نگاهی به جریان‌های سیاسی کُردی عراق؛ حزب دموکرات و میهنی دو رقیب دیرینه

اگرچه انتخابات پارلمانی عراق قرار است در تاریخ 10 اکتبر پیش رو برگزار شود اما هنوز هم فضای انتخاباتی در اقلیم کردستان آنچنان گرم و پُرشور نیست.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در این دوره از انتخابات ، مجموعه عواملی پس از انتخابات پارلمانی عراق در سال 2018 میزان مشارکت مردمی را تحت تاثیر قرار داده است، از جمله:

بحران اقتصادی اقلیم کردستان و اجرای قانون کسر حقوق کارمندان و بازنشستگان از سوی حکومت اربیل در کابینه مسرور بارزانی که کابینه ائتلافی میان حزب دموکرات کردستان عراق، اتحادیه میهنی و جنبش تغییر محسوب می شود.

ادامه وضعیت لاینحل سهم اقلیم کردستان از بودجه عمومی عراق. البته به صورت موقت و در قانون بودجه سال 2021 عراق توافقی حاصل شده است که هنوز هم اقلیم آنچنان به تعهدات خود پایبند نبوده و دولت مرکزی عراق چند باری اقدام به تخصیص 200 میلیارد دینار برای پرداخت حقوق کارمندان به اربیل کرده است.

عدم وجود رقابت جدی میان جریان‌های سیاسی. حزب دموکرات کردستان عراق به تنهایی و احزاب اتحادیه میهنی و جنبش تغییر هم در قالب یک ائتلاف به این انتخابات وارد شده‌اند. این سه حزب همچنانکه اشاره شد در کابینه ائتلافی مسرور بارزانی مشارکت دارند و از دید رای دهندگان اقلیم کردستان به عنوان جریان‌های رقیب محسوب نخواهند شد.

جریان‌های منتقد حکومت اقلیم – جماعت عدالتخواهی – اتحاد اسلامی – جنبش اسلامی – حزب کمونیست، نسل جدید و دیگر جریان‌ها –در تشکیل جبهه‌ای واحد در برابر حاکمان اقلیم کردستان ناتوان ماندند و بدینگونه تاثیر آنچنانی بر آرای مردمی در این دوره از انتخابات عراق در اقلیم کردستان حاصل نشده است.

قانون جدید انتخابات که پس از سقوط صدام برای نخستین بار است به محک اجرا سپرده شده است و تعدد حوزه های انتخابیه را شامل می‌شود، بر فعالیت‌ها و تبلیغات انتخاباتی تاثیرگذار بوده است، این قانون توانسته است رقابت جریان‌های سیاسی را در خصوص کُرسی‌های پارلمان به آن حوزه‌های انتخابیه محدود کند.

در  این گزارش‌ به معرفی مهمترین جریان‌های سیاسی کُردی شرکت کننده در انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق می‌پردازیم:

حزب دموکرات کردستان عراق

این حزب، بزرگترین حزب سیاسی در اقلیم کردستان عراق است که در دوره گذشته انتخابات عراق توانست 25 کُرسی را کسب کند.

حزب بارزانی با داشتن این شمار از کُرسی‌های پارلمانی وارد گفتگو با دیگر جریان های سیاسی عراقی شد و در کابینه عادل عبدالمهدی به پُست های ذیل دست یافت:

وزارت دارایی – فواد حسین

وزیر عمران و مسکن – بنگین ریکانی

البته حزب دموکرات کردستان توانست بشیر حداد را هم به عنوان معاون دوم پارلمان عراق منصوب کند. در خصوص پُست ریاست جمهوری نیز فواد حسین را وارد رقابت با برهم صالح کرد که در نهایت به شکست وی انجامید.

پس از کناره گیری عادل عبدالمهدی – متاثر از اعتراضات اکتبر 2019 – کابینه جدید عراق به ریاست مصطفی الکاظمی تشکیل شد. در این کابینه، وزارت دارایی عراق از حزب بارزانی گرفته و وزارت امور خارجه به این حزب واگذار شد، فواد حسین نیز از وزارت دارایی به وزارت امور خارجه عراق رفت. حزب دموکرات کردستان عراق وزارت عمران و مسکن را هم از دست داد.

