوهای وین خواهد بود.

انتهای پیام/؛

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط