خیز دیپلماتیک ترکیه و امارات پیش از نشست بغداد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اردوغان دیروز، میزبان یک چهره سیاسی – امنیتی مهم امارات بود که در راس یک هیات به آنکارا سفر کرد.

سفر هیات امارات متحده عربی به آنکارا و دیدار این هیات با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، رویداد دیپلماتیک مهمی بود که نشان می دهد روابط آنکارا و ابوظبی، پس از مدت ها تنش و اختلاف، به مسیر عادی سازی و توسعه بازگشته است.

انور قرقاش مشاور عالی سیاست خارجی امارات در مورد سفر طحنون به آنکارا چنین نوشته است: «ملاقات تاریخی و مثبت شیخ طحنون بن زاید با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و همکاری و مشارکت های اقتصادی محور اصلی این دیدار بود. امارات متحده عربی به ایجاد پل و تحکیم روابط ادامه می دهد. اولویت های رفاه و توسعه، مسیر حرکت داخلی ما را هدایت می کند و در عین حال، لوکوموتیو سیاست خارجی ما نیز محسوب می شود».

اردوغان و طحنون، راه های تقویت روابط دوجانبه بین امارات متحده عربی و جمهوری ترکیه، به ویژه همکاری های اقتصادی و تجاری و فرصت های سرمایه گذاری در زمینه های حمل و نقل، بهداشت و انرژی را مورد بحث قرار دادند.

دستیابی به منافع مشترک بین دو کشور مورد ارزیابی قرار گرفت و همچنین در این دیدار درباره برخی از موضوعات منطقه ای، گفتگو صورت گرفت.

در فراز و فرود هیجانی و کش و قوس روابط ترکیه و امارات متحده عربی، نتایج کنونی رقابت ها به شکلی است که امارات، خود را در بازی خاورمیانه و شمال آفریقا در برابر ترکیه و قطر، پیروز و ظفرمند می بیند و معتقد است که توانسته با بازی های پشت پرده و اقدامات غیرمستقیم، بخش قابل توجهی از بازی ترکیه را به هم بزند. اما از آنجایی که تداوم این رقابت، به یک سطح فرسایشی و خطرناک رسیده، ادامه آن به نفع هیچ کدام از بازیگران نیست.

دیروز و همزمان با سفر چهره امنیتی امارات به آنکارا، فاتح اولوسوی سفیر جدید آمریکا در ریاض نیز استوارنامه خود را به نماینده وزیر امور خارجه پادشاهی سعودی تحویل داد و فعالیت خود را آغاز کرد.

راه هایی که به بغداد می رسند

دولت عراق با رفع تهدیدات تروریستی داخلی و قدم نهادن در مسیر امن و ثبات، رفته رفته به یک جایگاه منطقه ای ویژه دست پیدا می کند و به دنبال آن است که نه تنها نقش میانجی توانمند منطقه ای را ایفا کند، بلکه ایماژ و تصویر تازه ای از عراق به نمایش بگذارد و به منطقه و جهان بگوید، اگر تا دیروز، مرکز تجمع تروریست های جهان و کانونی برای اختلافات داخلی بود، حالا به مرکز دیپلماسی و تعامل تبدیل شده و نمونه هایی همچون شام جدید، مثلث عراق – اردن – مصر و نشست آتی بغداد، بخشی از تلاش منطقه ای عراق است.

در این میان، دیگر بازیگران منطقه ای هم بیکار ننشسته اند. امارات متحده عربی و ترکیه دو بازیگر مهم منطقه ای هستند که تمایل دارند در نشست کشورهای منطقه در بغداد، امتیازات بالایی به دست بیاورند.

طحنون بن زاید که به عنوان چشم خاندان بن زاید، مشاور امنیت ملی و رئیس امور راهبردی شناخته می شود، در شرایطی به دیدار اردوغان رفت که دو روز پیش از آن نیز در قاهره مهمان عبدالفتاح سیسی بود و قبل از آن نیز با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی دیدار کرده بود.

طحنون، روابط عراق با کشورهای عربی اردن، عربستان سعودی و مصر را مهم می داند و در عین حال، از دو قدرت مهم غیر عربی منطقه یعنی ایران و ترکی غافل نیست و در شرایطی که اقتصاد ترکیه در شرایط دشوار قرار گرفته، بازار سرمایه گذاری مالی امارات، می تواند به داد آنکارا برسد.

