آیا ناتو برای ترکیه تمام شده است؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، هفتادمین سالگرد عضویت ترکیه در پیمان نظامی ناتو فرا رسید.

هفتاد سال پیش و در سال 1952 میلادی بود که ترکیه به عنوان عضوی از ناتو درامد. شرایط سیاسی – امنیتی خاص پس از جنگ جهانی دوم و تثبیت کامل نظام دوقطبی جهان در کنار موقعیت خاص جغرافیای سیاسی ترکیه، موجب آن شود که عضویت ترکیه و همسایه اروپایی اش یونان در پیمان نظامی ناتو، اهمیت دفاعی ویژه ای پیداکند. چرا که ترکیه به عنوان مسیر اتصال دریای سیاه به مرمره، اژه و مدیترانه، نقش مهمی در امکان مهار اتحاد جماهیر شوروی داشت.

ترکیه همکاری دفاعی گسترده ای با ناتو داشته و علاوه بر حضور در رزمایش های متعدد، در چندین کشور نیز در ماموریت های مختلف مشارکت کرده است. علاوه بر این، تاکنون صدها افسر و ژنرال عالیتربه نیروهای مسلح ترکیه در قرارگاه ناتو در بروکسل آموزش دیده اند و برخی از تجهیرات راداری و نظامی ناتو در داخل خاک ترکیه است.

اما مساله به همین جا ختم نمی شود و کم نیستند شمار سیاستمداران و تحلیلگرانی که عضویت ترکیه در ناتو را نه تنها فرصت نمی دانند، بلکه بر این باورند که این عضویت هیچ خیر و برکتی برای ترکیه نداشته و یک تهدید جدی برای فراهم آوردن امکان نفوذ و مداخله است.

شاید به همین خاطر است که در هفتادمین سالگرد عضویت ترکیه در پیمان نظامی ناتو، برخی از گروه های سیاسی معتقدند که ادامه این رابطه سودی ندارد و ترکیه باید هر چه زودتر این سازمان را ترک کند.

آمریکا، ترکیه، ناتو

عضویت ترکیه در ناتو، همواره یکی از دلایل و انگیزه های مهم تقویت و توسعه روابط ترکیه و آمریکا بوده است. البته در این مورد، ترکیه دیدگاه اغراق آمیزی دارد و همواره خود را به عنوان دوست و متفق استراتژیک آمریکا به شمار می آورد و بر اساس همین نگرش اغراق آمیز، توقعات بالایی از آمریکا دارد. اما واشنگتن، نه در دوران اقتدار دموکرات ها و نه در دوران مسئولیت جمهوری خواهان، هرگز چنین دیدگاهی نسبت به ترکیه نداشته و بر اساس فهمی که از روانشناسی سیاسی ترکیه به دست آورده، تلاش کرده در قبال تعارفات دیپلماتیک، این رابطه را نگه دارد.

دیروز(جمعه) سفیر آمریکا به مناسبت هفتادمین سالگرد عضویت ترکیه در ناتو پیام داد.

جفری فلیک سفیر ایالات متحده در آنکارا عنوان کرد: «نقش برجسته و کمک های ترکیه به ناتو بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است.می خواهیم شراکت خود با ترکیه را از طریق ائتلاف، به خوبی حفظ و تقویت کنیم و همچنین توانایی های دفاعی مشترک خود را برای رویارویی با چالش های فعلی و آینده افزایش دهیم. مشارکت های مستمر ترکیه به ناتو تضمین روشنی است برای درک این واقعیت که ما با هم قوی تر هستیم.»

دیروز همچنین رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو طی گفت‌وگوی تلفنی در هفتادمین سالروز عضویت ترکیه به ناتو به بررسی همکاری دوجانبه و مسائل منطقه‌ای پرداختند.

دبیرکل ناتو به اردوغان هفتادمین سالگرد الحاق ترکیه به این سازمان را تبریک گفت. اردوغان نیز از استولتنبرگ بابت تاکید وی بر نقش و مشارکت ضروری ترکیه در موقعیت های مختلف ناتو  تشکر کرد.

اردوغان گفت:« تنش میان روسیه و اوکراین اهمیت ترکیه برای ناتو را بار دیگر نشان داده و ما از ابتدای بروز این تنش بر این عقیده هستیم که این تنش باید از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی حل شود. به هر دو طرف اعلام کردیم که با کمال میل می‌توانیم از یک نشست در سطح سران یا مذاکرات فنی میزبانی کنیم. ترکیه از پذیرش مسئولیت و ارائه کمک لازم برای تامین امنیت ناتو امتناع نمی‌کند. در عین حال، این حق طبیعی ترکیه است که از متحدان خود در زمینه‌های مختلف مانند مبارزه با تروریسم توقع حمایت و همبستگی داشته باشد.»