اگرچه حزب دمکرات کردستان عراق به عنوان بزرگترین حزب دارای کُرسی در پارلمان عراق بوده است اما سهم آنچنانی از کابینه مصطفی الکاظمی نداشت. این وضعیت در اقلیم کردستان متفاوت است و پُست‌های ریاست اقلیم، نخست وزیری اقلیم، معاونت پارلمان، اکثریت پارلمانی و وزارتخانه‌های کلیدی این منطقه را در دست دارد. همچنین پرونده امنیتی و اقتصادی اقلیم کردستان از سوی حزب دمکرات کردستان عراق نیز کنترل شده است.

حزب مسعود بارزانی به دلیل اینکه بخش زیادی از پُست‌های حساس منطقه اقلیم کردستان و اکثریت پارلمانی آن را دارا می باشد، از دید افکار عمومی، مسئولیت بحران‌ها و مشکلات اقلیم نیز متوجه آن است.

پس از تشکیل کابینه نهم اقلیم کردستان توسط مسرور بارزانی، حکومت اقلیم بار دیگر با بحران فزاینده اقتصادی مواجه شد و نخست وزیر قانون کسر حقوق کارمندان این منطقه را امضاء و به اجرا گذاشت، این وضعیت جدای از نارضایتی عمده کارمندان، بر وضعیت بازار اقلیم هم تاثیرگذار بوده است. شاید بتوان این مورد را از مهم‌ترین مواردی دانست که ممکن است بر شمار آرای حزب بارزانی در این دوره از انتخابات تاثیرگذار باشد.

دستگیری شمار زیادی از فعالین سیاسی، رسانه‌ای و اجتماعی در دو استان اربیل و دهوک که تا حدی واکنش‌های عراقی و بین المللی را هم به دنبال داشته است.

کنگره حزب دموکرات کردستان عراق 11 سال است که به تعویق افتاده است. قرار بود این کنگره پیش از انتخابات زودهنگام عراق برگزار شود اما بار دیگر به پس از انتخابات موکول شده است. کنگره 14 حزب بارزانی را می‌توان سرنوشت سازترین کنگره این حزب نامید، کنگره‌ای که با توجه به سن مسعود بارزانی و رقابت‌های نچیروان و مسرور بارزانی رخدادهای زیادی را به خود خواهد دید. این در حالیست که در محافل داخلی حزب دموکرات کردستان بحث نامزدی نچیروان بارزانی برای ریاست جمهوری عراق مطرح شده است، امری که با اختلافات و رقابت‌های داخلی در حزب مسعود بارزانی بی ارتباط نیست.

در مقابل، هنوز هم حزب دموکرات کردستان عراق حاکم نخست اقلیم است، این امر ناشی از کنترل نهادهای حساس سیاسی، اقتصادی، نظامی ، امنیتی و رسانه‌ای این منطقه است.

حزب دموکرات کردستان با تکیه بر توان رسانه‌ای توانسته است شکست رفراندوم را متوجه جناحی از اتحادیه میهنی کردستان کند و هنوز هم شعار تعیین سرنوشت کُردها را پیگیری می‌کند.

این حزب توانسته است خود را سازمان یافته‌تر از دیگر احزاب کُردی نشان دهد، حزبی که با یک تیم، پرونده انتخابات را مدیریت می‌کند.

یکی از نقاط قوت حزب دموکرات کردستان عراق به اختلافات و وضعیت داخلی دیگر احزاب کُردی برمی‌گردد، به ویژه آنکه دیگر احزاب اقلیم کردستان رقابت‌های انتخاباتی را به منطقه سلیمانیه کشانده و میدان رقابت‌های انتخاباتی در اربیل و دهوک را به حزب بارزانی واگذار کرده‌اند.

