پیامدهای انزوا برای سیاست خارجی ترکیه-بخش پایانی

دیپلمات سابق ترک معتقد است که ترکیه یک سیاست خارجی استراتژیک و هدفمند ندارد و در بهترین حالت می‌توان به جای سیاست خارجی، از روابط خارجی مبهم درباره این خط مشی صحبت کرد.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در بخش نخست این گفتگو، تحلیل و ارزیابی ناجی کورو دیپلمات نامدار و نماینده اسبق ترکیه در سازمان ملل را خواندیم. کورو، سیاست های دولت اردوغان در قبال آمریکا، اروپا و شرق را به چالش کشیده و معتقد است که ترکیه به زودی، فصل جدیدی از انزوا و تنهایی منطقه ای و جهانی را تجربه خواهد کرد.

در بخش پایانی این گفتگو، ناجی کورو درباره روابط ترکیه با روسیه، چین، رژیم صهیونیستی و روابط منطقه ای، اظهار نظر کرده است. ناجی کورو در سخنان خود، طرفداری از عادی سازی رابطه با رژیم صهیونیستی و توجه به غرب را پنهان نمی کند. اما انتقادات و چالشهایی را مطرح کرده که در نوع خود، شنیدنی و جالب توجه است.

در مورد تصمیم و اقدام ترکیه برای خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. ارزیابی شما چیست؟ آیا این یک خطا بود؟

من شخصاً فکر می کنم خرید سامانه اس 400 هیچ سودی برای ترکیه نداشت و اساساً چنین الزام و ضرورتی در کار نبود. چتر امنیتی ناتو در حال حاضر از احتمال حمله هوایی - موشکی به ترکیه جلوگیری می کند. ناتو این عامل بازدارنده را برای ما فراهم می کند. می دانید که اساساً تأسیسات ناتو در ترکیه به همین منظور ایجاد شد.

پیامدهای منفی خرید اس-400 برای سیاست و اقتصاد ما، نمایان است. ما شاهد یک بحران عمیق اعتماد در روابط خود با ایالات متحده و سایر متحدان ناتو هستیم. ما مشکلات بدبینی، ناامنی و دورشدن از متفقین را تجربه می کنیم.

خرید تجهیزات نظامی و تسلیحات از متحدان ما، برایمان سخت و حتی ناممکن شد. به همین دلیل است که تحریم های CAATSA ایالات متحده اعمال می شود. ما به همین دلیل نمی توانیم پیشرفته ترین هواپیمای نسل پنجم اف-35 جهان را بخریم. ما حتی نمی توانیم هواپیماهای اف 16 خود را تازه کنیم. حتی سرمایه گذاری های نظامی ناتو در یونان، یک جورهایی با ناامنی ایجاد شده توسط ترکیه مرتبط است. ما باید از خطرات امنیتی جدی ناشی از این تصمیم آگاه باشیم.

اگر در ائتلاف ناتو هستید، طبق استانداردهای ناتو عمل خواهید کرد و ترجیحات خود را بر این اساس تطبیق خواهید داد. ترکیه تنها کشور ناتو است که اس-400 را خریداری کرده است. به دنبال عیب جویی از دیگران و طرح گلایه نباشیم، ما این انتخاب اشتباه را به دست خودمان انجام دادیم و اکنون با نتایج و پیامدهای آن روبرو هستیم.

آیا توسعه روابط با روسیه و چین می تواند جایگزینی برای روابط با غرب باشد؟

ترکیه یک کشور غربی است. ارزش‌های ارائه‌ شده توسط غرب دموکراتیک، مبتنی بر حمایت از حقوق و آزادی‌ها هستند و به طور دقیق از ارزش‌های حقوقی مدرن و جهانی حمایت می‌کنند و حاکمیت قانون را در اولویت قرار می‌دهند.

