سه فضیلت قرآنی امیرالمؤمنین در خطبه غدیریه امام هادی (ع)
زیارت غدیریه یکی از برترین یادگارهای امام هادی علیهالسلام به شیعیان است. این زیارتنامه از لحاظ سند، اعتبار بسیار قابل توجهی دارد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، زیارت غدیریه یکی از برترین یادگارهای امام هادی علیهالسلام به شیعیان است. این زیارتنامه در زمانی صادر شد که معتصم عباسی، امام هادی را از مدینه به سامرا فرا خواند. در روز غدیر، امام به نجف رسید و امیرالمؤمنین را زیارت کرد. این زیارتنامه از لحاظ سند، اعتبار بسیار قابل توجهی دارد. در این زیارت با بهره از حدود 80 آیه، حقانیت و امامت امیرالمؤمنین ثابت شده است و بخشهایی از آن به ماجرای تاریخی غدیر اشاره دارد.
در بخشی از این فرازها میخوانیم:
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا دِینَ اللَّهِ الْقَوِیمَ وَ صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِیمَ السَّلامُ عَلَیْکَأَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونوَ عَنْهُ یُسْأَلُونَ.
یعنی سلام بر تو ای دین با قوام خداوند و صراط مستقیم او. سلام بر تو ای خبر عظیم؛ همان که در آن اختلاف کردند.
در این فراز به صورت مستقیم به دو آیۀ اولیۀ سورۀ نبأ اشاره شده است؛ به این معنا که امیرالمؤمنین علیهالسلام همان «خبر بزرگی» است که رسول الله صلی الله علیه و آله دربارۀ ایشان إنباء میدادند و این کار را بارها از زمان رسالتشان انجام داده بودند؛ از همان ابتدا هم در وصایت و خلافت امام اختلاف وجود داشت و در نهایت پس از فوت پیامبر، نفاق برخی صحابه به صورت علنی نمایان شد و تا حد دشمنی و هتک حرمت ادامه یافت. ضمن آنکه در سایر روایات هم به این مسئله اشاره شده است. امام باقر علیهالسلام نبأ عظیم را امیرالمؤمنین معرفی کردند. (بصائر الدرجات، ج1، ص77) یا امام صادق علیهالسلام در دیگر روایت به همین مسئله اشاره میکنند. (الکافی، ج1، ص418)
آیاتی از قرآن هم به صورت غیر مستقیم اشاره شده است؛ امام هادی علیهالسلام از عبارت یَا دِینَ اللَّهِ الْقَوِیمَ در شأن امیرالمؤمنین استفاده کردند. این مفهوم همان است که خداوند در آیات قرآن از دین قیّم یاد میکند؛ از جمله آیۀ30 سورۀ روم که فرمود «فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها لا تَبْدیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُون» پس حنیفانه با همه وجودت به سوى این دین روى آور؛ (و ثابت بر) فطرت خدا که مردم را بر آن سرشته است، باش. براى آفرینش خدا هیچ گونه تغییر و تبدیلى نیست؛ این است دین قیّم و استوار، اما بیشتر مردم معرفت [ به این حقیقت اصیل ] ندارند. در این آیه، دینی که بر اساس فطرتِ خداوندی باشد، به عنوان دین قیّم معرفی شده و در احادیث، فطرتالله به توحید خداوند، رسالت پیامبر و ولایت امیر مؤمنان تأویل شده است. (تفسیر فرات کوفی، ص322)
عبارت بعدی که امام هادی علیهالسلام دربارۀ فضیلت امیرالمؤمنین بیان فرمود، عبارت «صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِیمَ» است. در سورۀ حمد از خداوند درخواست میکنیم «إهدِنا الصّراط المستقیم»؛ یعنی خدایا ما را بر راه با قوام قرار بده. امام صادق علیهالسلام دربارۀ صراط فرمود همان «الطَّرِیقَ وَ مَعْرِفَةَ الْإِمَام» است. (تفسیر قمی، ج1، ص28) و در روایتی دیگر فرمود «الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ هُوَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع وَ مَعْرِفَتُه»؛ یعنی صراط مستقیم، همان امیرالمؤمنین و معرفت نسبت به اوست.