ضایعات و دور ریز موادغذایی "امنیت غذایی" را به خطر می‌اندازد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس،به نقل از روابط عمومی موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، «دکتر عادل بیگ بابایی» ادامه داد: ارتقای شاخص های امنیت غذایی در هر جامعه ای نیازمند ارتقای کمی و کیفی مواد غذایی در آن جامعه می باشد. از جمله رویکردهای مهم در ارتقای کمی عرضه مواد غذایی در کشور کاهش هدررفت مواد غذایی است. سیاست گذاری درست و اجرای مناسب این سیاست ها در جوامعی مانند ایران که بر اساس آمار رسمی حجم قابل ملاحظه ای از مواد غذایی عرضه شده به صورت ضایعات و دورریز از زنجیره تولید تا مصرف خارج می شود اهمیت دوچندان دارد.

وی با اشاره به بالا بودن هدر رفت محصولات کشاورزی افزود: طبق آمارهای رسمی به طور متوسط در ایران 35 درصد از محصولات کشاورزی در بخش های مختلف زنجیره تأمین ضایع می شود که این مقدار غذای 15 تا 20 میلیون نفر از جمعیت کشور را تشکیل می دهد. از سوی دیگر بر اساس برخی منابع رسمی کشور 80 تا 88 درصد مصرف آب کشور سهم بخش کشاورزی می باشد.

بیگ بابایی گفت: با فرض اینکه 80 درصد مصرف آب در کشور مربوط به بخش کشاورزی باشد و با توجه به اینکه حدود 35 درصد محصولات در مراحل مختلف به ضایعات تبدیل می شود بنابراین حدود 28 درصد هدررفت آب مجازی در کشور از طریق ضایعات صورت می پذیرد. این در حالی است که سهم آب شرب از کل آب مصرفی کشور حدود 7 درصد است. تصور کنید اگر در کشور به گونه ای برنامه ریزی گردد که فقط 25 درصد از ضایعات مواد غذایی در بخش های مختلف کاسته شود، در این صورت معادل کل مصرف آب شرب کشور صرفه جویی در مصرف منابع آبی رخ می دهد.

نویسنده کتاب «ارزیابی وضعیت صنعت کشور با تاکید بر صنعت غذا و بررسی شاخص های امنیت غذایی» در بیان تعریف ضایعات و دورریز مواد غذایی گفت:  برای درک مفهوم ضایعات در صنعت غذا بایستی متذکر شد که بخشی از هدر رفت مواد غذایی مربوط به آن دسته از مواد غذایی است که در سطح خرده فروشی و خانوار از چرخه ارزش خارج می شود. این دسته از هدر رفت مواد غذایی، اصطلاحا دورریز یا "Waste" نامیده می شود. در حالیکه بخش دیگری از هدر رفت مواد غذایی در زنجیره تامین در سطوح قبل از خرده فروشی که از این بخش از هدر رفت مواد غذایی تحت عنوان ضایعات یا "Loss" یاد می شود.

وی ادامه داد: به طور کلی بررسی زنجیره تأمین مواد غذایی از مزرعه تا سفره در جوامع مختلف نشان می دهد در کشورهای توسعه یافته بیشترین سهم هدر رفت مواد غذایی مربوط به دور ریز مواد غذایی و در کشورهای کمتر توسعه یافته بیشترین هدر رفت مربوط به ضایعات مواد غذایی است. در واقع مساله دور ریز بیشتر معطوف به هدر رفت در سطح خانواده می باشد در حالیکه ضایعات بیشتر مربوط به هدر رفت مواد غذایی در چرخه تولید، انبارداری، حمل و نقل، فرآوری و بسته بندی محصول می شود.

بیگ بابایی در پاسخ به این سوال که برای کاهش ضایعات و مدیریت آن چه باید کرد گفت: دورریز مواد غذایی در جامعه ایران عمدتاً ریشه فرهنگی دارد. بنابراین فرهنگ سازی در این زمینه و آشنا کردن مردم با شرایط موجود و اصلاح الگوی مصرف مهمترین اقدامی است که بایستی صورت گیرد. در این رابطه نقش رسانه ها بسیار مهم و کلیدی است. از سوی دیگر، عوامل اقتصادی و اجرایی نیز از جمله توزیع نامناسب درآمد ها در جامعه و افزایش فاصله درآمدی دهک های پایین و بالا، توزیع نامناسب کمک های دولتی و الگوی نامناسب قیمت گذاری محصولات از جمله عللی می باشند که برای دور ریز مواد غذایی می توان برشمرد و نیازمند اصلاح سیاست ها از سوی نهادهای تصمیم گیر است.

وی گفت: کاهش ضایعات مواد غذایی نیز مستلزم ارتقای بهره وری از طریق بروز رسانی ماشین آلات کشاورزی و صنایع غذایی، توسعه مکانیزاسیون، انتقال و بومی سازی تکنولوژی تولید و فرآوری محصولات کشاورزی و غذایی می باشد. از سوی دیگر اصلاح نظام توزیع  مواد غذایی، توسعه دانش در زمینه ایجاد محصولات جدید با فناوری های نوین، افزایش ماندگاری مواد غذایی، توسعه روش ها و فرایند ها برای استفاده مجدد از ضایعات و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا از دیگر اقداماتی هستند که در این رابطه بایستی مورد توجه قرار گیرند. ضایعات و دور ریز مواد غذایی، امنیت غذایی را به خطر می اندازد.

معاون مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی گفت: امنیت غذایی؛ در واقع به اطمینان دسترسی فیزیکی و اقتصادی همه مردم به غذای کافی، مغذی و سالم در تمام اوقات برای داشتن فعالیت و زندگی سالم اطلاق می شود.

انتهای پیام/