انتخاب‌های غلطی که حریری و ۱۴ مارسی‌ها را منزوی کرد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، هجمه‌های تند رسانه‌های سعودی از جمله روزنامه عکاظ و  الشرق الأوسط و الجزیره و... علیه «سعد حریری» نخست وزیر پیشین لبنان و تحقیر کردن وی با بدترین واژه‌ها چیزی جز بازتاب یک روند طولانی از انزوای حریری از زمان گروگانگیری وی در عربستان سعودی از 2017 تاکنون نیست.

در این میان طرفداران جریان المستقبل، «سمیر جعجع» رئیس حزب نیروهای لبنانی را به تحریک علیه سعد حریری در عربستان سعودی متهم می‌کنند و معتقدند که این تحریکات  منجر به دستگیری حریری در ریاض شد.  بعد از بازگشت حریری به بیروت نیز سمیر جعجع و حزب نیروهای لبنانی خواستار استعفای حریری بودند و این تیم رئیس جمهوری بود که استعفای وی را نپذیرفت.

اما چرا وضعیت سعد حریری به اینجا رسید؟ کارشناسان در پاسخ به این سوال می‌گویند آنچه که حریری را به این وضعیت رسانده و دچار چالش‌های متعدد به ویژه در سطح سیاسی کرده ناشی از انتخاب‌های غلط و کودتایی وی از سالیان گذشته است که این انتخاب‌ها را می‌توان به شکل زیر طبقه بندی کرد:

ائتلاف چهار گانه سعد حریری در سال 2005 و کودتا در سال 2008

سعد حریری به عنوان جوانی کم تجربه بلافاصله بعد از ترور پدرش رفیق حریری در فوریه 2005 ریاست یک ائتلاف وابسته به خارجی‌ها با عنوان 14 مارس را برعهده گرفت و با همین ائتلاف در انتخابات پارلمانی شرکت و اعلام کرد که هر کسی به لیست این ائتلاف در انتخابات رای منفی بدهد در واقع کنار قاتلان رفیق حریری ایستاده است.  به این ترتیب  ائتلاف مذکور در سال 2005 اکثریت پارلمانی را به دست آورد.

بعد از انتخابات، سعد حریری و متحدانش در جریان 14 مارس از کودتا علیه حزب الله و تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان در سال 2006 با هدف خلع سلاح مقاومت حمایت کردند.  در آن زمان دولت وقت لبنان به ریاست «فواد سنیوره» از متحدان جریان 14 مارس و همچنین بسیاری از شخصیت‌های جریان المستقبل در این جنگ کنار آمریکا بودند.

سعد حریری و سایر اعضای جریان 14 مارس بعد از ناکامی در دستیابی به اهدافشان علیه حزب الله در جنگ جولای،  تصمیم گرفتند تا با همکاری آمریکایی‌ها به دنبال طرح دیگری برای خلع سلاح حزب الله باشند و نیروهای داخلی لبنان را علیه این جنبش برانگیزند.  نتیجه این امر اتفاقاتی بود که در 7 مه 2008 در لبنان افتاد.

بعد از پیروزی مقاومت در جنگ جولای 2006، «فؤاد سنیوره» نخست‌وزیر وقت لبنان در سال 2008 یک هجمه گسترده علیه شبکه ارتباطی حزب‌الله آغاز کرد و در تاریخ 6 مه بیانیه دولت وقت لبنان صادر شد مبنی بر اینکه هیئت وزیران تصمیم گرفته شبکه ارتباطی ایجاد شده توسط حزب‌الله را غیرقانونی و در قالب تجاوز به حاکمیت دولت و مردم لبنان معرفی کند و بر این اساس همه ارگان‌ها و شرکت‌ها و شخصیت‌های وابسته به این شبکه حزب‌الله باید تحت پیگرد قانونی قرار بگیرند. این تصمیم موجب انفجار اوضاع لبنان در تاریخ 7 مه 2008 شد که البته توطئه جریان 14 مارس علیه مقاومت با تدابیر حزب‌الله خنثی شد.

درگیر شدن سعد حریری در جنگ سوریه

سعد حریری که به همراه متحدان خود و همچنین در هماهنگی با آمریکا و عربستان سعودی کمپینی برای اتهام زنی علیه سوریه در ماجرای ترور رفیق حریری به راه انداخته و موجب  خروج نیروهای سوریه از لبنان شد، بعد از این اتفاق دو بار  در سال 2009 و 2010 به سوریه سفر کرده و با «بشار اسد» رئیس جمهور این کشور ملاقات داشت و بر آغاز مرحله جدیدی از روابط میان لبنان و سوریه تاکید کرد.

به محض شروع  بحران سوریه و حمله گروه‌های تروریستی- تکفیری به این کشور جریان المستقبل لبنان به ریاست سعد حریری به حمایت از گروه‌های مسلح و آموزش و تسلیح و تامین حمایت‌های لجستیکی برای آنها در طرابلس و عرسال و  دیگر مناطق پرداخت، به ویژه مکان‌هایی که طرفداران سعد حریری و جریان المستقبل نفوذ گسترده‌ای در آن دارند.

