بررسی ضعف "استعدادیابی" در ورزش ایران/ کارشناسان برای نظام‌مندسازی این مقوله بنیادین چه دیدگاهی دارند؟
گروه استانها ــ استعدادیابی همواره به‌عنوان یکی از مهمترین بخش‌های شکوفایی ظرفیت‌های ورزشی مطرح بوده اما متأسفانه این مقوله در کشور ما جایگاه ویژه و بنیادین ندارد؛ همین امر سبب شد تا دیدگاه‌های برخی صاحبنظران را در این زمینه جویا شویم.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس،استعدادیابی در فوتبال و فوتسال می‌تواند به بازیکنان علاقه مند به این رشته پر طرفدار کمک کند، اعتماد به نفس زیادی را کسب کنند و با معرفی به تیم‌های خوب، زیر نظر مربیان و کادر فنی خوب سریع‌تر پیشرفت کنند از طرفی با طرح‌های استعدادیابی می‌توان بازیکنان مستعد را شناسایی کزد و با سرمایه گذاری روی این بازیکنان آینده خوبی را برای ورزش قهرمانی کشور رقم زد.
البته استعدادیابی معایب خود را هم دارد، اینکه برای پیدا کردن تعداد اندکی بازیکن با استعداد باید تعداد زیادی بازیکن مورد تست قرار بگیرند ومربی همیشه باید توجه ویژه و یکسانی به تمام بازیکنان داشته باشد و ممکن است استعدادی در این میان از چشم مربی دور بماند و یا بازیکنی در تست بسیار خوب باشد و بعد مدتی افت کند. پس نمی‌توان امروز استعدادیابی کرد و در آینده همین امروز را از بازیکن انتظار داشت.
پنج عامل تکنیکی، تاکتیکی، جسمانی، شیوه زندگی و روانی را به عنوان عوامل استعدادیابی در بازیکنان فوتبال می‌توان معرفی کرد.از سرعت به عنوان یک کیفیت و فاکتور مهم که موجب تمایز بازیکنان بزرگ از بازیکنان خوب می‌شود می‌توان نام برد و اگر بازیکنی فاقد سرعت باشد، بهتر است این بازیکن دارای تکنیک فوق العاده و استثنایی در پاس دادن، دریافت کردن و دریبل کردن توپ باشد.
علیرضا عباسی، پژوهشگر حوزه ورزشدر گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهارداشت: موفقیت کشورها در میادین بین المللی ورزشی علاوه بر تاثیرات اجتماعی و اقتصادی، نمادی از ثبات و توانمندی همه جانبه آن کشورها محسوب می‌شود و یکی از علل سرمایه‌گذاری بالای کشورها در ورزش قهرمانی و حرفه ای ، از این مورد نشأت می‌گیرد.
وی افزود: موفقیت در ورزش قهرمانی در گروی استعداد ذاتی مناسب، شرایط روانی مطلوب وتسلط بر مهارت‌های تکنیکی است؛ به گفته بسیاری از مربیان و صاحب نظران از بین این عوامل، استعدادیابی ذاتی یا مادر زادی در اولویت و یکی از مهمترین عوامل در زمینه ورزش قهرمانی است.
این پژوهشگر ورزشی تصریح کرد: استعداد مفهوم تازه ای در ورزش نیست، بنابر شواهد موجود حدود پنجاه سال است که مربیان به طور غیر رسمی به استعدادیابی و ارزیابی وضعیت جسمی و روانی افراد مشغول اند، اما تا پیش از سال 1970 که در کشورهای اروپایی شرقی به ویژه روسیه ، آلمان شرقی و بلغارستان برنامه استعدادیابی داشتند، در هیچ کشوری برنامه ای وجود نداشت.
عباسی خاطرنشان کرد: نتایج حاصل از استعدادیابی در کشورهای حوزه اروپای شرقی غیر قابل تصور و حیرت انگیز بود و بیشتر افرادی که در بازی‌های المپیک 1972 مدال گرفته بودند، به ویژه از آلمان شرقی؛ به صورت علمی انتخاب شده بودند. این موضوع در مورد بلغارستان در بازی‌های المپیک 1976 نیز صدق کرد.
وی ادامه داد: استعدادیابی فرآیندی است که توسط آن خردسالان بر پایه آزمون‌های معین ، به سمت ورزش‌هایی که بیشترین شانس موفقیت را در آنها دارند راهنمایی می‌شوند. پیدا کردن موثرترین و پرکاربردترین روش استعدادیابی بسیار پیچیده است لذا با توجه به این مسئله، کشورهای صاحب نام در عرصه ورزش قهرمانی به طراحی و اجرای فرایند استعدادیابی به صورت نظام مند و یکپارچه اقدام می‌کنند.
این پژوهشگر ورزشی اظهارکرد: در کشورمان نیز درک اهمیت موضوع استعدادیابی بین محققان تربیت بدنی و علوم ورزشی به تهیه طرح‌هایی به منظور استعدادیابی منجر شده است که اکثریت این پژوهش‌ها اغلب به استعدادیابی و ارائه مدل برای شناسایی استعدادها در یک ورزش خاص پرداخته و سعی در ارائه راه و روشی به خصوص برای استعدادیابی در رشته‌های ورزشی که تحقیق در آن زمینه انجام گرفته، داشته اند.
عباسی گفت: با توجه به پژوهش‌های صورت گرفته در زمینه استعدادیابی به صورت تک رشته ای در پژوهشکده تربیت بدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بررسی‌هایی که انجام گرفته و نتایج آن ذکر شده، می‌توان نتیجه گرفت نه طرح اجرایی برای استعدادیابی در کشور وجود دارد و نه دستگاه معینی به صورت جدی به استعدادیابی می‌پردازد. همچنین بین دستگاه‌های مختلف در زمینه استعدادیابی هماهنگی وجود ندارد و در این مورد پاره ای از دستگاه‌ها به صورت جداگانه، فعالیت‌های پراکنده ای را انجام می‌دهند.
