اهداف عربستان از مذاکرات صلح یمن در ریاض/ چرا منصور هادی دعوت نشد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در حالی که با فشارهای نظامی انصارالله بر سعودی‌ها، ریاض مجبور شده است که برای توقف حملات موشکی و پهبادی یمنی‌ها با پیشنهاد آتش بس دو ماهه صنعا موافقت کند، در چنین وضعیتی عربستان میزبانی نشستی به اصطلاح یمنی – یمنی را با حضور نمایندگان بخشی از قبایل، احزاب و گروه‌های شبه نظامی یمنی بر عهده گرفته است.

برگزاری این نشست با شعار تعیین روند آینده سیاسی یمن، در شرایطی صورت می‌گیرد که با وجود دعوت از انصارالله و دولت نجات ملی در صنعا برای حضور در این نشست از سوی شورای همکاری خلیج فارس، اما نمایندگان این گروه و دیگر متحدان آن با رد صلاحیت عربستان سعودی به عنوان دشمن اصلی یمن برای برگزاری چنین نشستی، هرگونه مذاکره در شرایط تداوم جنگ و محاصره و فشار علیه مردم یمن را نامشروع و فاقد نتیجه مثبت برای حفظ منافع ملی یمن عنوان کردند.

اما حتی اکنون که طبیعتاً با عدم مشارکت مهمترین جناح عرصه معادلات قدرت در یمن، نشست ریاض از پیش شکست خورده و در حد یک نمایش تبلیغاتی و بدون نتیجه تلقی خواهد شد، اما اقدامات سعودی‌ها در نحوه برگزاری این نشست، تاحدودی برملا کننده برخی از برنامه‌ها و اهداف استراتژیک ریاض برای آینده یمن می‌باشد.

تداوم وضعیت جنگ و فشار

نشست ریاض بیش از آنکه نمایانگر اراده واقعی ریاض برای توقف تجاوز 8 ساله به خاک یمن و رفع محاصره غیرانسانی این کشور باشد، بر محوریت بازسازی چهره مخدوش شده ائتلاف سعودی در اذهان بین‌المللی قرار دارد. از طرف دیگر سعودی‌ها برای خلاصی از فشار حملات بی‌امان یمنی‌ها به مراکز نفتی و اقتصادی خود به نمایش مصالحه‌جویانه‌ای که بتواند جامعه بین‌المللی را در مورد خواست حل سیاسی بحران یمن اقناع سازد.

دراین راستا تلاش برای بازگشایی مسیر خریدهای تسلیحاتی از غرب بویژه دولت بایدن و ترمیم روابط با غرب نیز هدف‌گذاری شده است چنانکه تیم لندرکینگ فرستاده ویژه آمریکا در امور یمن گفته است: «فکر می‌کنم این گام در یمن قطعاً روابط آمریکا با عربستان سعودی و امارات را تقویت می‌کند». همچنین یک دیپلمات ارشد آمریکایی گفته است که واشنگتن برای جلوگیری از حملات بیشتر صنعا، فروش نظامی مناسب را به عربستان سعودی و امارات ارائه کرده است.

در هفته‌های اخیر روابط سرد میان واشنگتن و کشورهای عربستان و امارات در سایه جنگ اوکراین تشدید نیز شده است به صورتی که با بالا رفتن قیمت نفت، رئیس‌جمهور آمریکا مقامات ارشد خود را به عربستان سعودی و امارات اعزام کرده و از ریاض خواست تا تولید نفت خود را بیشتر کنند اما هر دو این کشورها از پذیرش این درخواست سرباز زدند.

در این صورت فروش تسلیحاتی به این کشورها برای تداوم جنگ و حتی امکان بازگرداندن انصارالله به لیست گروه‌های تروریستی از سوی واشنگتن می‌تواند در ازای افزایش تولید نفت صورت بگیرد.

خواب‌های ریاض برای جنوب یمن

هشت سال جنگ بی‌حاصل برای عربستان سعودی بدون دستاورد خاصی و با هزینه بسیار گزاف مالی و سیاسی و حیثیتی در یمن سپری شده است و سعودی‌ها ناامید از کسب اهداف اولیه شروع تجاوز به خاک یمن، به کسب حداقل منافعی در خاک یمن پیش از پایان جنگ می‌اندیشند.

امارات از ابتدای ورود به ائتلاف با عربستان، بهره‌گیری از منابع و موقعیت اقتصادی و ژئواستراتژیک بنادر و جزایر جنوب یمن را در دستور کار قرار داده و تمرکز خود را بر این حوزه نهاد. این در حالی است که امارات هزینه‌های بسیار کمتری از عربستان متحمل نموده و در دستیابی به اهداف خود موفقیت بیشتری داشته است.

این وضعیت با شکست جبهه متحدان عربستان در شمال و مرکز و غرب یمن، آغاز رقابت میان ریاض و ابوظبی برای بهره‌‎گیری از کیک جنوب یمن را موجب شده است. در واقع عربستان در سالهای اخیر به دنبال تلاش برای افزایش نفوذ خود در جنوب یمن در رقابت با امارات می‌باشد.

در حالی که گفته می‌شود بیش از 600 نفر از سران حزب اخوانی اصلاح، نماینده‌هایی از جنوب یمن و نیروهای وابسته به امارات و عربستان در این نشست حضور دارند منابع یمنی خبر داده‌اند که سعودی‌ها برای این افراد امتیازات ویژه‌ای در نظر گرفته‌اند که شامل اعطای اقامت دائمی به آنها نیز می‌شود. طبیعتاً اعطای اقامت به این افراد گامی در جهت ایجاد شبکه متحدان و تقویت ارتباط با گروه‌ها و قبایل و شخصیت‌های جنوبی می‌باشد.

گذار رسمی عربستان از مهره سوخته منصور هادی

یکی از مهمترین پیامدها و ابعاد مورد اهمیت نشست ریاض را می‌توان ارسال سیگنال گذار از منصور هادی توسط سعودی‌ها دانست. در شرایطی که عربستان در سال 2015 به بهانه بازگرداندن منصور هادی به قدرت تجاوز نظامی 8 ساله خود علیه کشور یمن را آغاز کرد، در سالهای اخیر شکاف در ائتلاف شکست خورده سعودی به بروز اختلافات میان ریاض و منصور هادی نیز تسری یافته است.

پیش از این اعلام پایان استقرار رایگان منصور هادی و نمایندگان کابینه او در خاک عربستان و قطع پرداخت هزینه مالی هتل‌های محل اقامت آنها توسط دولت عربستان، نشانه‌های بروز بحران در روابط دولت مستعفی منصور هادی و ریاض را نمایان کرده بود اما اکنون عدم دعوت از منصور هادی و معاون او علی محسن الاحمر به نشست ریاض، پیام گذار از هادی در برنامه‌های آتی عربستان برای یمن را اثبات می‌کند.

این موضوع را نیز باید در راستای استراتژی اصلی سعودی در تلاش برای نزدیک شدن به جنوبی‌ها و افزایش نفوذ در مناطق جنوبی یمن تلقی کرد زیرا اولاً منصور هادی پس از 8 سال از شروع جنگ از کمترین مشروعیت عمومی در میان یمنی‌ها اعم از شمال و جنوب این کشور برخودار نیست و ثانیاً از سال 2019 که توافق ریاض برای ایجاد کابینه ائتلافی میان نیروهای شورای انتقالی وابسته به امارات و نزدیکان منصور هادی منعقد شد، این توافق راه به جایی نبرد و شکاف میان هادی و تشکیلات شورای انتقالی به مرور افزایش نیز یافته است.

منبع: الوقت

انتهای پیام/