میراث فرهنگی و صنایع دستی اصفهان چشم‌انتظار تعیین هرچه سریعتر مدیرکل/ اصفهان نیازمند «مدیرکل ویژه» است
گروه استانها- عدم انتخاب مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان این روزها به عنوان یکی از دغدغه‌های فعالان این حوزه مد نظر قرار گرفته و نگاه ویژه دولت و مسئولان استانی را استمداد می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، همه چیز به اهمیت فرهنگ و تمدن چند هزارساله و بناهای چند صدساله و هزارساله در قلب کشور یعنی پایتخت دولت ماندگار صفوی و آغازگاه بسیاری از تحولات تاریخی در کشور یعنی به اصفهان برمی‌گردد؛ جایی که از دیرباز نصف‌جهان می‌خوانندش و قدمت و آوازه فرهنگ و هنر و تمدنش، به همه جای جهان رسیده است. اما زمان در گذر است و اکنون به موجب بی توجهی در سالهای گذشته، پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی در کشور دچار بحران‌های عدیده‌ای چون خشکسالی، فرونشست، خطر از میان رفتن ابنیه‌های هویت‌ساز ملی به میان آمده که همگی همچون زنجیر به یکدیگر متصل هستند. از سوی دیگر با درگذشت مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان در ماه‌های پایانی دولت دوازدهم و پس از آن انتخابات دولت سیزدهم نزدیک به 9 ماه است که اداره‌کل مهم میراث فرهنگی، صنایع دستی و بیش از 1600 ابنیه تاریخی و هزاران شغل مرتبط با گردشگری استان اصفهان، بدون مدیرکل مانده و با سرپرست اداره می‌شود.
این روزها نگرانی‌های مختلف درباره ضرورت تعیین تکلیف این اداره‌کل به گوش می‌رسد و مسائل مشاهده شده در بناهای تاریخی به واسطه بحران فرونشست و نبود بودجه کافی برای استحکام بخشی در بعد مرمت ابنیه‌های تاریخی اصفهان، توجه به انتخاب مدیرکل این اداره‌کل مهم بیش از پیش شده است. فعالان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و از سوی دیگر نمایندگان و مدیران استان اصفهان نیز بر این موضوع تأکید دارند و بر این باور هستند که هرچه سریعتر باید در این زمینه اقدامی جدی صورت گیرد.
اصفهان مدیرکلی در تراز ملی نیاز دارد
در شرایطی که اصفهان از نظر میراث فرهنگی و صنایع دستی یک استان بسیار مهم و در خور توجه به شمار می‌رود،بسیاری بر این باور هستند که طی سالهای گذشته در حوزه میراث فرهنگی و صنایع دستی، آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته است. عباس مقتدایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم گفت: یکی از دغدغه‌های مهم حوزه میراث فرهنگی و صنایع دستی در استان اصفهان، رسیدگی به وضعیت هنرمندان صنایع دستی است که باید در این زمینه پیگیری مناسبی انجام شود. پیشتر و در جریان جلسه و گفت‌وگو با رئیس جمهور، از ایشان خواسته بودیم که با توجه به فرونشست زمین در اصفهان و در نظر قرار گرفتن ابنیه تاریخی، اقداماتی انجام شود؛ بخشی از این اقدامات به وزارت نیرو و بخشی دیگر به وزارتخانه‌های دیگر از جمله میراث فرهنگی مربوط می‌شد.
وی با اشاره به دستور رئیس جمهور به وزیر میراث فرهنگی ادامه داد: در این دیدار، آقای رئیس جمهور به وزیر میراث فرهنگی دستور داد که با فوریت در اصفهان حضور پیدا کند و با توجه به اینکه این فوریت مورد توجه آقای ضرغامی قرار نگرفت، من در مجلس نطقی داشتم که در آن نطق، از این موضوع انتقاد کردم. چند ساعت پس از نطق من در مجلس شورای اسلامی، وزیر میراث فرهنگی و همکار وی اعلام کردند که برای حضور در اصفهان آماده شده‌اند؛ این سفر انجام و جلسه‌ای چند ساعته با کارشناسان و فعالان حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.
جزئیات فرایند انتخاب مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی پیرامون انتخاب مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: یکی از پیشنهادهای ما به دولت این بوده که با توجه به اهمیت برخی از ادارات‌کل، کسی که مسئولیت مدیرکلی را به عهده می‌گیرد در سطح بالاتر و با اختیارات بیشتری انجام وظیفه کند. به عنوان مثال در حوزه وزارت نیرو به وزیر این پیشنهاد را دادیم و وزیر نیرو قول داد یکی از معاونان ارشد خود را به عنوان پیگیری کننده حوزه آب در اصفهان مشخص کرد؛ همچنین همین پیشنهاد به وزیر میراث فرهنگی نیز داده شد که قرار شد ایشان هم در این باره تامل کند و به نظر می‌رسد که می‌توانیم حد بالاتری از مدیریتی را برای اصفهان داشته باشیم اما طولانی شدن و تعلل وزیر در این روند را باید از خود ایشان جویا شد.
