چرا سفر پلوسی به تایوان جنجالی شده است؟
مطرح شدن احتمال سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در یکی از حساسترین مقاطع در روابط پکن و واشنگتن صورت گرفته است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، قصد نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا برای سفر به «تایوان» و اقامت در شهر تایپه به اصلیترین سوژه این روزها در رسانههای بینالمللی تبدیل شده است.
پلوسی روز گذشته سفر چندجانبهاش به آسیا را با ورود به سنگاپور آغاز کرد. با آنکه در برنامه رسمی اعلامشده از سوی دفتر پلوسی برنامهای برای سفر به تایوان در نظر گرفته نشده اما مقامهای آمریکا و تایوانی به سیانان گفتهاند که او توقفی یک شبه در این جزیره خواهد داشت.
سفر احتمالی نانسی پلوسی در شرایطی انجام خواهد شد که از مدتها پیش مطرح شدن احتمال آن خشم چین را برانگیخته و هشدارهای شدید نظامی از سوی این کشور را در پی داشته است.
در تازهترین تحول، خبرگزاری رویترز امروز سهشنبه گزارش داده چندین جنگنده چینی در نزدیکی خط میانی منطقه حساس تنگه تایوان به پرواز درآمدهاند. تایوان هم برای تحت نظر گرفتن اوضاع هواپیماهایی را به منطقه فرستاده است.
روز دوشنبه هم چین هشدار شدیداللحنی صادر کرد و گفت چنانچه سفر پلوسی انجام شود ارتش چین بیکار نخواهد نشست. ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین هم گفت: «چنانچه ایشان اصرار به انجام این سفر داشته باشد تبعات جدی در انتظار خواهد بود.»
لیجیان در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه منظور از تبعات جدی چیست گفت: «اگر جرئت دارد برود، بعد تبعاتش را منتظر باشید و ببینید.» گزارش رسانهها همچنین حاکی است کشتیهای ارتش چین در نزدیکی خط میانی (خط جداکننده چین و تایوان) مستقر شدهاند.
ارتش چین روز گذشته ویدئویی منتشر کرد که تصاویری از رزمایشهای نظامی و آمادهباش یگانها را نشان میداد. واحد فرماندهی ارتش چین در بخش شرقی در این ویدئو از نیروهایش خواسته «آرایش رزمی خودشان را حفظ کنند و آماده نبرد بوده و همه دشمنان را دفن کنند.»
از طرف دیگر در داخل آمریکا هم سفر پلوسی با هشدارهایی از سوی محافل کارشناسی همراه شده است. توماس فریدمن، تحلیلگر مسائل بینالمللی امروز در مقالهای در نیویورکتایمز نوشته که سفر پلوسی اقدامی خطرناک، غیرمسئولانه و بیپروا است.
حتی جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا هم چند هفته پیش درباره این سفر گفته بود: «ارتش فکر میکند که انجام این کار در حال حاضر صحیح نیست.» با وجود این، پلوسی روز شنبه گفت: «مهم است که ما به تایوان کمک کنیم.»
چرا این سفر جنجالی شده است؟
تایوان، جزیرهای با 23 میلیون نفر جمعیت در 80 مایلی سواحل چین واقع شده. این جزیره مدتهاست به موضوعی برای مناقشه میان آمریکا و چین تبدیل شده است. چین مدعی است تایوان بخشی از قلمرو این کشور به شمار میآید و گفته در صورت لزوم آن را با زور پس خواهد گرفت.
چین بر همین اساس در سالهای گذشته حضور نیروهای نظامی خودش در حریم هوایی و آبهای نزدیک تایوان را افزایش داده است. همزمان، برخی از تحلیلگران آمریکایی به صراحت میگویند تواناییهای نظامی چین به حدی از پیشرفتگی رسیده که پیروزی آمریکا در دفاع از تایوان دیگری امری تضمینشده به حساب نمیآید. پکن اکنون بزرگترین نیروی دریایی جهان را دارد و میتواند نسبت به ایالات متحده کشتیهای بسیار زیادتری را وارد هر گونه درگیری احتمالی بر سر تایوان کند.
با این حال، در سوی دیگر این ماجرا، آمریکا اگرچه به صورت لفظی ادعا میکند خودشان را به سیاست «چین واحد» متعهد میداند با انجام برخی اقدامات تحریکآمیز خشم چین را افزایش داده است.
آمریکا علاوه بر حمایت مستقیم مالی و نظامی از تایوان، متحدان غربی خود را نیز در این مسیر همسو کرده است. واشنگتن تلاش دارد در برابر افزایش قدرت نظامی و اقتصادی بیوقفه چین، کشورهای حوزه اقیانوس هند-آرام از جمله استرالیا و ژاپن را به رویارویی با چینیها تشویق کند.
اگر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان برود، عالیرتبهترین مقام آمریکایی خواهد بود که از سال 1997 تاکنون به این منطقه رفته است. آخرین بار در آن سال نیوت گینگریچ، رئیس محافظهکار مجلس نمایندگان به تایوان سفر کرد.
با این حال سفر احتمالی پلوسی در یک مقطع تاریخی خاص از روابط آمریکا و چین قرار است انجام شود. تنشها در روابط دو کشور به اوج رسیده و آمریکا نگران است که شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین، در یک سال و نیم آینده سعی کند علیه تایوان اقدام نظامی کند.
ایالات متحده در سال 1979 روابط دیپلماتیک خود را از تایپه به پکن تغییر داد، اما روابط غیررسمی با تایوان را حفظ کرد. واشنگتن ادعا میکند که در مورد وضعیت دو طرف هیچ موضعی اتخاذ نمیکند و میخواهد اختلاف آنها از طریق مسالمتآمیز حل شود.
مقامات سیاسی و نظامی چین تا پیش از این به هشدار درباره عدم رعایت اصل چین واحد از سوی آمریکاییها و محکوم کردن اقدامات تحریکآمیز آنها اکتفا میکرد اما طی ماههای اخیر این هشدارها به اعلام «آمادگی کامل» ارتش چین برای دفاع از تمامیت ارضی این کشور تبدیل شده است. نشریه «فایننشال تایمز» درباره هشدارهای پکن نوشته، این پیامها با توجه به ناخرسندی سیاستهای آمریکا در قبال تایوان رفتهرفته تندتر شدهاند.
در این میان، تحلیلگران نگرانند وقوع یک اشتباه محاسباتی مانند هدف قرار دادن جنگنده چینی توسط پدافند هوایی تایوان یا برخورد کشتیهای چینی و آمریکایی در تنگه تایوان ممکن است تنشها را به سمت نقطه غیر قابل بازگشت سوق دهد.
انتهای پیام/