ناتو منتظر ما نیست/ باید مثل ایران ارتش خودمان را داشته باشیم| گفتگو با سفیر اوکراین در تهران
سرگئی بوردیلیاک گفت: کشورهای غربی برای پذیرش عضویت اوکراین در ناتو آماده نبودند، پس برای چه ما به جایی برویم که در آنجا منتظر ما نیستند؟ ما باید مثل ایران ارتش خودمان را داشته باشیم و روی آن سرمایه‌گذاری کنیم.
خبرگزاری تسنیمـ مهدی بختیاری: جنگ در اوکراین هنوز ادامه دارد و برخی تحلیلگران معتقد هستند این بحران می‌تواند تا ماهها و یا سالها ادامه پیدا کند؛ جنگی که شاید تا حد زیادی نگاه جامعه اوکراینی و سیاستمداران آن به غرب را تغییر داد. رئیس جمهور این کشور مدام از عدم حمایت کافی کشورهای غربی از اوکراین در برابر تهاجم روسیه انتقاد می‌کند و ناتو هم حاضر نشد عضویت اوکراین در این پیمان را بپذیرد و یا از آن حمایت کند.
در گفتگو با سرگئی بوردیلیاک سفیر کشور اوکراین در تهران، به تحلیل و بررسی این جنگ و برنامه آینده اوکراین در حوزه سیاست خارجی این کشور پرداختیم که متن آن به‌همراه فیلم این گفتگو را در ادامه می‌بینید:
** درخواست عضویت در ناتو علت جنگ روسیه علیه اوکراین نیست
* سؤال اول من درباره دلایل آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین است، برخی معتقدند علت اصلی این جنگ برخی رویکردهای دولت اوکراین در تضاد با سیاست‌های روسیه است، مثل اینکه اوکراین خواهان عضویت در ناتو است و روسیه گسترش ناتو به شرق را تهدیدی برای خودش می‌داند و یا اینکه روسها اعلام کردند می‌خواهند تهدید گروه‌های نازی یا نئونازی در اوکراین را از بین ببرند و برای همین هم حمله خودشان به اوکراین را نه یک جنگ بلکه یک عملیات ویژه عنوان کردند.
نظر شما چیست؟ چقدر این عوامل در شروع جنگ مؤثر بود؟
برخی تحلیلگران و مقامات روس و حتی تحلیلگران در کشورهای شرقی و بعضی از مقامات ایران علت اصلی حمله روسیه را همین مسئله یعنی گسترش ناتو به‌سمت شرق می‌دانند.
اوکراین چند بار اعلام کرده بود که می‌خواهد عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) شود و این حق حتی در قانون اساسی اوکراین هم آمده است.
کسانی که طی چند سال اخیر پیگیر این موضوع بودند می‌دانند که رئیس جمهور اوکراین آقای ولادیمیر زلنسکی چند بار از مقام‌های غربی و کشورهای اروپایی در این باره سؤال کرده است که؛ آیا حاضر هستند اوکراین را در ناتو بپذیرند؟ و آنها چه پاسخی دادند،
مثلاً آقای بایدن رئیس جمهور آمریکا گفت که در زمان حاضر با عضویت اوکراین موافق نیست. آقای یِنس استولتنبرگ دبیر ناتو هم گفت که با عضویت اوکراین برای ده تا بیست سال آینده موافق نیست. صدراعظم پیشین آلمان خانم مرکل گفته بود که اوکراین باید برای عضویت در ناتو، ابتدا یک‌سری اصلاحات را انجام دهد. رئیس جمهور فرانسه آقای ماکرون گفت که اوکراین در زمان حاضر نمی‌تواند وارد ناتو شود. جانسون نخست وزیر بریتانیا هم گفته بود که اوکراین را به‌عنوان عضو این سازمان نمی‌پذیرد،
یعنی همه سیاستمداران غربی گفتند که "ما اوکراین را به‌عنوان عضو ناتو نمی‌پذیریم."