تناقض آشکار در مورد سخنان اردوغان و استولتنبرگ در این است که دیروز و در هفتادمین سالگرد عضویت ترکیه در ناتو، مهمترین عضو این پیمان نظامی یعنی آمریکا، در شمال سوریه و در مناطق کردنشین این کشور با نهادهای اقماری پ.ک.ک، رزمایش مشترک برگزار کرد!

همچنین وزارت امور خارجه ترکیه با انتشار پیامی به مناسبت هفتادمین سالگرد عضویت در «ناتو»، بر اهمیت اتحاد و همبستگی این سازمان تاکید کرد.

در این پیام آمده است: «ترکیه علاوه بر نقش خود در حفظ مرزهای ناتو، با رویکرد اساسی در راستای ارزش‌های اصلی آن به عنوان یکی از اعضای جهت دهنده به مسیر حرکت ناتو محسوب می‌شود».

از ناتو برویم بیرون

گهگاه در گوشه و کنار رسانه ها و محافل سیاسی ترکیه، پیشنهاد خروج همیشگی از ناتو شنیده می شود. دیروز هم حزب کمونیستی وطن که نزدیکی فکری و سیاسی بسیاری به روسیه و چین دارد، یک بار دیگر پیشنهاد خروج از ناتو را تکرار کرد.

برخی از محافظه کاران و تعدادی از چپ های ترکیه، خواهان خروج از ناتو هستند، اما بدنه اصلی احزاب بزرگ، بر این باورند که ترکیه باید در کنار غرب بماند و خروج از ناتو، تبعات و پیامدهای منفی فراوانی برای ترکیه خواهد داشت.

ماجرای گلادیوهای ناتو در ترکیه

در 12 سال گذشته در چندین سریال تلویزیونی ترکیه که با حمایت سرویس اطلاعاتی میت، تولید و پخش شده اند، تصاویری از یک نیروی امنیتی – کماندویی بسیار متنفذ و قدرتمند دیده می شود که همواره با نقاب و لباس ها و تسلیحات ویژه حملات سریعی انجام می دهند و بدون این که ردی از خود برجای بگذارند، صحنه را ترک می کنند.

سریال های تلویزیونی مورد حمایت سرویس اطلاعاتی میت، این نیروهای قدرتمند و عجیب و غریب را به ناتو و اسرائیل ربط داده و معتقدند که آنها یک نیروی ویژه به نام گلادیو هستند که با همدستی برخی فرماندهان و مقامات داخلی، در ارکان نظامی، اطلاعاتی و سیاسی نفوذ کرده اند تا ترکیه را همواره در یک مسیر خاص و از پیش تعیین شده، هدایت و مدیریت کنند. با آن که تاکنون هیچ سند و مدرک معتبر و متقنی دال بر صحت این اطلاعات منتشر نشده، اما در هر حال، این نگرش، به یک تحلیل رایج و غالب تبدیل شده و خیلی ها معتقدند که اساساً دار و دسته فتح الله گولن که کودتای 2016 را به راه انداختند، بخشی از گلادیوی ناتو بودند.

اما سوال اینجاست: آیا مقامات سیاسی و امنیتی ترکیه تا این اندازه در مورد دخالت، نفوذ و خرابکاری ناتو در کشورشان اطلاع دارند و همچنان در ناتو مانده و دست روی دست گذاشته اند؟ سوال مهم تر این است: آیا گلادیوهای ناتو در دیگر کشورهای عضو این پیمان نظامی نیز مداوماً دست به خرابکاری و ترور زده اند و هیچ کسی جلودارشان نیست؟

شواهد نشان می دهد که کوبیدن طبل خروج از ناتو در میان احزاب و جریانات سیاسی ترکیه، یک جریان مقتدر و غالب نیست و رهبر و سیاستمدار قدرتمندی در ترکیه وجود ندارد که از چنین گزینه ای دفاع کند. در نتیجه می توان چنین پیش بینی کرد که ترکیه همچنان در ناتو خواهد ماند و دلیلی برای خروج از این پیمان نظامی غربی ندارد.

انتهای پیام/