اختلافات داخلی اتحادیه میهنی در راستای منافع حزب بارزانی بوده است، به ویژه آنکه لاهور شیخ جنگی به عنوان چهره اصلی مخالف حزب دمکرات کردستان عراق و بارزانی‌ها به گونه‌ای از عرصه سیاسی اقلیم کردستان خارج شده است.

در مدت اخیر، مسئولین ارشد حزب دموکرات کردستان عراق تاکید کرده‌اند که آرای این حزب در مقایسه با دوره گذشته انتخابات عراق نه تنها کاهش پیدا نخواهد کرد بلکه به شیوه‌ای چشمگیر نیز افزایش خواهد یافت.

حزب دموکرات کردستان عراق در تمامی حوزه‌های انتخابیه استان‌های اقلیم کردستان و در حوزه‌هایی از کرکوک، نینوا، کربلا، بغداد، الانبار و شهرهای دیگری از عراق نامزدهایی را معرفی و سعی کرده است که نامزدهای معرفی شده اقلیت‌ها نیز از این حزب یا افراد نزدیک به آن باشند.

نتایج نظرسنجی یک موسسه خارجی که به سفارش جریان سیاسی نسل جدید در اقلیم کردستان انجام شده است، نشان می دهد که حزب مسعود بارزانی می‌تواند 25 – 26 کُرسی را در انتخابات پارلمانی عراق کسب کند.

 ائتلاف کردستان

ائتلاف کردستان متشکل از دو حزب اتحادیه میهنی کردستان و جنبش تغییر، به عنوان دومین جریان سیاسی کُردی پا به عرصه انتخابات پارلمانی عراق گذاشته است.

 دو حزب اتحادیه میهنی کردستان و جنبش تغییر در زمان حیات جلال طالبانی و نوشیروان مصطفی – رهبران پیشین دو حزب مذکور – توافقی را به امضاء رساندند که در محافل سیاسی و رسانه‌های اقلیم کردستان عراق به توافق «دباشان» شهرت یافت. توافقی که گفته می‌شد با هدف تعادل سیاسی و جلوگیری از یکه تازی‌های حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی بوده است و به دلایلی از جمله جذب جنبش تغییر در کابینه اقلیم به ریاست حزب دموکرات کردستان عراق هیچ گاه جنبه اجرایی به خود نگرفت.

جنبش تغییر سال 2009 با جدایی نوشیروان مصطفی از اتحادیه میهنی کردستان تاسیس شد و یکی از اهداف عالی توافق دباشان، اتحاد دوباره حزب و رقابت جدی با حزب بارزانی در عرصه سیاسی این منطقه بود.

با درگذشت جلال طالبانی و نوشیروان مصطفی، امیدی به اجرایی کردن این توافق وجود نداشت تا اینکه اتحادیه میهنی با هدف حضوری قدرتمند در انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق به ائتلاف با جنبش تغییر روی آورد. این ائتلاف را کردستان نام نهادند و در ابتدا لاهور شیخ جنگی آن را رهبری می کرد اما پس از تحولات داخلی 8 جولای 2021 اتحادیه میهنی و خلع مسئولیت شیخ جنگی، رهبری ائتلاف مذکور به قباد طالبانی سپرده شد.

طالبانی در تبلیغات انتخاباتی این روزهای اقلیم کردستان بارها تاکید کرده است که ائتلاف با تغییری‌ها تنها محدود به انتخابات عراق نیست و تداوم خواهد داشت. گفته می‌شود که ممکن است این ائتلاف تا انتخابات پارلمانی اقلیم و تشکیل حکومت محلی ادامه داشته باشد. البته هنوز هم برخی‌ها از ایده اتحاد دوباره دو حزب اتحادیه میهنی و جنبش تغییر می‌گویند، هر چند که بعید است در کوتاه مدت چنین هدفی محقق شود.