حالا من یک موضوع دیگر را می‌گویم که نگاه شما به این مسئله را که گسترش ناتو به شرق موجب حمله روسیه به اوکراین شده است 180 درجه تغییر می‌دهد،
بعد از تهاجم روسیه علیه اوکراین، دو کشور بی‌طرف اروپا یعنی سوئد و فنلاند اعلام کردند که خواستار عضویت در ناتو هستند و این درخواستشان را هم اعلام کردند.
ریاست ناتو اعلام کرد که؛ ما طی چند ماه آینده حاضر هستیم این موضوع را مطرح کنیم و این دو کشور را برای عضویت در ناتو بپذیریم.
موشک‌ها از فنلاند زودتر به پایتخت دوم روسیه یعنی سن‌پترزبورگ می‌رسند تا از اوکراین به مسکو، یعنی تهدید نظامی برای اوکراین از طرف فنلاند حتی بیشتر و خطرناکتر هست در مقایسه با آن تهدیدی که مسکو می‌گوید از سمت کیف و اوکراین می‌بیند، اما پوتین در قبال این تهدید از طرف فنلاند چه می‌کند؟ هیچی.
پس یک بار دیگر عرض می‌کنم، یک طرف، کشوری هست که می‌خواهد وارد ناتو بشود اما خود ناتو آن را نمی‌خواهد و عضویت او را نمی‌پذیرد، از طرف دیگر کشورهایی هستند که می‌خواهند عضو ناتو شوند و حتی ریاست ناتو هم اعلام می‌کند که حاضر است آنها را بپذیرد.
کشورهایی هم که می‌خواهند عضو ناتو شوند، در مقایسه با اوکراین، تهدید بیشتری برای روسیه هستند، اما آقای پوتین نیروهای خودش را می‌فرستد تا مردم غیرنظامی اوکراین را بکُشند، به دختران و زنان اوکراینی تجاوز کنند و همه تأسیسات غیرنظامی را منهدم کنند و از بین ببرند.
آقای پوتین باید جنگ در اوکراین را بلافاصله تمام کند و جنگ دیگری را علیه آن کشورهایی که تهدیدی برایش هستند شروع کند.
بنابراین علت اصلی تهاجم روسیه علیه اوکراین، عضویت در ناتو نیست و آن تحلیلگران و سیاستمدارانی که چه در غرب و چه در شرق می‌گویند علت اصلی حمله پوتین به اوکراین، عضویت در ناتو بود، من می‌خواهم این‌طور باور کنم که اشتباه می‌کنند.
اما در مورد ادعای حضور گروه‌های نئونازی در اوکراین؛ الآن هزاران خبرنگار خارجی در اوکراین فعالیت دارند و همه آنها تلاش می‌کنند گروه‌های نئونازی را پیدا کنند اما نتوانستند، چون گروه‌های نئونازی در اوکراین نیستند.
شما نمی‌توانید یک گربه سیاه را در یک اتاق تاریک پیدا کنید به‌خصوص اینکه این گربه در اتاق هم نیست، شما نمی‌توانید گروه‌های نئونازی را در اوکراین پیدا کنید چون اصلاً چنین گروه‌هایی در اوکراین نداریم.
75 درصد مردم و یا شاید بیشتر، در آخرین انتخابات ریاست‌جمهوری اوکراین به رئیس‌جمهوری رأی دادند که خودش یهودی است، پس این موضوعات درباره حضور نئونازی‌ها در اوکراین بیشتر فیک نیوز است.
** نازی‌بودن مردم اوکراین کذب است
* بیشتر اظهارات به‌سمت گروه‌هایی مثل واحد آزوف است که الآن هم در اوکراین علیه روسیه می‌جنگند و از آنها به‌عنوان گروه‌های نئونازی نام برده می‌شود.
شما به تابعیت و اصالت نیروها و سربازانی که در واحد آزوف حضور دارند نگاه کنید، اکثریتشان به‌زبان روسی صحبت می‌کنند. شما نگاه کنید چه‌کسانی آنجا حضور دارند و چه‌کسی علیه روسیه می‌جنگند، اوکراینی‌ها هستند، تاتارها، یهودی‌ها، لهستانی‌ها و نمایندگان کشورهای دیگر که اصالتشان متفاوت است، البته تاتارهایی هم که در واحد آزوف می‌جنگند، مسلمان هستند که خیلی هم خوب می‌جنگند و حرفه‌ای هستند به‌طوری که بعد از گذشت حدوداً یک ماه و نیم از شروع جنگ، روسها علی‌رغم به‌کارگیری بهترین و پیشرفته‌ترین نیروها و تجهیزات دریایی‌شان نتوانستند برای تصرف شهر ماریوپول هیچ کاری بکنند.
