گزارش| درخواست اصفهانی‌ها از دولت و مجلس برای احیای زاینده‌رود/ نگرانی از بحران زیست‌محیطی برای ۵ استان


گروه استان‌ها ـ مردم استان اصفهان در ادامه فعالیت‌های نجیبانه و مسالمت‌آمیز خود به منظور رفع مشکلات حوضه آبریز زاینده‌رود، در پویشی خودجوش به بیان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود در خصوص مشکلات حوضه آبریز زاینده‌رود پرداختند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، مشکلات حوضه آبریز زاینده‌رود که طی دو دهه گذشته دغدغه مردم خطه مرکزی کشور و مسئولان دوره‌های مختلف تبدیل شده، این روزها از جامعه نخبگانی به نقطه‌نظرات و دغدغه‌های مردم نیز راه پیدا کرده و درخواست برای عزم و اراده همگانی در این خصوص، کلیدواژه مشترک مردمان استان اصفهان است.

استان اصفهان با بیش از 5 میلیون نفر جمعیت، به عنوان یکی از استان‌های تأثیرگذار کشور در حوزه‌های مختلف همچون گردشگری، صنعت، اشتغال، تولید ملی و ده‌ها ظرفیت دیگر به شمار می‌رود که سالانه میلیاردها تومان بودجه را به خزانه کشور واریز می‌کند.

این در شرایطی است که شاهرگ حیاتی خطه مرکزی کشور که با عبور از استان‌های مختلف در استان اصفهان همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین الزامات حیات به شمار می‌رفته، طی چند دهه گذشته با نگاه‌های مدیریتی متفاوت و بی‌توجهی‌های صورت گرفته، بارگذاری‌های قابل توجه و عدم مدیریت صحیح و یکپارچه، تبدیل به یک رودخانه فصلی شده و این موضوع محیط زیست و در یک کلام زندگی در استان اصفهان را با خطر روبرو کرده است.

خشکی تالاب گاوخونی که به گفته معاون اداره‌کل محیط زیست استان اصفهان به 99 درصد این تالاب مهم و بین‌المللی رسیده، زنگ خطری است که این روزها به صدا در آمده و تابستانی پر از چالش‌های مختلف زیست‌محیطی، گرد و غبار و آسیب‌های جبران‌ناپذیر را نوید می‌دهد.

به گفته مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان، خشکی تالاب گاوخونی، نه فقط استان اصفهان که 5 استان مهم و تأثیرگذار ایران از جمله پایتخت کشور را درگیر خود می‌کند و آسیب‌های جبران ناپذیری به دنبال دارد.

بر اساس مصوبات 9 ماده‌ای شورای آب که بعد از طومار شیخ بهایی، از مستندات مهم قانونی و الزام‌آور در نظام توزیع عادلانه آب کشور به شمار می‌رود، هرگونه بارگذاری جدید بر حوضه آبریز زاینده‌رود ممنوع است و این موضوع همواره از سوی مسئولان استان‌های مختلف حوضه آبریز زاینده‌رود اعلام شده و مورد وثوق دولت‌های مختلف بوده است.

این در شرایطی است که طی روزهای گذشته، اجرایی شدن پروژه انتقال آب بن ـ بروجن به عنوان یکی از پروژه‌های انتقال آب بر بستر حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود مورد توجه قرار گرفته و به گفته عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، این پروژه در آستانه تکمیل است. این در شرایطی است که به گفته کارشناسان، بارگذاری جدید بر حوضه آبریز زاینده‌رود، مرگ قطعی تالاب گاوخونی و حیات استان‌های مرکزی کشور را به دنبال خواهد داشت.

مردم اصفهان روز جمعه 28 آبان سال 1400 با حضور در بستر خشک رودخانه زاینده‌رود، در تجمعی چند ده هزار نفری، به صورت مسالمت‌آمیز، اعتراض خود را نسبت به خشکی زاینده‌رود اعلام کرده و خواستار احیای این حوضه مهم آبریز شدند. این تجمع که در نوع خود بی‌نظیر بود و به صورت مسالمت‌آمیز، یک خواسته زیست‌محیطی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را مطرح می‌کرد، وزیر نیرو را به اصفهان کشاند تا صدای مردم و کشاورزان اصفهان را بشنود. همزمان استاندار اصفهان نیز پیگیر رفع مشکلات این حوضه شد تا زاینده‌رود به عنوان یک خواسته مهم ملی، مورد توجه مسئولان ارشد کشور قرار گیرد.

