سایه در هندسه زمان-۴| خرمشاهی: «حافظ به سعی سایه» همچنان حُسن‌ختام تصحیح است/ ابتهاج شاعری پاکیزه سرا بود
بهاءالدین خرمشاهی می‌گوید: تصحیح سایه از دیوان حافظ همچنان حسن‌ختامی بر تصحیح از دیوان حافظ است. او شاعری پاکیزه سرا بود که هنرمندانه به تصحیحی دلپذیر از حافط پرداخت.
بهاءالدین خرمشاهی، نویسنده و حافظ‌پژوه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم درباره تصحیح سایه از دیوان حافظ گفت: دیوان حافظ به تصحیحِ نودرگذشته، استاد بزرگ شادروان امیرهوشنگ ابتهاج، در سال1373 بعد از 50 سال تلاش منتشر شد، من از ایشان پرسیدم شما چند سال روی این تصحیح کار کردید؟ ایشان گفتند 40 سال و اخیرا هم 10 سال.
وی ادامه داد: منظور او این بود که 40 سال حافظ شناسی، حافظ پژوهی و حافظ خوانی و حافظ دانی کرده است و بعد 10 سال هم با کمک برخی دوستان که برجسته‌ترین آن‌ها شفیعی کدکنی بود، این اثر را منتشر کردند. این اثر در دو شکل قطع وزیری و قطع رحلی کوچک منتشر شد و منبع تصحیحش 31 نسخه بود. 16 نسخه آن متعلق به نیمه اول قرن نهم است و مبناى اصلى تصحیح و مقابله بوده است و 15 نسخه دیگر بیشتر مشورتى بوده است، تا مبناى مقابله و مقایسه.
خرمشاهی تصریح کرد: تقریباً همه کارهای حافظ علاوه بر غزل‌ها یعنی مثنوی‌ها و قصیده‌ها نیز در «حافظ به سعی سایه» آورده شده است، ارزیابی بنده از این کوشش این است که این تصحیح حسن ختام است، من خود چندین بار حافظ را تصحیح کرده‌ام، حرف ذوقی یا شوقی نمی‌زنم، حرفم کارشناسی است.
این حافظ پژوه در پاسخ به این‌که شما چند سال پیش این موضوع را درباره تصحیح سایه از حافظ مطرح کرده بودید، در سال‌های بعد تصحیح‌های دیگری نیز از حافظ منتشر شد، آیا همچنان به این موضوع پایبند هستید، گفت: بله، فقط به شرطی تصحیح جدید جایز است که یا نسخه‌های نو یافته، قدیمی‌تر باشد یا روش تصحیح از آنچه ابتهاج در مقدمه ذکر کرده آکادمیک‌تر و علمی‌تر باشد. چون زنده‌یاد ابتهاج شاعر، شعرشناس و موسیقی‌دان بود، مزایا و هنرهایی داشت که او را شایسته‌ترین کرده بود، برای این تصحیح دلپذیر.
وی درباره شخصیت شاعری سایه نیز گفت: آقای سایه شاعرخوبی بود، یکی از کهن‌ترین دفترهایش دفتری به نام زمین بود، اندیشه‌های اجتماعی و سیاسی داشت، شعرهای خوبی داشت، از سوی دیگر شعرهای عاشقانه بسیار زیبایی نیز داشت، مانند مرحوم مشیری، نادرپور و .....
خرمشاهی سایه را شاعری پاکیزه‌سرا دانست و افزود: سایه در مجموع شاعر پاکیزه‌سرایی بود، شعرهایش مردم پسند بود و به دلیل برنامه‌های فوق العاده موسیقی در رادیو و تصحیحش بر دیوان حافظ محبوبیت بیشری هم پیدا کرد. از سوی دیگر عمر خوبی نیز داشت و امروز در 95 سالگی آسوده به رحمت الهی رفت.
خبرنگار: سمیرا شاهقلی
انتهای پیام/