از سال 2014ـ2015، زمانی که جنگ روسیه علیه اوکراین شروع شد، واحدهایی با بهترین و پیشرفته‌ترین قابلیت نظامی برای دفاع در شرق اوکراین تشکیل شدند که اکثر نیروها و سربازان این واحدهایی که روسیه ادعا می‌کند نئونازی هستند، به‌زبان روسی صحبت می‌کنند.
ما در واقع از سال 2014 و 2015 یعنی هشت سال است که در جنگ علیه روسیه هستیم؛ جنگی که در منطقه دونباز شروع شد و الآن این جنگ بعد از تهاجم روسیه به اوکراین، یک جنگ تمام‌عیار شده است.
نئونازی بودن مردم اوکراین و یا حضور گروه‌های نئونازی در اوکراین اصلاً دلیلی برای حمله روسیه نیست، این تهاجم، تصمیم شخصی پوتین بود.
علت جنگ روسیه علیه اوکراین این است که ما با روسها متفاوت هستیم و می‌خواهیم خودمان مسیر توسعه کشورمان را انتخاب کنیم.
سه منبع و سه مقاله توضیحاتی در مورد دلایل اصلی جنگ پوتین علیه اوکراین ارائه کردند؛ یکی از آنها مقاله‌ای است که پوتین در مورد مشترک بودن روسها و اوکراینی‌ها نوشته است.
منابعی که من اشاره می‌کنم، همه به‌زبان انگلیسی ترجمه شده است و شما می‌توانید آنها را در گوگل سرچ کنید و پیدا کنید.
در آن مقاله، ادعا می‌کند که اوکراینی‌ها یک گروه جداشده از روسها هستند و مردمی که در اوکراین زندگی می‌کنند، در سطح روسها نیستند.
منبع دومی که می‌خواهم به آن اشاره کنم، سخنرانی آقای پوتین در 24 فوریه سال 2022 است که در آنجا به نکاتی اشاره می‌کند که خیلی شبیه سخنرانی آدولف هیتلر در اول سپتامبر 1939 است یعنی قبل از تهاجم آلمان نازی به لهستان است و حتی یک جاهایی متن هردو مثل هم است.
سومین منبعی که من می‌خواهم به آن اشاره کنم، در خبرگزاری ریانووستی منتشر شده بود که حکم صداوسیما را برای روسیه دارد.
در آنجا، اینکه روسیه باید با اوکراین چه‌کار کند، توضیح داده شده و حتی برنامه و طرح کُشتن، نسل‌کشی و از بین بردن مردم اوکراین هم به‌وضوح آمده است.
این چیزهایی که من به شما می‌گویم، تصورات من نیست، اینها مواردی است که در ریانووستی آمده است. آنها می‌نویسند که با وجود کشورهایی مثل گرجستان و لهستان و کشورهای بالتیک، اوکراین یک کشور و ملت مصنوعی است.
موضوع دوم که در این مقاله آمده، این است که با توجه به نکته اول، اوکراین نباید وجود داشته باشد و حتی کلمه اوکراین باید از همه کتاب‌های تاریخی و از همه نشریات حذف شود و نیروهای مسلح اوکراین یا واحدهای نظامی و شبه‌نظامی اوکراین هم که آنها ادعا می‌کنند نازی یا نئونازی هستند، باید در میدان جنگ نابود شوند.
ریاست‌جمهوری اوکراین باید نابود شود و به‌جای آن، یک اداره یا ریاست نظامی روسیه قرار بگیرد.
آن بخشی از مردم اوکراین که روسها ادعا می‌کنند که نازی هستند باید به‌طور فیزیکی نابود شوند و بخش‌های دیگر باید در کارهای سخت ساختمانی و بازسازی تأسیسات و شهرها و روستاهایی که توسط نیروهای روسیه نابود شده بودند، به‌کار گرفته شوند.
