علم و تکنولوژی در ۱۴۰۰/ سنگاندازی عجیب در مسیر "گردشگری سلامت" در ایران!
مدیرعامل یک استارتاپ حوزه "گردشگری سلامت" گفت: گردشگری سلامت اصطلاحاً یک صنعت پردرگیر است و از زمانی که توریست وارد ایران میشود، صنایع و گروههای بسیار زیادی درگیر میشوند؛ هر گردشگر سلامت که وارد کشور میشود معادل ۴۰ الی ۵۰ بشکه نفت ارزآوری دارد!
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ شرکتهای دانشبنیان و استارتاپهای ایرانی موتورهای پیشران اقتصاد کشور هستند که طبق آخرین آمارها، تعداد شرکتهای دانشبنیان به بیش از 6 هزار شرکت رسیده است اما در این بین، این شرکتهای فناور و مدیران آنها برای راهاندازی و مدیریت فعالیتهای نوآورانه خود با دغدغهها، مشکلات و چالشهای فراوانی روبهرو هستند که باید به سرعت برای حل این مشکلات چارهای اندیشید چرا که افق مقام معظم رهبری برای شرکتهای دانشبنیان 400 هزار شرکت است که آمار فعلی نشان میدهد فقط 2 درصد از این افق محقق شده است.
به همین بهانه و با توجه به اهمیت موضوع، میزبان میزگردی در تسنیم با حضور "محمد نصری" مدیرعامل استارتاپ و شرکت دانشبنیان "آریامدتور"، "احمدرضا منصوری" مدیرعامل شرکت دانشبنیان "پیپینگ"، "محمدمهدی شریعتمدار" رئیس انجمن صنفی "فینتک" ایران و مدیرعامل شرکت دانشبنیان "جیبیت" برای "بررسی مشکلات و چالشهای شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها در ایران" بودیم که در ادامه، گفتوگوی تسنیم با "محمد نصری" مدیرعامل استارتاپ و شرکت دانشبنیان آریامدتور را از نظر میگذرانید:
تسنیم: در ابتدا یک معرفی اجمالی و کلی از فعالیتهای این استارتاپ بفرمایید؟
ما یک شرکت فعال در حوزه گردشگری سلامت هستیم که یک پلتفرم آنلاین بوده و کار اصلی آن معرفی بیماران خارجی به مراکز درمانی، پزشکان و بیمارستانهای ایران است و نزدیک به 4 سال فعالیت مستقیم در حوزه "مدیکالتوریسم" و گردشگری سلامت داشتیم اما به صورت رسمی کار خود را در سال 1396 آغاز کردیم و تا امروز بیش از 80 کشور جهان مشتری استارتاپ ما بودهاند و در سایت ما نیز از بیش از 6 سایت پشتیبانی میشود.
کشورهای مشتری ما صرفاً فقط کشورهای همسایه و اطراف ایران نیستند که به خاطر زیرساختهای ضعیف پزشکی وارد کشور بشوند بلکه از کشورهای اروپایی و آمریکا و استرالیا و حتی کشورهای کمتر شناخته شده و دور مثل نپال، جزایر موریس، بلاروس نیز پذیرنده داریم و در ماه چیزی حدود 1000 درخواست پزشکی و درمان داریم و در حال حاضر نیز نزدیک به 2 سال است که دانشبنیان شده و تا امروز نزدیک به 5 میلیون دلار فروش داشتهایم.
تسنیم: دانشبنیان شدن این استارتاپ چه مزایایی برای شما داشته است؟
پلتفرم گردشگری سلامت در ایران به غیر از استارتاپ ما هنوز انجام نشده است و به این شکل که یک پلتفرمی شکل گرفته باشد برای نخستین بار در کشور انجام شده است، یکی از مزایای دانشبنیان شدن آریامدتور، حمایت از استارتاپ ما برای شرکت در نمایشگاه "جیتکس دوبی" بوده است که برای بازار و کسبوکارمان خوب بوده است یا هفته قبل برای بررسی بازار در قالب یک هیات اعزامی به مسکو سفر کردیم و در کنار این موارد یک وام کرونا نیز دریافت کردیم.
