۵ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی به کانون‌های خیزش گرد و غبار تبدیل شده است

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، پیش از ظهر امروز نشست معاونت انسانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. در این نشست علی محمد طهماسبی بیرگانی، دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت پدیده گرد و غبار اظهار کرد: در کشور حدود 34.6 میلیون هکتار مناطق غبارخیز وجود دارد که سالانه حدود 4 میلیون و 230 هزار تن ذرات زیر 10 میکرون از این مناطق گسیل می‌شود و پراکندگی آن 23 استان کشور را درگیر می‌کند.

وی با اشاره به اینکه وضعیت کانون‌های خارجی در کشورهای همسایه از وضعیت کانون‌های داخلی بدتر است، افزود: . حدود 270 ملیون هکتار در کشورهای همسایه اطراف ایران مناطق غبارخیز داریم که سالانه 147 میلیون تن گرد و غبار از این مناطق، ذرات زیر 10 میکرون گسیل می‌شود. در کشورهای همسایه صرف نظر از وسعت آن‌ها حدود 3.7 برابر گرد و غبار بیشتری گسیل می‌شود، بنابراین شدت گرد و غبار در کشورهای همسایه خیلی بیشتر از کشور خودمان است.

دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با بودجه کنترل پدیده گرد و غبار توضیح داد: از سال 1396 تا سال 1399 حدود 370 میلیون ارز خارجی از صندوق توسعه ملی دریافت کردیم و در سال 1400 و 1401 هم با پیگیری‌های ستاد از منابع دولت اعتباراتی دریافت شد. در واقع از سال 1396 تا 1400 حدود 2774 میلیارد تومان اعتبار از منابع عمومی دولت و صندوق توسعه ملی دریافت کردیم.

طهماسبی بیرگانی ادامه داد: 700 میلیارد تومان از این مبلغ به مقاوم‌سازی شبکه برق اختصاص یافت، شبکه برق ما در جنوب و جنوب غرب کشور بسیار فرسوده بود و درباره آن اقداماتی انجام شد که وظیفه آن به‌طور مستقیم برعهده وزارت نیرو بوده است. از این اعتبارات 2080 میلیارد تومان توسط ستاد به دستگاه‌های متولی تخصیص داده شد که سازمان منابع طبیعی حدود 53 درصد، وزارت جهاد برای انتقال آب به کانون‌های گرد و غبار و کشاورزی حفاظتی 15.5 درصد، وزارت نیرو 19.6 درصد، سازمان حفاظت محیط زیست 9.1 درصد و بقیه سازمان‌ها کمتر از  یک درصد دریافت اعتبار داشتند.

وی بیان کرد: با اجرایی شدن اقدامات بیولوژیکی، بیومکانیکی و بیوشیمیایی حدود 2 میلیون و 100 هزار هکتار کانون گرد و غبار تثبیت کردیم. بادشکن‌های زنده و غیر زنده‌ای که واحد آن‌ها به کیلومتر است نیز ایجاد شد. حدود 5514 کیلومتر در مناطق غبارخیز و حدود 60 کیلومتر کانال و مجرای آب راه‌ها برای مرطوب کردن کانون‌های گرد و غبار در کشور انجام شده است.همچنین 18 هزار هکتار از اراضی کشاورزی را با کشاورزی حفاظتی مدیریت کردیم. حدود 5 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی آبی و دیم کشور ما جزو 34.6 میلیون هکتار  مناطق غبارخیز کشور محسوب می‌شوند.

دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست اضافه کرد: این مناطق خسارت بسیار زیادی می‌بینند چراکه هم کاهش تولید محصول داریم و هم مسئله مدفون شدن زیر ماسه و ضربات ماسه وجود دارد که در چنین شرایطی کار فتوسنتز و ... به‌خوبی انجام نمی‌شود.کاربری دیگری که برای ما اهمیت دارد، مراتع تخریب‌شده و یا کم پوشش است، حدود 15 میلیون هکتار از کانون‌های غبارخیز ما مراتع هستند. برای این دو کاربری یک برنامه طولانی‌مدت تدوین کردیم و وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی را برای اجرای این طرح‌ها تحت فشار قرار دادیم.

