آیا محمد بن سلمان به تاج و تخت پادشاهی نزدیک شده است؟
در سایه اخبار مربوط به وخامت اوضاع جسمانی ملک سلمان و حواشی انتقال قدرت در عربستان سوالاتی درباره اینکه محمد بن سلمان می تواند به هدف خود در نشستن بر تخت پادشاهی برسد مطرح میگردد.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «فهد الغویدی» سخنگوی رسمی سازمان حقوق بشری « سند» در گفتوگو با «عربی 21» اعلام کرد: احتمال رسیدن «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان به تاج و تخت پادشاهی این کشور افزایش یافته است و این مساله زمان است.
وی تاکید کرد: اولین دیدار مورد انتظار بین بن سلمان و «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا، کمک زیادی به روند پذیرش این شاهزاده در صحنه بینالمللی و به رسمیت شناختن او به عنوان پادشاه و رهبر سیاسی عربستان خواهد کرد».
شبکه آمریکایی سی ان ان چند روز پیش به نقل از منابع متعدد گزارش داده بود که احتمالا بایدن برای اولین بار در ماه آینده با بن سلمان دیدار کند و این دیدار پس از ماهها نشان دهنده تغییر در موقعیت رئیس جمهور آمریکا خواهد بود.
الغویدی افزود: من قبلاً وقوع این دیدار بین دو نفر را منتفی دانستم، زیرا رسانههای آمریکایی این موضوع را نمیپذیرند؛ اما حزب دموکرات و رهبران آن نیز موافق نیستند. این امر به منزله به رسمیت شناختن مشروعیت بن سلمان است.
اما به نظر میرسد دولت بایدن بالاخره متوجه شده است که ارتباط با ملک سلمان تنها به این بهانه که منصبی برابر با رئیس جمهور آمریکا دارد کافی نیست و محمد بن سلمان پادشاه واقعی است».
اگر این دیدار اتفاق افتاده است، بیشک تأییدی بر عملگرایی غربی- آمریکایی است که فقط به قانون منفعت معتقد است، حتی اگر به قیمت نقض ارزشها و حقوق بشر باشد.
همچنین شکی نیست که تیم بن سلمان تلاش زیادی برای برگزاری چنین دیداری داشته است و بعید نیست که توافقات و تسهیلات اعلام نشدهای برای تایید بایدن و تیمش از این دیدار وجود داشته باشد، زیرا آنها معتقدند که به ولیعهد سعودی مشروعیت بینالمللی میدهد و این کار فرصتی برای رسیدن تصاحب تاج و تخت محمد بن سلمان به پادشاهی فراهم میکند.
«امروز هیچ اعتراضی به سلطنت بن سلمان و تاجگذاری او به عنوان پادشاه دیده نمیشود و با توجه به وضعیت سلامتی پادشاه عربستان این امر قریب الوقوع است».
روابط آمریکا و عربستان
فهد الغویدی در مورد ماهیت روابط واشنگتن و ریاض اعلام کرد که باید بین روابط عربستان سعودی و ایالات متحده و رابطه عربستان سعودی و دولت بایدن به ویژه آمریکا تمایز قائل شد.
از زمان تأسیس عربستان و آغاز روابط این کشور با آمریکا، هیچ شخصیتی مانند «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا منافع شخصی خود را بر منافع و ارزشهای آمریکا در اولویت قرار نداد و این امر مستلزم رابطه شخصی با دستگاه حاکم سعودی بود.
رابطه شخصی بین ترامپ و خاندان آل سعود برای تصمیم گیرندگان در عربستان جذابیت خاصی داشت، به ویژه اینکه ترامپ از جنایتها و اقدامات آنها از جمله محاصره قطر، پرونده قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی ، سرپوش گذاشتن بر جنایات جنگی در یمن و ... حمایت کرده است.
این موضوع منجر شد تا رسانههای طرفدار حزب دموکرات از روابط غیرقانونی و مشکوک ترامپ با دولت سعودی انتقاد کنند و راهی برای حمله به وی بیابند.
مواضع بی سابقه عربستان
«فهد الغویدی» سخنگوی رسمی سازمان حقوق بشری «سند» در ادامه اعلام کرد که شاهزاده ترکی الفیصل، یکی از اعضای برجسته خاندان حاکم سعودی و رئیس سابق اطلاعات، گفت که عربستان سعودی احساس میکند که ایالات متحده در مقابله با تهدیدات امنیتی ناشی از جنبش انصارالله یمن به عربستان پشت کرد. در شرایطی که ما معتقد بودیم آمریکا و عربستان سعودی باید در مقابل تهدیدات مشترک در کنار هم باشند، این اتفاق نیفتاد. همین مسأله موجب شد تا ما ناامید شویم.
اظهارات ترکی الفیصل نمونه کوچکی از موضع سیاسی عربستان علیه جو بایدن است همانطور که اخیرا رسانههای سعودی به تمسخر شخص جو بایدن پرداختند.آوریل گذشته، شبکه ام بی سی متعلق به دولت عربستان، قسمتی طنز از جو بایدن را پخش کرد که در آن دولت دموکراتها تا حدی دچار فراموشی و زوال عقلی شده بود.
رویدادهای ریتز-کارلتون
فهد الغویدی در ادامه تاکید کرد: محمد بن سلمان از سال 2017 برای حذف رقبای خود و سرکوب مخالفان و منتقدان، بسیاری از شاهزادگان سعودی را به اتهام فساد مالی بازداشت کرد و آنها را به شدت تحت کنترل قرار داد.
برخی از شاهزادگان سعودی تسلیم شدند ، اما کسانی هم هستند که مقاومت کردند و سرنوشت آنها بازداشت در قالب حبس خانگی و ممنوع الخروج بود و بنابراین میتوان گفت که بن سلمان سخت گیری کرد تا بتواند تاج و تخت بادشاهی خود را از خلال ارعاب و تهدید نگه دارد.