در این مقاله آمده بود که کارمندان دولتی اوکراین مثل اساتید مدارس، دیپلمات‌ها و افسران نظامی که برای دولت کار کردند، باید به‌طور فیزیکی نابود شوند.
ما شاهد جنایت‌های نیروهای روسیه در شهر بوچا در نزدیکی کی‌یف بودیم اما بوچا کوچکترین نمونه از آن جنایاتی است که آنها این روزها مرتکب می‌شوند و به آن ادامه می‌دهند، الآن همه با بوچا آشنا هستند. این جنایاتی که آنجا رخ داد، مرحله به مرحله مطابق همان موضوعاتی است که در آن مقاله آمده است.
این مقاله که گفتم در ریانووستی منتشر شده که «با اوکراین چه کنیم»، به‌عنوان یک نمونه و یک شاهد در دادگاه بین‌المللی لاهه ثبت شده است.
* شما به کشتار غیرنظامیان در اوکراین اشاره کردید، یک‌سری شبهاتی هم در همین رابطه مطرح می‌شود، مثلاً یک شبکه ایتالیایی فیلمی منتشر کرده و مدعی شده است که روی موشک‌های اصابت‌کرده به راه‌آهن کراماتورسک، شماره سریالهای اوکراینی حک شده است و این را دلیلی گرفته است برای اینکه موشک‌ها از طرف خود اوکراین شلیک شدند و ما با یک نوع فیک نیوز مواجه هستیم، یا مثلاً برخی فیلم‌های دیگر که اصالت و صحت آنها زیر سؤال رفته است، یعنی در واقع چیزی مثل عملکرد کلاه‌سفیدها در سوریه که خط یک عملیات روانی را دنبال می‌کردند. برخی هم معتقدند این کشتارها توسط همان واحد آزوف برای یک بهره‌برداری رسانه‌ای صورت گرفته است، نظر شما در این باره چیست؟
من خیلی با احتیاط با این اخبار برخورد می‌کنم.
شهر بوچا در اوکراین چیزی شبیه لواسان در اطراف تهران است که بیشتر تفریحی است. بعد از اینکه نیروهای مسلح اوکراین وارد این شهر یا شهرهای دیگر نزدیک آن شدند، صدها خبرنگار خارجی همراهشان بودند و همه شواهد جنایات نیروهای روسیه را در آنجا دیدند و ضبط کردند. یک کمیسیون بین‌المللی هم تشکیل شده است که کار خودش را می‌کند. بهترین محققان و بهترین دادستان‌ها و وکلای جهان روی این صحنه و این جرمها کار می‌کنند که ما بعداً همه این شواهد را در دادگاه بین‌المللی لاهه خواهیم دید.
در مورد اصابت موشک به راه‌آهن شهر کراماتورسک هم اطلاعات زیادی منتشر شده است که نشان می‌دهد موشک از کجا شلیک شده است، البته شاید شما ایرانی‌ها، داده‌های اطلاعاتی آمریکا یا بریتانیا را باور نکنید ولی سازمان‌های اطلاعاتی مستقل هم همه چیز را اثبات کردند که این موشک از کجا آمده است و چه‌کسی آن را شلیک کرده است.
آن دو موشک به راه‌آهن شهر کراماتورسک خورده است.
* برخی معتقدند که آمریکا پیروز این بحران و جنگی است که اکنون در اوکراین شاهد آن هستیم، یعنی اوکراین به‌نوعی بین دعوای ابرقدرتها قربانی شده است و آمریکا می‌خواهد این را به اروپا بگوید که اگر از آنها پشتیبانی نکند، در برابر روسیه ناتوان هستند،
یا مثلاً می‌بینیم میان کشورهای اروپایی که وابستگی به انرژی روسیه دارند، نخست وزیر انگلیس به کی‌یف می‌آید که این وابستگی را ندارد، شما عملکرد غربی‌ها به‌خصوص آمریکا در این جنگ را چطور ارزیابی می‌کنید؟
به‌نظر من، اصلی‌ترین پیروز این جنگ چین است.