این نظام مبتنی بر یک نظام سیاسی، اجتماعی و اقتصادی لیبرال، آزادیخواه، کثرت گرا و مشارکتی است. این سیستم برای توسعه، پیشرفت و یکپارچگی باز است. ما باید به طور مداوم، از این ارزش ها محافظت کنیم.

از این منظر می توان نتیجه گرفت که روابطی که با روسیه و چین ایجاد کرده ایم، باید مکمل اصول سیاست خارجی ما باشد نه جایگزینی برای غرب. روابط ما با روسیه و چین نیازی به پذیرش ارزش‌های اقتدارگرا، درونگرا، طرد کننده و حمایت‌گرایانه این کشورها ندارد. روابط ما با غرب، اساسی و تعیین کننده است. روابط ما با روسیه و چین باید بر اساس منافع و احترام متقابل توسعه یابد.

پای یک تعلق اصولی در میان است. ترکیه 3 قرن پیش تصمیم گرفت که یک کشور غربی شود. این انتخاب تصادفی نیست، بلکه نشان دهنده یک نگرش آگاهانه است.

نظر شما در مورد سیاست ترکیه برای بهبود روابط با اسرائیل چیست؟

من مخالف نیستم. ترکیه موقعیت استثنایی دارد که تعداد کمی از کشورها از آن برخوردارند. این موقعیت مستلزم توسعه روابط دوستانه با همسایگان و همه کشورهای منطقه است. اسرائیل نیز در این زمینه مستثنی نیست. ترکیه از نظر تاریخی روابط دوستانه ای با یهودیان و اسرائیل دارد. اسرائیل سیاست هایی در قبال مردم فلسطین دارد که ما آن را تایید نمی کنیم. اما این سیاست ها روابط خصمانه با اسرائیل را توجیه نمی کند. دوستی و همکاری، ایجاد نفوذ متقاعد کننده را برای ما آسان تر می کند.

انزوای اسرائیل، به نفع ترکیه و کشورهای منطقه نیست. حفاظت از آرمان فلسطین مهم و ارزشمند است. این یک موضع اصولی است. با این حال، تأمین منافع سیاسی پوپولیستی، یک تصمیم مثبت و مولد نیست، نمی تواند دائمی باشد و به سیاست خارجی آسیب وارد می کند.

ترکیه از جهان عرب هم جدا شد، چگونه این اتفاق افتاد. آیا تلاش برای رفع تنش، به نتیجه خواهد رسید؟

تنش در روابط ما با کشورهای عربی خاورمیانه و افزایش تنش، سیاستی منطقی نبود و نتایج زیانباری به همراه داشت. این سیاست بخشی از هدف ترکیه برای توسعه روابط نزدیک با اخوان المسلمین در خاورمیانه بود. با این حال من فکر می کنم که نمی توانیم موازنات منطقه ای را در این زمینه به خوبی ارزیابی کنیم. باید سعی کنیم تاریخ و حساسیت ها و برداشت های امنیتی کشورهای منطقه را درست بخوانیم. ما نباید از عقلانیت دور شویم.

اکنون با سیاست های گشایش، تلاش می کنیم روابط خود را با همه همسایگان و خاورمیانه عربی ترمیم کنیم. این روند زمان می برد زیرا ما در مورد نیت واقعی خود، تردید و بی اعتمادی جدی ایجاد کرده ایم. در حال حاضر نیت ما را ارزیابی می کنند. نیاز به زمان، حسن نیت، ثبات و صداقت است. باید صبور باشیم، دوستی یا دشمنی در روابط بین الملل دائمی نیست، منافع در راس امور قرار دارد. این یک امر ضروری است. اگر سیستم ارزشی شما همپوشانی داشته باشد، روابط به دوستی تبدیل می شود.

ترکیه امروز در کجای جهان قرار دارد باید با چه نوع «محوری» در روابط خارجی خود پیش برود؟

ترکیه، محوریت خود را از دست داد. یعنی درست در حالی که در تلاش برای ایجاد یک محور جدید بود، بدون محور ماند. ما چالش های سختی همچون یک کشتی شکسته در دریای طوفانی را تجربه می کنیم.

