تلاش ترکیه برای بازگشت به مدار امارات و مصر

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، دستگاه دیپلماسی ترکیه در تلاش است عادی‌سازی روابط با چند کشور عربی را به فرجام برساند، در این چهارچوب، عادی‌سازی روابط با امارات متحده عربی، مصر و عربستان سعودی در دستور کار قرار گرفته است و پس از سفر شیخ طحنون چهره امنیتی امارات به آنکارا و دیدار او با اردوغان، تماس تلفنی بین اردوغان و ولیعهد امارات نیز، به‌عنوان گامی توصیف شده است که به عادی‌سازی روابط، سرعت و انگیزه بخشیده است.

روزنامه قرار، با به‌کار بردن تیتر «بازگشت به خلیج فارس پس از 5 سال»، عادی‌سازی روابط ترکیه با امارات متحده عربی را مهم تلقی کرده و در عین حال، با بیانی کنایی، این موضوع را یادآوری کرده است که تا همین چند سال پیش، اردوغان به‌طور مداوم در تمام سخنرانی‌های خود، نه‌تنها وضعیت لیبی، بلکه کودتای نافرجام ترکیه را نیز به گردن امارات می‌انداخت و در مورد مصر نیز همواره با الفاظ سیسیِ قاتل و سیسیِ دیکتاتور از او یاد می‌کرد.

دور دوم مذاکره با مصر

پس از 8 سال دوری و انجماد، حالا آنکارا و قاهره، به‌دنبال آغاز مجدد دور جدیدی از روابط هستند. دور نخست مذاکرات مقدماتی میان ترکیه و مصر پنجم و ششم ماه می امسال در قاهره برگزار شد و حالا قرار است دور دوم مذاکرات ترکیه و مصر در روزهای 7 ـ 8 سپتامبر در آنکارا برگزار شود.

ریاست هیئت ترکیه به‌عهده سدات اونال، معاون وزیر امور خارجه ترکیه خواهد بود و ریاست هیئت قاهره با حمدی لوزا، معاون وزیر امور خارجه مصر است.

پیش‌بینی شده است در مذاکرات آنکارا، طرفین به یک توافق مکتوب دست پیدا کنند و در یک مقطع زمانی کوتاه، فعالیت کامل سفارتخانه‌ها و حتی مقدمات اولیه برای توافق امنیتی دریایی، در دستور کار قرار بگیرد اما پیداست که فعلاً فضای اولیه برای تماس تلفنی و گفتگوی رجب طیب اردوغان و عبدالفتاح السیسی ایجاد نشده است.

ترکیه و فرصت‌های نشست بغداد

گفته می‌شود که عمده‌ترین دلیل امتناع اردوغان از سفر به نشست اخیر بغداد، این بود که محمد بن سلمان ولیعهد سعودی ترجیح داد خودش به بغداد نرود و عربستان در سطح وزیر امور خارجه در نشست عراق شرکت کند.

در نتیجه، اردوغان نیز مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه را به این نشست فرستاد. جالب اینجاست که از مجموع کشورهایی که به بغداد نماینده فرستاده بودند، ترکیه با 4 مورد، اختلاف سیاسی داشت.

منظور از این 4 کشور، مصر، امارات متحده عربی، فرانسه و عربستان سعودی است، اما دست‌کم در برابر دوربین رسانه‌ها و به‌صورت آشکار، قدمی برداشته نشد و شاهد گپ‌وگفت جدی و هدفمند چاووش اوغلو با سیسی، ماکرون، شیخ محمد بن راشد آل‌مکتوم و فیصل بن فرحان نبودیم، چرا که ظاهراً مشکلات ترکیه با فرانسه، فعلاً فریز شده و تلاش برای عادی‌سازی رابطه با مصر و امارات متحده عربی در میان است، اما در مورد عربستان سعودی، فعلاً غیر از اعزام سفیر جدید ترکیه به ریاض، اقدام خاصی انجام نشده است،
چرا؟ به این دلیل که عادی‌سازی روابط بین ترکیه و عربستان سعودی و پایان دادن به اختلافات، ارتباط مستقیمی با کیش شخصیت و عادات و ویژگی‌های اردوغان و بن‌سلمان دارد.