مردم عربستان بعد مدتها با یک شاهزاده جوان رو به رو شدند ، جوانی که پشت خمیده یا با عصا راه نمیرود و بلند پروازیها و جاه طلبیهای جدید و متفاوتی را در سر دارد ، که این امر جدیدی است که مردم قبلاً شاهد آن نبودهاند. همچنین ولیعهد سعودی بسیاری از مقامات ارشد و شاهزادگان که هیچکس جرات توهین و انتقاد از آنها را حتی در مجالس مخفی یا خصوصی ندارد، را بازداشت کرد.
مقامات سعودی طی سال 2017 در عملیاتی که بزرگترین پاکسازی تاریخ پادشاهی عربستان عنوان شده است، وزرا، شاهزادگان و بازرگانان را در هتل «ریتز کارلتون» ریاض بازداشت کردند.
تبلیغ بزرگ رسانهای
فهد الغویدی تاکید کرد: محمد بن سلمان در بتدای ولیعهدی خود تلاش کرد تا تصویری مثبت از خود نزد ملت سعودی بسازد بدین ترتیب تبلیغات رسانهای عظیم و بیسابقهای از جنگ یمن که در آن زمان به عنوان (طوفان قاطع) شناخته میشد راه انداخت . وی از خود مردی بلند پرواز و با بصیرت نشان داد، اما تصویری که تلاش میکرد از خود بسازد به سرعت از بین رفت؛ چراکه قشر بزرگی از مردم متوجه شدند که مرد مبارزه کننده با فساد خود متهم به فساد شده است و بینش اصلاح طلبی نیز با فروپاشی و انحطاط اخلاقی همراه شد. تغییر در نظام ارزشها و مفاهیم سعودی که مردم یک نسل بر اساس آن بزرگ شدهاند، آنها را عصبانی کرد.
جنگ علیه یمن طولانی و عربستان سعودی متهم به ارتکاب جنایات جنگی در یمن شده است و این موضوع انتقاد سازمانهای بینالمللی، سازمانهای حقوق بشری را به دنبال داشته؛چرا که در این جنگ حدود 377 هزار نفر جان خود را از دست دادند. بحران انسانی که به دلیل جنگ داخلی در یمن که در زمره فقیرترین کشورهای جهان است، به ابعاد وحشتناکی رسیده است.
خوشی ملت سعودی، ناظران، روشنفکران از بین رفت و به طور کلی ملت عربستان با ماجرای ترور خاشقجی بیدار شدند و به دنبال این پرونده تصویر مخدوشی از این ولیعهد سعودی در ذهنها ماند.
در واقع محمد بن سلمان نسبت به افکار داخلی نسبت به او بیتفاوت است و از سوی دیگر مردم حاضر نیستند خشم خود را حداقل نسبت به مسائلی که هویت و ایمان دینی آن ها را تحت تأثیر قرار میدهد ابراز کنند. زیرا افراد مختلف متوجه شدهاند که زندان سرنوشت اجتنابناپذیر هر کسی است که از این شاهزاده و سیاست وی انتقاد کند.
اعدامهای بی سابقه
«فهد الغویدی» سخنگوی رسمی سازمان حقوق بشری « سند» اعلام کرد که اعدام در عربستان به شدت افزایش یافته و در اینجا صحبت از اعدام در زمینه سیاسی است.
تکرار روزافزون اعدامها نشاندهنده ضعف و ترس رژیم آل سعود و نیز بیتفاوتی این رژیم به حقوق بشر و آبروی کشور یا حتی اعتبار خود در سطح بینالمللی، بهویژه پس از قتل خاشقجی است.
ضعیفترین دوره عربستان سعودی
تعداد اعدامهای مقامات سعودی از ابتدای سال جاری تاکنون به حدود 100 مورد رسیده که در طول این چند ماه در تاریخ پادشاهی عربستان بیسابقه است.
الغویدی درباره میزان قدرت رژیم سعودی گفت: میزان قدرت یا ضعف هر کشور به عوامل متعددی بستگی دارد که مهمترین آنها قدرت نظامی و اقتصادی، شهرت و اعتبار بینالمللی، حقوق، عدالت، قوه قضائیه و معیارهای دیگری است.
از نظر تاریخی، عربستان سعودی در مجموع این معیارها یا حداقل در یکی از آنها پیشرفت چندانی نکرده است.در حال حاضر تقریباً اتفاق نظر وجود دارد که عربستان بخش بزرگی از جایگاه بینالمللی و سیاسی خود را از دست داده و البته از نظر حقوق و آزادیها و حتی در سطح نظامی و اقتصادی نیز عقبنشینی زیادی داشته است.
بر اساس این دادهها، سخنگوی رسمی سازمان حقوق بشری سند معتقد است که «عربستان به عنوان یک کشور بدون شک یکی از ضعیف ترین دوران خود را پشت سر میگذارد».
یک منبع سعودی در گفتوگو با خبرگزاری «رویترز» مدعی نزدیک بودن انتقال قدرت در عربستان سعودی شد.
چندی پیش نیز یک روزنامه لبنانی به همین موضوع پرداخت و نوشت، عربستان سعودی در این روزها در مرحله حساسی قرار دارد؛ مرحلهای که در جریان آن به دنبال یک نقش جدید در جهانی متغیر است و دیگر روابط با واشنگتن برای ضمانت امنیت این نظام کافی نیست، آن هم در شرایطی که این کشور در آستانه انتقال قدرت از نسل فرزندان عبدالعزیز به نسل نوادگان او قرار گرفته است.
انتهای پیام/