دو روایت دربارۀ فضیلت عجیب شب و روز عید فطر / فلسفۀ نماز عید فطر

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عید فطر در کنار عید قربان و عید غدیر از پر فضیلت‌ترین اعیاد سال شمرده می‌شود به گونه‌ای که اهل بیت علیهم‌السلام، شب این عید را کمتر از فضیلت شب قدر ندانسته‌اند. در این روز است که مؤمنان پس از یک ماه روزه‌داری، امید دارند که به فطرت پاک و زلال خود بازگردند و با بهره از انوار ملکوتی و کم کردن تعلقات دنیوی، زندگی خویش را برای همیشه در مسیر عبودیت و سکونت در درگاه قرب الهی قرار دهند. از این جهت خداوند معنویتی خاص به این روز عزیز می‌بخشد تا توجه مؤمنان را بیش از گذشته معطوف به محضریت خود کند. پیامبر صلی الله علیه و آله و سایر عترت  علیهم السلام نیز شب و روز این عید را بسیار گرامی می‌داشتند و دربارۀ فضائل آن لب به سخن می‌گشودند و مؤمنان را از غفلت نسبت به فضائل این روز بر حذر می‌داشتند. در ادامه، دو روایت دربارۀ فضائل عید فطر می‌خوانید:

روایت اول
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله ضمن سخنانی در فضیلت شب و روز عید فطر فرمود:

فَإِذَا کَانَتْ لَیْلَةُ الْفِطْرِ وَ هِیَ تُسَمَّى لَیْلَةَ الْجَوَائِزِ أَعْطَى اللَّهُ الْعَالَمِینَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسَابٍ ؛ فَإِذَا کَانَتْ غَدَاةُ یوْمِ الْفِطْرِ بَعَثَ اللَّهُ الْمَلَائِکَةَ فِی کُلِّ الْبِلَادِ فَیهْبِطُونَ إِلَى الْأَرْضِ وَ یقِفُونَ عَلَى أَفْوَاهِ السِّکَکِ فَیقُولُونَ یا أُمَّةَ مُحَمَّدٍ اخْرُجُوا إِلَى رَبٍّ کَرِیمٍ یعْطِی الْجَزِیلَ وَ یغْفِرُ الْعَظِیمَ؛ «... و چون شب عید فطر که شب جوائز نام دارد فرا رسد، خداوند پاداش عمل‌‏کنندگان را بدون حساب و شمارش ببخشد و چون صبح روز عید فرا رسد، خداوند فرشتگان را در تمام شهرها برانگیزد، پس در زمین فرود آیند و سر کوچه و گذرها بایستند و گویند: اى امت محمد بسوى پروردگار کریم براى نماز عید بیرون شوید که او پاداش فراوان دهد و گناهان بزرگ را بیامرزد. و چون سوى محل برگزارى نماز عید روند خدا عزّ و جلّ به ملائکه فرماید: اى ملائکه من پاداش یک اجیر وقتى به وظیفه‌‏اش عمل کند چیست؟ گویند: معبودا و سیّدا پاداش او آن است که اجر او را بطور کامل عطا کنى. 