تسنیم: گردشگری سلامت از چه نهادهایی مجوز دریافت کرده و تعامل دارد؟
استارتاپ آریامدتور با 4 وزارتخانه ارتباط دارد که شامل وزارت بهداشت، وزارت میراث فرهنگی، وزارت خارجه و وزارت اطلاعات است و با توجه به حساسیتهای کاری ما و ورود افراد خارجی بهویژه کشورهای خاص از جمله آمریکا، انگلیس و کانادا و مشکلات فراوان این کار از هر 4 وزارتخانه مجوز دریافت کردهایم؛ این 4 وزارتخانه مجوزهای بسیار متعدد و با استفاده و بیاستفاده زیادی دارند و همه این مجوزها گرفته شده است تا بتوانیم کار کنیم و قانونی باشیم و در کل حمایتی ما از آنها ندیدیم و بنده کلاً حرفی درباره حمایت ندارم و همه چیز خنثی بوده و حتی بیشتر ممانعت بوده است.
تسنیم: آقای نصری! با توجه به اینکه فعالیت شما در قالب یک پلتفرم تعریف شده است آیا ملاحضات فعالیت استارتآپی در قالب پلتفرم در مجوزهایی که باید مثلا از وزارت میراث فرهنگی دریافت میکردید، لحاظ شد و مسؤلان مربوطه درک صحیحی از ماهیت فعالیت شما داشتند؟!
رویه گردشگری سلامت به این شکل است که بخشی از آن مربوط به کارهای درمانی و بخشی دیگر مربوط به گردشگری است چرا که توریست وارد کشور شده است، حالا 4 وزارتخانه میگویند که متولی و متصدی کار شما ما هستیم و در این حالت گردشگری سلامت مثل یک طفل 3 یا 4 ساله بیپدر و مادر یتیمی میماند که هرکسی مدعی است که بچه من است؛ در میراث فرهنگی که اخیراً نیز وزارتخانه شده است پیشنیاز دریافت مجوز این است که شما باید مجوز بند ب داشته باشید و مجوز بند ب نیز این است که شما سه سال سابقه کار بیمهای در حوزه گردشگری داشته باشید و یکسری استانداردها و پارامترها دارد از جمله اینکه باید دفتر شما کاملاً اداری باشد یا تعداد پلههای آن کمتر از 45 باشد و ... و برای دریافت این مجوز بیش از یک سال دوندگی کردیم تا مجوز بند ب را دریافت کرده و بعد از آن مجوز گردشگری را دریافت کنیم.
قانونگذار کسبوکار ما را به صورت حضوری و با حضور اربابرجوع تصور میکند و به همین خاطر موضوع دفتر اداری و تعداد پلهها و ... را مطرح میکند در حالی که استارتاپ ما به صورت پلتفرم است! اما با تمام این مشکلات این مجوز را ما دریافت کردیم و حالا پروسه مجوز گردشگری سلامت شروع میشود که این مجوز نیز با معطلی چند ماهه همراه بود که بعد از ماهها آن را نیز دریافت کردیم و حالا دیگر پلمپ نخواهیم شد و این حمایت آنها از ما است!
موضوع گردشگری سلامت، موضوعی با ریسک بالا است چراکه توریستی که وارد کشور میشود اگر از دماغش خون بیاید که تجربه آن را نیز اتفاقاً داریم همه این وزارتخانهها به شما حمله خواهند کرد؛ همه این مراحل و دشوار دریافت مجوز از میراث فرهنگی، برای وزارت بهداشت نیز تکرار شد و در مراحل دریافت مجوز از وزارت بهداشت، سوالات گردشگری از ما میپرسند در حالی که نباید به این حوزه ورود کنند که این ناشی از ناآگاهی است و یا برعکس میراث فرهنگی نیز وارد مسائل درمانی میشود که مشکلاتی را به دنبال دارد.
تسنیم: انتظار شما از دولت و نحوه حمایتها چیست؟
این کلیت فضای حمایت رگولاتوری است اما بهترین حمایت دولت و حاکمیت از کسبوکارهای خصوصی این است که کاری به کار آنها نداشته باشند و تمرکزشان فقط بر روی نظارت باشد تا از شیوهنامههای مربوطه تخطی نکنیم و هیچ حمایتی نیاز نیست چراکه خود کسب و کار مسیرش را پیدا میکند و اقتصاد خودش جریان را پیدا میکند.
