گزارش| اما و اگرهای احیای دشت زرخیز و حاصلخیز قزوین/ آیا دانش‌بنیان‌ها از پس کار برمی‌آیند؟
برای جلوگیری از هزینه‌های آزمون و خطا در حوزه کشاورزی دانش‌بنیان می‌تواند از تجربیات کشورهایی مانند کلمبیا در تولید محصولاتی مانند برنج کم‌آب‌بر استفاده کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، دشت زرخیز و حاصلخیز قزوین یکی از پهنه‌های راهبردی کشور در حوزه کشاورزی محسوب می‌شود که احیای جزو مصوبات سفر مقام معظم رهبری به استان قزوین است. با این حال اجرای این مصوبه و احیای دشت قزوین از مسیری به جز دانش‌بنیان شدن زراعت و کشت محصولات با آبری‌پایین امکان‌پذیر نیست. به تازگی برخی کشورهای دنیا از جمله کلمبیا که با مشکلات تغییرات آب‌وهوایی و کمبود آب پروژه مشترکی را با ژاپنی‌ها برای تولید محصولات کم‌آب‌بر مانند برنج را اجرا می‌کنند تا در شرایط تنش آبی هم بتوانند این محصولات راهبردی برای امنیت غذایی را به میزان کافی تولید کنند.
همکاری کلمبیایی‌ها با ژاپن برای تولید برنج کم‌آب‌بر
محققان ژاپنی توانستند با به‌کارگرفتن اینترنت اشیاء در کشاورزی و همکاری با پژوهشگران کلمبیایی شیوه‌های جدید تولید برنج را گسترش داده و بهره‌وری را افزایش دهند. آنها با دست‌کاری ژنتیکی برنجی تولید می‌کنند که به آب کمتری نیاز دارد و در نتیجه احتمال رشدش در شرایط کم‌آبی بیشتر است.
مرکز تحقیقاتی که این پروژه را با مشارکت ژاپنی‌ها شروع کرده، توسط اتحادیه کارخانجات برنج کلمبیا اداره می‌شود و در آن از سیستم نظارتی ژاپنی موسوم به کاکاشی الکترونیکی استفاده می‌شود. در این سیستم با کمک حسگرهایی که بر روی سطح خاک و عمق 10 سانتی‌متری زیرخاک نصب می‌شوند، دمای آب و خاک کنترل می‌شود.
همچنین در اطراف این تجهیزات حسگرهایی وجود دارد که با آنها می‌توان اتفاقاتی که در زمان واقعی رخ می‌دهد را مشخص کرد. این اطلاعات در تصمیم‌گیری به کشاورزان کلمبیایی کمک می‌کند. این با اپلیکیشنی با کشاورزانی که برنج و لیمو می‌کارند، ردوبدل می‌شود. نتیجه این سیستم تولید برنجی است که میزان بهره‌وری آن از برنج معمولی است و در نتیجه 20 درصد کمتر آب مصرف می‌کند.
لزوم راه‌اندازی سیستم نظارت الکترونیکی بر کشت در مزارع قزوین
کلمبیا یک نمونه است و کشاورزان برنج در کلمبیا به استفاده از فناوری‌های جدید علاقه دارند. با توجه به بحران آب و خشک‌سالی در کشور ما به ویژه استان قزوین سیستم نظارت الکترونیکی شبیه آنچه که ژاپنی‌ها در مزارع کلمبیایی‌ها استفاده می‌کنند، می‌تواند در مزارع کشاورزی استان قزوین هم استفاده شود.
این فناوری‌های دقیق کشاورزی به استفاده بهینه از آب و کود کمک می‌کنند و در نتیجه بسیار مفید خواهند بود و با راه‌اندازی این سیستم‌ها در آینده می‌توان داده‌های جمع‌آوری‌شده را با تمام کشاورزان به صورت الکترونیکی به اشتراک گذاشت تا کشت، داشت و برداشت را با دقیق‌ترین اطلاعات از شرایط محیط کشت انجام دهند.
نکته مهم در این حوزه این است که در کشور کلمبیا به جای دولت اتحادیه کارخانجات تولید برنج وارد همکاری با ژاپنی‌ها برای توسعه کشت دانش‌بنیان و فناوری‌محور شده و به نظر می‌رسد در کشور ما به ویژه استان قزوین هم تعاونی‌های کشاورزان می‌تواند چنین همکاری‌هایی را با شرکت دانش‌بنیان داخلی داشته باشند.
نیازمند شرکت‌های دانش‌بنیان برای اجرای طرح پایش اراضی کشاورزی هستیم
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین هم با بیان اینکه موانع توسعه در حوزه کشاورزی به روش دانش بنیان قابل رفع و حل است، گفت: اگر تا قبل از پایان نیمه اول سال یک مانع از پیش روی بخش کشاورزی برداریم، یک گام مثبت در حوزه کشاورزی دانش بنیان برداشته شده است.
وی اضافه کرد: وجود 15 ایستگاه تحقیقات، باغ مادری انگور و کارخانه تولید بذر تنها بخشی از ظرفیت‌های علمی استان قزوین در حوزه کشاورزی است که باید مورد توجه قرار گیرند.
افلاطونی تاکید کرد: به عقیده من حوزه کشاورزی نسبت به سایر حوزه‌های تولیدی مادر علم و فناوری است که ناشناخته مانده و باعث شده تا بخش کشاورزی در حوزه دانش و فناوری روز دنیا ضعیف عمل کند.
فرمانده قرارگاه امنیت غذایی استان قزوین به مهمترین مصوبات سفر رییس جمهور به استان قزوین در حوزه کشاورزی دانش بنیان اشاره کرد و گفت: ایجاد باغ مادری پسته و احداث پارک علم و فناوری کشاورزی در سفر رئیس جمهوری به قزوین مصوب شد که باید برای آن هرچه سریع‌تر سازوکاری را معین کرد.
افلاطونی با اشاره به وجود 17 عضو هیئت علمی و 16 نفر با مدرک دکترا در سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین افزود: این که ظرفیت انسانی ارزشمند است که اگر به درستی مدیریت شود، می‌تواند حوزه دانش بنیان را متحول سازند.
وی یادآور شد: داشتن نقشه پوشش گیاهی، پایش اراضی ملی و اراضی کشاورزی برای ما بسیار با اهمیت است و خواهان یک شرکت دانش‌بنیان هستیم که برای تحقق این مهم می‌توان از ظرفیت پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور استفاده کرد.
به گزارش تسنیم، با توجه به اینکه دانش‌بنیان شدن کشاورزی مسیری بی‌بازگشت برای مدیریت بحران آب و تولید محصولات باکیفیت و مقاوم است، باید دستگاه‌های دولتی در این حوزه تسهیل‌گری کرده، اما تصدی‌گری در دست اتحادیه‌ها و تعاونی‌های کشاورزی باشد تا اجرای طرح‌های کشت دانش‌بنیان در استان قزوین وابسته به آیند و روند مدیران و دولت‌ها نباشد.
گزارش از شیرین برزگر
انتهای پیام/