از هفته گذشته و با اعلام قطعی شدن بارگذاری جدید بر حوضه آبریز زاینده‌رود در قالب این پروژه، مردم اصفهان در ابتکاری متفاوت، اعتراض نجیبانه و مسالمت‌آمیز خود را در شبکه‌های اجتماعی مطرح کردند.

در همین راستا، مردم، چهره‌های رسانه‌ای، فعالان مجازی، پویش مطالبه‌گری نجیبانه جلوگیری از بارگذاری جدید بر حوضه آبریز فقیر زاینده‌رود را خواستار شدند و با عنوان «طوفان همدلی» در شبکه‌های اجتماعی، با هشتگ‌هایی از جمله «زاینده‌رود من کو» در آخرین پست صفحات مقامات اصلی کشور به ویژه سران سه قوه مجریه، قضائیه و مجلس اعتراض خود را نسبت به عدم وعده‌های محقق شده پیرامون معضلات زاینده‌رود از سوی وزارت نیرو و به دنبال آن انتقال تعجب‌برانگیز آب از حوضه فقیر آبریز زاینده‌رود به این پروژه نشان دادند. این در شرایطی است که به گفته کارشناسان و مسئولان، راهکارهای علمی و منطقی برای تأمین آب مناطق استان چهارمحال و بختیاری وجود دارد و نیاز به بارگذاری جدید بر حوضه آبریز زاینده‌رود وجود ندارد. به گفته طغیانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، می‌توان در حوضه آبریز دیگری که این منطقه، از آن استفاده می‌کند، آب را به آن مناطق رساند و نیاز به بارگذاری جدید بر زاینده‌رود وجود ندارد.

به دنبال انتشار سراسری این پویش مردمی و مطالبه‌گرانه، هشتگ‌های مختلفی در این خصوص بر پست مقامات و سران کشور نقش بست. به گفته «احمد مقیمی» یکی از فعالان عرصه مطالبه‌گری در اصفهان و بررسی‌های خبرنگار تسنیم در اصفهان تا شامگاه چهارشنبه 25 فروردین 1401 ده‌ها هزار نفر در زیر آخرین پست‌های صفحات حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس‌جمهور، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، غلامحسین اژه‌ای رئیس قوه قضائیه، سیدرضا مرتضوی، استاندار اصفهان و صفحه رسمی رسانه سراسری 2030 با درج هشتگ‌های «زاینده‌رود من کو»، «زاینده‌رود را زنده می‌خواهیم» و هشتگ‌های دیگر اعتراض خود را نسبت به بارگذاری جدید بر این حوضه آبریز اعلام داشتند.

وی افزود: مردم و مطالبه‌گران این استان در راستای پیگیری احقاق حقوق حقه حوضه آبریز زاینده‌رود، به صورت مسالمت‌آمیز و در قالب تِرِندسازی هشتگ‌های مطرح شده، اعتراض خود را نسبت به عدم تحقق وعده‌های مسئولان در این زمینه اعلام کردند.

درخواست ویژه از نمایندگان استان برای پیگیری قانونی مشکلات این حوضه

اما جریان مطالبه‌گری پیرامون تأمین حق طبیعی مردم اصفهان که همان جریان دائمی زاینده‌رود است تنها به مردم و فعالان و کنش‌گران شبکه‌های مجازی محدود نشد و از سوی نمایندگان مردم و نمایندگان اصفهان در مجلس شورای اسلامی در ابعاد و گستره‌های مختلف ملی، استانی و شهری تداوم پیدا کرد.