در مورد کشورهای دیگر که شما به آنها اشاره کردید، مثلاً ایالات متحده امریکا؛ آنها توان خودشان را نشان دادند و توانستند کشورهای غربی را متحد کنند، مثلاً بریتانیا توانست توان خودش را بعد از خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) نشان بدهد. از طرف دیگر برخی کشورهای اروپایی مثل فرانسه و آلمان یک حمایت ضعیف از خودشان نشان دادند و برای حمایت از اوکراین در جنگ مقابل کشور بزرگ روسیه آماده نبودند، اما همه این بازی‌های بازیکنان بین‌المللی چه‌ربطی به کشتار غیرنظامیان و تجاوز به دختران کوچک و زنان و جنایت‌های غیرانسانی و وحشتناک که توسط نیروهای روسیه انجام می‌شود دارد؟
** وزیر غربی به سفیر ما گفت "دو سه روز دیگر اوکراین وجود نخواهد داشت"
* در طول این جنگ ما چند بار شاهد بودیم که آقای زلنسکی رئیس جمهور اوکراین از عملکرد کشورهای غربی در حمایت از کشور اوکراین گلایه و انتقاد کرد، شما چه‌نظری راجع به رویکرد غربی‌ها در این جنگ دارید و چه‌میزان از حمایت آنها راضی هستید؟ مهمترین اقدامی که در این راستا در رسانه‌ها منتشر می‌شود این است که مثلاً روسیه را تحریم کردند و یا دیپلمات‌های روس را از برخی کشورها اخراج کردند.
من با اظهارات رئیس جمهور اوکراین آقای ولادیمیر زلنسکی موافق هستم. کمک‌های کشورهای غربی به اوکراین کافی نبوده است و من نارضایتی مردم اوکراین و رئیس‌جمهور را متوجه می‌شوم و درک می‌کنم.
این ضعف کشورها هم اصولی و نهادی است و ما شاهد هستیم که برخی رؤسای کشورهای غربی همچنان و مثل همیشه به بیزینس و تجارت خودشان با کشور روسیه ادامه می‌دهند. ما عدم اراده و توان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در برابر تجاوز یک کشور خارجی به یک کشور مستقل را هم دیدیم،
در واقع ما دلایل زیادی برای انتقاد به کشورهای غربی داریم.
در اولین روز حمله روسیه به اوکراین، یکی از سفرای ما در یک کشور غربی با وزیر دارایی آن کشور دیدار کرد و از آنها خواست کمک کنند. آن وزیر به سفیر ما گفته بود "یکی دو روز دیگر کشورتان وجود نخواهد داشت."
آنها این‌طور فکر می‌کردند که این جنگ خیلی زود خاتمه می‌یابد، از اول به ما تسلیحات خیلی سبک دادند چون فکر می‌کردند که این جنگ هم مثل جنگ مجاهدین افغانستان با روسیه، یک جنگ پارتیزانی خواهد بود.
بعد از جنایات روسها در شهر بوچا، کشورهای غربی آن تسلیحاتی را که برای ما خیلی ضروری بود و با آن می‌توانیم هم از خاک خودمان دفاع کنم و هم حمله کنیم و پیروز شویم، به ما می‌دهند،
حتی کشوری مثل آلمان که قبلاً نمی‌خواست تسلیحات و کمک‌های نظامی به ما بدهد الآن تصمیم گرفته است و همان تسلیحات ضروری را برای ما ارسال می‌کند.
به‌اعتقاد شخصی من، باید بیشتر از این دیپلمات‌های روس را اخراج کنند به‌خاطر اینکه آنها هم جنایتکار هستند.
کشورهای خارجی باید اقدامات بیشتری بکنند، مثلا بنادر را ببندند، سفارتخانه‌های روسیه را در سراسر جهان تعطیل و کارمندانشان را اخراج کنند.
روسیه و نیروهای نظامی‌اش به‌خاطر جنایت‌هایی که در اوکراین کردند باید محاکمه شوند، خیلی سخت می‌توان تصور کرد که در قرن بیست و یکم، کشوری دست به چنین جنایت‌هایی بزند.