1)اتحادیه میهنی کردستان

این حزب در انتخابات 2018 پارلمانی عراق 18 کُرسی را کسب کرد و در شرایطی وارد فضای انتخابات این دوره شده است که با شدیدترین اختلافات داخلی خود مواجه است، اختلافاتی که به گفته فرید اسسرد دبیر شورای رهبری اتحادیه میهنی به دلایل انتخاباتی تا حدی مسکوت مانده و کنترل شده است.

اتحادیه میهنی با تحولات 8 جولای 2021 با نوعی از انشقاق غیررسمی در میان دو رئیس مشترک خود – بافل طالبانی و لاهور شیخ جنگی – مواجه شده است. لاهور شیخ جنگی که در اقلیم کردستان به عنوان چهره منتقد بارزانی‌ها محسوب و از پایگاه اجتماعی بالایی برخوردار بود، توسط خانواده طالبانی به حاشیه رانده شد و مسئولیت‌های حزبی از وی سلب شده است، حتی اجازه تبلیغات انتخاباتی به وی داده نشده و نامزدهایی که به دیدگاههای وی نزدیک بودند اجازه ورود به لیست انتخاباتی اتحادیه میهنی را نیافتند. چنین وضعیتی موجبات نگرانی شدید و البته ناامیدی اعضاء و هواداران این حزب را در پی داشته است.

اتحادیه میهنی در این دوره از انتخابات پارلمانی عراق، شعار اتحاد کُردها و جریان‌های سیاسی اقلیم را با هدف حضوری قدرتمند در بغداد برجسته کرده است، شعاری که بیشترین انتقادها را هم در پی داشته است، زیرا به عقیده منتقدان، اتحادیه میهنی در چاره یابی مشکلات داخلی خود ناتوان ظاهر شده و از چنین ظرفیتی برای بسیج جریان‌های سیاسی کُردی در چارچوب یک ائتلاف مشترک در بغداد برخوردار نیست.

اتحادیه میهنی از سال 1991 و به ویژه پس از تحولات 2003 عراق، همیشه شریک اصلی حکمرانی اقلیم کردستان بوده است، بنابراین بخشی از انتقادات مردم کُرد علیه فساد، بی عدالتی و نبود خدمات رسانی‌ها همیشه متوجه این حزب بوده است و نمی‌تواند از زیر بار وضعیت اقلیم در زمینه‌های مختلف شانه خالی کند، به ویژه آنکه در چندین دوره کابینه اقلیم کردستان همیشه قباد طالبانی را به عنوان معاون نخست وزیر این منطقه داشته است.

همچنین اتحادیه میهنی در شرایطی پا به عرصه انتخابات پارلمانی 2021 عراق گذاشته است که بخش اعظم رقابت‌ها و کشمکش‌های سیاسی اقلیم به سلیمانیه و مناطق تحت نفوذ این حزب هدایت شده است. احزاب اتحادیه میهنی، جنبش تغییر، دموکرات کردستان عراق، جماعت عدالتخواهی، اتحاد اسلامی، نسل جدید و نامزدهای مستقل در سلیمانیه و مناطق پیرامونی آن بر سر تصاحب کُرسی های پارلمانی عراق رقابت می‌کنند، این در حالیست که حزب دموکرات کردستان عراق در دو استان اربیل و دهوک تا حدی توانسته است فضای آرامی را برای خود فراهم کند.

البته در مقابل نیز، اتحادیه میهنی کردستان هنوز هم حاکم سلیمانیه و مناطق تابعه آن است و چنین وضیعتی می‌تواند بر شمار آرای این حزب تاثیرگذار باشد. قدرت اقتصادی اتحادیه میهنی در مقایسه با دیگر احزاب یاد شده در این مناطق می‌تواند برگ برنده‌ای برای پسران جلال طالبانی باشد. با وجود اختلافات داخلی، اتحادیه میهنی هنوز هم از سازماندهی و هواداران ویژه خود برخوردار است.