بعد از پایان بحران سوریه که توازن قوا در این کشور به نفع دولت رسمی آن رقم خورد و گروه‌های تروریستی در سوریه نابود شدند  سیاست‌های نیروهای ائتلاف 14 مارس و جریان المستقبل در برابر هرگونه گشایش و برقراری ارتباط با دمشق و هماهنگی با آن همچنان سرسختانه باقی ماند.  همین مسئله موجب بروز بحران آوارگان سوری در لبنان شده و آنها نتوانستند به کشورشان برگردند و این موضوع چالش‌های زیادی به ویژه در سطح مالی و اقتصادی و امنیتی به لبنان تحمیل کرد.

توافق سعد حریری با تیم رئیس جمهور در سال 2016 و کودتا علیه آن در سال 2019

توافق سعد حریری با «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی و روی کار آمدن «میشل عون» به عنوان رئیس جمهور لبنان در سال 2016 که متعاقب آن سعد حریری را به عنوان نخست وزیر انتخاب کرد، بعد از سلسله ناکامی‌های سیاسی و مالی حریری نور امیدی برای نجات وی بود. حریری در آن زمان با انتصاب به پست نخست وزیری لبنان مجددا به عرصه قدرت و صحنه سیاسی لبنان برگشت.

در همان سالی که  میشل عون به عنوان رئیس جمهور و سعد حریری  به عنوان نخست وزیر لبنان انتخاب شدند تحولاتی در منطقه رخ داد. این دوره همزمان با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا در کاخ سفید بود که رابطه گرمی با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی برقرار کرد. بن سلمان به کمک ترامپ کمپین بزرگی از پاکسازی همه مخالفان  و همچنین دیگر افراد مورد نظر خود به راه انداخت.  سعد حریری یکی از طرف‌هایی بود که قربانی کمپین مذکور محمد بن سلمان شد.  نارضایتی عربستان از عملکرد سعد حریری و ناتوانی وی  در مقابله با حزب الله و  ماجرای گروگان‌گیری سعد حریری در ریاض  در همین چارچوب بود.

در سال 2019 و زمانی که دونالد ترامپ  سیاست تهاجمی گسترده‌ای را در خاورمیانه اتخاذ کرده بود «مایک پامپئو» وزیر خارجه دولت ترامپ با یک طرح 5 مرحله‌ای وارد لبنان شده و مردم این کشور را تهدید کرد که باید بین گزینه مقابله با حزب الله یا بحران‌های اقتصادی یکی را انتخاب کنند.  اعتراضات سراسری اکتبر 2019 و تحریف آن از جمله یکی از پیامدهای این طرح آمریکا بود که سعد حریری نیز به آن  کمک کرد.

استعفای ناگهانی سعد حریری در آن زمان به معنای کودتا علیه همه توافق‌ها و تعهدات خود با رئیس جمهور بود که  یک دوره طولانی از خلاء سیاسی را در لبنان رقم زد.  کاملا مشخص بود که جریان آزاد ملی و حزب الله هدف اصلی این کودتا بودند.  به همین دلیل سید «حسن نصرالله» دبیرکل حزب الله برای حمایت از دولت لبنان و میثاق ریاست جمهوری در برابر همه هجمه‌ها و خیانت‌ها و توطئه‌های دشمن آمریکایی و مهره‌های آن ایستادگی کرد.  در آن زمان حریری بدون مشورت با هیچ یک از متحدانش استعفا داد تا حزب الله و متحدانش را کنار بزند.

اما این طرح شکست خورد و شانس سعد حریری برای بازگشت دوباره به ریاست دولت لبنان بسیار کم شد و نتیجه آن چیزی است که اکنون در کناره گیری وی از دنیای سیاست و تحریم انتخابات پارلمانی لبنان می‌بینیم.

بنابراین مجموعه انتخاب‌های اشتباه سعد حریری چه در سطح کلی لبنان و چه در سطح ائتلاف 14 مارس و جریان المستقبل  موجب بروز چالش‌های متعددی برای وی شد. بی تردید مداخله حریری در کودتای اکتبر 2019 نقش زیادی در ورود لبنان به مرحله فروپاشی عمیق اقتصادی و مالی داشت.

همین انتخاب‌های حریری موجب شده تا اکنون عربستان سعودی به عنوان متحد سابق حریری و همچنین متحدان وی در جریان 14 مارس علیه او توطئه‌چینی کنند و نتیجه آن منزوی شدن طرفداران سعد حریری و به طور کلی سنی‌های لبنان از عرصه سیاسی این کشور است که موقعیت آنها را در انتخابات پارلمانی نیز به خطر می‌اندازد.

انتهای پیام/