نوحه‌ای در دستگاه ماهور / رخصت طلبی حضرت علیاکبر برای رفتن به میدان
نوحه‌ای در دستگاه ماهور است که رخصت طلبیِ حضرت علیاکبر علیه‌سلام برای رفتن به میدان را روایت می‌کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مناطق مختلف ایران، نوحه‌های خاص خودشان را دارند. بیشتر این نوحه‌ها قدمتی به درازای چند قرن دارند و تاریخ مشخصی را نمی‌توان برای آنها مشخص کرد. در این میان اما تطبیقِ این نوحه‌ها بر گوشه‌های آوازی موسیقی ایرانی از نکات بسیار مهم است. فراموش نکنیم که بیشتر مداحان قدیمی، بر دستگاه‌ها و آوازهای موسیقی ایرانی مسلط بوده‌اند و نوحه‌هایشان را براساس همین دستگاه‌ها و آوازها می‌ساختند و می‌سرودند.
مداحان و شاعرانی که براساس اصالت‌های هنری کارشان را انجام می‌دادند، تلاش‌شان این بود که شان و منزلتِ مجلسِ عزاداریِ سید و سالار شهیدان را حفظ کنند.
یکی از این نوحه‌های قدیمی متعلق به منطقه اصفهان است. راوی اصلی این نوحه رضا دایی‌رجب و حسین امیدالله هستند. این نوحه در دستگاه «ماهور» شکل گرفته و با گوشه‌ی «درآمد» آغاز می‌شود و در ادامه به گوشه‌ی «فِیلی» هم می‌رود. این نوحه با محوریت حضرت علیاکبر ساخته شده است. متین رضوانی‌پور در سال 1391 این نوحه را در اصفهان ثبت و ضبط کرده است.
در ادامه ویدیویی را می‌بینید که در آن متین رضوانی‌پور به عنوان خواننده و پژوهشگر، این نوحه را روایت می‌کند و جزئیات آن را شرح می‌دهد:
این نوحه دارای مصرع‌های بلند و کوتاه است و در گوشه‌ی «درآمد» با اشاراتی به گوشه‌ی «بیات راجع» خوانده شده است.
متن نوحه:
در کربلا چون شاه دین بی‌مونس و یاور آمد
بی ناصر و لشگر آمد
شه‌زاده اکبر در برش با صولت حیدر آمد
هم چون که غضنفر آمد
گفتا به جهان فانی بابا دلم از جان تنگ است
اندر سرم ای پدرجان شوری ز برای جنگ است
رخصت طلب کرد از پدر شه‌زاده سوی میدان شد
در لرزه تن عدوان شد
از ضرب تیغش الحذر زان قوم سوی کیوان شد
چون گو به زمین غلطان شد
از تیغ شرربار او خون سوی زمین شد جاری
از صورت آن شه‌زاده لشگر همه شد فراری
شد محشر کبری برپا، پر شد زهیاهو صحرا
انتهای پیام/