ابهام در آبرسانی به ۱۲۲ روستای تشنه ماهنشان/ آیا وعده تکمیل سد مراش تا سال ۱۴۰۲ محقق می‌شود؟
گروه استانها ـ نبود اعتبار همچون سدی محکم در مقابل پروژه خط انتقال آب از سد مراش به شهرستان ماهنشان و ۱۲۲ روستای آن قرار گرفته و با پیشرفت فیزیکی ۱۲.۸ درصد هنوز افق بهره‌برداری از این طرح و دسترسی به آب پایدار از آن مشخص نیست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، معضل کمبود و نبود آب شرب در بسیاری از روستا‌های استان زنجان موضوعی است که همواره مطرح می‌شود و با عدم چاره‌‌اندیشی‌ای که وجود دارد مسائل پیرامون موضوع نیز حل نمی‌شود و همواره قشر عظیمی را با چالش روبه‌رو می‌کند. در طول ماه‌های اخیر نماینده مردم خدابنده در مجلس شورای اسلامی از نبود آب آشامیدنی در 140 روستای این شهرستان و عدم مدیریت منابع آبی انتقاد کرده بود و به ضرورت هرچه سریع‌تر حل شدن مشکلات قشر زحمت‌کش و تولیدکننده روستایی تأکید کرده بود.
با این حال این مشکل تنها به روستا‌های شهرستان خدابنده محدود نمی‌شود، بلکه روستاها و روستانشینان در شهرستان‌هایی همچون زنجان، خرمدره، ماهنشان و سلطانیه نیز در زمان‌ها و فصول مختلف از سال با مشکل بی‌آبی و عواقب نبود آن مواجه بوده‌اند و دست و پنجه نرم می‌کنند.
اما در این بین، شهرستان "ماهنشان" دارای شرایط ویژه و سخت‌تری است زیرا آب این منطقه شور است و اصلاً قابلیت استفاده برای شرب را ندارد. این شهر از جمله معدود شهر‌های کشور است که علاوه بر آب شهری دارای سیستم دیگری برای تأمین آب شرب شیرین است، به طوری که آب شور این شهر نخست به وسیله دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن، شیرین می‌شود. هر چند خرابی کیوسک ارائه‌دهنده آب و معضلات دیگر این دستگاه نیز همواره مسائلی را برای مردم در راستای تأمین آب شیرین به وجود می‌آورد و در نهایت نارضایتی را در پی دارد که راه نیز به جایی نمی‌برد.
با این حال برای اینکه اندکی از هزاران مشکل تأمین آب شرب در شهرستان ماهنشان حل شود، طرح انتقال آب از سد مراش به این شهرستان برنامه‌ریزی شده است. در این راستا پنجم شهریورماه 98 وزیر نیرو در سفر خود به این استان، آغاز عملیات اجرایی طرح آبرسانی از سد مراش ماهنشان را استارت زد. در این طرح قرار بر این بود تا آب شرب شهرستان ماهنشان، دندی و 122 روستای منطقه تأمین شود که علاوه بر رفع معضل کمبود آب شرب، مؤثر در بهبود شرایط زیست محیطی و اشتغال‌زایی نیز خواهد بود؛ اما طبق شواهد موجود، پیشرفت چندانی در پروژه مذکور و حتی در ساخت سد مراش از سال 98 تا حال حاضر انجام نگرفته است؛ چرا که طبق آخرین آمار، میزان پیشرفت فیزیکی سد مراش از همان سال 98 در حدود 62 درصد بوده و امروز نیز در همان حد باقی مانده است. از سویی دیگر، خط انتقال سد مراش نیز بعد از کلنگ‌زنی در طول دو سال اخیر، تنها 13 درصد پیشرفت کرده و انگار قرار هم نیست این پروژه‌ها، مراسم اتمام طرح را تجربه کنند.
با این وجود، پیش از این «حسین محمدی»، مدیر آبرسانی خط انتقال سد مراش شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان در گفت‌و‌گو با تسنیم اذعان کرده بود: انتقال آب از سد مراش به دو شهر و 122 روستای شهرستان ماهنشان وابسته به آبگیری آب در این سد است. سعی بر این است تا پروژه خط انتقال آب از سد مراش و روند اجرایی این سد هم‌زمان با هم پیشروی داشته باشد. خط انتقال آب از سد مراش که 80 کیلومتر است، تنها 3.5 کیلومتر از پروژه اجرا شده است.
بنا به گفته وی، بر اساس اولویت‌بندی سعی می‌شود ابتدا آبرسانی به شهر دندی و چند روستای اطراف انجام شود؛ اما متأسفانه اعتباری که اختصاص می‌یابد بسیار ناچیز است. با اینکه شروع قرارداد آذرماه 96 بود و باید طبق قرارداد سه ساله، آذرماه 99 این طرح به اتمام می‌رسید اما چون سالانه مبلغ بسیار ناچیزی اختصاص می‌دهند عملاً کاری از پیش نرفته و پروژه با پیشرفت بسیار کم همراه بوده و همچنان بی‌حاصل است.