کمیسیون فرهنگی بر انتخاب مدیرکل ویژه میراث فرهنگی اصفهان تأکید دارد
یکی دیگر از جنبه‌های انتخاب مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان، توجه به اهمیت اصفهان در این انتخاب و استفاده از جایگاهی ویژه برای متولی این حوزه است. عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره فرایند انتخاب مدیرکل جدید میراث فرهنگی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، اظهار داشت: از چند روز پیش موضوع انتخاب مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان مطرح بوده و استاندار اصفهان و وزیر میراث فرهنگی در این خصوص در تعامل هستند و اکنون باید منتظر ماند تا ببینیم بر سر چه کسی به توافق می‌رسند. ما در کمیسیون فرهنگی مجلس به این توافق رسیدیم که مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان باید مدیرکل ویژه باشد و این موضوع را به وزیر هم پیشنهاد کردیم و حُسن این پیشنهاد این است که از سوی کمیسیون فرهنگی به وزیر ارائه شده که از نمایندگان استان‌های مختلف تشکیل شده و معمولاً پیشنهاداتی که از طرف کمیسیون‌ها داده می‌شوند منشاء اثر هستند و امیدواریم در این مورد هم این پیشنهاد مورد توجه قرار گیرد.
طغیانی، دیگر نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با اشاره به گستردگی حوزه میراث فرهنگی در اصفهان ادامه داد: در اصفهان چهار زمینه مهم و ریشه‌دار وجود دارد که اگر سهم‌بندی انجام شود، سهم غالب و عمده فعالیت‌های مرتبط با آن زمینه در اصفهان انجام می‌شود به عنوان مثال در زمینه هنر، در اصفهان، حدود 200 رشته هنری وجود دارد که متاسفانه برخی از این‌ها فراموش شده و برخی در حال فراموش شدن هستند.
وی با تاکید بر لزوم احیای هنر در اصفهان ادامه داد: متاسفانه هیچ برنامه‌ای برای احیای هنر در اصفهان وجود ندارد و حتی دانشگاه هنر هم در این زمینه اقدامی نمی‌کند. متاسفانه شرایط به گونه‌ای است که هنر و هنرمند اصفهان و اموراتش هیچ متولی ندارد؛ ای کاش برنامه سفر خود را با مشورت ما تنظیم می‌کردید تا شما را به جاهایی ببریم که به شما برای سیاست‌گذاری دید می‌داد. ما در اصفهان هنرمندی حرفه‌ای و درجه یک کشوری داریم که آثار خود را در زیرزمین خانه‌اش نگه داشته و آنجا را گالری خود کرده است. من وقتی این موضوع را دیدم ترسیدم که مبادا برای این آثار اتفاقی رخ دهد.
طغیانی ادامه داد: افزون بر هنر، صنایع دستی، گردشگری و میراث فرهنگی در اصفهان هر یک به طور جداگانه دنیایی برای خود دارند. در میراث فرهنگی ما آثار بی‌نظیری مشابه ارگ بم در جنوب و شرق اصفهان مثل سعادت‌آباد و گورتان داریم که به علت فرونشست زمین در معرض خطر نابودی قرار گرفته‌ا‌ند.
وی با اشاره به مشکلات حوزه میراث فرهنگی افزود: در زمینه میراث فرهنگی و آثار باستانی متاسفانه در کنار فرونشست، ناهماهنگی بین دستگاه‌های مختلف منجر به آسیب شده است به همین علت عَلَم باید در دست اداره میراث فرهنگی باشد و سایر دستگاه‌ها با هماهنگی و در کنار میراث باشند.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در ارتباط با مسائل حوزه صنایع دستی یادآور شد: همچنین در زمینه صنایع دستی ما با مشکل بازاریابی و صادرات حرفه‌ای روبرو هستیم تا بتوانیم هنر و صنایع دستی اصفهان را در سطح کشور و دنیا ارائه کنیم. ما در زمینه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دنیا حرف برای گفتن داریم و نیازی هم نداریم که کسی از بیرون بیاید و بخواهد برای ما بازاریابی کند بلکه همین جوانان خودمان می‌توانند از عهده این کار بربیایند و تنها به حمایت کمک نیاز دارند بنابراین متولی میراث فرهنگی اصفهان باید در شأن این رشته‌ها باشد.
بی‌توجهی به میراث‌فرهنگی اصفهان منجر به خسارات جبران‌ناپذیر می‌شود
به گفته مقتدایی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، بی‌توجهی به میراث‌فرهنگی اصفهان منجر به خسارات جبران‌ناپذیر می‌شود. وی با هشدار درباره خسارات ناشی از بی‌توجهی به مشکلات میراث فرهنگی اصفهان افزود: اگر این روند بی‌توجهی نسبت به میراث فرهنگی اصفهان ادامه‌دار باشد، می‌تواند منجر به خسارات جبران‌ناپذیری شود و امیدواریم که وزیر در سطح مطلوب و در عمل، با جدیت ظاهر شود و کارهای اتمام و بر زمین مانده فعلی و قبلی را ساماندهی کند.
