مدرسه عاملی برای تشدید نابرابریها شده است/ نخبهگرایی مولفه تجاریسازی آموزش
عضو شورای علمی و اجرایی همایش فقر و نابرابری آموزشی با تأکید بر اینکه هماکنون مدرسه به عاملی برای تشدید نابرابری تبدیل شده است، گفت: پرداخت از جیب خانوادهها برای تامین هزینههای آموزش افزایش یافته است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ رضا امیدی امروز در همایش فقر و نابرابری آموزشی اظهار کرد: در یک نگاه، عدالت آموزشی یعنی اینکه دسترسی به مدرسه ساده باشد اما شاخص مهمتر دسترسی به آموزش با کیفیت برای همه دانشآموزان است.
وی افزود: برخی میگویند مگر ممکن است در جامعهای که دانشآموزان از پایگاههای طبقاتی متفاوت هستند، آموزش با کیفیت را برای همه فراهم کرد؟ باید گفت مدرسه فراتر از درس دادن، عاملی است برای کنترل متغیرهای بیرون از مدرسه و باید بتواند سهم پایگاه اجتماعی خانواده دانشآموزان در دسترسی به آموزش را کنترل کند. این نسبت در ژاپن حداکثر 9.6 درصد است یعنی پایگاه اجتماعی خانواده حداکثر 9.6 درصد در دسترسی به آموزش با کیفیت تاثیر گذار خواهد بود، در ژاپن شعار این است اگر از خانواده فقیر باشید هم میتوانید از آموزش با کیفیت بهره ببرید.
عضو شورای علمی و اجرایی همایش فقر و نابرابری آموزشی گفت: هماکنون مدرسه به عاملی برای تشدید نابرابری و تضعیف همبستگی اجتماعی تبدیل شده است.
امیدی ادامه داد: در کشورهای OCED بیش از 90 درصد مخارج آموزش توسط دولت و در کشورهای اسکاندیناوی بیش از 99 درصد توسط دولت تأمین میشود در حالی که برآوردها در ایران نشان میدهد، سهم دولت در تأمین مخارج آموزش 60 تا 70 درصد است و پرداخت از جیب خانوادهها به حدود 30 درصد رسیده است، براساس گزارش یونسکو، ایران در اینباره جزو کشورهای سطح 3 یعنی پایینترین سطح است.
وی با طرح این پرسش که چه اتفاقی افتاده است که دولتها برای مسئولیتزدایی از حوزه آموزش سماجت میکنند، بیان کرد: زمانی سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت 20 درصد بود و اکنون به زیر 10 درصد رسیده است.
ایران دورتر از استانداردها
عضو شورای علمی و اجرایی همایش فقر و نابرابری آموزشی تصریح کرد: شاخص نسبت دانشآموز به معلم در ایران در مقایسه با کشورهای خاورمیانه روند منفی دارد، نسبت دانشآموز به معلم شاخص مهمی در بحث عدالت آموزشی است، برای دوره ابتدایی باید به ازای هر معلم 23 دانشآموز داشته باشیم و اگر مدارس روستایی و زیر 5 دانشآموز را حذف کنیم، استاندارد نسبت دانشآموز به معلم 4 برابر حد آستانه خواهد بود و به بالای 50 دانشآموز به ازای هر معلم میرسد در چنین شرایطی بیشتری معلمان در کلانشهرها فرصتی برای تدریس ندارند بلکه صرفا مبصر کلاس درس هستند.
امیدی با اشاره به اینکه نرخ بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی 97 ـ 98 مطابق سالنامه آماری آموزش و پرورش در دوره ابتدای 1.7 درصد، متوسطه اول 6 درصد و متوسطه دوم 18.6 درصد بود، متذکر شد: در استانی مانند سیستان و بلوچستان 46 درصد دانشآموزان بیرون از مدرسه هستند.
یکسوم دانشآموزان ناتوان از درک مطالب کتاب درسی
وی درباره نتایج آزمونهای تیمز و پرلز عنوان کرد: براساس آخرین نتایج آزمون پرلز که در سال 2016 برگزار شد، یکسوم دانشآموزان ابتدایی توانایی کافی برای خواندن و درک مطالب کتابهای درسی خود را ندارند و در آخرین آزمون پرلز رتبه ایران بین 50 کشور شرکتکننده 45 است در آزمون تیمز نیز 32 درصد دانشآموزان پایه چهارم و به همین میزان در پایه هشتم نمره کمتر از 400 را کسب کردند و این یعنی ضعف شدید.
عضو شورای علمی و اجرایی همایش فقر و نابرابری آموزشی مطرح کرد: طی 35 سال اخیر دو راه غلط طی شد و دولتهای مختلف بر آن سماجت کردند شاهد تأکید بر نخبه گرایی در آموزش هستیم و دانشآموزانی را داریم که در المپیادهای علمی بینالمللی میدرخشند در شرایطی که 10 میلیون بیسواد مطلق و 20 میلیون نفر افراد زیر 40 سال داریم که تحصیلات آنها تا پایان دوره متوسطه اول است، نخبهگرایی مولفه مهم در تجاریسازی آموزش است. همچنین به جای تمرکز بر ارتقای کیفیت آموزش با گسترش بیرویه نهادهای دانشگاهی بیکیفیت مواجه هستیم.
امیدی گفت: مسئله دوم، کالاییسازی آموزش است و به لحاظ دانشی در حال ارتکاب خطای اساسی در مقوله آموزش و سلامت هستیم، در حالی که این دو مورد، خیر و موهبت جمعی هستند و نباید به کالا تبدیل شوند تا خانوادهها با پرداخت پول بیشتر جنس با کیفیتتر بخرند.
عضو شورای علمی و اجرایی همایش فقر و نابرابری آموزشی مطرح کرد: هنر سیاستگذاری این است که مانع شود کالای عمومی مانند آموزش تبدیل به امتیاز طبقاتی شود.
انتهای پیام/