به گفته این مسئول، مبلغ قرارداد این پروژه 142 میلیارد تومان است که با اختصاص قطره‌ای، اعتبار‌ها که گاهاً سالی حتی 300 میلیون تومان نیز به پروژه داده شده است نمی‌توان انتظاری برای اتمام پروژه در افق تعیین شده داشت. با اینکه بر طبق موافقت‌نامه اخیر، باید این پروژه نهایت تا سال 1402 به اتمام برسد باز هم نمی‌توان امیدی به سرانجام رسیدن آن داشت چرا که وضعیت اعتبار‌های عمرانی بسیار نامطلوب است و تنها با گشایش اعتباری می‌توان به اتمام این پروژه در این زمان برنامه‌ریزی کرد.
با این حال، «اسمائیل افشاری»، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان در گفت‌و‌گو با تسنیم اظهار داشت: سد مراش تا حال حاضر دارای پیشرفت فیزیکی 62 درصد است که به میزان 2 هزار و 384 میلیارد ریال برای آن هزینه صرف شده است.
وی افزود: طبق ماده 56 فاینانس داخلی مقرر شد تا مجوز اخذ تسهیلات داخلی جهت طرح ساختمان سد مراش انجام شود و اگر این امر تحقق یابد در سه سال آینده شاهد آبگیری سد مراش خواهیم بود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای زنجان گفت: خط انتقال آب از سد مراش نیز با هزینه‌کرد 352 میلیارد ریال دارای پیشرفت فیزیکی 12.8 درصد است و علت عدم پیشرفت پروژه‌ها نیز عدم اختصاص اعتبار کافی و در نهایت تزریق قطره‌چکانی آنها است. از سویی دیگر، شرکت آب منطقه‌ای در جهت اجرای این پروژه‌ها، به پیمانکاران بدهکار هست و در حقیقت اعتبار کافی برای تزریق به پروژه و ادامه سریع طرح موجود نیست.
البته پیش از این نیز افشاری، اذعان کرده بود: این شرکت 300 میلیارد تومان به پیمانکاران بدهکار است که 120میلیارد تومان این بدهی مربوط به قرارگاه خاتم‌الانبیا در راستای اجرای پروژه سد مشمپا است و مابقی بدهی نیز در ارتباط با پیمانکاران سد مراش، بلوبین و چند پروژه کوچک دیگر است. اما با شرایط اقتصادی موجود از پیمانکاران درخواست کرده‌ایم تا تسهیلات دریافت کرده و تهاتر کنند، چرا که اعتبار اختصاص یافته به استان محدود است اما دو برابر آن هزینه در پروژه‌ها صرف می‌شود.
همین‌طور «جلیل جزونقی» فرماندار شهرستان ماهنشان نیز در گفت‌و‌گو با تسنیم اظهار داشت: شهرستان ماهنشان با مشکل تأمین آب شیرین مواجه است. از سویی دیگر، تعدادی از روستاها نیز برای دسترسی به آب شرب در چالش هستند اما اگر پروژه سد مراش به اتمام برسد و خط انتقال آب به شهرستان ماهنشان، دندی و 122 روستای این شهرستان تکمیل شود، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات موجود در این منطقه حل خواهد شد چرا که منبع آب پایدار در مدار ماهنشان تزریق می‌شود.
وی افزود: سد مراش در حال حاضر قریب به 62 درصد پیشرفت فیزیکی دارد که با هدف تأمین آب شرب ماهنشان و روستاها کلنگ‌زنی شده است. طبق اطلاعات موجود نیز خط انتقال تنها 10 درصد پیشرفت کرده و مشخص نیست طرح چه زمانی تکمیل و به سرانجام برسد.
فرماندار شهرستان ماهنشان با اشاره به اینکه احتمالاً در سال جاری بیش از 10 میلیارد تومان اعتبار برای پروژه در نظر گرفته شده است، گفت: اگر طرح اجرایی شود می‌تواند حداقل برای چندین سال مشکل آب شرب کل شهرستان را حل نماید. اما اجرای این پروژه با تأمین اعتبارات لازم امکان‌پذیر است و اعتبارات خُرد و تزریق جزئی آن به پروژه نمی‌تواند راهکاری برای تکمیل و پیشرفت آن در افقی نزدیک باشد.
با تمام اینها، با اینکه مسئولان در همان زمان کلنگ‌زنی، وعده تکمیل و افتتاح طرح سد مراش را تا سال 98 و خط انتقال آب از سد مراش را تا سال 99 داده بودند، اما انگار این وعده‌ها تنها بر روی کاغذ برنامه‌ریزی شده و افق رسیدن به آنها با چنین پیشرفت فیزیکی‌ای که در طرح‌ها وجود دارد تبدیل به سراب شده است؛ چرا که اخیراً نیز مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان زنجان اعلام کرده در سال 1402 پروژه سد مراش تکمیل و به بهره‌برداری خواهد رسید، اما به نظر می‌رسد این امر نیز غیر قابل تحقق است زیرا در دو سال اخیر پیشرفت فیزیکی پروژه تغییری نکرده و هنوز 40 درصد در سد مراش و 87 درصد در خط انتقال تا تکمیل فاصله دارد و مسلّم است که در دو سال پیش رو نیز تزریق اعتبار قطره‌چکانی و با چنین روند صعودی قیمت‌ها، امکان بهره‌برداری از سد مراش و خط انتقال آن محقق نشود.
انتهای پیام/ش/؛