شرکت ما ماهانه 90 میلیون تومان هزینه اجارهبها میدهد و ماهانه 500 میلیون تومان نیز به کارمندان حقوق پرداخت میکنیم، در حالی که در بسیاری از ساعات برق نیست و کارمندان بیکار نشستهاند! و امروز سطح دغدغه ما در کشور به قطعی برق رسیده است، امروز با مشکل کندی اینترنت در شرکت روبهرو هستیم و شاید بیش از 100 مدل مودم خریداری کردیم تا سطح اینترنت بهبود پیدا کند.
تسنیم: بزرگترین دغدغه و چالشهای پیشروی شما چیست؟
بنده زمانی که برای تمدید مجوز اقدام میکنم با طولانی شدن این پروسه پَنل ویزای ما بسته میماند و بسیاری از مسئولان دغدغه رفع مشکلات را ندارند چرا که حقوق ماهیانه خود را از دولت دریافت میکنند و ما که در شرکت بیکار نشستهایم اجاره ماهیانه ما را چه کسی پرداخت میکند؟ ما که به هیچ ارگانی وصل نیستیم و تمام درآمد حاصله پخش میشود که بخشی از آن به عنوان حق بیمه به اداره بیمه پرداخت میشود و عیدی و سنوات آنها را جمع میکنیم و در این شرایط سخت و در حالی که بیماران این شرکت بلاتکلیف هستند مسئول مربوطه هیچ تعهدی به کار ندارد و ما نیز با التماس از آنها میخواهیم تا پنل را باز کنند.
پُشت واژه استارتاپ یک کلیدواژهای نهفته است که مخرب است و صنعت قبلی را کاملاً تخریب میکند و از بین میبرد مثلاً شرکت "اوبر" بسیاری از تاکسیهای خیابانی را جمع کرد و امروز نیز بسیاری از آژانسهای تاکسی تلفنی جمع یا غیرقابل کاربرد شده است یا خرید و فروش دیجیتال بسیاری از سوپرمارکتها را تحت شعاع قرار داد در واقع ماهیت استارتاپ مخرب است! و در درون خود نوآوری دارد؛ البته میتوان به جای واژه "مخرب" واژه "دگردیسی" یا آغاز فصل جدید را به کار برد. نوآوری تک بُعدی نیست به عنوان نمونه در استارتاپ ما با 4 وزارتخانه درگیر هستیم امروز در یک سوپرمارکت با یک یا نهایت دو صنف درگیر هستید اما در هنگام بروز نوآوری بسیاری از مجموعهها و سازمانها درگیر پروسه مجوز میشوند در حالی که درکی از موضوع ندارند و با هم هماهنگ نیز نیستند.
امروز در هنگام ثبت شرکت باید به روزنامههای کثیرالانتشار مراجعه میکنیم که رویهای بسیار قدیمی است، شرکت ما تغییر آدرس داده و اسفندماه سال گذشته آدرس عوض شده است و در کسبوکار ما اینطور است که اگر نفس بکشیم میراث فرهنگی باید تایید کند و هنوز نتوانستیم آدرس خود را تغییر بدهیم درحالی که نزدیک به 5 ماه گذشته است و زمانی که آدرس را نمیتوانیم تغییر بدهیم رهن جای دفتر قبلی را قادر به دریافت آن نیستیم چرا که میگویند که باید مفاصای بیمه را بیاورید و مفاصای بیمه هم میگوید که باید مامور بیمه باید دفتر جدید را مشاهده کند و برای مراجعه مامور نیز باید ثبت شرکت باشد که ثبت شرکت را نیز باید میراث فرهنگی تایید کند! و امروز ما در میراث فرهنگی قفل شدهایم.
زمانیکه سازمانها با یکدیگر هماهنگ نیستند، این موضوعات، چالشها و مشکلات نیز پیش میآید. من پیشنهاد میکنم با "ووردپرس یا جوملا" یک سایتی را بالا بیاوریم و یکبار مدارک خود را در آن آپلود کنیم و کارت ملی و روزنامههای خود را در آنجا بارگذاری کنیم!
بزرگترین دغدغه من این است که پول و ارز وارد کشور شود و این شعار نیست، امروز نفت بسیار کم صادر میشود درحالی که هر گردشگر سلامت که وارد کشور میشود معادل 40 الی 50 بشکه نفت ارزآوری دارد و هر گردشگر سلامت نیز سه برابر گردشگر معمولی ارزآوری برای کشور به همراه دارد. امروز نفت را اگر بفروشیم پول آن چطور وارد کشور میشود؟! اما گردشگر سلامت ارز خود را با چمدان وارد کشور میکند.