** به‌خاطر خلع‌سلاح اوکراین بهای خونینی می‌پردازیم
* یکی دیگر از اظهارنظرهایی که رئیس جمهور اوکراین داشت و خیلی هم بازتاب پیدا کرد این بود که او ابراز تأسف کرد از اینکه کشورش در گذشته توان نظامی خودش مثل ظرفیت‌های هسته‌ای را از بین برد و این را یکی از دلایلی می‌داند که موجب تضعیف اوکراین و مورد تهاجم قرار گرفتن از سوی کشور دیگری عنوان کرد، چقدر این مسئله یعنی کنار گذاشتن و از بین بردن توانایی‌های نظامی مؤثر بوده است؟
در زمان حاضر هم روشنفکران و هم سیاستمداران اوکراینی و نیز افراد و اشخاص دیگر معتقدند که آن کار یعنی از بین بردن ظرفیت‌های نظامی و هسته‌ای یک اشتباه بزرگ بود، من الآن نمی‌توانم بگویم که آیا آن تصمیم جز یک جرم و خیانت بود.
در سال 1996 اوکراین یک کشور خیلی جوان و نحیف بود. این قرارداد در زمانی که اوکراین یک کشور جوان بود بسته شد که قرار بود طی آن، در برابر تحویل تسلیحات نظامی اوکراین، ضمانت‌های امنیتی داده شود و اتفاقاً یکی از امضاکنندگان آن قرارداد (قرارداد بوداپست) همین روسیه است.
ما آن زمان نمی‌توانستیم تصور کنیم که یک کشور ضمانت‌کننده بخواهد یک چنین تهاجمی را علیه کشورمان انجام بدهد.
ما در سال 1998 هم یک قرارداد بزرگ دوستی و همکاری با روسیه امضا کردیم، آن زمان هم چنین تصوری نداشتیم و الآن در برابر آن اشتباهی که اتفاق افتاد، بهای خونینی را پرداخت می‌کنیم.
** منتظر موج دوم حملات روسیه هستیم
* من برای اینکه این گفتگو زیاد طولانی نشود، یکی دو سؤال دیگر دارم که خواهش می‌کنم خیلی کوتاه به آنها پاسخ بدهید، قبل از آن لازم است یک نکته را بگویم و آن اینکه ما به‌عنوان یک رسانه سعی می‌کنیم بدون موضع‌گیری نسبت به دو طرف جنگ، اخبار و موضوعات و همچنین نظرات طرفین را به یک شکل منعکس کنیم. جمهوری اسلامی ایران هم البته مواضع خودش را در مخالفت با این جنگ اعلام کرده و از دو طرف خواسته است مسئله را در مذاکرات و با صلح حل کنند.
سؤال من از شما این است؛ دو طرف چه‌میزان به توافقاتی که در مذاکرات داشتند عمل کردند و اینکه تحلیل شما در خصوص مدت زمان این جنگ چیست؟
ما نظرات و تحلیل‌های مختلف را در مورد مدت زمان این جنگ و خاتمه آن شنیدیم.
اکثر تحلیلگران اوکراینی بر این باور هستند که مرحله فعال و داغ این جنگ چند ماه دیگر طول می‌کشد، برخی هم در غرب مثل رئیس ستاد ارتش آمریکا فکر می‌کنند که این جنگ می‌تواند چند سال طول بکشد اما اکثر تحلیلگران و نظامیان اوکراینی فکر می‌کنند این جنگ چند ماه دیگر ادامه خواهد داشت.
الآن ما منتظر موج دوم این جنگ هستیم چون روسیه در مرحله اول شکست خورده است. آنها فکر می‌کردند در همان چند روز اول می‌توانند سرزمین اوکراین را تصرف و ریاست‌جمهوری را سرنگون کنند.
تا امروز ما بیشتر از 19 هزار نیروی ارتش روسیه را کشتیم و بیش از 700 تانک را منهدم کردیم؛ یعنی بیشتر از ارتش آلمان و فرانسه، 150 هواپیما و جنگنده‌های مختلف را سرنگون کردیم و در واقع 4 ارتش زمینی، یک ارتش هوایی و یک ارتش زرهی از 10 ارتشی را که آنها دارند نابود کردیم و الآن منتظر موج دوم هستیم.