در همین راستا، مقیمی، از چهره‌های مطالبه‌گر اصفهان، در پویشی به پرسش از نمایندگان استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی پیرامون این پروژه پرداخت و نظر این نمایندگان را درباره آن جویا شد. از میان 18 نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی 13 نفر از آنها نظر خود را نسبت به تأمین آب پروژه انتقال آب بن ـ بروجن از حوضه آبریز زاینده‌رود اعلام داشتند که در این میان برخی از نمایندگان همچون «سید ناصر موسوی لارگانی» نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی و «حسین رجایی ریزی»، نماینده مردم لنجان در مجلس شورای اسلامی انجام این پروژه و انتقال آب به آن را علاوه بر غیرقانونی بودن، غیرشرعی نیز دانسته‌اند.

موسوی لارگانی، رئیس مجمع نمایندگان استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی در این زمینه می‌گوید: در مجلس شورای اسلامی تذکر دادم که با این موضوع به شدت مخالفم، یعنی با رانت و فشار عده‌ای معدود با جاروجنجال، 50 میلیون متر مکعب از آب زاینده‌رود اصفهان قرار است به یغما برود.

از سوی دیگر، اکثر نمایندگان مجلس شورای اسلامی این انتقال را خلاف قانون و شورای عالی 9 ماده‌ای آب دانستند. «امیرحسین بانکی‌پور»، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: طبعاً طبق قوانین و مصوبات قبلی شورای آب هرگونه بارگذاری جدید بر حوضه زاینده‌رود بدون تأمین منابع آن خلاف قانون است.

همچنین برخی دیگر از نمایندگان این موضوع را نه تنها برخلاف قانون بلکه از نظر علمی نیز آن را مردود دانسته‌اند، که در این باره «مهدی طغیانی» نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: این طرح آبرسانی نه تنها از نظر قانونی به جهت اینکه خلاف مصوبات شورای عالی آب است و رأی صریح دادگاه بر توقف طرح، مردود است بلکه از نظر علمی نیز انتقال آب از حوضه آبریز فقیر زاینده‌رود به حوضه پُرآب کارون غلط است.

پیش از آن نیز زمزمه‌هایی از نمایندگان مبنی بر اعتراض به وزیر نیرو به موجب عدم تحقق عمده وعده‌های ایشان پس از سفرشان در آبان‌ماه سال 1400 به اصفهان به گوش می‌رسید که در همین راستا طغیانی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان عنوان کرد: اگر بخواهیم وعده‌های وزیر نیرو پس از سفر ایشان به اصفهان را ارزیابی کنیم می‌توان گفت حتی 10 درصد آن نیز عملی نشده است.

برنامه جامعی برای حل چالش آب در کشور وجود ندارد

«زهرا شیخی» از دیگر نمایندگان مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی پیرامون بدعهدی‌های صورت گرفته از سوی «علی‌اکبر محرابیان»، وزیر نیرو، ضمن اعلام مخالفت خود با انتقال آب به بن ـ بروجن، گفت: متأسفانه آن‌طور که مشخص است وزارت نیرو برنامه جامعی برای حل چالش آب در کشور ندارد. وزیر به وعده‌ها و تعهدات خود در قبال مردم و محیط زیست اصفهان عمل نکرده و به نظر برنامه‌ای هم برای این کار ندارد.

مردم شریف و نجیب استان و کلانشهر اصفهان در کمتر از یک سال، دومین باری است که اعتراض خود را نسبت به بی‌عدالتی در حوزه توزیع آب و نگرانی از وقوع خطرات احتمالی و قطعی پیش‌بینی شده در استان اصفهان که یکی از نقاط مهم گردشگری، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و صنعت کشور به شمار می‌رود، نشان داده‌اند.

بحران فرونشست، مشکلات ناشی از خشکسالی و تسری گرد و غبار این استان به خط مرکزی کشور و ده‌ها مشکل دیگر، از جمله مسائلی است که با بارگذاری جدید بر حوضه آبریز زاینده‌رود، اتفاق می‌افتد.

می‌توان با همراهی، هم‌افزایی و نگاه منطقی به مسائل قانونی و عمل به قانون و مصوبات 9 ماده‌ای شورای عالی آب در حوضه آبریز زاینده‌رود، یک بار برای همیشه، زاینده‌رود را زنده کرد.

انتهای پیام/163/ش/؛