مذاکرات وین| دلیل حصول پیشرفت در گفت‌وگوها چه بوده است؟
پیشرفت قابل ملاحظه در متن مربوط به موضوعات هسته‌ای در روزهای گذشته نشان می‌دهد که ایران با جدیت در زمینه تعهدات برجامی خود تعامل کرده و این بار نوبت طرف‌های غربی است که اراده و میزان آمادگی و جدیت خود را در زمینه تعهدات خود نشان دهند.
گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم- اظهارات «سعید خطیب‌زاده»، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری امروز (دوشنبه) به تشریح آخرین وضعیت مذاکرات وین پرداخته و بار دیگر تأیید کرده که پیشرفت‌های این گفت‌وگوها مواردی را در بر می‌گیرد که مربوط به تعهدات ایران است.
خطیب‌زاده گفت: «جمهوری اسلامی ایران در موضوعات مختلفی که خودش این اختیار را داشته و این امکان را داشته که مسائل را کمک کند با سرعت خوبی مسائل حل شده است و در موضوعات فنی پیشرفت‌های قابل توجهی حاصل شده، ولی در بحث رفع تحریم‌ها گفت‌وگوها منوط به تصمیمات سیاسی شده که متاسفانه در طرف مقابل معطل مانده است.»
سخنگوی وزارت خارجه اضافه کرد: «ابتکاراتی هم که ضروری بوده از سوی طرف مقابل همچنان دیده نشده و بیشتر آنها شنونده بودند و بعضا پیشرفت‌هایی که حاصل شده به خاطر اقدامات جمهوری اسلامی ایران بوده است.»
او همچنین در بخش دیگری از این نشست تصریح کرد «اختلافات مهمی در وین باقیمانده و مهمترین اختلافی که امروز داریم، سرعت نامناسب حرکت طرف‌های مقابل به ویژه آمریکا در ارائه ابتکارات است.»
اظهارات سخنگوی وزارت خارجه را می‌توان تأییدی دوباره بر بر اجرای سیاست «پا روی ترمز، دست روی بوق» از سوی طرف‌های غربی است: یعنی معطل کردن مذاکرات بدون ارائه راهکارهای عملی در برابر ابتکارات ایران و از سوی دیگر، بر پا کردن جنجال‌های رسانه‌ای و روانی و تعیین ضرب‌الاجل برای زمان پایان گفت‌وگوها.
در حال حاضر، شواهد گوناگونی حاکی از آن هستند که اگر مشکلی در اجرای کامل برجام وجود دارد در طرف آمریکایی است نه ایران. اختلافات داخلی میان حزب جمهوری‌خواه و دموکرات بر سر برجام، ضرورت هماهنگی دیدگاه‌ها با رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای غربی و پیچیده کردن رفع تحریم‌ها از طریق تقسیم آنها به بخش‌های «ناسازگار» و «سازگار با برجام» بخشی از مهمترین موانعی هستند که باعث تعلل طرف آمریکایی در گفت‌وگوها شده‌اند.
برخی از تحلیلگران و کارشناسان غربی هم در روزهای گذشته تصریح کرده‌اند که گره مذاکرات وین، بعد از مشخص شدن نحوه اجرای تعهدات ایران در دست طرف‌های غربی است و بایستی به دست آنها گشوده شود. به عنوان مثال، «جرارد آرود»، سفیر سابق فرانسه در واشنگتن چندی پیش در توییتر نوشت: ««از یک سو، دولت آمریکا به‌دلیل مخالفت حزب جمهوری‌خواه، مخالفت بسیاری با ایران دارد و گوش‌به‌زنگ اسرائیل و دست‌بسته است. آمریکا نمی‌تواند امتیازات زیادی اعطا کند، از طرف دیگر ایران تمایلی به اعطای امتیاز در ازای رفع غیرکامل یا موقت تحریم‌ها ندارد.»
او همچنین خاطرنشان کرد که آمریکا تنها در حالتی که بلافاصله بعد از روی کار آمدن جو بایدن به برجام بازمی‌گشت می‌توانست دیوار بی‌اعتمادی ایجاد‌شده در نتیجه خروج ترامپ از برجام را بشکند و مسیر را برای احیای این توافق هموار کند.
علاوه بر این، در پایان دور پیشین مذاکرات هم «انریکه مورا»، معاون دبیر کل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأیید کرده بود که پیشرفت‌های حاصل‌شده بیشتر در مسائل هسته‌ای بوده و در حوزه رفع تحریم‌ها هنوز طرف‌ها به «مبنای مشترک» نرسیده‌اند.
تغییر موضع طرف‌های غربی نسبت به روزهای آغاز مذاکرات نیز نشان از جدیت طرف ایرانی در گفت‌وگوها دارد. مثلاً وزیر امور خارجه فرانسه جمعه هفته گذشته در گفت‌وگو با یکی از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های خبری رادیو و تلویزیون فرانسه گفته بود: «در روزهای گذشته در چند مورد پیشرفت داشته‌ایم. در یک مسیر نسبتاً مثبت حرکت می‌کنیم اما زمان کوتاهی پیشِ‌رو داریم. من همچنان معتقدم که می‌توانیم به توافق برسیم.»
این اظهارنظر به‌ویژه از‌آن‌جهت که از سوی فرانسه مطرح شد حائز اهمیت است زیرا پاریس در چند دور اخیر گفت‌وگوها عملاً به‌عنوان نماینده رژیم صهیونیستی در گفت‌وگوها ظاهر شده و به همین دلیل به پلیس بد گفت‌وگوها شهرت یافته بود. به‌یاد داریم بعد از اتمام مذاکرات هشتم آذرماه رئیس‌جمهور فرانسه نخستین و تنها مقامی بود که مدعی شد به‌دلیل عدم پیشرفت در مذاکرات، ممکن است در آینده کوتاه خبری از دور بعدی مذاکرات در کار نباشد!
پیشرفت قابل ملاحظه در متن مربوط به موضوعات هسته‌ای در روزهای گذشته نشان می‌دهد که ایران با جدیت در زمینه تعهدات برجامی خود تعامل کرده و این بار نوبت طرف‌های غربی است که اراده و میزان آمادگی و جدیت خود را در زمینه تعهدات خود که ناظر بر رفع تحریم‌هاست نشان دهند.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان پنجشنبه هفته گذشته با اشاره به همین موضوعات در توئیتی نوشت: «مذاکرات وین در مسیر طبیعی و خوب جریان دارد. ابتکارات طرف ایرانی این فضا را رقم زده است. اکنون این طرف غربی است که باید نشان دهد آیا حسن نیت و اراده جدی برای توافق خوب دارد.»
انتهای پیام/