خود اردوغان هم از بیان این نکته ابایی نداشت و در خصوص اهمیت دیدار با طحنون، به بیان این نکته اکتفا کرد که اطمینان دارد اماراتی ها به زودی در ترکیه دست به سرمایه گذاری های بزرگی خواهند زد.

بازار تجارت بین ترکیه و امارات

در چند سال گذشته، ابرهای تیره در آسمان روابط ترکیه و امارات، ماندگار بوده اند. اما حتی در دوران تنش و اختلاف سیاسی نیز، تجارت و بازرگانی متوقف نشده و مسیر خود را پیموده است.

در سال 2007 میلادی، کل حجم مبادلات تجاری بین ترکیه و امارات متحده عربی، در حد 3 و نیم میلیارد دلار بود، اما تنها 1 سال بعد به 9 میلیارد دلار رسید، در سال 2012 میلادی رقم طلایی 12 میلیارد دلار را ثبت کرد و در نقطه اوج یعنی در سال 2017 به 15 میلیارد دلار رسید.

جالب اینجاست که ترکیه و عربستان سعودی در بازار صادرات کالا به امارات متحده عربی، در چند سال گذشته، همواره رقبایی بوده اند که به طور سایه به سایه، همدیگر را تعقیب کرده اند. به گونه ای که معمولاً در لیست 10 کشور اول صادرکننده کالا به بازارهای امارات، ترکیه همواره بر پله نهم ایستاده و عربستان دهم بوده است.

8 کشور نخست لیست هم، به ترتیب رتبه عبارتند از چین، آمریکا، هندوستان، آلمان، ژاپن، ایتالیا، انگلیس، کره جنوبی.

یکی دیگر از ابعاد رقابت تجارت منطقه ای بین امارات متحده عربی و کشورهای دیگر، این است که اوج صادرات کالا از امارات متحده عربی به عراق در سال 2014 میلادی به 14 میلیارد دلار رسید که البته بخش اعظم آن محصولات پتروشیمی و مواد خام و ملزومات صنعتی بوده و این در حالی است که عراق برای ترکیه، یک بازار بزرگ برای کالاهای مصرفی است. اما زمینه آن وجود دارد که امارات در بازار عراق، راه نفس بر ترکیه ببندد و به بزرگترین رقیب تجاری ترکیه تبدیل شود.

اینجاست که ممکن است از خود بپرسیم: در شرایطی که امارات متحده عربی، تولیدات خاصی ندارد، چگونه می تواند رقیب ترکیه شود؟ پاسخ در راز سودهای صد میلیارد دلاری امارات در بازار «ری اکسپورت» یا صادرات مجدد است.

به این معنی که امارات، با تکیه بر موقعیت جغرافیایی خاص خود در خلیج فارس و ظرفیت های تجاری دبی، ابوظبی و شارجه و همچنین استفاده از یک ناوگان حمل و نقل منظم هوایی و دریایی، کالا را از بازارهای ارزانی همچون چین، تایوان، کره جنوبی و هنگ کنگ تامین کرده و با مجوز ری اکسپورت، همان کالا را با مقداری سود، به کشورهای پیرامون خود می رساند.

اینجاست که تنها راه چاره برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان ترکیه ای این است که کالا را با بالاترین کیفیت و مناسب ترین قیمت به بازار عراق برسانند تا از خطر شکست در برابر غول ری اکسپورت منطقه، در امان بمانند.

آمارهای جهانی نشان می دهد که در دنیا، سه غول بزرگ ری اکسپورت وجود دارند که به ترتیب عبارتند از: سنگاپور، هنگ کنگ و دبی!

در پایان باید گفت، توسعه روابط سیاسی و اقتصادی بین ترکیه و امارات متحده عربی، می تواند بر سیاست های این دو کشور در پرونده هایی همچون لیبی و سوریه تاثیر بگذارد و پس از شرایط جدیدی که در افغانستان به وجود آمده، بازی های جدیدی را به نمایش بگذارد.

در همین حال، ابتکار دیپلماتیک عراق برای برگزاری نشست سران کشورهای پیرامونی با حضور چند مقام اروپایی، اقدام سیاسی مهمی است که می تواند سرآغازی برای تقویت همکاری های منطقه ای و در عین حال، تغییر نسبی در معادلات رقابت منطقه ای باشد.

انتهای پیام/