افزایش ۸ برابری تولید ناخالص داخلی ایران، اشتباه عمدی یا سهوی صندوق بین‌المللی پول؟

خبرگزاری تسنیم؛ کارگروه «اندیشه اقتصاد»

گزارش شاخص‌های اقتصادی کشورها، عموماً با اندکی تأخیر روی سایت نهادهای جهانی، ازجمله صندوق پول بین المللی (IMF) و بانک جهانی قرار می‌گیرد. مطابق آخرین آمارهای منتشر شده (2020 میلادی) در سایت بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی ایران (GDP) رقمی حدود 231 میلیارد دلار را نشان می‌دهد. این رقم ایران را در جایگاه پنجاهم تولید دنیا قرار می‌دهد.

 نمودار سایت بانک جهانی که تولید سال 2020 ایران را معادل 231 میلیارد دلار و در جایگاه پنجاهم قرار داده است 

اخیراً گزارشی توسط صندوق بین‌المللی پول منتشر شده که تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2021 را 1.7هزار میلیارد دلار، و در جایگاه چهاردهم دنیا قرار می‌دهد! یعنی تولید ایران طی یک سال چیزی حدود هشت برابر شده است!! این گزارش مایۀ مباهات سایت‌های داخلی (و خارجی!) شده و با سرعت بسیار زیاد، در حال انتشار است.

این در حالی است که مطابق آمار ریالی بانک مرکزی ایران، جی‌دی‌پیِ ایران در سال‌ 1400 تنها 4.4 درصد رشد کرده است، نه هشت برابر! (آمار بانک مرکزی در این خصوص را {اینجا} ملاحظه کنید). 

اما اشکال کار کجاست؟

اگر فرض کنیم که کارشناسان صندوق از حداقل سواد محاسباتی برخوردارند و محاسبات این عدد هشت برابری درست باشد، باید بدانیم که فروض آن دچار اشکال است! به این ترتیب که این ارقام منطقاً تنها در حالتی درست خواهد بود که نرخ برابری دلار در برابر ریال در سال 2021 با نرخ 4200 تومانی محاسبه شده باشد، و سال پیش از آن با نرخ حدود 25 هزار تومانی!!

و این عدد تولید ناخالص داخلی در سال 2022 لاجرم با نرخ حدود 28 هزار تومان محاسبه خواهد شد که تولید ایران را به همان حدود 230 میلیارد دلار و جایگاه ایران را به همان پنجاهم تنزل می‌دهد و بازمی‌گرداند. با این وصف دو حالت امکان دارد:

1. ساز و کارهای کشف قیمت دلار برای صندوق پول بین‌المللی پول دچار اختلال جدی است، آن‌چنان‌که ارقام ثبت شده را با دقت یک به هشت ثبت و تحلیل می‌کند! چنین فرضی دور از ذهن به نظر می‌رسد.
2. یا اینکه سیاستی جهت‌دار پشت اعلام عمومی این ارقام پنهان است. مانند اینکه با انتشار ارقام مربوط به 2022، یک پروپاگاند شدید اتفاق بیفتد که تولید ایران با روی کار آمدن دولت جدید یک به هشت شده و سقوط کرده است!

درواقع این سؤال کلیدی مطرح است که چطور کارشناسان صندوق نرخ برابری دلار به ریال را در یک سال 4200  تومان فرض کرده‌اند و در سال پیش از آن 25 هزار تومان!

انتهای پیام/