طهماسبی بیرگانی به برنامه‌های حفاظت از مراتع و جنگل‌ها اشاره کرد و گفت: در زمینه محافظت از این دو کاربری، کشاورزی حفاظتی و مدیریت چرا و حفاظت از مراتع را در دستور کار قرار دادیم. سال گذشته حدود 180 میلیارد تومان اعتبار بین دستگاه‌ها توزیع کردیم. حدود 63 هزار هکتار عملیات نهالکاری، بوته‌کاری و مراقبت و آبیاری و 240 هزار هکتار حفاظت، قرق و مدیریت چرایی داشتیم.

وی توضیح داد: حدود 250 هزارمتر مکعب لایروبی در سال گذشته و طی چهارسال گذشته حدود 6 میلیون و 440 هزار متر مکعب لایروبی جهت ورود آب به تالاب‌ها و دشت‌های غبارخیز انجام شده است. طی سال 1401 حدود 270میلیارد  تومان اعتبار بین دستگاه‌ها توزیع شد و هم اکنون در حال بررسی کارشناسی هستیم. در سال جاری 22 جلسه ستاد ملی، کارگروه‌های تخصصی و گروه‌های کاری برگزار شد. سیاست‌ها، راهبردها، طرح‌ها و پروژه‌های سال جاری در اولین جلسه ستاد ملی مصوب و به دستگاه‌های ذی‌ربط ابلاغ شد.

دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: برای 34.6 میلیون هکتار منطقه غبارخیز، برنامه 10 ساله‌ای به تفکیک استان و به تفکیک دستگاه‌ها تهیه کردیم. اعتبار مورد نیاز، مناطق مورد نظر و نوع عملیات به استان‌ها ابلاغ شده است و از طریق شورای برنامه‌ریزی استان در حال پیگیری هستیم که برنامه کشورما برای مقابله با گرد و غبار است.

طهماسبی بیرگانی در رابطه با اقدامات در جهت مهار کانون‌های خارجی گفت: در کشورهای همسایه دو برنامه عمل زیرمنطقه‌ای برای غرب، جنوب‌غرب، شرق و شمال شرق تبیین و به اشتراک گذاشته شده است که این برنامه‌ها ملاک اقدام کشورهای همسایه خواهد بود. پیگیر این برنامه هستیم و یک گروه کارشناسی نیز مشخص شده است که دراوایل تا اواخر مهرماه به کشور عراق و سوریه اعزام خواهند شد تا مناطق را برای عملیات اجرایی مشخص کنند.

وی در رابطه با استفاده از مالچ دوستدار محیط زیست برای کاهش مناطق غبارخیز توضیح داد: این مهم از سال 1397 در سازمان حفاظت محیط‌ زیست اجرا شد که با  89 متقاضی حقیقی و حقوقی درباره محصولات جایگزین مکاتبه کردیم و از این میان 44 متقاضی‌ای که پرونده‌های خود را ارسال کردند، هفت متقاضی که از نظر شاخص‌های مندرج در ضابطه در دستورالعمل ارزیابی تثبیت کننده خاک مورد تأیید بودند.

دبیر ستاد ملی سیاست‌گذاری و مدیریت پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: عملیات پاشش مالچ دوستدار محیط زیست در دو منطقه انجام شد و در نهایت دو محصول آماده اجرا در سطح وسیع هستند و با رایزنی‌هایی که ستاد ملی با سازمان برنامه داشته به دنبال این هستیم که امسال سطح قابل قبولی از این مالچ پاشی را اجرا کنیم. باد جدیت با سازمان منابع طبیعی در این زمینه تعامل می‌کنیم که این مالچ‌ها را جایگزین مالچ نفتی کنیم.

انتهای پیام/