پس از قتل جمال خاشقچی و جنایت فجیعی که در ساختمان کنسولگری عربستان سعودی در استانبول روی داد، اردوغان بارها با خود ملک سلمان پادشاه سعودی صحبت کرد اما در مورد ولیعهد، موضوعاتی بیان کرد که به‌شکل غیرمستقیم، برای خود اردوغان، تعهد ایجاد کرده است.

او بارها گفته است که باید به آمریت محمد بن سلمان در این ماجرا اشاره شود و در نشست‌های بین‌المللی دیگر نیز، حرف و سخنی بین اردوغان و بن‌سلمان رد و بدل نشد و به‌اصطلاح عوامانه باید گفت؛ این دو، همچنان با هم قهر هستند! اتفاقاً همین قاعده در مورد اردوغان و سیسی نیز صدق می‌کند اما یخ رابطه بین اردوغان و ولیعهد امارات آب شده است و حالا باید دید آیا در مورد سیسی و بن‌سلمان نیز این اتفاق روی می‌دهد یا همه چیز به مواضع شخصی اردوغان مرتبط خواهد ماند.

آیا بارزانی واسطه شد؟

رسانه‌های ترکیه در مورد زمینه‌سازی‌های لازم برای تماس تلفنی بین اردوغان و بن‌زاید، توضیح خاصی ارائه نداده‌اند، اما بخش انگلیسی المانیتور، در گزارشی مدعی شده است که نیچروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان، همان فردی است که در پشت‌پرده، اردوغان و بن‌زاید را به توافق رساند تا در یک تماس تلفنی، بخش دیگری از مسیر عادی‌سازی روابط را طی کنند.

رئیس جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان و ولیعهد ابوظبی، محمد بن زاید آل‌نهیان تلفنی صحبت کردند، این واضح‌ترین علامت گرم شدن بین رقبای منطقه است که با مداخله شخصی تسریع شد، المانیتور از نیچروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق خبر داد.

خانم عمبرین زمان، روزنامه‌نگار ترک مقیم اروپا در المانیتور، چنین نوشته است: «المانیتور به اطلاعاتی دست یافته است که نشان می‌دهد نیچروان بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق، با اردوغان و بن‌زاید صحبت کرده و زمینه تماس تلفنی را فراهم آورده است. بارزانی روابط شخصی نزدیکی با اردوغان دارد. این رابطه، از دستاوردهای قرارداد نفتی سال 2010 میلادی بین اقلیم و ترکیه است. نیچروان بارزانی در 12 ژوئن به‌دعوت ولیعهد به ابوظبی سفر و با او در مورد ترکیه، صحبت کرده است».

چشم‌انداز پیشِ‌رو

ترکیه در سیاست خارجی خود در چند ماه اخیر، تلاش کرده است به مشکلات خود با امارات متحده عربی و عربستان سعودی پایان دهد. در مورد مصر باید گفت، میزان اهمیت عادی‌سازی روابط ترکیه با مصر، به‌مراتب بیش از اهمیت عربستان و امارات است، چرا که مصر، علاوه بر آن که یک کشور عربی مهم جهان اسلام است، در حوزه آفریقا و معادلات لیبی و تونس با ترکیه مشکلاتی دارد و از این گذشته، در حوزه مهم و حساس شرق مدیترانه، از چنان اهمیت استراتژیکی برخوردار است که بر منافع مهم دیپلماسی انرژی ترکیه سایه می‌اندازد و بخش مهمی از مسائل ترکیه با یونان، قبرس و حتی رژیم صهیونیستی، تحت تأثیر این موضوع خواهد بود که آیا آنکارا به اختلاف با قاهره پایان می‌دهد یا خیر.

انتهای پیام/+