همچنین قانون جدید انتخابات عراق و میل به تحریم شرکت در پروسه انتخابات از سوی مردم اقلیم، آنهم در شرایطی که اتحادیه میهنی به هر طریقی در پی کشاندن اعضاء و هواداران خود به پای صندوق های رای گیری است، می‌تواند در افزایش شمار آرای این حزب تاثیرگذار باشد.

2)جنبش تغییر

همچنانکه اشاره شد این حزب سیاسی در سال 2009 با جدایی نوشیروان مصطفی از اتحادیه میهنی کردستان تاسیس شد. در انتخابات سال 2014 عراق دارای 9 کُرسی بوده است اما پس از مرگ رهبر خود و در انتخابات سال 2018 شمار این کُرسی‌ها به عدد 5 تنزل یافت.

جنبش تغییر در شرایطی پا به عرصه انتخابات پارلمانی عراق گذاشته است که با دو حزب حاکم اقلیم کردستان دارای دو توافق سیاسی است. از یک سو با حزب دموکرات کردستان عراق توافق مشارکت در کابینه نهم اقلیم به ریاست مسرور بارزانی را به امضاء رسانیده است و از سوی دیگر با اتحادیه میهنی دارای توافق مشترک انتخاباتی و تشکیل ائتلاف کردستان به ریاست قباد طالبانی است.

چنین تعارضی نوعی از سردرگمی سیاسی را نشان می‌دهد که زمانی اپوزسیون قدرتمند و دارای جایگاه سیاسی – اجتماعی در اقلیم کردستان عراق محسوب می‌شد. تغییری‌ها همچون اتحادیه میهنی با مجموعه‌ای از اختلافات داخلی مواجه هستند. فراکسیون پارلمانی آن در بغداد روابط چندان حسنه‌ای با حزب و رهبری آن ندارند و در تبلیغات انتخاباتی اخیر هم از لیست انتخاباتی مشترک جنبش تغییر و اتحادیه میهنی حمایت نکرده‌اند. فراکسیون جنبش تغییر در پارلمان اقلیم کردستان هم به دو جبهه موافق و مخالف رهبری کنونی حزب تبدیل شده است.

بر اساس نتایج یک نظرسنجی انتخاباتی که به سفارش جریان سیاسی نسل جدید در سطح اقلیم کردستان و بخشی از مناطق مورد منازعه انجام شده است، ائتلاف مشترک اتحادیه میهنی و جنبش تغییر در انتخابات 10 اکتبر 2021 عراق موفق به کسب 16 – 18 کُرسی خواهد شد.

جماعت عدالتخواهی

جماعت عدالتخواهی کردستان از دیگر جریان های کُردی شرکت کننده در انتخابات پارلمانی عراق است که هر دو فراکسیون پارلمانی آن در اربیل و بغداد در نقش منتقد اصلی حکومت اقلیم کردستان ظاهر شده‌اند.

 حزب جماعت عدالتخواهی کردستان یا جماعت اسلامی سابق، یکی از جریان‌های اسلامگرای کردستان عراق است که در سال 2001 تاسیس و «علی باپیر» آن را رهبری می‌کند. این حزب در چهارمین کنگره خود در فوریه 2021 از جماعت اسلامی به جماعت عدالتخواهی تغییر نام یافت و علی باپیر بار دیگر به عنوان رئیس این حزب برگزیده شد.

این حزب اسلامی پس از انتخابات گذشته پارلمانی عراق در نقش یک جریان منتقد حکومت اقلیم ظاهر شده است. شمار کُرسی‌های آن در پارلمان اقلیم 7 و در پارلمان عراق 2 کُرسی است.

در چند سال گذشته تلاش‌هایی برای اتحاد سه جریان اصلی اسلامی اقلیم کردستان – اتحاد اسلامی، جماعت عدالتخواهی، جنبش اسلامی – و تشکیل یک جبهه سیاسی اسلامی صورت گرفت اما نتیجه‌ای در پی‌نداشت. در پی چنین وضعیتی و با توجه به اجرایی شدن قانون جدید انتخابات عراق، آرای جماعت عدالتخواهی در شماری از حوزه‌های انتخابیه تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. قانون جدید انتخابات عراق به مانند دیگر احزاب کوچک این کشور، آرای جماعت عدالتخواهی را هم با اما و اگرهایی مواجه کرده است.

تغییر نام این حزب از جماعت اسلامی به جماعت عدالتخواهی، انتقادات داخلی را به دنبال داشته است، بنابراین وضعیت نه چندان یک دست پس از کنگره چهارم می‌تواند مشکلاتی را در این دوره از انتخابات برای عدالتخواهان اقلیم کردستان به دنبال داشته باشد. در مدت گذشته نیز شماری از اعضای این حزب در استان اربیل از مناصب و مسئولیت‌های حزبی کناره گیری کردند.

حزب جماعت عدالتخواهی کردستان در این دوره از انتخابات و در شماری از حوزه‌های انتخابیه با اتحادیه میهنی کردستان به تفاهم رسیده است و در تبلیغات انتخاباتی خود نیز بیشترین انتقادات را از حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی داشته است.

یکی از نقاط قوت جماعت عدالتخواهی به حضور نماینده فعال آن در پارلمان عراق برمی‌گردد. احمد حاج رشید نماینده دو دوره پارلمان عراق است که در موضوعات اختلافی اربیل – بغداد، به ویژه در موضوع بودجه و حقوق کارمندان کُرد نقش مثبتی را ایفا کرده است. وی اینک برای بار سوم از سوی حزب متبوع خود نامزد شده است.

با مشارکت جنبش تغییر در ترکیب کابینه اقلیم کردستان عراق، جماعت عدالتخواهی به عنوان جریان اصلی اپوزسیون این منطقه فعالیت می‌کند و در سال‌های گذشته توانسته است در موارد زیادی کابینه مسرور بارزانی را به چالش بکشد.

تحریم انتخابات پارلمانی پیش روی عراق از سوی جنبش اسلامی کردستان به عنوان یکی دیگر از جریان‌های اسلامی این منطقه می تواند در راستای منافع جماعت عدالتخواهی باشد.

جماعت عدالتخواهی کردستان با 5 نامزد – سه مرد و دو زن – در انتخابات پارلمانی عراق شرکت کرده است. نامزدهای شناخته شده‌ای که می توانند در حوزه‌های انتخابیه مربوطه برگ برنده این حزب اسلامی باشند.

 نسل جدید

نسل جدید از جریان‌های سیاسی تازه تاسیس اقلیم کردستان عراق است که با کمپین نه به رفراندوم مسعود بارزانی در سال 2017 فعالیت های آن آغاز و در سال 2018 نخستین کنگره حزبی خود را در سلیمانیه برگزار کرد.

 جریان سیاسی نسل جدید با نام «شهسوار عبدالواحد» گره خورده است، بازگان معروفی که با پروژه‌های اقتصادی و ابزارهای رسانه‌ای توانست نام خود را در عرصه اقلیم و عراق مطرح سازد. وی از سال 2017 در چارچوب کمپین نه به رفراندوم سعی بر آن داشت خود را به عنوان چهره منتقد و مخالف حکمرانی اقلیم کردستان معرفی کند.

نسل جدید در نخستین تجربه حضور خود در انتخابات سال 2018 پارلمان عراق موفق به کسب 4 کُرسی شد و در انتخابات پارلمان محلی اقلیم نیز توانست 8 کُرسی را از آن خود کند. اما دیری نپائید که اختلافات داخلی در این حزب نوپای کُردی شروع و منجر به جدایی هر 4 نماینده پارلمان عراق از آن شد و از فراکسیون 8 نفره آن نیز در پارلمان اقلیم کردستان، 4 نماینده، جدایی خود را از نسل جدید اعلام کردند.

