خواب زدگان صنعت خودرو

مشهور است اگر شخصی به خواب رفته باشد و خواب او هرچه سنگین و ژرف باشد، می توان او را بیدار کرد؛ چون بیدار بودن و دیدن نیاز آدمی است. اما اگر فرد خود را به خواب زده باشد و خود به خواب‌زدگی او هرچه هم سبک و به اندازه یک بند انگشت ژرفا داشته باشد با صد ترفند هم نمی‌توان او را بیدار کرد، چون نیازی به بیداری ندارد و منفعت او در خود را به خواب زدن است.

داستان صنعت خودروسازی ایران در همه سال‌های پس از جنگ که صنعت ایران از یخبندان دوره سکون و سکوت بیرون آمد با خواب‌زدگانی روبه‌رو شده است که می‌خواهند با چشم‌های خودخواهانه به این صنعت نگاه کرده و برای بدگویی و بدنمایی واقعیت این صنعت خود را به خواب‌زده و آن را از محیط ملی و جهانی بیرون می‌کشند و به مثابه یک پدیده تک وتنها به آن نگاه کرده و آن را با خودروسازی کشورهای پیشگام در این صنعت مقایسه می‌کنند.  یادآور شویم صنعت خودرو سازی ‌ ایران بدون تردید تنگناهاهای ساختاری و گره‌های کور تنیده شده بر پیکرش دارد اما شماری از منتقدان حرفه‌ای صنعت اتومبیل‌سازی ایران آنها را به اندازه‌ای بزرگ و تنها می‌کنند که شهروندان را ناراحت و منافع پیدا و پنهان خود را شکار کنند.

واقعیت این است که برای ارزیابی نیک و بد صنعت خودرو سازی ایران باید آن را در چارچوب روزگار ناساز و بد آهنگ اقتصاد ایران دید و تحلیل کرد، در غیر این صورت مقایسه‌ای غیرکارشناسانه و از سر تحقیر کردن انجام می‌شود تا در پشت این رفتار ناکارشناسانه راهبرد از میدان بیرون کردن همین صنعت را دنبال کنند. آنهایی که خود را به خواب‌‌زده و همواره از شتاب قیمت خودرو های ایرانی گلایه‌های هدفمند دارند، نمی‌خواهند ببینند آیا متوسط رشد سالانه  قیمت خودرو در دهه تازه سپری شده از رشد متوسط مسکن، ارز و سکه و سهام و تورم بیشتر بوده است یا اینکه این رشدها با کمی دیر و زود در یک دامنه بوده‌اند. خود را به خواب‌زدگان از اشتیاق شهروندان ایران به داشتن  خودرو خارجی  بهره‌برداری ناجوانمردانه کرده و تنها رشد قیمت خودرو را می‌بینند و با انگشت نشان می‌دهند و در بوق و کرنا می‌کنند. این در حالی است که نرخ هر دلار آمریکا از 1390 تا امروز یعنی در کمتر از 10 سال 23 برابر شده است و نیک می‌دانیم این نرخ تبدیل فزاینده دلار به ریال به سود ارز، بخشی از هزینه تولید خودرو را شامل می شود. خود را به خواب‌زدگان از سر عمد است که مقایسه‌ای میان رشد فزاینده نهاده های تولید و خودرو را نمی‌بینند و نمی‌خواهند ببینند، در این ده سال تازه سپری شده، میانگین رشد قیمت همه کالاهای صنعتی به اندازه هم رشد کرده است. این در حالی است که در این سال‌ها دیوان‌سالاران و بوروکرات‌ها به کمک برخی سیاست‌ورزان و با همدستی برخی نا آگاهان به تحولات اقتصاد ایران در سطح کلان، یادشان رفته است که قیمت خودرو سال‌ها در حبس  قیمت‌گذاری دستوری و اداری بوده است.

آن گروه از خود به خواب زدگان که با قیاس مع الفارق میان خودروسازی ایران و کره جنوبی می‌خواهند خودرو ‌سازی ایران را تحقیر کنند، آیا چشمهایشان را باز می‌کنند تا ببینند رشد صنعت خودروی در کره جنوبی به دلیل سهولت ورود تکنولوژی و سرمایه‌های بین‌المللی و همکاری های چند جانبه غول‌های اتومبیل‌سازی در طراحی و سرمایه‌گذاری است . آیا این گروه از افراد نمی‌خواهند بینند صنعت  خودرو ایران نیز همپای سایر فعالیت‌ها در سایه سنگین تحریم بوده و هست و آنچه دارد از توانایی‌های داخلی فراهم شده است؟

 بی انصافی غیر کارشناسانه در میان مقایسه‌گران موج می‌زند و انگار یادشان می‌رود این صنعت در جایی فعالیت می‌کند که شاخص‌های مهمی مانند نرخ ارز، نرخ تورم، نرخ تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد سرمایه گذاری، خالص حساب تجاری و نیز رشد سطح مهارت‌های مدیریتی در آن منفی و به زیان صنعت بوده و هست. باید به این، خود را به خواب‌زدگان یادآور شویم صنعت ایران از جمله صنعت خودروسازی آینه تمام نمای سیاست‌های اقتصاد کلان و دشواری‌های تحمیل شده بر اقتصاد کلان از ناحیه تحریم‌هاست و نمی‌تواند در میان انبوه تنگناها که همه رشته‌های صنعت را در نوردیده است، تک ستاره درخشان باشد، اگرچه میل شدید ایرانیان به خرید همین محصولات که با زحمت به مراتب بالاتر کیفی نسبت به دوره‌های قبلی قراردارند، افتخار این صنعت است.

سروش مشرقی

انتهای پیام/