میراث فرهنگی اصفهان قابلیت‌های ملی دارد
حجت‌الاسلام حسین میرزایی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، پیرامون وضعیت میراث فرهنگی استان اصفهان اظهار داشت: متاسفانه میراث فرهنگی اصفهان در معرض خطرات جدی از قبیل فرونشست، باران‌های اسیدی و غیره قرار دارد و باید نگاه ویژه‌ای نسبت به این میراث گرانبها در استان اصفهان ایجاد شود.
وی از لزوم توجه ویژه به هر استان با نگاه به ویژگی‌های آن استان افزود: همانطوری که رئیس جمهور، در برخی استانها استاندار ویژه منصوب کردند، در حوزه قابلیت‌ها، توانایی‌ها و ویژگی‌های مختلف استانها، باید مدیرکل‌های ویژه در نظر بگیرند.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ظرفیت اصفهان در حوزه میراث فرهنگی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های استان اصفهان این است که در حوزه میراث فرهنگی، برجستگی‌های تام و تمامی نسبت به سایر استان‌های کشور دارد، از همین رو پیشنهاد ما به دولت این است که مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان مدیرکل ویژه باشد؛ مدیرکل ویژه یعنی مدیرکلی که در اندازه یک معاون وزیر در حیطه استان اختیارات داشته باشد.
حجت‌الاسلام میرزایی خاطرنشان کرد: انتصاب مدیرکل ویژه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این استان زمینه آن را فراهم می‌کند که سخنان، اقدامات، رویکردها و برنامه‌های آن در سطح کشور مورد توجه وزارتخانه مربوط قرار گیرد.
متولی میراث فرهنگی اصفهان باید اختیارات ویژه داشته باشد
باید گفت که تعیین مدیرکل ویژه با داشتن اختیارات خاص برای اصفهان نیز از جمله نکات مطرح شده در سفر عزت الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به اصفهان بود که وی در این راستا و به دنبال طرح این پیشنهاد از سوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بیان کرد: از جمله سیاست‌های من تمرکززدایی و دادن اختیارات ویژه به همه استانها است برای آن که بتوانند ضمن تصمیم‌گیری در محل به طور دائم نیازی به هماهنگی با مرکز نداشته باشند که حتماً اصفهان یکی از مصادیق جدی این تصمیم‌گیری خواهد بود.
تأکید ویژه رئیس جمهور بر میراث فرهنگی اصفهان
ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در حاشیه سفر به اصفهان در جمع هنرمندان صنایع دستی با اشاره به اهمیت حوزه میراث فرهنگی اصفهان گفت: قبل از ورود به اصفهان در یک جلسه خصوصی با آقای رئیسی در مورد وضعیت اصفهان صحبت‌هایی را مطرح کردم و ایشان هم همکاری و همیاری خوبی با بنده در این مورد داشتند.
وی با اشاره به اینکه استان اصفهان از توانایی‌های لازم در سه بخش میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برخوردار است، اظهار داشت: با موافقت رئیس‌جمهور، اعتبارات مرمتی آثار تاریخی اصفهان سال آینده افزایش خواهد یافت.
وی خاطرنشان کرد: در دیدار با رئیس جمهور علاوه بر ارائه گزارشی از وضعیت کنونی آثار تاریخی بر لزوم افزایش اعتبارات مرمتی و حفاظتی در راستای انجام تکالیف قانونی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تاکید کردم و با موافقت ایشان، بودجه حفاظت و مرمت آثار تاریخی کشور از جمله اصفهان در سال آینده افزایش خواهد یافت.
آثار تاریخی اصفهان، وضعیت شاخص صنایع دستی و هنرهای قدیمی این استان و جایگاه استراتژیک اصفهان در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی، موضوعی است که مسئولان استان و کشور را درباره مدیرکل آینده میراث فرهنگی مورد توجه قرار داده است.
سیدرضا مرتضوی استاندار اصفهان در بیست و سومین جلسه علنی شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به اهمیت جایگاه اصفهان اظهار داشت: در حال حاضر در اصفهان حدود 1600 ابنیه میراثی وجود دارد که مشخص نیست با اعتبارات دولتی چه بلایی بر سر این میراث می‌آید. لازم است که بررسی‌های لازم در زمینه ورود بخش خصوصی در جهت حفظ میراث و رهایی از قید و بند ارقام دولتی از سوی شورای شهر صورت بگیرد. یکی از وظایفی که شورای اسلامی شهر اصفهان برعهده دارد این است که از هویت و تاریخ اصفهان محافظت کند چراکه این هویت برای مردم است.
به نظر می‌رسد انتصاب مدیرکل ویژه میراث فرهنگی برای استان اصفهان با اختیاراتی در سطح معاون وزیر یا اختیاراتی فراتر از یک مدیرکل عادی، راه‌حل مشکلاتی است که این روزها، بیش از گذشته بر سر راه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارزشمند این استان قرار گرفته و رفع مشکلات هرچه سریعتر این حوزه را با نگاه ویژه مسئولان ملی و استانی، مورد توجه قرار داده است.
انتهای پیام/174/ ع