اگر طوفان فروکش کند، این بار متوجه خواهیم شد که بادبان های کشتی، آسیب دیده اند. ما دائماً در حالت متزلزل هستیم، تغییر موضع می دهیم و این مشکل، بی اعتمادی را در دوستان و متحدان ما ایجاد می کند. وقتی می گوییم بیایید یک رابطه چند جانبه ایجاد کنیم، نهایتاً توسعه روزمره و تاکتیکی می کنیم. ما سیاست خارجی استراتژیک و هدفمند نداریم. در بهترین حالت می توان به جای سیاست خارجی از روابط خارجی مبهم صحبت کرد.

بسیاری از کشورها در تاریخ چنین دوره هایی را پشت سر گذاشته اند. ترکیه یک نمونه منحصر به فرد نیست. با این حال، جغرافیای دشوار ترکیه، تولید و اجرای یک سیاست خارجی منطقی، خاص و سنجیده را ایجاب می کند. مراحلی که در 10 سال گذشته در سیاست خارجی طی کرده ایم، ناهماهنگی های ما را به وضوح نشان می دهد. مشکلات ما با اتحادیه اروپا، ناتو، ایالات متحده آمریکا، روسیه، چین و همسایگان ما آشکار است.

ترکیه باید در روابط خارجی خود در جهان، چه نوع «محوری» برگزیند؟

باید یک سیاست خارجی اصولی با هدف توسعه حوزه‌های منافع مشترک، برای همکاری که خود و نظام ارزشی مبتنی بر آن را تعریف و درونی کرده است، توسعه دهد. ما باید نشان دهیم که به این درک متعهد هستیم. شهرت و نفوذ ما در نزد همه طرف ها، دوستان یا دشمنان ما به آن بستگی دارد.
در حالی که محور ترکیه اساساً بخشی از جهان غرب است، باید بر اساس روابط متوازن با شرق، منطقه نزدیک و جغرافیای دور آن استوار باشد. باید بر اشتراک امنیت، ثبات و رفاه در زمینه مشترک تأکید کند. ما پیامدهای خطرناک و مضر یک سیاست خارجی ماجراجویانه را تجربه کرده ایم. ما باید از این رویه‌هایی که ادامه می‌یابد، هزینه‌های سنگینی را تحمیل می‌کند و جز ضرر چیزی به بار نمی‌آورد، دور شویم. ما باید رویکردهای منطقی، سازنده و دوراندیشانه را به نمایش بگذاریم.

برای ایجاد این امر اول از همه نیاز به داشتن ذهنی باز و شفاف، سپس توسعه همدلی، اقدام سازنده و واگذاری نقش به کادر مدیریتی واجد شرایط و با تجربه است.

سیاست خارجی یک پازل نیست که بتوان چینش آن را در حین کار آموخت. سیاست خارجی با تلاش زیاد، با صبر زیاد، با سختی ساخته می شود، اما به راحتی با گام های اشتباه مختل می شود.

هزینه شکست برای ما بسیار بسیار جدی است. ما باید این را در نظر داشته باشیم. ما نباید سفت و سخت باشیم. تکرار یک اقدام مشابه، نتایج متفاوتی به همراه ندارد. حقیقت، با تکرار اشتباهات به دست نمی آید. آنچه برای ترکیه مناسب است این است که محور سیاست خارجی خود را بر روی رویکردی آبرومندانه و به دور از هذیان های شخصی و با تأکید بر ذهنیت نهادی و تخصصی پیش ببرد.

بازسازی سیاست خارجی بر مبنای اصول و ارزش‌ها، مبتنی بر چندجانبه‌گرایی و احترام به پیوندهای اتحاد و مشارکت است. ما این دانش و تجربه را داریم. کافی است به خودمان اعتماد داشته باشیم.

 

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط