افزایش فشارهای آمریکا بر ترکیه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، آسمان روابط واشنگتن – آنکارا، ابری تر شد و گویی دولت بایدن تصمیم گرفته که هر چند وقت یک بار، به شکلی جدید، ترکیه را تحت فشار قرار دهد.

با آن که اردوغان امیدوار بود که در نشست آتی سران جی 20 در ایتالیا، با جو بایدن به نتایج تازه ای دست پیدا کند، اما او به تازگی ترکیه را به لطمه زدن به روند مبارزه با داعش در سوریه متهم کرده و چنین به نظر می رسد که پرونده فروش اف 35 به ترکیه نیز، مختومه شده است. اما مساله فقط این نیست و بیانیه جدید کاخ سفید نشان داد که اختلاف بین واشنگتن و آنکارا، ژرف تر از آن چیزی است که آنکارا تصور می کرد.

اقدام معنی دار کاخ سفید علیه ترکیه

بیاینه جدید کاخ سفید برای ترکیه، حکم دوش آب سرد را دارد. چرا که در این بیانیه اعلام شده؛ جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا تحریم‌های اعمال شده علیه ترکیه به مدت یک سال دیگر تمدید کرد. این همان تحریمی است که در دوران دونالد ترامپ و به خاطر به دلیل عملیات نظامی ترکیه علیه کردهای سوریه، اعمال شد.  

واشنگتن معتقد است که اقدامات دولت ترکیه و عملیات نظامی آن در شمال شرق سوریه، باعث تضعیف نبرد مقابله با داعش شده، همچنین جان غیرنظامیان را به خطر انداخته و تهدیدی علیه صلح، امنیت و ثبات منطقه محسوب می‌شود. در نتیجه، تهدیدی و فوق‌العاده برای امنیت ملی و سیاست خارجی آمریکا است. وضعیت اضطراری ملی اعلام شده در فرمان اجرایی 13894 به تاریخ 14 اکتبر 2019،  بعد از 14 اکتبر 2021 همچنان ادامه خواهد داشت و این  وضعیت اضطراری تمدید شدە است.

بسیاری از روزنامه های امروز چاپ آنکارا به اقدام جو بایدن واکنش نشان داده و او را دشمن ترکیه و حامی نهادهای اقماری پ.ک.ک در شمال سوریه دانستند.

کاری از دست مراد بیگ ساخته نیست

اردوغان در دوران انتخابات، عملا به گونه ای رفتار کرد که پیدا بود آرزوی شکست سنگین جو بایدن را در سر پرورانده است. اما چنین نشد و جو بایدن قدرت را در دست گرفت. در نتیجه تیم اردوغان، در چرخشی سریع، به دنبال راه چاره ای گشت تا خود را به تیم جو بایدن، نزدیک کند. یکی از اولین راهکارها، اعزام یک سفیر جدید به واشنگتن به جای سردار قلیچ  بود. چنین شد که حسن مراد مرجان، سفیر و دیپلمات کارکشته دستگاه دیپلماسی ترکیه از ژاپن به آنکارا فراخوانده شد و روند هماهنگی برای اعزام سریع او به واشنگتن، با شتاب هر چه تمام تر به پایان رسید.

حسن مراد مرجان، آکادیمیسین از موسسین حزب عدالت و توسعه و از معتمدین نزدیک اردوغان است. اردوغان امیدوار بود که مراد مرجان، در آمریکا، ظرف مدتی کوتاه، کاری کند که جو بایدن به دیده مثبت به ترکیه بنگرد. اما چنین نشد و تلاش های سفیر نتیجه نداد. چرا که خیلی زود مشخص شد، گارد بسته و مواضع انتقادی تیم جو بایدن و دموکرات های آمریکا در مورد ترکیه، بسیار جدی تر از آن است که با تلاش های یک سفیر خستگی ناپذیر و تیم لابی گر، گره از کار گشوده شود.

مراد مرجان، اقتصاددانانی و دیپلمات ها و لابی گرهای دیگر را نیز به کار گرفت اما نتیجه ای حاصل نشد و به رسمیت شناخته شدن ادعای تاریخی کشتار ارامنه، اخراج ترکیه از گروه تولیدکنندگان قطعات اف 35 و همچنین تحریم چند مقام برجسته صنایع دفاعی ترکیه از سوی آمریکا، عدم دیدار جو بایدن با اردوغان در نیویورک و چند مورد دیگر، نمونه ها و مصادیق روشنی از نگرش انتقادی آمریکا در مورد ترکیه بوده که هنوز هم ادامه دارد.

اف 35 نشد، اف 16 بخریم

مدت ها، ترکیه تصور می کرد بی مهری آمریکا به آنکارا، نتیجه سیاست خصمانه جان بولتون است. اما با رفتن بولتون هم چیزی تغییر نکرد. در سال پایانی دوران اقتدار دونالد ترامپ، تیم اردوغان به این جمعبندی نهایی رسید که واشنگتن در مورد تحویل جنگنده های اف 35 به ترکیه، به دنبال بهانه می گردد و تا زمانی که تکلیف انتخابات آمریکا یکسره نشود، نمی توان برای گشودن این گره کاری کرد. اما انتخابات تمام شد، برخلاف تصور آنکارا، بایدن قدرت را در دست گرفت و مساله اف 35 باز هم حل نشد. چرا که گروه قبال توجهی از سناتورها و نمایندگان دموکرات و جمهوری خواه، به طور مشترک علیه ترکیه موضع گیری کردند و رد عین حال، توصیه مشاورین پنتاگون و سیا به بایدن، حول این محور بود که نشانه ای از دوستی و لطف در میان نباشد و اصطلاحا در باغ سبز به ترکیه نشان داده نشود.

اردوغان که تا همین چند هفته قبل، مداوما جو بایدن را «دوست من» می خواند و انتظار داشت اف 35 ها را به ترکیه بفرستد، نهایتا بعد از مدتی به این موضع رسید: «یا هواپیما را بفرستید. یا پول های ما را پس بدهید. ما این پول ها را راحت به دست نیاوریم». حالا وضع از این هم بدتر شده و ترکیه پیشنهاد کرده، اگر فروش اف 35 مختومه شده، به اف 16 هم رضایت می دهد. این نشان دهنده ضعف آشکار ترکیه در برابر آمریکا است و شواهد نشان می دهد که در پشت پرده، وضع به مراتب بدتر از آن چیزی است که در برابر دوربین رسانه ها دیده می شود. کما این که چند روز پیش، جف فلایک که قرار است به عنوان سفیر جدید آمریکا به ترکیه اعزام شود، در دیدار با اعضای کمیته سیاست خارجی سنا، سخنانی بر زبان آورد که از سوی رسانه های ترکیه به عنوان رسوایی و افتضاح بزرگ قلمداد شد.

جف فلایک به سناتورها گفته بود که ترکیه با خرید سلاح ها و موشک های بیشتر از روسیه، در وضعیتی قرار گرفته که باید با تحریم های بیشتری از سوی آمریکا مواجه شود.

شواهد کنونی نشان دهنده این است که مواضع و فشارهای آمریکا علیه ترکیه، الزاما مواضع یگانه و مستقل حزب دموکرات و دولت جو بایدن نیست و بخش قابل توجهی از جمهوری خواهان نیز، به رابطه با آنکارا؛ نگاهی سلبی دارند.

انتهای پیام/