نسل جدید در شرایطی پا به عرصه فعالیت‌های سیاسی در اقلیم کردستان گذاشت که افول جنبش تغییر به عنوان جریان اصلی اپوزسیون این منطقه آغاز شده بود. نسل جدید با چنین هدفی فعالیت‌های سیاسی خود را به عرصه نمایش گذاشت که اعتماد معارضین و مخالفین وضعیت موجود در اقلیم کردستان را کسب کند اما در این راه آنچنان توفیقی نداشته است. شاید یکی از دلایل چنین وضعیتی، عدم توانایی نسل جدید و رئیس آن در کنترل و چاره یابی اختلافات داخلی باشد.

جریان سیاسی نسل جدید به مانند اکثر احزاب سیاسی کُردی، فعالیت‌های خود را در سلیمانیه متمرکز کرده و تا حدی زیادی اربیل و دهوک را برای حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی به جای گذاشته است. چنین وضعیتی است که عده‌ای را به این باور رسانیده است که بارزانی‌ها اینک در اقلیم کردستان از این جریان سیاسی برای تاثیرگذاری بر آرای احزاب دیگر از جمله اتحادیه میهنی کردستان و احزاب اسلامی بهره برداری می‌کند.

البته پرونده‌هایی علیه شهسوار عبدالواحد، رئیس جریان سیاسی نسل جدید، در زمینه فساد اقتصادی هم گشوده شده است که می تواند پیامدهایی را برای این حزب به دنبال داشته باشد.

این جریان سیاسی در شرایط بحران اقتصادی اقلیم کردستان در مقایسه با احزاب دیگر خارج از دایره حکمرانی این منطقه از وضعیت بهتری برخوردار است، این امر نیز از توان اقتصادی شهسوار عبدالواحد ناشی می‌شود. همچنین مجموعه رسانه‌ای NRT توانسته است نقش مهمی در معرفی نسل جدید به مخاطبین اقلیم کردستان ایفا کند.

عدم حضور اپوزسیون قدرتمند و دارای توان اقتصادی و رسانه‌ای، توانسته است فضا را برای مانور نسل جدید به ویژه در این دوره از انتخابات پارلمانی عراق فراهم کند.

همچنین وضعیت پیش آمده در سلیمانیه و اختلافات داخلی اتحادیه میهنی در میان دو رئیس مشترک این حزب، در صورت اقبال مردمی به نسل جدید، می‌تواند میزان آرای این حزب را افزایش دهد. به علاوه اینکه حضور جنبش تغییر در چارچوب ائتلاف مشترک با اتحادیه میهنی، فرصت مناسبی به نسل جدید بخشیده است تا خود را یکی از جریان‌های اصلی منتقد حکومت اقلیم کردستان نشان دهد.

هنوز مشخص نیست که آیا جریان نسل جدید موفق به کسب همان 4 کُرسی دوره گذشته انتخابات عراق خواهد شد یا نه، و در صورت موفقیت آیا توان حفظ کُرسی‌های پارلمانی خود را خواهد داشت یا نه؟

بر اساس نتایج یک نظرسنجی که به سفارش نسل جدید و توسط یک موسسه خارجی صورت گرفته است، این حزب سیاسی می‌تواند 9 کُرسی پارلمان آینده عراق را کسب کند.

 اتحاد اسلامی

اتحاد اسلامی از احزاب شناخته شده کردستان عراق است که بدون ائتلاف با احزاب دیگر پا به عرصه انتخابات 2021 پارلمانی این کشور گذاشته است.

 اتحاد اسلامی کردستان سال 1994 تاسیس شده است، حزب اسلامگرای اهل سُنت که در ادبیات سیاسی این منطقه به حزبی نزدیک و طرفدار اخوان المسلمین مصر شناخته می‌شود.

صلاح الدین محمد بهاالدین صادق دبیرکل اتحاد اسلامی کردستان است که از سال 1994 – منهای یک دوره چهار ساله دبیرکلی محمد فرج – این منصب را در اختیار دارد.

اتحاد اسلامی در دوره‌های گذشته به عنوان حزبی شناخته می‌شد که بخش اعظم هواداران آن را دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کردستان عراق تشکیل می دادند، همچنین حزبی است که بر خلاف دیگر احزاب کُردی، در مناطق اربیل و دهوک به عنوان مناطق تحت نفوذ حزب دموکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی دارای هواداران خاص خود است.