تسنیم: مزایا و آورده استارتاپ شما برای اقتصاد و فرهنگ کشور چه بوده است؟
گردشگری سلامت اصطلاحاً یک صنعت پردرگیر است و از زمانی که توریست وارد شهر فرودگاهی امام میشود، صنایع و گروههای بسیار زیادی درگیر میشوند که شامل تاکسیرانی، هتلینگ، ترانسفر داخلی، کلینیک، موضوعات پزشکی، جراحها، خرید سوغاتیها، استخدام مترجم و ... هستند و این خلق ارزش در زنجیره تامین بسیار باارزش است؛ از آنطرف بسیاری از بیماران وارد شده به کشور همراهانی دارند که میتوان بستههای گردشگری برای همراهان بیمار نیز درنظر گرفت.
نکته مهم دیگر، اتفاقات فرهنگی است که در کشور رخ میدهد چرا که یک توریست بعد از دریافت خدمات خوب و بازگشت به کشور خود، از ایران در شبکههای اجتماعی تعریف میکند. امروز رایزنهای فرهنگی چقدر بودجه دریافت میکنند؟! تعدادی از بیماران ما از هتل بیرون نمیآمدند که اگر به بیرون از هتل بیاییم به ما تجاوز میکنند که این حاصل تبلیغات مسموم خارج از ایران است؛ ما روز آخر حضور توریستها در کشور به آنها صنایع دستی هدیه میدهیم، به عنوان مثال دیروز از کانادا مریض داشتیم که کوزههای مینیاتوری به وی هدیه دادیم که با خوشحالی و استقبال بسیار گرم این توریست مواجه شدیم.
در موضوع پروازهای مستقیم، فرودگاه استانبول نه مثل یک شهر بلکه مثل یک استان است چقدر پرواز مستقیم از نقاط مختلف دنیا به آنجا وجود دارد؛ اما امروز به عنوان مثال مریض ما از نیوزیلند 26 ساعت در پرواز است که از دوحه یا استانبول به ایران پرواز میکند و در واقع همین دو پروازه بودن مشکل بزرگی است و بسیاری از بیماران بعد از اطلاع از دو پروازه بودن از سفر به ایران منصرف میشوند؛ امروز در تهران چند هتل خوب مشغول به فعالیت است؟ شاید به اندازه انگشتان یک دست نیز نشود در حالی که شهر استانبول 3 هزار هتل دارد که اگر هزار هتل آنها نیز خوب نباشند 2 هزار هتل خوب در همه نقاط استانبول دارد. در مدیکال توریسم یک قاعدهای وجود دارد که میگویند فاصله بیمارستان تا هتل کوتاه باشد در حالی که در ایران این مسائل رعایت نشده است.
رقبای منطقهای ما در موضوع مدیکال توریسم، کشورهای هند و ترکیه هستند یا در مثال دیگر در کشور افغانستان که همزبان ما هستند شهر کابل افراد پولدار و متمول زیادی دارد و با توجه به نیاز درمانی مردم این شهر و نبود زیرساختهای پزشکی قوی در افغانستان به هند سفر میکنند اما به ایران یا به عنوان مثال به شهر مشهد سفر نمیکنند؛ ما با سفیر ایران در کابل جلسهای داشتیم که وی بیان کرد که روزانه یک سفر از کابل به هند فقط برای گردشگری سلامت انجام میشود که این آمار برای کابل به تهران برای امور درمانی هفتهای یک پرواز است! در واقع مردم افغانستان کشوری را به عنوان مقصد درمانی انتخاب کردهاند که زبان و فرهنگشان اصلاً یکسان نیست و هزینههای درمانی نیز نسبت به ایران بسیار بالاتر است و بهداشت عمومی و سطح پزشکان نیز بسیار پایینتر از ایران است.
ما در نمایشگاه "جیتکس" از ژاپن بازدیدکننده داشتیم که از ما درخواست کردند که برایشان پلتفرم طراحی کنیم یا در شهر "مسکو" یک سازمانی شبیه سازمان تامین اجتماعی که برای موضوعات بیمهای شهروندان روسی ایجاد شده است از ما درخواست کرد که همین پلتفرم را در روسیه اجرایی کنیم؛ با همین وضعیت بحرانی کرونا، ماهانه بیش از 1000 درخواست درمانی از نقاط مختلف دنیا داریم و این ترافیک بسیار زیادی است.
انتهای پیام/