«فَإِذَا بَرَزُوا إِلَى مُصَلَّاهُمْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِلْمَلَائِکَةِ: مَلَائِکَتِی! مَا جَزَاءُ الْأَجِیرِ إِذَا عَمِلَ عَمَلَهُ؟ قَالَ: فَتَقُولُ الْمَلَائِکَةُ: إِلَهَنَا وَ سَیدَنَا! جَزَاۆُهُ أَنْ تُوَفِّی أَجْرَهُ.»؛ و چون سوى محلّ برگزارى نماز عید روند خدا عزّ و جلّ به فرشتگان فرماید: اى فرشتگان من، مزد کارگر- چون کار خود را انجام دهد- چیست؟ عرضه دارند: معبودا و سیدا، این که مزدش را کامل پرداخت کنی.
«قَالَ: فَیقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: فَإِنِّی أُشْهِدُکُمْ مَلَائِکَتِی أَنِّی قَدْ جَعَلْتُ ثَوَابَهُمْ عَنْ صِیامِهِمْ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ قِیامِهِمْ فِیهِ رِضَای وَ مَغْفِرَتِی »؛ خداوند عزّ و جلّ فرماید: شما را گواه مى‌گیرم که من پاداش روزه‏ ی رمضان و نمازشان را خشنودى و آمرزش خود از ایشان قرار دادم.
و چون سوى محلّ برگزارى نماز عید روند خدا عزّ و جلّ به فرشتگان فرماید: اى فرشتگان من، مزد کارگر- چون کار خود را انجام دهد- چیست؟ عرضه دارند: معبودا و سیدا، این که مزدش را کامل پرداخت کنی
«وَ یقُولُ: یا عِبَادِی سَلُونِی فَوَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی لَا تَسْأَلُونِّی الْیوْمَ فِی جَمْعِکُمْ لِآخِرَتِکُمْ وَ دُنْیاکُمْ إِلَّا أَعْطَیتُکُمْ »؛ و خداوند [خطاب به بندگان خویش] مى‏ فرماید: اى بندگان من، [هر چه مى‏ خواهید] از من بخواهید که به عزت و جلال خودم سوگند که امروز در این اجتماع خویش، هر چه براى دنیا وآخرت خود بخواهید عطا مى‏ کنم.
«وَ عِزَّتِی لَأَسْتُرَنَّ عَلَیکُمْ عَوْرَاتِکُمْ مَا رَاقَبْتُمُونِی وَ عِزَّتِی لَآجَرْتُکُمْ وَ لَا أَفْضَحُکُمْ بَینَ یدَی أَصْحَابِ الْخُلُودِ »؛ و به عزت و جلال خودم سوگند تا وقتی که مرا مراقب خود بدانید[ و از من بترسید] شما را در پناه مى‏ گیرم و نزد کسانى که در دوزخ جاودانند رسوایتان نکنم.
«انْصَرِفُوا مَغْفُوراً لَکُمْ قَدْ أَرْضَیتُمُونِی وَ رَضِیتُ عَنْکُمْ»؛ باز گردید که آمرزیده شدید همانا مرا خشنود کردید و من از شما خشنود شدم.
«قَالَ: فَتَفْرَحُ الْمَلَائِکَةُ وَ تَسْتَبْشِرُ وَ یهَنِّئُ بَعْضُهَا بَعْضاً بِمَا یعْطِی اللَّهُ هَذِهِ الْأُمَّةَ إِذَا أَفْطَرُوا»؛ در ادامه می‌‏فرماید: پس فرشتگان به خاطر آنچه که خداوند در روز عید فطر به این امت ارزانى فرموده است، شاد می‌شوند و به یکدیگر بشارت داده و تبریک گویند. (امالی مفید مجلس 27 ، ص232)

روایت دوم
امام صادق علیه‌السلام از پدران معصوم خود نقل کرد که امیرالمؤمنین روز عید فطر براى مردم خطبه خواند و فرمود: اى مردم در این روزتان، به محسنان ثواب داده شود و در آن گناهکاران خسران ببینند؛ این روز شبیه‌ترین روز به روز قیامت است. خروج از منازلتان به سوی نمازگاه را یادآور خروجتان از قبر به سوی پروردگارتان و ایستادن در محل نماز را یادآور ایستادن پیش روی پروردگارتان و بازگشت به سوی منزلتان را یادآور بازگشت به منازلتان در بهشت یا جهنم قرار دهید.

 بدانید اى بندگان خدا که کمترین مزد مرد و زن روزه‌‏دار آنست که  فرشته‌‏اى در روز آخر ماه رمضان به آنها جار بزند مژده گیرید بندگان خدا که گناهان گذشته شما آمرزیده شد و مراقبت کنید در آینده چطور خواهید بود.

 خَطَبَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ع لِلنَّاسِ یَوْمَ الْفِطْرِ فَقَالَ أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ یَوْمَکُمْ هَذَا یَوْمٌ یُثَابُ فِیهِ الْمُحْسِنُونَ وَ یَخْسَرُ فِیهِ الْمُسِیئُونَ وَ هُوَ أَشْبَهُ یَوْمٍ بِیَوْمِ قِیَامَتِکُمْ فَاذْکُرُوا بِخُرُوجِکُمْ‏ مِنْ‏ مَنَازِلِکُمْ‏ إِلَى مُصَلَّاکُمْ خُرُوجَکُمْ مِنَ الْأَجْدَاثِ إِلَى رَبِّکُمْ وَ اذْکُرُوا بِوُقُوفِکُمْ فِی مُصَلَّاکُمْ وُقُوفَکُمْ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّکُمْ وَ اذْکُرُوا بِرُجُوعِکُمْ إِلَى مَنَازِلِکُمْ رُجُوعَکُمْ إِلَى مَنَازِلِکُمْ فِی الْجَنَّةِ أَوِ النَّارِ وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ أَدْنَى مَا لِلصَّائِمِینَ وَ الصَّائِمَاتِ أَنْ یُنَادِیَهُمْ مَلَکٌ فِی آخِرِ یَوْمٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ أَبْشِرُوا عِبَادَ اللَّهِ فَقَدْ غُفِرَ لَکُمْ مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِکُمْ فَانْظُرُوا کَیْفَ تَکُونُونَ فِیمَا تَسْتَأْنِفُون‏.

انتهای‌پیام/