قدیمی‌ترین مسجد ایران در مسیر ثبت جهانی قرار گرفت/ روایتی از مسجد چهل‌ستون


گروه استان‌ها- مسجد تاریخانه یکی از ارزشمندترین بناهای اسلامی کشور و بر اساس برخی نقل‌قول‌ها و اسناد، قدیمی‌ترین مسجد ایران محسوب شده است که هم‌اکنون در مسیر ثبت جهانی قرار دارد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از دامغان، مسجد تاریخانه دامغان یک اثر فاخر و یادگار عصر طلایی دامغان به‌عنوان شاهراه تجاری و ارتباطی شرق و غرب و به‌ویژه جاده ری به خراسان است که به خاطر معماری متفاوت آن هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.

تاریخانه ترکیبی از لفظ ترکی «تاری» به معنی خدا و «خانه» فارسی است و به معنی «خــدای خـانه»، عده‌ای بر این باورند که این مسجد در گذشته آتشکده بوده و در واقع مسجد روی آتشکده بنا شده است و پس از تسلط اعراب آن را «ناری خانه» به معنی آتش‌خانه خوانده‌اند و سپس به تاریخانه معروف شده است.

مسجد تاریخانه دامغان در «تاریخ صنایع ایران» یکی از مساجدی است که با توجه به قدمت آن ماندگاری خوبی داشته است.

اگر چه این مسجد دارای کتیبه‌ای که بتوان قدمت آن را دانست نیست اما نوع سبک بنا نشان می‌دهد که متعلق به قبل از سال 200 هجری است.

این بنای تاریخی اینرزوها در انتظار ثبت جهانی است؛ اما برای ثبت این مسجد تاریخی شهر صددروازه باید چه اقداماتی انجام داد سؤالی که مدیرکل میراث فرهنگی استان سمنان به آن جواب داده است.

امیر کرم زاده گفت: تاریخانه دامغان یک اثر فوق‌العاده هنری و تاریخی است که قابلیت ثبت جهانی دارد.

وی گفت: پرونده برای ثبت جهانی این اثر فاخر تهیه و اقدامات اولیه آن انجام شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان بر ضرورت تشکیل یک کارگروه در استان به محوریت شهرستان دامغان تأکید کرد و گفت: دستگاه‌های اجرایی مربوط باید یکسری اقداماتی را انجام دهند که مطابق با ضوابط سطح جهانی باشد و زمینه برای ثبت جهانی این اثر تاریخی فراهم شود و موانعی بر سر راه آن وجود نداشته باشد.

کرم زاده با بیان اینکه تاریخانه دامغان در حال حاضر در نوبت سطح جهانی است تصریح کرد: تا زمانی که موقع رسیدگی به پرونده برسد باید این زیرساخت‌ها و عملیاتی که یونسکو برای ثبت جهانی از ما انتظار دارد را ایجاد کنیم.

وی به برخی از اقدامات برای همواره کردن مسیر ثبت جهانی مسجد تاریخانه دامغان اشاره کرد و گفت: یکی از آن‌ها منظر(بهسازی بصری) است و یکی دیگر بناهایی است که در اطراف این بناهای تاریخی ساخته شده و بعد الحاق شده که باید برچیده شود و مردم و مسئولان مشارکت کنند که این بنای فاخر ثبت جهانی شود.

مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان تصریح کرد: ما تا زمانی که قرار است پرونده تاریخانه دامغان در کمیسیون جهانی یونسکو مطرح شود حتماً باید زیرساخت‌ها ایجاد شوند تا ثبت صورت گیرد.

به هر صورت مسجد تاریخانه «چهل‌ستون» دامغان باید با همتی ثبت جهانی شود، مسجدی که در ایام نوروز و دیگر روزهای سال پذیرای بسیاری از مسافران، گردشگران و علاقه‌مندان هنر ناب معماری ایرانی و اسلامی و تاریخ کهن این مرزوبوم است.

انتهای پیام/363/ح