این حزب اسلامی به دلایلی در سال 2018 در دو انتخابات پارلمانی عراق و اقلیم کردستان متحمل شکست سنگینی شد. در انتخابات پارلمانی عراق با ریزش نزدیک به 50 درصدی آرای خود مواجه و تنها موفق به حضور دو نماینده در بغداد شد. همچنین در انتخابات پارلمان محلی اقلیم نیز شمار نمایندگان این حزب از 10 نماینده به عدد 5 کاهش یافت.

پس از چنین شکستی و برگزاری کنگره هشتم در سال 2019، اتحاد اسلامی انتخابات پارلمانی 2021 عراق را به عنوان نخستین آزمون پس از دوره تجدیدنظر در فعالیت‌ها و برنامه‌های خود، پیش رو دارد، امید این حزب اسلامی به فعالیت‌هایی است که فراکسیون پارلمانی آن در اربیل به عنوان دفاع از حقوق عامه و انتقاد از احزاب حاکم داشته است.

در تبلیغات انتخابات کنونی پارلمان عراق برنامه و راهبرد مشخصی برای عبور از شکست‌های سال 2018 و کسب موفقیت‌های گذشته اتحاد اسلامی کردستان مشاهده نشده و همین امر ناظران مسائل کردستان عراق را به این نتیجه رسانیده است که ممکن است شعارهای کنگره هشتم اتحاد اسلامی و بازگشت به دوران طلایی گذشته محقق نشود.

از سوی دیگر، به مانند دیگر احزاب کوچک عراق، اتحاد اسلامی کردستان نیز از تاثیرگذاری قانون جدید انتخابات این کشور بر میزان آرای خود در حوزه‌های انتخابیه مختلف مصون نخواهد بود.

حزبی که یکی از طرفداران اصلی برگزاری رفراندوم سال 2017 اقلیم کردستان بوده است هنوز هم دارای خط فکری مشخصی نیست، زمانی از طرفداران و رهروان اصلی اخوانیزم در اقلیم کردستان بوده و همانگونه که اشاره شد در سال 2017 نیز از احزابی بود که با حمایت از رفراندوم مسعود بارزانی بر طبل ملی گرایی در این منطقه می‌کوبید.

عدم توان رسانه‌ای و اقتصادی شاید یکی از عمده نقاط ضعف اتحاد اسلامی کردستان در این دوره از انتخابات عراق باشد. حزبی که در مقایسه با دیگر احزاب مطرح کُردی هنوز هم نتوانسته است منبع درآمدی مشخصی داشته باشد در زمینه رسانه‌ای نیز با وجود پیشینه کافی، از کاروان نوآوری‌ها و تاثیرگذاری‌های رسانه‌ای بر جامعه مخاطبین اقلیم عقب مانده است.

یکی دیگر از انتقاداتی که علیه این حزب اسلامگرای کُردی مطرح شده، این است که هر چند خود را مخالف وضعیت موجود در اقلیم کردستان نشان می‌دهد اما استراتژی مشخصی برای ابراز این مخالفت و جذب آرای معارض مردمی ندارد و بیشتر در نقش یک میانجیگر در میان دو حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی ظاهر شده است.

اتحاد اسلامی کردستان در مقایسه با دیگر احزاب اسلامی از پیشینه فعالیتی سازماندهی شده‌ای برخوردار است، مبلغان مذهبی مطرح و شناخته شده‌ای دارد که می‌توانند در چنین موقعیت‌هایی فریادرس حزب متبوع خود باشند.

حزبی که با هدف جبران شکست انتخابات دوره گذشته پارلمانی عراق پا به عرصه انتخابات این دوره گذاشته است بر اساس نتایج نظرسنجی یک موسسه خارجی در اقلیم کردستان ممکن است دارای یک الی دو نماینده در بغداد شود.

انتهای پیام/