من موضع جمهوری اسلامی ایران را به‌جای بی‌طرفی، بیشتر بی‌تفاوتی عنوان می‌کنم. این کشور کوچک اوکراین نیست که به کشور بزرگ روسیه که بزرگترین کشور دنیاست حمله کرده باشد، این روسیه بزرگ است که به کشور کوچک اوکراین حمله کرده است.
بی‌طرفی یعنی اینکه بگوییم "در این جنگی که یک کشور به کشور دیگری حمله کرده است، آتش‌بس اعلام کنید و نیروهای خودتان را به آن طرف مرز برگردانید."
این روسیه است که حمله کرده است پس باید نیروهایش را برگرداند، باید همه شهرهایی را که نابود کردند بازسازی کنند و یا غرامت آن را بپردازند.
** ناتو منتظر ما نیست/ باید مثل ایران ارتش خودمان را داشته باشیم
* البته همان‌طور که بالاتر هم اشاره کردم، موضع جمهوری اسلامی ایران درقبال مسئله اوکراین، مخالفت با جنگ و پرهیز از کشتار غیرنظامیان و نیز دعوت طرفین به خویشتنداری و حل مشکل از طریق گفتگو اعلام شده است.
به‌عنوان سؤال آخر، با توجه به نکاتی که شما گفتید و در ابتدای این گفتگو هم اشاره کردید که علی‌رغم درخواست اوکراین، ناتو حاضر به پذیرش کشور شما نشد و نیز اینکه گفتید از شما در قبال تهاجم روسیه حمایتی هم نکرد، آیا باز هم اوکراین خواهان عضویت در ناتو است؟
کشورهای غربی برای پذیرش عضویت اوکراین در ناتو آماده نبودند، پس برای چه ما به جایی برویم که در آنجا منتظر ما نیستند؟
البته هزینه‌های عضویت در ناتو ارزان‌تر از حفظ و ایجاد یک ارتش ملی است چون در این صورت (عضویت در ناتو) دو درصد سود ناخالص کشور خرج می‌شود اما در صورت حفظ، ایجاد، توسعه و پشتیبانی یک ارتش ملی حدوداً 15تا19 درصد.
با این حال اگر کشورهای غربی و ناتو آماده پیوستن اوکراین نیستند، ما باید یک نمونه‌ای مثل اسرائیل را انتخاب کنیم که ارتش و نیروهای خودش را دارد و اگر شما الگوی اسرائیلی را دوست ندارید، می‌توان یک ایران در اروپای شرقی را انتخاب کرد که یک کشور، ارتش خودش را داشته باشد و از آن پشتیبانی و حمایت کند، روی آن سرمایه‌گذاری کند و تسلیحاتش را خودش تولید کند و توسعه دهد؛ البته بدون تحریم. و من امیدوارم که به‌زودی این تحریم‌ها از روی جمهوری اسلامی ایران برداشته شود.
در پایان من مطمئن هستم ما در این جنگ پیروز می‌شویم اما باز هم یک حمله جدیدی از طرف کشور متجاوز روسیه آغاز خواهد شد.
* من از شما تشکر می‌کنم که برای این گفتگو وقت گذاشتید و امیدوارم گفتگوی بعدی ما با شما درباره موضوعی غیر از جنگ باشد.
بله، می‌توان موضوعات دیگری را مطرح کرد، مثلاً در مورد تأمین امنیت غذایی ایران در برابر تأمین امنیت انرژی اوکراین.
ما امکانات و ظرفیت‌های زیادی برای توسعه همکاری‌های دوجانبه داریم و برای همکاری‌های گسترده آماده‌ایم فقط یک موضوع را باید حتماً حل کنیم و آن هم مسئله هواپیمای بوئینگ سرنگون‌شده در ایران است. بعد از حل‌وفصل این موضوع، هیچ محدودیتی برای توسعه همکاری‌های دوجانبه نخواهیم داشت.
انتهای پیام/+