وی افزود:در نهایت باید دید که آیا فرآیند و آزمون‌هایی که به صورت کشف و پیش بینی استعدادها می‌پردازند تا چه اندازه موثر هستند و تا چه حد می‌توان به آنها اکتفا کرد و آیا از این طریق می‌توان افراد مستعد با آینده موفق در ورزش را شناسایی کرد و آنها را با اطمینان کامل به سمت رشته ورزشی معینی سوق داد تا در آن رشته پرورش یابند و استعداد خود را نشان دهند یا خیر.
کارشناس و آنالیزور فوتسال خاطرنشان کرد: با نگاهی به کشورهایی که در دنیا به امر استعدادیابی پرداخته و به موفقیت دست یافته اند می توان گفت جواب این سوالات مثبت است. در کشور ما نیز متخصصان امر با مثبت بودن جواب این سوالات موافق اند، اما در اجرا شاهد آن نیستیم و همچنین در امر نتیجه گیری نیز شاهد نتایج تکرار ناپذیر و گهگاهی در امر مدال آوری که حاصل ورزش قهرمانی است و در نهایت می‌تواند نتیجه فرآیند استعدادیابی باشد ، آن طور که باید و شاید در خور استعدادهای کشورمان ظاهر نمی‌شویم و استمرار که حاصل تلاش سیستماتیک در پروسه استعدادیابی است را کمتر مشاهده می‌کنیم.
توسعه ورزش به غیر از توجه به سنین پایه و امر استعدادیابی میسر نخواهد شد
جبار قوچان‌نژاد،معاون توسعه ورزشی اداره‌کل ورزش‌وجوانان خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در مشهدمقدس اظهارداشت:تمامی هیات‌ها این موضوع را باید سرلوحه کار خود قرار داده و جزو کارهای اساسی‌شان باشد. اگر به دنبال رشد، پیشرفت و توسعه‌ای هر رشته‌ای هستیم باید به ورزش پایه آن رشته توجه کنیم. استمرار در امر استعدادیابی می‌تواند اقدامی موثر در ایجاد چهره‌هایی موفقی در رشته‌های ورزشی به خصوص فوتبال باشد.
وی افزود: استعدادیابی به غیر از رشد و بالندگی، امید را در دل نوجوانان زنده می‌کند. نوجوانان با حضور در اینگونه مسابقات می‌توانند تا حضور در مسابقات رده‌های بزرگسالان، توانایی‌های خود را به نمایش گذاشته و دیده شوند و انگیزه‌هایشان برای تلاش دو چندان شود.
معاون توسعه ورزشی اداره‌کل ورزش‌وجوانان خراسان رضوی گفت: توسعه ورزش به غیر از توجه به سنین پایه و امر استعدادیابی میسر نخواهد شد در همین راستا انتظار می‌رود ارگان‌هایی مانند شهرداری در کنار سازمان ورزش و جوانان در امر استعدادیابی کمک کنند.
هرچه به سنین پایه توجه کنیم نتیجه آن را در آینده می‌بینیم
حسین بادامکی، پیشکسوت فوتبال و رئیس هیئت فوتبال مشهد نیز اظهارداشت: تصمیم‌گیری و مدیریت اشتباه باعث شده مستعدین فوتبال خراسان رضوی رشد نکنند و در ادامه نتیجه دلخواه کسب نشود.
وی افزود: برای توسعه فوتبال هر چقدر به سنین پایه توجه کنیم، نتیجه آن را در سال‌های بعد خواهیم دید. اگر فوتبال خراسان و مشهد همانند گذشته فوتبالیست مطرحی در ایران ندارد، به این دلیل است که به فوتبال پایه، استعدادیابی و سنین 12 سال به بالا اهمیت داده نشده و نتوانسته‌ایم بازیکن پرورش دهیم.
بادامکی تصریح کرد: از چند سال گذشته و به خصوص در یک سال اخیر اقدامات خوبی توسط هیئت فوتبال خراسان رضوی و مشهد صورت گرفته و استعدادهای مشهد و خراسان را زیر نظر گرفته‌اند. با برگزاری لیگ زیر 12 سال مستعدین می‌توانند به فوتبال استان معرفی شوند. امیدوارم استعدادهای خراسانی در آینده بتوانند در سطح فوتبال ایران ظاهر شده و به فوتبال ملی کمک کنند. نتیجه این اقدامات را فوتبال خراسان رضوی در سال‌های آتی خواهیم دید.
رئیس هیئت فوتبال مشهد در خصوص جایگاه فوتبال پایه مشهد در کشور گفت: متاسفانه خراسان رضوی جایگاه خوبی در سطح کشور ندارد. تصمیم‌گیرنده تیم‌های خصوصی است و به هر شکلی که می‌خواهند در مسابقات کشوری شرکت می‌کنند. این موضوع باعث شده علی‌رغم اینکه تیم‌ها و بازیکنان خوبی داریم، نتایجی در شان استان کسب نکنیم.
بادامکی تصریح کرد: درست است که بخش خصوصی باید پای کار بیاید اما مدیران بخش خصوصی از هیئت فوتبال استان و پیشکسوتان فوتبال خراسان باید کمک بگیرند. اگر کمی کمک‌ها و همیاری‌ها بیشتر باشد، تیم‌های رده‌های پایه خراسان در مسابقات کشوری می‌توانند نتایج خوبی کسب کنند.
انتهای پیام/281/س